Расӯл ( с ) гуфт , « чун бандаи бимиради ду фириштаи биёянд бар ваии сиёҳ ва ба чашми азрақ . Якеро номи мункир ва якеро накир . Гӯйанд , « чаҳ мегуфтӣ дар пайғомбар ? » агар муъмин буд гуяд , « бандау расӯли худоӣ буд . Гувоҳии даҳум ки худоӣ якеасту Муҳамади расӯл вайаст » . Ҳафтод араш дар ҳафтод араш гӯр бар вай фарох кунанду равшану пурнур , ва гӯйанд , « бхсб хуфтӣ арӯси вори чунон ки ҳеҷ чизи туро бедор накунад магари он ки дӯсттар дорӣ » . Ва агар мунофиқ буд гуяд , « надонам . намешунидам аз мардумон ки чизе мегуфтанд . Ман низ мегуфтам » . Пас заминро гӯйанд то бар ваии танг фароҳам ояд чунон ки паҳлуҳо ба ҳам расанд ва ҳам чунон дар азоб май буд » .

Ва расӯл ( с ) умрро гуфт ки ё умр ! чигуна бинии хештанро ки чун бимирӣ ва туро гӯрии чаҳор газ дар як гази бикунанд . Онгоҳи туро бишӯйанд ва дар кафан кунанд ва дар гӯр ниҳанду хок бар сар кунанд то пар шавад ва бозгарданд . Ва онгоҳи мункиру накири биёянди овози эшон чун раъд ва чашмҳои эшон чун барқ , мўиҳо дар замин май кашанд ва ба дандони хок гӯр мешӯранд ва туро фаро ҷунбонанд ? » гуфт , « ё расӯли аллоҳ ! ақл бо ман бошад ? » гуфт , « бошад » , гуфт , « пас бок надорам ва эшонро кифоят кунам » . Ва дар хабараст ки ду ҷонвар бар кофари мусаллати бикунанд дар гӯр . Ҳардуи кӯру кар ва дар даст ҳар яке амӯдӣ аз оҳани стброء ва чун далв ки уштуронро бидон об медиҳанд , мезананд вайро то қиёмат на чашм доранд ки вайро бенанд то раҳмат кунанд ва на гӯш доранд ки овоз вай бишинаванд .

Ва Оиша мегуяд ки расӯл ( с ) гуфт ки гӯрро аФшорднӣаст ки мурдаро биФшорд . Ва агар ҳеҷ кас аз он брстии саъди бен маоз . Ва инс гуяд ки зинати духтари Мустафо ( с ) фармон ёфт . Вайро дар гӯри ниҳод ва рӯй вай зард шуд азим , чун берун омаду ранги ваии боз ҷой шуд , гуфтам , « ё расӯли аллоҳ ! ин чаҳ ҳол буд ? » гуфт , « аз афшурдани гӯру азоби он ёд кардам . Маро хабар доданд ки бар ваии осони бкрднд » . Ва бози ин Фшорднии биФшорди гӯри вайро ки бонги ваии ҳама ҷаҳон бишуниданд . Расӯл ( с ) гуфт , « азоби кофар дар гӯри он буд ки навад ва на аждаҳо бар вай гуморанд . Доне ки аждаҳо чаҳ буд ? навад ва на мор буд ки ҳарякӣ на сар дорад . Вайро май газанд ва мелӣсанд ва дар вай май дманд то рӯзи қиёмат » .

Ва расӯл ( с ) гуфт , « гӯри аввали манзил охиратаст агар осон буд ончӣ аз пас он буд осонтар ва агар дшхўор буд ончӣ аз пас ваии саъбтару дшхўортр » .

Ва бидон ки он чаҳ пас аз инаст : аввали ҳавли нафха сувараст , онгоҳи ҳавли рӯзи қиёмату дарозии ону гармоу арақи он , онгоҳи ҳавли арз додан ва аз гуноҳон пурсидан , онгоҳи ҳавли номаҳо ба дасти росту дасти чап додан , онгоҳи ҳавли Фзиҳту рсўоӣӣ ки аз он бинад , онгоҳи ҳавли тарозу то каффаи ҳасаноти гарон тар ояд ё каффаи сиӣот , онгоҳи ҳавли мзлми хасмону ҷавоби эшон , онгоҳи ҳавли дӯзаху забонӣау ағлолу анколу зақуму мору каждум .

