зи ҳурмони кшкоби ҷӯ дам занем
Дил аз ҳиҷри гандум , чу гандуми ду ним
* * *
Тариқи адабро накӯи поси дор
Ки нахли адаб , давлати орад ба бор
Тавозуъ ба рифъати расонади насб
Буд ҷавҳари зоти давлат , адаб
Чу абрӯ шавад дар тавозуъи ду то
з иззат кунад бар сари дидаи ҷо
Тавозуъи з рифъат кунад огаҳат
Адаби сӯии давлати намояди раҳат
Адаб бо тавозуъ чу гардад қарин
Саратро расонад ба чархи барин
Чу таии тариқ адаб дод даст
зи нақши паии ?ути нақш давлат нишаст
Турогар адаб бошад омӯзгор
Ба давлати рисӣ дар саранҷоми кор
Адаби нури ойӣна давлат аст
Адаби нақди ганҷина давлат аст
Бузургон ки шоиста афсаранд
Ниҳоли адабро ба ҷон парваранд
Адаб бо тавозуъ чу гардад яке
Дигар дар бузургӣ намонад шаккӣ
Чу гардад ба давлат адаб ҳамнишин
з дар ояд иқболу бӯсади замин
Касеро ки давлат буд роҳбар
Ба пой тавозуъ кунад роҳ , сар
Ба таслим душман шавад дӯстат
Чу уфтӣ , науфтанд дар пӯстат
Пас аз шуълаи ахгари мунодӣ даҳ аст
Ки аз саркашӣ , хоксорӣ ба аст
Тавозуъ надорад касеро зиён
Ба дӯш аз хмидн кунад ҷои камон
Ба ибрат назар кун ба чархи барин
Ки шуд аз тавозуъи баланд инчунин
зи таъзим то шуд маи нави ду то
Чу абрӯ кунад бар сари дидаи ҷо
Бадан дар гудоз аз ғурур сараст
Далелаши худ аз шамъ равшан тараст
Ба наргиси нигар каз сарафкандагӣ
Диҳад чашми ёраши хати бандагӣ
Бар давлати оради ниҳоли адаб
Буд авҷи давлат , камоли адаб
Адаби ҷузв фазласт ва набӯд аҷаб
Ки ноқис буд фозил бе адаб
Накӯ донад он кас ки донишвараст
Ки чӯби адаб ба з лавҳ зараст
Адаб чун кашад пои хеш аз миён
зи ҳам бугсалади интизоми ҷаҳон
Адабро магӯ банда давлат аст
Адаби офаринанда давлат аст
Адаб бар сари илм ва фазласт тоҷ
Адаб мекунад беадабро алоҷ
Чу наргис фиканд аз адаби сар ба пеш
Ту созяши ҳам чашми маъшӯқи хеш
зи парвонаи ин нуктаи омухтам
Ки аз тарки поси адаби сӯхтам
Набошад ниҳони пеши аҳли тамиз
Ки Юсуф ба Миср аз адаб шуд азиз
зи манзил ки ва ма равад бар карон
Набошад чу пои адаб дар миён
Нагирад хирадманд азон каси шумор
Ки лавҳ адаб набӯдаш дар канор
Дил аз кӯдак беадаб хӯн шавад
Бузургӣ ки шуд беадаб , чун шавад ?
Буд бе адаби дархур сӯхтан
зи парвона май бояд омухтан
з ҳар илм , илм адаб беҳтараст
Нагӯйӣ ки аз илм адаб камтараст
Адабро гиромии сети аслу насаб
зи имони ҳаё , вази ҳаёи зоди адаб
Такаббур ба хоки афканди афсарат
Тавозуъ ба гардуни расонади сарат
Надорад гурези оташ аз оташӣ
з саркаш кунад коф чун саркашӣ ?
Маҳоласт бе хоксории камол
Буд дар замини реша ҳар ниҳол
Тавозуъ буд дар ҷавонии ҳунар
На ҳангоми перии зи заъфи камар
Дар афтодагӣ бошад озодагӣ
Набошадгар аз аҷз , афтодагӣ
Шаҳидони зи теғи бало ҷуста анд
зи афтодани афтодагон руста анд
Надонист чун шамъ , каси зиндагӣ
Ки шуд сарфароз аз сарафкандагӣ
Чаҳ бинад кас аз даъвии хору хас ?
