Ҳикоят кард марои дӯстӣ ки дар муруввати ягонаи даҳр буд ва дар футуввати нишонаи шаҳр ки вақте аз авқоти бҳкми ағтроб аз хиттаи санҷоби бблхи афтодаму рахти ғурбат дар он шаҳру турбати ниҳодаму хостам ки бтриқи сафарӣу роҳи гузарии он бисот биспурам ва бар он хитта муборак бигузарам ки аз маркази всоқи бсФри Ироқ рафта будаму азимати ҳаҷи ислому сафари шоми доштам .

Нахостам ки иқомати Балхи қотеъи ин муроду ҳоили он меод ояд , аммо чун аз мФозаҳи бдрўозаҳи расидам ва аз рстоқ дар асўоқи омадам ва дар мтнзҳоти он шаҳри машҳуру хиттаи маъмур назора кардам гуфтам субҳони аллоҳ , инат ҳавойии бад-ӣни латифӣу турбатии бад-ӣни назифӣ

Ин буқъаи бад-ӣни ниҳоду сиришти магари равза Эйаст аз равзаҳои биҳишт дар ҳайрату даҳшати он ҳёзу азҳору риёз ва анҳор бимонадаму пиндоштам ки дар тасовири Аржангу тамосили Монии мингрм ва дар ағсони шаҷараи тӯбо назора мекунам .

Гуфтам зиҳии ҳавои муаттару фазои мънбр ки бухор ӯ ҳама бихӯрасту туроб ӯ ҳамаи машку кофур , хунаки онкии маскани аслӣ дар ин диёр дораду мақари дарин мазор .

Бо худ гуфтам чун раседӣ бонҳору ғадиру хўрнқ ва Содир биншин ва ором гирад лақади сиқтати алии алхбир пас андешедам ки ҳамаи ин анҳору азҳори рабиъии насибаи қӯт табиӣ аст

Аз олами ҷисмонии бъолми рӯҳонӣ бояд афтоду қадам аз манзили бҳимӣу шаҳвонии берун бояд ниҳод ва аз хонаи хокии бмрҳлаҳи фалакӣ бояд рафт ва аз дўоъии шайтонии бдоъиаҳи мулкӣ бояд хиромед , ки ин ҳамаи рангу буиу ҷусту ҷӯй аз бҳимӣ табъ зояд на аз салимии ақл , ки рангу буии фиреби мхнсону орзӯӣ муаннасонаст .

Марди соҳиби фарҳанг бояд ки ббўӣу ранг мағрур нашавад вбнмоиши вороиш масрур нагардад , бош то риҷоли ин тлолро бар санги имтиҳони бёзмоӣиму бкأси анфос ҳар яке бёсоӣим .

Рӯзӣ чанд дарин ҷинаи алмأўии мақар ва мсўӣ созем то ин дурушту нарм аз пӯсти чарм чигуна берун ояд , агар қолаб бо қалбу сӯрат бо маънӣу зоҳири бботни мтўозӣ ва мутасовӣ уфтад .

Худ пойафзор сафари бъзми иқомат дар ин диёри силам ва саломат бигушоем ва агар ин гулҳоро бо хор оўизшӣ бошад воин насимҳоро бо сумуми омезишӣ , мураккаби бмнзл дигар ронаму оят таҳвил бархонам ки азми ҷӯяндау қадами пӯяндаи марҳалаи шод буд ҷӯяд , на манзили зод ва буд .

Донистам ки ин маънии бтҷрбаҳу имтиҳони ҳакямону ахтбори ҷлисон рост гардад , пас рӯй аз назораи атлоли бтҷрбаҳ риҷол оварадаму фирқаи фирқаро озмоиш мекардаму мтмсли барин маънӣ .

Чун бо аҷноси носи мҷонст ва маҷоласту астинос рӯй намӯд , брўшноиии ошнои мбостту мхолтти зоҳири гашт ва маълум шуд ки пилаи сӯрат дар изои пила маънӣ хуфтӣ дорад тамому қусӯрии ом , арӯс бо ҷамолро бо ороиши холу халхол ҳоҷат набӯд .

Оғоз аз мактаби адбоءу маҷлис уламо кардам , донистам ки издиҳоми авом эътиборӣ надорад ва дар каффаи имтиҳон сангӣ наёрад ки : алъўоми колонъом аз сутурони ғараз талабидани кор кӯдаконаст .

