Бидон ки касе ки ба бҳоем наздикасту роҳи ҷуз ба эҳсос чашм надорад , бошад ки гуяд некуии ҳеҷ маънӣ надорад ҷузи он ки рӯй сурху сипеду аъзои мутаносиб буду ҳосили он бо шакл ва лавн ояд . Ва ҳар чаҳ шакл ва лавн надорад мумкин набӯд ки некӯ буд ва ин хатост , чаҳ уқало гӯйанд ки ин хаттӣ некӯасту овозии некӯу асбии некӯу саройу шаҳрии некӯу боғии некӯ , пас маънии некуии он буд ки ҳар камол ки ба ваии лоиқ буд ҳосил буд ва ҳеҷ чизи дрнёбд . Ва камоли хати таносуби ҳуруфи вай буду дигари маъонӣ ва шак нест ки дар нигаристан ба хати некӯу сарои некӯу асби некӯ лиззатӣаст .
Пас некуӣ ба сӯрат рӯй махсӯс нест , локини ин ҳама маҳсусаст ба чашми зоҳир ва бошад ки касе бад-ӣн иқрор диҳад влкн гуяд ки чизе ки ба чашми онро натавон дид некӯи хаёлот ҷаҳласт ки мо мегӯйем ки фалони халқ некӯ дораду мурувватӣ некӯ дорад . Ва гӯйанд илм бо вараъи сахти некӯ буду шуҷоат бо саховати сахти некӯ буду прҳизкорӣу қаноату кӯтоҳи тамаъӣ аз ҳамаи чизеи некӯтар . Ину амсоли ин маърӯфаст ва ин ҳама ба чашм зоҳир натавон дид . Балки ба басирати ақл дар тавон ёфт .
Ва дар китоби риёза алнФс бигуфтаем ки сӯрат дуаст : зоҳиру ботин . Ва халқи некӯи сӯрат ботинаст ва маҳбӯбаст ба табъ . Ва далели бад-ӣни он ки касе шофииро дӯст дорад , балки Абубакру умрро дӯст дорад ва маҳол набӯд ва чигуна маҳол буд ки кас буд ки дар ин дӯстии молу ҷон базл кунад ва ин дӯстӣ барои шаклу сӯрат эшон набӯд ки эшонро худ надидаасту сӯрати эшон акнӯн хокӣ шудааст , балки ин дӯстӣ барои ҷамоли сӯрати ботин эшонаст ва он илму тақво ва сиёсатасту амсоли ин . Ва ҳам чунин пайғомбаронро бад-ӣн дӯст доранд .
Ва ҳаркии садиқро дӯст дорад ба ҳар сӯрат ки бошад дӯст дорад ки вайро бидон сифат дӯст дорад ки ваии садиқро бидонаст . Ва сидқи илми сифати як ҷузваст аз зоти садиқ ки ҷузъ лоитҷзӣ гӯйанд . Ин на шакл дорад ва на лавн . Ва ин наздики гуруҳе ҷойгирасту наздики гуруҳе ҷойгир нест . Ба ҳар сифат ки ҳаст вайро шакл ва лавн несту маҳбӯб онаст на пӯсту гӯшти зоҳир .
Пас ҳаркиро ақл буду ҷамоли ботин инкор накунад ва онро дӯст тар дорад аз сӯрати зоҳир ки бисёр фарқ буд миён касе ки сӯратиро дӯст дорад ки бар девор нақш кунанду миён касе ки пайғомбариро дӯст дорад .
Балки кӯдаки хирад чун хоҳанд ки касеро дӯст дорад аз мурдагон , чашму абрӯии вайро сифат накунанд балки саховату илму қудрати вай сифат кунанд ва чун хоҳанд ки душман дорад зиштии ботини вай ҳикоят кунанд на зиштии зоҳир ,у бад-ӣни сабаби саҳобаро дӯст доранду Абуҷаҳлро душман .
Пас пайдо шуд ки ҷамол дуаст : зоҳиру ботин . Ва ҷамоли сӯрати ботин маҳбӯбаст ҳам чун зоҳир , балки маҳбӯб тараст наздики он ки андакӣ ақл дорад .