Ва чун дуруст шуд ки бар дасти козиби муъҷизау каромоти маҳол буд , ломҳолаҳи фарқии зоҳиртар бибояд то туро маълум ва мубин шавад . Пас бидон ки шарти мӯъҷизот изҳораст ва аз он каромоти китмон ,у самараи муъҷиза ба ғайр бозгардаду каромати хоси мари соҳиби кароматро буд . Ва низ соҳиби муъҷиза қатъ кунад ки ин муъҷизааст ва вале қатъ натавонад кард ки ин кароматаст ё астдроҷ ва низ соҳиби мӯъҷизи андари шаръ тасарруф кунаду андари тартиби нафйу исботи он ба фармон худоӣ бигӯеду бикунаду соҳиби каромотро андари ин , ба ҷузи таслиму қабули аҳком рӯй нест ; аз он чаҳ ба ҳеҷ ваҷҳи каромат вале мари ҳукми шаръи набиро мунофот накунад .
Ва агар касе гуяд ки : чун гуфтӣ муъҷизаи ноқиз одатасту далолати сидқи набӣ , чун ҷинси он бар набии равои дории ин муътод гардаду айни ҳуҷҷати туро бар исботи мӯъҷизи исботи каромат ботил кунад .
Гӯйем : ин амр бар хилоф сӯрат туаст ки мари туро эътиқод гаштааст ; аз он чаҳ эъҷоз , одоти халқро ноқизаст ва чун каромат вале айни мӯъҷизи набӣ буд ва ҳамон бурҳони намояд ки мӯъҷиз набӣ намӯд эъҷози мари эъҷозро нақз накунад .
Надидӣ ки чун ?хбибро кофарон ба Макка бар дор карданд , расӯли алайҳи ассалом ба Мадина буд андар масҷид нишаста , вайро ҳаме дид ва бо саҳоба мегуфт он чаҳ бо вай ҳаме карданду худои таъолии ҳиҷоб аз пеши чашми ?хбиб низ бардошт то вай низ пайғамбарро алайҳ ассалом бидид ва бар вай салом гуфт . Саломи вайро худованди таъолӣ ба гӯши расӯли алайҳи ассаломи расониду ҷавоби расӯли слии аллоҳи алайҳи мари ?хбибро разии аллоҳи анҳу бшнўонид ва дуо кард то рӯй вай ба қиблаи гашт . Пас он ки пайғамбари алайҳи ассаломи вайро бидид аз Мадинау вай ба Макка , феълӣ буд ноқизи одату мӯъҷиз буд ва он чаҳ ваии разии аллоҳи анҳу пайғамбарро алайҳ алслўаҳ бидид аз Маккаи ҳам феълӣ буд ноқизи одату каромати вай .
Ва ба иттифоқи руяти ғоиби ноқиз одатаст , пас ҳеҷ фарқ набӯд миёни ғайбати замону ғайбати макон ; чаҳ каромати ?хбиби андари ҳоли ғайбати макон аз пайғамбари слии аллоҳи алайҳ ва чаҳ каромати мтأхрони андари ҳоли ғайбати замон аз вай . Ин фарқи сахт мубинасту бурҳони зоҳири возеҳи мари астҳолти мзодти каромату эъҷозро ; аз он чаҳ каромати ҷузи андари ҳоли тасдиқи соҳиби муъҷиза собит нашаваду ҷуз бар дасти муъмини Мусаддиқи мутӣъ пайдо наёяд ; аз он чаҳ каромати уммати мӯъҷиз пайғамбараст алайҳи ассалом аз он чаҳ шаръи вай боқӣаст , бояд то ҳуҷҷати вай низ боқӣ бошад .
Пас авлиё гувоҳонанд бар сидқи рисолати расӯл раво набошад ки бар дасти бегонаи кароматӣ зоҳир шаваду андари ин маънии ҳикоятии оранд аз иброҳӣми хавоси раҳмаи аллоҳи алайҳ ва он сахти андари хур буд ин ҷо .
Иброҳӣм гуфт : ман ба бодия фурӯ рафтам ба таҷред бар ҳукми одати худ . Чун лухтӣ бирафтам яке аз гӯша Эй бархест ва аз ман суҳбати дархост . Андари вай нигоҳ кардам . Аз дидани ваии заҷрии маро дар дил омад . Гуфтам : « ин чаҳ шояд буд ? » маро гуфт : « ё иброҳӣм , ранҷа дил машав ки ман яке аз нсорои роҳбонм . Аз ақсои рӯм омадаам ба умеди суҳбати ту . » гуфто : чун донистам ки бегонааст дилам бар осуд , тариқи суҳбат ва гузордан ҳақ бар ман осонтар гашт гуфтам « ё роҳиби алнсорӣ » бо ман таом ва шароб нест , тарсам ки туро андари ин бодия ранҷ расад . » гуфт : « ё иброҳӣм , чандини бонгу номи ту дар олам ва ту ҳануз андӯҳи таому шароб май хурӣ ? ! » гуфто : аҷаби доштам аз он инбисоти вай , суҳбаташ қабул кардам мари тҷрбтро то дар даъвии худ ба чаҳ ҷойаст .