Пас бсФ : ахаси алхўосу аҳли алохтсоси омадам , ҳазор адиби тозии забону эмоми соҳиби тилсону муфтии мсибу воъизи маҳибу хатиб лбиб дидам

Ҳар як мтқлди мансабӣу мтФохри мнсбӣ ҳар як муқтадои ҷамоатӣу пешвои саноатӣ аз перони мттлсу ҷавонони мтлбсу воъизони ширини забону манозирони некӯи баёну мударрисони муътабару фақиҳони мштҳру мутабаҳҳирони давҳаи фатвоу муттақеони қадами тақво .

Суфиёни соҳиби муҷоҳидату софёни соҳиби мшоҳдту муҷаррадони кӯии тариқату мтФри дони роҳи ҳақиқат .

Чун бҷмъи хонадони набуввату мтрқъони Абут ва бнўт нагиристам содотӣ дидам бослоФи худ муқтадау бонавори аҷдоди худ муҳтадӣ ҳар як дар мироси набуввати соҳиби нассобу насиб ва дар майдони фасоҳати соҳиби ҷёди наҷиб .

Баъзе дар маснади раёсату қавмӣ дар мҳшди сиёдат , ҷамъӣ аз эшон : ағнёءи ман алтъФФу фавҷӣ аз эшон асхёءи балои такаллуф .

Чун бхлўтхонаҳи зӯҳҳоду остонаи ибод роҳ ёфтаму бхдмти он хоссагон ҳазрат бишитофтам дар ҳар кунҷӣ ганҷӣ дидам ороста ва дар ҳар зовияи хазона Эй ёфтам пари хоста .

Ҳмолони кӯҳу қору ҳаламу сбоҳони дарёии амалу илм , ҳастӣ ҳар ду олам дар бохта ва бо сармояи нестии сохта , сафари охиратро рой задау ҳтоми дунёро пушти пой , илм бениёзӣ бар фалаки афроштаи вҳдқаҳи тезбинӣ бар смок гумошта .

Пас гуфтам бмрҳлаҳи наҳуфтагону маҳалла хуфтагон бигузарам ки нқбои ин бисоту руқабои ин смок эшонанд , чандон мазори мутабаррику риёзи муборак мушоҳида кардам аз шуҳадоъу съдоءу авлиёъу асФёءу ъзмоءу уламоу ҳкмоء ки зикри зиндагонӣ бар тоқи нисёни ниҳодаму муддатӣ дар он таку пўии афтодам .

Равзаҳои биҳишт аз он хоку хишт мушоҳида кардам , чун аз фарз ва нофила бипардохтаму рояти тоъат бар афрохтам худро брстаҳи авоми андохтаму бмҷмъи ақвом гузар кардам баҳри тараф ки расидами пиндоштам ки воситаи қаллода шаҳр онҷосту мавзеи иҷтимоу антҷоъи ӣнҷо , аз ғояти издиҳоми иқдоми мари иқдомро мутобиқ буду андоми мари андомро мъонқи ҳамаи қадамҳо аз якдигари мшткӣу ҳамаи синаҳо бар пуштҳо муттакӣ .

Лсоми лоҳқони қафои собиқон шудау китфи собиқони Асоӣ лоҳқон гашта , сӯфии вори ҳамаро зовия дар кори якдигару туркии вори ҳамаи даст дар шалвори якдигар , чун мӯру малах дар ҳам омехтаи вҳри як дар касби вкори худ овехта , чун дашти Арафоти вмҷмъи ърсоти обиду осӣу донеу қосӣу аФоқии въроқӣу хтоӣӣу бтҳоӣӣ дар ҳам бастау пайваста .

Баъзе чун қомати сарви қабои пӯш ва баъзе чун қади санавбари радо бар дӯш , ҷамъӣ чун гулбун дар либоси такаллуф ва бархе чун арғавон дар сёби тслФ , бар ҳар қадамии лолаи рухсорӣ ва бар ҳар тарафии машки изорӣ .

