Ва манеҳам : шайхи суннату қоҳири аҳли бидъат , Абуабдуллои аҳмдбни ҳанбал , разии аллоҳи анҳу
Махсӯс буд ба вараъу тақво ,у ҳофизи ҳадиси пайғамбар буд , алайҳи ассалом . Ва ин табақаи бҷмлаҳ аз Фриқини вайро муборак доштаанду суҳбати машойихи бузурги дарёфта буд , чун зўолнўни мисрӣу башари ҳоФӣу сиррии сиқтӣу маърӯфи крхӣ ва монанди эшон , разии аллоҳи анҳуам .
Ва зоҳири алкромоту саҳеҳи алФросот буду инчаи имрӯзи баъзе аз мушаббаҳаи таъаллуқ бадв кунанд он бар вай ифтиросту мавзӯу вай аз он ҷумла барӣаст .
Ва вайро эътиқодӣаст андари усӯли дайни писандидаи уламо ва чун ба Бағдоди мӯътазила ғалаба карданд гуфтанд ваии ротклиФ бояд кард то қуръонро махлуқ гуяд . Пайрави заъиф буд . Дстҳош бар уқобин кашиданд ва ҳазор тозӣонаи бздндш ки : « қуръонро махлуқи гӯй . » нагуфту андари он миёнаи банд азорш бикшоду дстҳоши баста буд . Ду дасти дигар падедор омад ва азор бибаст . Чун ин бурҳон бидиданд бгзоштндш . Ва ҳам андари он ҷароҳат фармон ёфт .
Ва андари охири аҳди ваии қавмӣ ба наздик вай омаданд ва гуфтанд : « чаҳ гӯйии андари ин қавм ки туро бзднд ? » гуфт : « чаҳ гӯям ? аз барои худоӣ заданд . Пиндоштанд ки ман бар ботилам . Агар эшон бар ҳақанд ба муҷарради захми ман ба қиёмат бо эшон хасмӣ накунам . »
Ва вайро каломаст олии андари мъомлт ,у ҳаркии азуӣ мсأлтӣ пурседӣ , агар мъомлтӣ будӣ , ҷавоб гуфтӣ ва агар ҳақиқатӣ , ҳавола ба башар ҳоФӣ кардӣ ; чунон ки рӯзӣ яке биёмад ва гуфт : « мо алإхлос ? қол : « алхлоси ман офоти алأъмол . » : « ихлос чист ? » гуфт : « ихлос онаст ки аз офоти аъмоли халоси ёбӣ ; яъне : амалат бериё ва самъа шавад . » гуфт : « мо алтўкл ? » қол : « алсқаҳи биллоҳ . » : « таваккул чист ? » гуфт : « бовар ва устувор дошт худои андари рӯзии худ . »
Гуфт : « мо алрзо ? » қол : « таслими алأмўри إлии аллоҳ . » : « ризо чист ? » гуфт : « он ки корҳои худ ба худованди таъолии сипорӣ . »
Гуфт : « мо алмҳбаҳ ? » : « муҳаббат чист ? » гуфт : « ин аз башар ҳоФӣ пресс ; ки то вай зиндааст ман ҷавоб ин накунам . »
Ва Аҳмади бен ҳанбали раҳмаи аллоҳи алайҳи андари ҳамаи аҳволи мумтаҳан буд дар ҳоли ҳаёт аз таъни мӯътазила , ва дар ҳоли мамоти азтҳмтҳои мушаббаҳа ; то ҳаддӣ ки аҳли суннату ҷамоати онон ки бар ҳоли вай воқиф нагаштаанд вайро тӯҳмат кунанду вай аз он барӣаст . Ва аллоҳи аълам .