Чун ҳафт шбонрўзи баромад , тишнагии моро дарёфт . Ваии боситод ва гуфт : « ё иброҳӣм , чандини бонги табли ту андари гирди ҷаҳон , биор то чаҳ дорӣ аз густохиҳо бар ин даргоҳ ; ки маро тоқат намонад аз тишнагӣ . » гуфто : ман сар бар замини ниҳодам ва гуфтам : « бори худоё , маро дар пеши ин кофар ки дар айни бегонагӣ ба ман занн некӯ медорад расво макуну занни вайро дар ман вафо кун . » гуфто : сар баровардам , тибқӣ дидам ду қурс ва ду шарбати об бар он ниҳода . Он бихӯрадем ва аз он ҷо бирафтем .
Чун ҳафт рӯзи дигари баромад , бо худ гуфтам ки : ин тарсоро тҷрбтӣ кунам то зл худ бибинад , пеш аз он ки ваии маро ба чизеи дигар имтиҳон кунад . Гуфтам : « ё роҳиби алнсорӣ , биё ки имрӯз навбат туаст , то чаҳ дорӣ аз самараи муҷоҳидат ? » ваии сар бар замини ниҳод ва чизе бигуфт . Тибқӣ падед омад ва чаҳор қурс ва чаҳор шарбати об . Ман аз он сахти аҷаби доштаму ранҷа дил шудам ва аз рӯзгори худ навмед шудам ва бо худ гуфтам ки : ман аз ин нахӯрам ки аз барои кофарии падедор омадаасту мъўнт вай бошад . Ман инро кӣ хӯрам ? маро гуфт : « ё иброҳӣм , бихӯр . » гуфтам : « нахӯрам . » гуфто : « ба чаҳ иллат нахурӣ ? » гуфтам : « аз он ки ту аҳли нестӣ , ва ин аз ҷинси ҳол ту нест ва ман дар кори ту мутаъаҷҷибам , агар ин бар каромат ҳамл кунам бар кофари каромат раво набошад ва агар гӯям мъўнтаст , ту муддаӣии маро шабаҳат уфтад . » гуфт : « бихӯр , ё иброҳӣм ва ду бишорати мари туро : яке ба исломи ман أшҳди أни лои илоҳи алои аллоҳ , вҳдаҳи лошарики ?ла ,у أшҳди أни мҳмдои абдау расӯлау дигари он ки туро наздики ҳақи таъолии хатарӣ бузургаст . » гуфтам : « чаро ? » гуфт : « аз он ки моро аз ин ҷинс ҳеҷ набошад . Ман аз шарми ту сар бар замини ниҳодам ва гуфтам : бори худоё , агар дайни Муҳамад ҳақасту писандида , марои ду қурс ва ду шарбати оби даҳ ва агар иброҳӣми хавос вале туаст марои ду қурс ва ду шарбати оби даҳ . Чун сар баровардам тибқ ҳозир карда буданд . » иброҳӣм аз он бихӯрад ва он ҷавонмарди роҳиб , яке аз бузургон дайн шуд .
Ва ин айни эъҷози набӣ буд мавсул ба каромат вале ;у сахт нодурустаст ки андари ғайбати набӣ ғайрииро бурҳони намояду андари ҳузур вале мари ғайри вайро аз каромати вай насибӣ бошад ва ба ҳақиқати мунтаҳии вилоятро ҷузи мубтадӣ он нашносад .
Ва он роҳиб аз мактумон буд чун саҳараи фиръавн . Пас иброҳӣми сидқи мӯъҷизи набӣ меисбот кард ва он дигари ҳам сидқ набувват металабед ва ҳам ъзи вилоят . Худованди таъолӣ ба ҳасани анояти худ мақсӯди вай ҳосил гардонид ва ин фарқӣ зоҳираст миёни каромату эъҷозу андари ин сухан бисёраст , ин китоб беш аз ин таҳаммул накунад .
Ва изҳори каромат бар авлиёи кароматии дигар буду шарти он китмонаст на изҳор ба такаллуф . Ва шайх ман гуфт , раҳмаи аллоҳи алайҳ ки : « агар вале вилоят зоҳир кунад ва бидон даъвӣ кунад мари сиҳҳати ҳолашро , зиён надорад ; аммо такаллуфи вай ба изҳори он ръўнт бошад . » валлоҳи аълам .