эй писар , бидон ва огоҳ бош ва ба ҳар гуноҳии мардумро мустуҷиби уқубати мадон ва агар касе гуноҳ кунад аз хештан дар дили узри гуноҳ ӯ бихоҳ , ки одамии сету нахусти гуноҳ одам кард , чунонк ман гӯям , байт :

Ва бар хира уқубат макун , то бе гуноҳи сазоӣ уқубат нагардӣ ва ба ҳар чизеи хашм нок машав ва дар вақти хашми зҷрти фурӯ хӯрдан одат кун ва чун гуноҳиро аз ту афв хоҳанд афв куну афв кардан бар худ воҷиби дон , агар чаҳ гуноҳии сахт буд , ки банда агар гуноҳ кор набошад афви худованд пайдо наёяд , чун мукофот гуноҳ карда бошӣ онгоҳи ҳалами ту чаҳ бошад ва чун афв кардани воҷиби доне аз шарафи бузургӣ холӣ набошӣ ва чун афв кардӣ ӯро сарзаниш макун ва аз он гуноҳ ёд меор , ки онгоҳ чунон бошад ки афв накарда бошӣ ; аммо ту гуноҳӣ макун ки турои узр бояд хост ва чун кардӣ аз узр хостани нанги мадор , ки то ситеза мунқатиъ шавад ; аммо агар касе гуноҳӣ кунад ки мустуҷиб уқубат бошад ҳади уқубат ӯ нигару андари хури гуноҳ ӯ уқубати фармой , ки худовандони инсоф чунин гуфтаанд ки : уқубати сазои гуноҳ бояд кард , аммо ман чунин мегӯям ки : агар касе гуноҳӣ кунад ва бидон гуноҳи мустуҷиб уқубат гардад ту ба сазо ӣ он гуноҳ ӯро уқубат кун , то тариқи тааллуму озарму раҳмат фаромӯш накарда бошӣ , чунон бояд ки як дирами гуноҳро ним дирам уқубат фармое , то ҳам аз карямон бошӣ ва ҳам аз шоистагон , ки нишоед ки карямони кор бераҳмон кунанд .

Ҳикоят : шунӯдам ки ба рӯзгори Муъовияи қавмӣ гуноҳӣ карда буданд ки куштан бар эшон воҷиб буд , Муъовияи эшонро гардан задан фармуд ; пас дар он соъат ки гардан эшон мезаданд якеро пеш овараданд ки бикашанд ; он мард гуфт : ё амӣралмуъминӣн , ҳар чаҳ бо мо хоҳӣ кард сазои мост ва ман ба гуноҳи хеши мақари м , аммо аз баҳри ҳақи таъолӣ аз ман ду сухан бишинав ва ҷавоб бидиҳ . Гуфт : бигӯӣ . Гуфт : ҳамаи олами ҳаламу карами ту донистаанд , агар мо ин гуноҳ бар подшоҳӣ кардемӣ ки чун ту Карим ва ҳалим набӯдӣ подшоҳ бо мо чаҳ кардӣ ? Муъовия гуфт : ҳамин кардӣ ки ман мекунам . Он мард гуфт : пас ҳалимӣу карӣмии ту моро чаҳ суд дорад , ки ту ҳамон кунӣ ва бе раҳматии ҳамон ? Муъовия гуфт : агар ин сухан пештар гуфтӣ ҳамаро афв кардамӣ , акнӯн онҳо ки мондаанд ҳамаро афв кардам .