Ҳамаи оростаи бзиўри суннату ҷамоату мтҳлии бҳлиаҳи броъту балоғат , ҳанафӣони икрнгу мутадаййинони як санг , буии бидъатро бмшоми эшон ммрӣ на ,у хаёли хиёнатро дар синаи эшон мақарӣ на

Лавҳу тавҳидро дар аҳди маҳд аз бар кардау дўоҷи овомир ва навоҳиро чун қмоти тифлӣ дар худ печида , арӯси шаръро гӯшвори қалби омада ва аз мақоми сулб , дар дайни сулб

Ин худ васфи риҷолу наъти аҳли мақому қиссаи дастор бандонасту фасонаи хирадмандон ки гуфта шуд , қисми дувуми сухани ногуфтанӣ внҳФтнӣаст ва дар онҳдис носифтанӣ ки ҳикояти мхтФёни ттқи ҷамолу васфи камоли эшон ҷуз бар иҷмол нишоеду наъти мӯӣу сифат рӯй ин маҳҷӯбони исмат дар зумраи номаҳрамон хилват нишоед хонд .

Ки агар всоФӣ бар назми ин қўоФӣ нишинад наққоди қриҳт дар саҳроӣ Фзиҳт уфтад ки ишқи ранги дидаро аз гӯш боз нашносад , ҳар чаҳ бтриқ дидан исбот кунад , бтриқи шунидани ҳамон исбот кунад , ки андалеби ишқ бар дарахти самъу басар яксон сарояду бдоми самъу назари як лавн ва як шакл гирифтор ояд , ки бодгири самъ чун обгири басар дар қабули футуҳи ишқи ҳам сабӯҳаст .

Агар дар ин сухан боз шавад , тарсам ки риштаи ин ҳадис дароз гардаду қомати мақолати бсӣомту малолати анҷомад .

Гуфтам чашми бад аз хоку оби ин шаҳри мкФўФи бод ва азин вилояти млФўФу дасти нўоӣбу масоиб аз ваии масруф , чун аз назари эътибори бҳҷраҳи ахтбори омадам ва дар он ихтилофи чаҳор фасл дар кӯии ҳиҷру васл ҳар якро имтиҳон кардам

Ҳамаро рафиқи тариқи вёри ғору дӯсти як пӯсту садиқи содиқу халил мувофиқ ёфтам , дар аснои он ҳоли ин мақол бар забон ронадам ва ин қитъаро аз дафтари дил бар хондам .

Дар муддатӣ ки дар он диёри маймуну боғ ҳумоюн будам соъатӣ бе мзиФи тоза рӯйу дамӣ бемизбон хўшхўӣ набӯд , аз тнъму осоишӣ ки доштами пиндоштам ки дар хонау кошонаи хешаму нзили остонаи хеш .

Чун муддати солӣ дар чунин ҳоле басар оварадам азми сафари қибла ҷузам кардам , чун мавлудӣ ки аз канор модар бимонад ва чун маълулӣ ки аз тнъми бистару болин ҷудо шавад , айшии тирау талху синае пар аз ишқи дӯстони Балх , ғамҳои дил аз шумори беруни вқомт аз бори надомати сарнигӯн .

МирФтму боз пас менагиристам ва аз фироқи онхок пок мегиристам , дар ақидаи онкӣ чун аз сафари крхи бмҳлоти Балхи бози расми мехи хаймаи иқомат оҳанӣн кунаму хлўтхонаҳи лаҳад дар хоки он замин .

Боқии умр дар он ҳазрати бонзрти гузаронаму наси маҳёии мҳёкму мамотӣ ммоткм бархонам , чун бар минволи ин азимат дар маҳд манозил бихуфтаму хок мароҳил бидида бирафтам .

Аз диёри қуббаи алисломи бқблаҳи ассаломи шитофтаму лаззоту баракот онхок дарёфтам , чун мавсим ҳаҷ омад бо рФқаҳи киром рӯй бмшърулҳаром ниҳодам ва бар он ҳарами гарму хоки поку турбат бо ртбти расидаму шўту Ромии ҷмору тқбили аҳҷор биҷой оварадам .

Тавофи ҳараму ғусл замзам намудем ва аз муҳаррамоти хӯрда ва карда истиғфор кардам ва аз сғоӣру кабоири аътзори ҷустам аз онҷои хоки таййибу тайибаро зиёрат кардам ва харобӣҳои хонаи умрро иморат , хоки равзаи муқаддасаро кӯҳли дидаи сохтам ва дар фарзу нФли ин хизмат бипардохтам

Гуфтам ббити алмуқаддас ки марқад ва мзҷъ анбиёсту мбиту мқили асФёст гузарӣ кунам ва бар онхоки нӯронӣу тарбияти рӯҳонии сафарӣу назарӣ буд ки лсоми осом аз чеҳраи вақоҳат ман бархезаду ғубори хтиӣот аз ҷилди номдбўғи ман фурӯи резад ва ин бағят низ бсири алأқдому ҷири алзмом муяссар шуд .

