Бидон ки таваккул ҳолатӣаст аз аҳволи дил ва он самара имонаст ба тавҳиду камоли лутфи офаридагору маънии он ҳолати эътимод диласт бар вакилу устувори доштани вайу ором гирифтан бо вай дар ваии бандад ва ба сби халал шудани асбоби зоҳири шикаста дил нашавад балки бар худованд эътимод дорад ки рӯзӣ ба ваии расонад . Ва мисли ин онаст ки бар касе даъвӣ ботил кунанд ба талбис , вакилӣ фаро кунад то он талбис дафъ кунад . Агар вайро ба се сифати вакили имон буд дили вай бар вакил эътимод кунаду эмин буд :

Яке он ки олам буд ба вуҷӯҳи талбисот ба илмии тамом . Дигари он ки қудрат дорад бар изҳор ончӣ донад ба ду чиз : яке ба қӯти дил ки далер буду дигар ба фасоҳати забон . Ки кас бошад ки донад влкн накунад аз баддилӣ ё аз кндзбонӣ ,у сими он ки мушфиқи тамом буд бар муваккил то ҳарис бошад бар нгоҳдошти ҳақи вай . Чун ин се эътиқод дорад ба дили эмин буд ва эътимод кунад бар вай аз ҷиҳати хеши ҳилау тадбир дар боқӣ кунад .

Ҳам чунин ҳаркии маънӣ « нъми алмўлӣу нъми алўкил » бишнохт ва имон оварад ки ҳарчиз ки ҳаст ба худоӣаст ва ҳеҷ фоил дигар несту бози ин ҳама дар илму қудрати ҳеҷ нуқсон несту раҳмату аноят чандонаст ки варои он натавонад буд , ба дил эътимод кунад бар фазли худои таъолӣу ҳиялату тадбир дар боқӣ кунаду бидонад ки рӯзии ваии мқдрост ва ба вақти хеш ба вай мерасад . Ва корҳои ваии чунон ки дар хури фазлу караму бузургӣу худовандӣ вайаст сохта кардаанд .

Ва бошад ки ин яқин бошад бад-ӣни сифот , влкн дар табъ баддилӣ бошад ки ҳаросон бошад ки на ҳарчӣ одамӣ яқин донад табъи ваии он яқинро тоъат дорад , балки бошад ки тоъат ҳаме дорад ки ба яқин медонад ки хатост . Чунон ки агар ҳалво мехӯрд касе ба наҷосат ташбеҳ кунад чунон шавад ки натавонад хӯрд , агарчӣ медонад ки дурӯғаст . Ва агар хоҳад ки бо мурдае дар хонаи бхсбд агарчӣ ба яқин донад ки мурда чун ҷамодасту брнхизд , пас таваккулро ҳам қӯти яқин бояд ҳам қӯти дил , то онгоҳи он изтирор аз дили бишавад . Ва то орому эътиқоди тамом ҳосил шавад таваккул набӯд . Маънии таваккули эътимод диласт бар ҳақи таъолӣ дар корҳоу халил ( ъ )ро имону яқини тамом буд , влкн гуфт , « раби арнии Киеви тҳиии аламутии қоли аввалами тўмн , қоли балии влкни литмӣни қалбӣ » . Гуфт , « яқин ҳаст , влкн то дил ором гирад , ки одоми дили табаъи тахайюл ва ҳасан бошад дар ибтидои ҳол , онгоҳ чун ба ниҳоят расад дил низ табаъ яқин шавад ва туро ба мшоҳдти зоҳир ҳоҷат наёяд .