Пас чун муҷрим узр хоҳад иҷобат кун ва ҳеҷ гуноҳи мадон ки ба узр наярзад ва агар ҳоҷатманд иро ба ту ҳоҷатӣ уфтад аз мумкинот ки дайнро зиён надорад ва дар муҳимоти дунёи вай халалӣ набӯд аз баҳри мояи дунёи дили он ниёзманд боз мазан ва он касро бе қазои ҳоҷат боз магардону занни он ҳоҷатмандро дар хештан фосид макун , ки он мард то дар ту гумони неки набард аз ту ҳоҷат нахоҳад ва ӯ дар вақти ҳоҷати асир ту бошад ва гуфтаанд ки : ҳоҷтмндии дувуми асирии сет ва бар асирони раҳмат бояд кард , ки асири куштан сутӯда нест , бал ки накӯҳидааст , пас дарин маънии тақсири равои мадор , то Муҳамадат ҳар ду ҷаҳонии ёбӣ ва агар туро ба касе ҳоҷатӣ бошад аввали нигар то он мард Каримаст ё не ва ё лӣимаст , агар марди Карим буд ҳоҷат бихоҳу фурсати нигоҳи дор ва ба вақте ки танги дил буд махоҳ ва низ пеш аз таом бар гуруснагӣ ҳоҷат махоҳ ва дар ҳоҷат хостани сухан накӯ биандеш ва биншину қоидаи некӯи фурӯ нау онгоҳи мухлис сухан бидон ҳоҷати берун бар ;у андари сухани гуфтан бисёр тлтФ намой ки тлтФ дар ҳоҷати хеши дувум шафиъаст ва агар ҳоҷати бадоне хостан ба ҳеҷ ҳол беқзоء ҳоҷат барнагардӣ , чунонк ман мегӯям , байт :

Ва ба ҳар ки муҳтоҷ бошӣ хештан чун чокару банда ӯ соз ; чун иҷобати ёбӣ ба ҳар ҷое шукр кун , ки ҳақ таъолӣ мефармоед : лӣни шкртми лозиднкму худои таъолии шокиронро дӯст дорад ва низ шукр кардани ҳоҷати нахустинро умеди раво шудани ҳоҷат Дуюмин бошад ; агар ҳоҷати ту раво накунад аз бахти хеш гила кун ва аз он макун , ки агар вай аз гилаи ту бок доштӣ худ ҳоҷати ту раво кардӣ ва агар марди лӣим ва бахил бошад ба ҳушёр ӣ азу ҳеҷ махоҳ ки надиҳад ва ба вақти мастии хоҳ , ки лӣимону бахилон ба вақти мастии сахӣ тар бошанд , агар чаҳ дигари рӯз пушаймон шаванд ва агар ҳоҷат ба лӣимӣ уфтад хештанро биҷои раҳмати дон , ки гуфтаанд : се кас ба ҷой раҳмат бошанд : хирадманд ӣ ки зери дасти { бе} хурдӣ бошаду қавӣ ӣӣ ки заъифӣ бирав муставле бошаду карӣмӣ ки муҳтоҷ лӣимӣ бошаду бдонки азин суханҳо ки дар муқаддамаи гуфтем ва бипардохтем ва аз ҳар навъе фаслии гуфтем бар мӯҷиби тоқати хеши хостам ки ба тамомӣ дод сухан бидиҳам , аз пешаҳо низ ёд кардам , то ин низ бихонӣу бадоне , ки магар бидон ҳоҷат уфтад , аз баҳри онки хостам ки илми аввалин ва охирин ман донстмӣу турои биомўхтмӣу маълуми ту грдонидмӣ , то магар ба вақти марг бе ғами ту азин ҷаҳон берун шудамӣ , агар чаҳ ман худ дар дониш пиёдаам ва агар низ чизе донам гуфтори ман чаҳ фоида кунад , ки ту аз ман чунон шинавӣ ки ман аз падар хеш шунидам , пас турои ҷой маломат нест , ки ман худ дод аз хештан бидиҳам то ба довар ҳоҷат набошад ; аммо агар ту шинавӣ ва агар на дар ҳар пешаи суханӣ чанд бигӯям , то дар сухан бахилӣ накарда бошам , ки ончи марои табъ даст дод ба гуфтану аллоҳи аълами болсўоб .