Дар аснои ин қууду қиём , масиру мақоми ду соли тамоми ин чатри мунаввари бзрандӯд ахзару ғбри афлоку хокро паймӯд ва дар дўнўбти хуршеди соҳиби ақли бнқтаҳи минтақа ҳамл раседу осори Сауду нҳўси бавоситаи хнўсу кнўси ин қоҳирони мақҳуру ҷабборони маҷбур дар олам зоҳир шуд

Гоҳи ғмоми хриФӣ биғм мегиристу гоҳи барқи рабиъӣ битрФ механдид , гоҳи булбули мақбул дар васфи гул маддоҳӣ мекарду гоҳи зоғи малул дар фироқи роғи навоҳӣ .

Гуфтам набояд ки то ин тӯлу арз паймӯда шавад пероҳани умр фарсӯда гардад , хаёли ъшқбозии ҳарифони балхии бҳриФии роҳу рафиқӣ манзил мерасаду пайвастаи басари болини дили миоимд .

Аннани ағтроби бсўб савоб бартофтаму рафиқӣ чанд дар онтриқи бозёфтам , дасти мроФқт дар гардани мувофиқат эшон кардам ва рӯй бсўби хуросони ниҳодам , чун бсрҳди онўлоити расидам , аз воридони Балхи дигари гӯна ҳикоят шунидам .

Сқоти рӯот хабар доданд ки мштоб ки мақсӯду мақсад на бар нмту нсқи аҳди гузаштау айём навиштааст , он ҳамаи насимҳо бсмўми бадал шудааст ва он ҳамаи шукрҳо бсмўм иваз гашта , аз раёҳини он бсотини биҷуз хор нест ва аз он ақдоҳи аФроҳ дар сари ҷузи хумор на .

Маъшӯқро дар либоси хорӣу ҷома сӯгворӣ нишоед диду мураббаъи ёрон дар халқони бимродӣ мушоҳида нишоед кард , амнам аўФии Димнаи лами такаллум , гуфтам чашми бади кадоми нозир бар он риёзи нозр боз хӯрду кадоми суъи иттифоқи он интизому антсоқро аз ҳам ҷудо кард ?

Гуфтанд ки эй ҷавон , тўорқи ҳдсону нўозли замонро ҷинси ин тасарруф бисёрасту амсоли ин дастбурди бишмор , ӯ ани алдҳри злому лӣси албён колъён барон то бадоне ва бирав то бибинӣ ки зикри ғоиб аз ҷумла маъоӣибаст .

Пас рӯй бароаи ниҳодаму Аннани бқоӣд қазо додам , манзили бмнзл дар талаби мақсӯд май омадам то бдрўозаҳи ҳарами гарму хоки поки он турбат бо ртбти расидам .

Онҳамаи ашҷору ағросро мнкўс дидаму онҳамаи аҳволро маъкӯс ёфтам , насими саҳарии накҳати гули трӣу роиҳаи бунафша табарӣ надошт ва дар лолаи сҳроӣии тароват раъное набӯд

На дар чамани рабиъии роиҳаи табиӣ буд ва на дар гули баҳории буии нофаи тторӣ , сбоъ дар он рбоъ хона карда вўҳўш дар он биқоъи ошиёнаи сохта , қусӯри олияи он чун қубӯри болиаҳ шудау мробъпурнигор он мавозиъ эътибор гашта

Мсокни маълум чун амокини марсуми манзили иртиҳол ва интиқол гардӣда , гуфтам эй биҳишти мтдброн , дӯзахи мутаҳайирон чун шудӣ вае ҷиноти амирон дар коти асирон чун киштӣ .

Чун бмзору диёру хонау ошиёнаи дӯстони қадиму ёрони Карим гузар кардам аз бисёр андакӣ ва аз ҳазор яке боз наёфтам онро ки дидам ҳамаи ранҷурони зарбати қаҳру махмурони шарбат заҳр буданд , баъзе дар панҷаи ситамкорӣ ва баъзе дар шиканҷаи ноҳамворӣ .

Ҳамаи мтъззон дар либоси бенавоӣу ҳамаи мутинаъимон дар сӯрати гдоӣӣ , мақҳурони садумати нўоӣбу маҳбӯсони савлати масоиб , то рӯзӣ дар он таку пўии вҷсту ҷӯии бмҳлтӣ аз маҳаллоту тарафӣ аз мтнзҳоти оншҳр ки издиҳоми авоми онҷо будӣ расидам .