Нагирадгар афтодагии дасти кас
Диҳад оина бо ҳамаи содагӣ
Ба дили аксро ҷои зи афтодагӣ
Дар ойӣна акс уфтад ва равшан аст
Ки афтода дар қалъа оҳан аст
Чу гардун , бдохтр набошад замин
Нахезад каси афтодаро аз камӣн
Кунад тўФи гирди замини осмон
Ки бошад замин , ҷои афтодагон
Дар афтодагӣ аз ту амнаст кох
намеларзад аз бод , афтодаи шох
Буд сарбаландӣ дар афтодагӣ
Туҳидастӣ , орад бар , озодагӣ
Ман афтодагиро ба ҷон банда ам
Гули нақши поро сароянда ам
* * *
Ба афғони парастӣ чу даврон мабош
Сабурӣ кун аз носбўрон мабош
Дар носабурии баровар ба гул
Вагарнаи хаҷали гардӣ аз худ , хаҷал
Шикебе аз халқ бошад савоб
Шавад куштаи симоб аз изтироб
з хомӣ макун бар дили хеши ҷабр
Шавад пухта ҳар хом , аммо ба сабр
зи як дона каз сабри корӣ ба гул
Диҳад баҳраи сад хирмани коми дил
Шавадгар ду олами саросари калид
Буд сабри дандона ҳар калид
Чаҳ ҳосили зи бедоди шаби изтироб ?
Барояд зи машриқ ба сабри офтоб
Шкибндаҳро баси ҳамин моҷаро
Ки бошад рафиқи сабурони худо
Буд сабри сармоя ҳар мурод
Ниҳол сабурӣ диҳад бар , мурод
Касеро ки аз сабр бошад насиб
Ҳамин бас ки нозаш расад бар ҳабиб
Кунад бода дар хам чу сабрии тамом
Расад аз лаби хубрӯён ба ком
Мазан таъна бар собирон эй фузул
Ки мироси мондаи сети сабр аз расӯл
зи сабри осмони истода ба пой
Валикин ба сабрӣ ки додаш худоӣ
Агар мардӣ , аз сабр даврӣ макун
Макун такя бар носабурӣ , макун
Равадгар ба бесабрӣ аз пеш , роҳ
Намонад ҷанин дар раҳм чанд моҳ
Кунад шамъ чун сабр дар сӯхтан
Буд пешааш маҷлис афрӯхтан
Чу Юсуф кунад сабр дар қаъри чоҳ
Ба Миср аз азизӣ шавад подшоҳ
?герат ҳаст сабрӣ , машав ноумед
Дар бастаро сабр бошад калид
Ба хам аз сабурӣ занад ҷӯш , мл
Барояд ба сабр аз раги хор , гул
Баннои сабурии мабодои нигун
Ба сабр омад аз чоҳ , бежани бурун
Кунад сабр чун ғунча бар захми хор
Барояд ба тахти чамани тоҷдор
Макун бар худ аз саъии беҳудаи ҷабр
Гул чин шавад чинӣ , аммо ба сабр
Макаш аз раҳи сабри зинҳори пой
Ки бошад рафиқи сабурони худоӣ
* * *
Гризонм аз кӯчаи боғи ҳавас
Марои чоки дил , кӯчаи боғу бас
Агар хок гардад саросари танам
Наёрад гирифтани ҳавои доманам
Набошад ҳавои марди майдони ман
Надонам чаҳ мехоҳад аз ҷони ман
Агар кФчаҳ морат занад , зон ба аст
Ки бар хон дунон кунӣ кФчаҳ , даст
Чу нахлат буд бар гёи дастрас
Ба ҳар хон туфайлӣ машав чун магас
Агар бугзарад сайд аз пеши ман
Хаданг тамаъ нест дар кеши ман
Маро бе ниёзии чунон чираи сохт
Ки аз ёди ман орзӯи ранги бохт
Надорад ба каси марди қонеъи ниёз
Ки иди қаноат буд марги оз
Ба нури қаноати дилам зинда аст
Ба нафрин бидам зонка гӣранда аст
Гирифтан ҳаромаст бар ҳӯшёр
Биҷузи ҷуръаи бода аз дасти ёр
Ба об қаноат сиришта гулам
Сари кӯии азлат буд манзилам
Агар пушти поеи занӣ бар талаб
зи дарёи гузаштани тавон ташнаи лаб
Бар онкии табъаши тамаъ банда нест
Ду олам ба як арзан арзанда нест
Агар панҷа оз бартофтӣ
зи арбоби ҳиммат назар ёфтӣ
Гирифтам зи омӯзгори ин сабақ
Ки натавон гирифтан ба ҷузи роҳи ҳақ
Дуои марои баси асари ӣнқадар
Ки оҳам нагирад Аннани асар
Маро ногирифтан чунон шуд шиор
Ки дастам нагирад сари зулфи ёр
Барои гирифтан махон тараот
Аҷал гирадат ба кигирӣ ҳаёт
Зиҳии бахт агар бошиддати дастрас
Ба корӣ ки сӯрат нагирад зи кас
Нависад қаламгар ҳадиси карам
Қалами боди дастӣ ки гирад қалам !
Вагар аз гирифтани надории гзир
Бирав аз карямони карами ёди гир
Худо донаду дил ки ҳангоми роз
Биҷуз ногирифтан надорам ниёз
Гирифтан саропоӣ орасту нанг
Шавад тира чун гирад ойӣнаи занг
Агар ваъда васл бахшад нигор
Ба хӯн гардад он дил ки гирад қарор !