Ва азобҳо ду навъаст : ҷисмонӣасту рӯҳонӣ , аммо ончӣ ҷисмонӣаст дар охири китоби аҳёء шарҳ кардаем ба тафсил ва ҳар хабар ки дар он биёмада аст биоварадаем . Ва ончӣ рӯҳонӣаст дар унвон китоб овардаем . Ва ҳамчунин ҳақиқати марг ки чаҳ буду ҳақиқати рӯҳу арвоҳи ваии пас аз марги ҳама дар унвон шарҳ кардаем . Ҳарки хоҳад ки тафсили азоби ҷисмонии бидонад аз аҳёءи талаб бояд кард . Ва ҳарки хоҳад ки рӯҳонии бидонад аз унвон дар ин китоби бидонад .

Ва мо бад-ӣни қадар ки гуфта омад ақтсор хоҳем кард то дароз нашавад . Ва хатм кунем китобро ба хобҳое ки ҳикоят кардаанд бузургон дар аҳволи мурдагон ки роҳ нест ин илмро ба маърифати аҳволи мурдагони ало аз роҳи мукошифаи ботин . Аммо дар хоб . Ва аммо дар иқзаҳ аммо аз роҳи ҳавоси роҳ ба эшон нест ки эшон ба олимӣ шуданд ки ҷумлаи ин ҳавос аз дарёфтан он ҳамчунон маъзул буд ки гӯш маъзуласт аз идроки рангҳоу чашм маъзуласт аз идроки овозҳо , балки дар одамии як хосиятаст ки бидон аҳли он оламро битавонад ёфт , локини он хосият пӯшидааст ба заҳмати ҳавосу машғалаи дунё . Чун аз он машғала дар хоб халосӣ ёбад ҳолати вай ба эшон наздик гардаду аҳволи эшон кашф уфтад . Ва бидон хосиятаст ки эшонро аз мо хабар буд то ба аъмоли некӯии мо шод бошанд ва ба маосии мо андӯҳгини чунон ки андари ахбор омадааст . Ва ҳақиқат онаст ки хайри мо аз эшону хайри эшон аз мо бе воситаи лавҳ маҳфӯз нест ки аҳволи мо ва эшон , дар лавҳи маҳфӯз набиштааст . Чун ботини одамиро бо он муносибатӣ уфтад дар хоби аҳволи эшонро аз онҷои бидонад . Ва чун эшонро муносибатӣ уфтад аҳвол мо бидонанд .

Ва мисли лавҳи маҳфӯз чун оинааст ки сӯрати ҳамаи чизҳо дар вайасту рӯҳи одамии ҳам чун оинаасту рӯҳи мурдаи ҳам чунин , пас ҳам чунон ки дар оинаи чизе аз оинаи дайгарӣ падед ояд аз лавҳи маҳфӯз дар мо ва дар эшон падед ояд . Ва гумон мабар ки лавҳи маҳфӯз ҷисмӣ бошад мураббаъ аз чӯб ё аз не ё чизи дигари чунон ки ба чашми зоҳири вайро битавон диду набиштаҳо ки бар вайаст бртўон хонд . Локин агар хоҳии ҳам аз хештан талаб кун ки дар ту нмўдгор ҳарчӣ дар офаринишаст , ҳаст то бидон сабаби туро раҳ буд ба маърифати ҳама , локин аз худ ғофилӣ . Дигар чун шиносӣ ?у нмўдгори он димоғ ва мақарӣаст ки ҳамаи қуръон ёд дораду гӯйӣ дар вай набиштааст ва мебинад онроу ҳуруфи онро ва агар касе димоғи ваии зарраи зарраи бикунаду бад-ӣни чашми зоҳир нигоҳ кунад ҳеҷ ҷой қуръон набинад , пас нақш шудан корҳо дар лавҳи маҳфӯз бояд ки аз ин ҷинси доне , ки корҳои бениҳоят дар вай нақшасту чашми ту ҷуз мутаноҳӣ набошад . Ва номутаноҳӣ дар мутаноҳӣ дар нақши маҳсус мумкин нагардад ки сӯрат тавон кард . Пас лавҳи вайу қалами вайу дасти ваии ҳеҷ чизи бози он ту намонад , чунон ки вай низ бо ту намонад ки чунонаст ки шоир гуфт , « аз хона ба кадхудоӣ монад ҳамаи чиз » .

Ва мақсӯд онаст ки маҳоли надорӣ ки эшонро аз мо хабар буд ва моро аз эшон , чунон ки дар хоб май бинӣ ва ба хоби дидагони мурдагон бар аҳволи зишту аҳволи дигар , бурҳонӣ азим аст бидон ки эшон зиндаанд , аммо дар неъмат ва аммо дар азоби наузи биллоҳ , ва нест набинад ва мурда набинад , чунон ки гуфт , «у лои тҳсбни аллазӣнаи қтлўои фии сиблати аллоҳи амўото бал ъанд рбҳми ирзқўн » .