Ҷамъӣ дидам чун бенот алнъш аз якдигари давру ранҷуру махмури гирди омада , перии нӯронӣ бар сари он вайронии истода дар он атлол менагирист ва бар он аҳвол мегирист ва ин абёт ривоят мекард ва аз ондостони ҳикоят .

Пас пер гуфт эй ҷавони мусофир ҳамоно дар қадими алأёми дарин машъарулҳаром ишқии бохтае ва дарин майдон асбӣ тохтае , агар вақте дарин амокини хуши хандидае имрӯзи дарин мсокни зор бгарӣ ки меҳри ёрон дар сафоу сифот падед ояду вафои аҳди дӯстони баъд аз вафот зоҳир гардад .

Дарин хорстон ки менигарӣ ҳазор нгорстон беш бӯдааст ва бар ин хок ки қадами ҳамеи сипарии ҳазор сарви мстўии қади мавриди хад беш хуфта аст

Дар ҳар қадамии зулфи мишкӣни бўӣист ва дар ҳар бадастии хади моҳрўӣӣ , ҳар харобае азин ки май бинии ошиёнаи слўтӣу хона хилватӣ бӯдааст , рӯй бар ин хок на то насими ҳасани аҳди бмшом ту расад ва бигӯаш дил истимоъ кун то овози марҳабои болзиўФу аҳлои болФтўҳ бсмът расад .

Дар ҳар гомии азин хоки ҷои моида Эйаст ва дар ҳар қадамии маҳали Фоӣдаҳ эй , сар то сари ин вайронаи мавзеу маъдани хамр ва чғонаҳасту маҳали самоъу тарона , ӣнҳамаи хорҳо аз гули рухсорҳо ва брдмидаҳаст ва ин ҳамаи анкабут аз тору пуди зулфҳо бар ҳам танида ,

Баъзе азин завоёи масоҷид мутабаррикаст ва баъзе азин хбоёи маъобиди муборак , ҳар ҷоӣӣ ки ту пой наҳй саҷда гоҳ зоҳидӣаст ва бар ҳар хокӣ ки ту назар май афкании ҷои шоҳидон .

Ҳазор шоҳиди дарин хок шаҳидаст ва ҳазор обиди дарин рустаи убайд , эй ҷавон агар сар ин дид ва шунид дорӣ биншин , томотмӣ бидорему ҳақии бгзорими мари ин кироми хуфтаро маддоҳӣ кунем вмри ин атлоли рафтаро навоҳии вагарна беишқ шидоӣӣ макун ва бар хираи раъное на , ки ғмоми сабоҳӣу зломи рўоҳии дарин мотами ашкбор ва сӯгворанд

Гуфтам шихои ин чаҳ захмаст бад-ӣни муҳкамии воин чаҳ ҷароҳатаст бад-ӣн бимрҳмӣ гуфт аз анёби нўоӣби чунин масоиб бисёр зодаасту даври гетӣу ҷаври олами ҷоФии чунин ътёти номувофиқ бишмор овардааст .

Гуфтам мари ин бому дарави ҳаҷару мдрро ки бошӣ ки баси сӯхтау афрӯхтаи взору нзорт май байнам , гуфт мурооти аҳди ёрони хуфтау дӯстон рӯй наҳуфта дар шариъату тариқати мндўб ва маҳбӯбаст .

Ҳар киро ҳуқуқ ммолҳт ғурем вор доман нагирад Карим вор намирад , хоки ин хиттаи мактабу млъб ман бӯдау мураббаъу мартаъи ин диёри арсаи бозӣу майдони асби тозии ман , арбоби караму авлиёии нъми дарин хоки поки сар дар таии кафан вафо кашидаанду азҷоми ҳаводиси шарбат фано чашида

Агар эшон ғоибанд зикри эшон ҳозираст ва агар мурдаанд номи эшон зинда , пас ин абётро бо чашми гирёну синаи бирён дар такрор ва гуфтор оварад .

Чун ин абёт латиф бархонад наърае чанд баранд ва дар он атлоли холӣу русуми болӣ чун боди гоми бардошт ва чун хоки марои бгзошти баъд аз он бикрот ва марот бидон мазори расидам , аз он пери маддоҳи внўоҳ асар надидам ва хабар нишнидам .