Вмнҳм : шоҳи аҳли тасаввуф ,у барӣ аз офати такаллуф , Абулҳасани аҳмдбни Муҳамади алнўрӣ , разии аллоҳи анҳу
Аҳсани алмъомлот буд , ва абин алклмоту азрФи алмҷоҳдот буду вайро мазҳабӣ махсӯсаст андари тасаввуф ва гуруҳеанд аз мутасаввифа ки эшонро нурӣ хонанд ки иқтидоу тавалло бадв кунанд .
Ва ҷумлаи мутасаввифаи дувоздаҳ гуруҳанд , ва аз он ду мардӯдонанд ва даҳ аз он мақбуланд . Он чаҳ мақбуланд : яке муҳосибёнанд , вдигр қасорёнанду сдигр тиФўрёнанду чаҳорум ҷунайдёнанд ,у панҷум нурёнанду шашум саҳлёнанду ҳафтум ҳакимёнанду ҳаштум харрозӣонанду нуҳум хафифёнанду даҳум сайёрёнанд . Ва ин ҷумла аз муҳаққиқонанду аҳли суннату ҷамоат . Аммо он ду гуруҳ ки мардӯдонанд : яке ҳлмонёнанд ки ба ҳулӯлу имтизоҷ мансӯбанду солимёну мшиъаҳи бадишон мутаъаллиқанд дигар ҳаллоҷёнанд ки ба тарки шариъат ва илҳод мардӯданду абоҳтёну Форсёни бадишон мутаъаллиқанду андари ин китоби бобии андари фарқи фарқ эшон биораму ихтилофи он даҳ гуруҳу хилофи он ду гуруҳро баён кунам то фоида тамом шавад , ани шоءи аллоҳ , таъолӣ .
Аммо тариқи ваии сутӯда буд андари тарки мдоҳнту рафъи мсомҳту давоми муҷоҳидат . Аз вай меояд ки ба наздики ҷунайд андар омад , вайро дид масдар нишаста . Гуфт : « ё абоолқосм , ғшштҳми Фсдрўк , внсҳтҳми Фрмўнии болҳҷораҳ . » ҳақ бар эшон бпўшидӣ то масдарат карданд ва ман мари эшонро насиҳат кардам ба сангами бронднд ; аз он чаҳ мдоҳнтро бо ҳўӣ мувофиқат бошаду насиҳатро мухолифату одамии душмани он буд ки мухолифи ҳавои вай буду дӯсти он ки мувофиқи ҳавои вай буд .
Ва Абулҳасани нурии рафиқи ҷунайд буду мурӣди сиррӣ . Ва бисёр аз машойихро дида буду суҳбати эшон дарёфтау аҳмдбни абии алҳўориро ёфта буд . Вайро андари тариқи тасаввуфи ашорот латифасту ақоўили ҷамилу андари фунуни илми он нкти олӣ .
Аз вай меояд ки гуфт : « алҷмъи болҳқи тафриқаи ани ғайра ,у алтФрқаҳи ани ғайраи ҷамъ ба . » ҷамъ ба ҳақ , тафриқа бошад аз ғайри вайу тафриқа аз ғайри вай , ҷамъ бошад бадв ; яъне ҳаркиро ҳиммат ба ҳақи таъолӣ муҷтамаъ бошад аз ғайри вай мФтрқаст ва ҳар ки аз ғайри вай мФтрқаст бадв муҷтамаъаст . Пас ҷамъи ҳиммат ба ҳақи таъолӣ ҷудоӣ бошад аз андешаи махлуқот . Чун аз мкўноти эъроз дуруст шуд ба ҳақи иқбол дуруст шуд ва чун ба ҳақи иқбол дуруст шуд аз халқи эъроз дуруст шуд ; ки « зидони лоиҷтмъон . »
Ва андар ҳикоётаст ки вақте ваии се шбонрўз мехурӯшед андари хона , бар як ҷои устода . Ҷунайдро бигуфтанд . Бархест ва ба наздик вай шуд ва гуфт : « ё Абулҳасан , агар доне ки бо ваии хурӯш суд дорад то ман низ дар хурӯшидан оем ва агар доне ки ризо ба , таслим кун то дилат хуррам шавад . » нурӣ аз хурӯши бози устод ва гуфт : « некӯи мълмо ки туе , ё абоолқосми моро ! »
Ва аз вай меояд ки гуфт : « أъзи алأшёءи фии змоннои шиӣон : олами иъмли бълмаҳ ,у орифи интқи ани ҳақиқата . » азизтарини чизҳо дар замонаи мо ду чизаст : яке олимӣ ки ба илми худ кор кунаду дигари орифӣ ки азҳқиқти ҳоли худ сухан гуяд ; яъне андари ин замонаи илму маърифат ҳар ду азизаст ; аз он чаҳ илм бе амали худ илм набошаду маърифат бе ҳақиқати маърифат на ва он пери ин сухан аз замонаи худ нишон додаасту андари ҳамаи авқоти худ ин азиз бӯдааст , имрӯзи худ азизтараст ва ҳар ки ба талаби оламу ориф машғӯл гардад рӯзгораш мушавваш гардаду наёбад . Ба худ машғӯл бояд шуд то ҳамаи олам олам бинад ва аз худ ба худованд руҷӯъ кунад то ҳамаи олам ориф бинад ; аз он чаҳ оламу ориф азиз бошаду азизи дшўорёб буд . Чизе ки идроки вуҷӯди он душвор буд , талаб кардан он зойеъ кардан умр бошад . Илму маърифат аз худ талаб бояд карду амалу ҳақиқат аз худ дархост .
Аз вай меояд разии аллоҳи анҳу ки гуфт : « ман ақли алأшёءи биллоҳи Фрҷўъаҳи фии кули шийъи إлии аллоҳ . » ҳаркии чизҳоро ба худованд таъолӣ донад ва аз он ваии шиносад , андари ҳамаи чизҳо руҷӯъаш ба вай бошад на ба чизҳо ; аз он чаҳ иқомати малику малик ба молик буд . Пас истироҳати андари руяти мкўн буд на андари руяти кун ; аз он чаҳ агар ашёро иллат афъол донад пайваста ранҷур бошад , ва ба ҳар чизеи руҷӯъ кардани варо ширк бошад . Чун ашёро асбоб феъл донад , сабаб ба худ қоим набӯд ; ки ба мусаббиби қоим буд чун руҷӯъ ба мусаббиб алосбоб кунад аз шуғл наҷот ёбад .