Бидон ки чун ният омехта шуд , агар риё ё ғаразии дигари ғолибтар буд аз нияти ибодат , ин сабаби уқубат буд , ва агар бо ваии баробар буд на сабаби уқубат буд на сабаби савоб ва агар заъифтар буд амал аз савоб холӣ набошад ва ҳарчанд ки ахбор ишорат бидон мекунад ки чун ширкат ояд гӯйанд бирав музд аз он кас талаб кун ки барои вай кардӣ , влкни зоҳири наздики мо онаст ки бад-ӣн он мехоҳад ки чун ҳардуи қасди баробар буд музд набӯд , чун талаб кунад гӯйанд аз он кас талаб кун .

Ва аз онҷо ки хабари далел уқубатаст мурод он бошад ки ҳамаи қасд риё бошад ё он ғолиб тар бошад , аммо чун боиси аслии қасд тақарруб бошад ва он дигари заъиф буд набояд ки бесавоб буд , агарчӣ савоб ба дараҷаи он ки холис бошад нарасад . Ва ин ихтиёр ба ду далел мекунем яке он ки моро ба бурҳони маълум шудааст ки маънии уқубати даврӣ диласт аз шойистагии ҳазрати илоҳят ва онаст сабаби он ки ба оташи ҳиҷоб сӯхта шаваду қасди тақарруби тухм саодатасту қасди дунёи тухм шақоватасту иҷобати ин қасди мадад додан эшонаст ва яке вайро давр ҳаме кунад ва яке наздик . Чун баробар бошад ?

Ва ба яке ба бадастӣ давр гардад аз он ва ба он наздик гардаду бози он ҷой шавад ки буд ва агар ба ним бадаст наздик гардад хусронеу баъдӣ ҳосил ояд ва агар ним бадаст давр гардад наздикӣ бимонад . Чун бемор ки ҳароратӣ бихӯрад ва баравадат ҳам чандон бихӯрад баробар шавад . Ва агар камтар хӯрд чизе аз ҳарорати биафзояд ва агарна чизе аз ҳарорат камтар шавад . Ва ин маъсияту тоъат дар равшанӣу торикии дил ҳамчун асари дорўҳост дар мизоҷ ки як зарра аз вай зойеъ нашавад .

Ва бтар аз ваии адли руҷҳону нуқсони он пайдо шавад , « Фмни иъмли мисқоли зарраи хирои ираҳ » ин бошад . Аммо ҳзм эҳтиётаст ки бошад ки шурби ғарази вайтар буд , ваии заъифтар пиндораду саломат дар он буд ки олат ғараз нест гирданд . Ва далели дигари он ки ба иҷмоъ агар касе дар роҳи ҳаҷ тиҷоратӣ дорад ҳаҷи вай зойеъ набӯд , локини савоби вай чун савоб мухлис набошад , влкн чун қасди аслии вай ҳаҷаст ва он дигар табаъаст савоби вайро ба ҷумла ҳбтаҳ накунад , агарчӣ нақсонеи орад .

Ва агар касе ғзо барои худоӣ таъолӣ мекунад влкн аз ду ҷониб метавон шуд ки яке тўонгроннду ғанимат бисёр бошад аз эшон ва яке аз даравишон , ба ҷониб тавонгарон шавад набояд ки ғзои вай ҳбтаҳ шавад ба ҷумлагӣ ки одамӣ аз он холӣ набошад ки дар хештан фарқӣ ёбад ё наёбаду алъёзи биллоҳ агар ин шарт буд дарёфтани савоби бим буд ки бад-ӣни шарти ҳеҷ илмӣ дуруст наёяд , хоссаи маҷлиси дарсу таснифу ончӣ рӯй дар халқ дорад ки то касеро ба як роҳ аз хештани фарои нстонд . Аз ин холӣ набошад ки Маслан таснифи вай ба дайгарӣ азоФт кунанду сухани вай бар дайгарӣ банданд ки аз он огоҳӣ ёбад , агарчӣ он огоҳӣ рокораҳ бошад .