Бидон эй писар ки худои таъолии ду фариза пайдо кард аз баҳри манъмону бандагони хос ва он ҳаҷасту зкўаҳ ва фармуд ки ҳар киро соз буд хона ӯро зиёрат кунаду онро ки соз надорад нафармуд , на бинӣ ки дар дунё низ мъомлти даргоҳи подшоҳи ҳам худовандон неъмат тавонанд карду эътимоди ҳаҷ бар сафарасту бенавоёнро сафар фармудан на аз дониш бошад ва бе сози сафар кардан аз тҳлкаҳ ва нодонӣ бошад ва чун соз буд сафар накунӣ хушӣу лиззати дунё тамом набошад ки хушии дунёу лиззати неъмат андар онаст ки нодида ба бинӣ ва нохӯрда бихӯрӣ ва ноёфта биёбӣ ва ин ҷуз дар сафар набошад ки мардуми сафарии ҷаҳони озмудау кордидаҳу рӯзбеҳу доно буд ки нодида дида бошад ва ношунида шунида , чунонк гуфтаанд : лӣси алхбри колмъоинаҳ кӣ ҷаҳони дидагонро баробар накунанд ва гуфтаанд , назм :
Ҷаҳони дидагонро бнодидгон
Накарданд яксони писандидагон
Пас офаридагори тақдир сафар кард бар худовандони неъмат то дод неъмати ваии бидиҳанду неъмат ӯ бсзо бихӯранду фармони худованди таъолии биҷои оранду хона ӯро зиёрат кунанду давряш ва бетӯша ва безодро нафармуданд {и чунонкии ду байт ман гӯям , рубоӣ :
Гар ёр маро нахонд ва бо худ нанишонд
Вази дарвешии марои чунин хор бимонад
Маъзӯраст ӯ ки холиқ ҳар ду ҷаҳон
Даравишонро бахона хеш нахонд
Кӣ агар ҳаҷ кунад хештани бтҳлкаҳ афканда бошад ва ҳар дарвешӣ ки кор тавонгар кунад чун беморӣ буд ки кори тан дарсатон кунаду достон ӯ рост чун достони он ду ҳоҷӣ буд ки яке тавонгар ва яке дарвеш буд :
Ҳикоят : вақте раиси Бухорои қасд ҳаҷ карду мардии сахти манъам буд ва дар он қофила касе азуи манъам тар набӯду фузун аз сад шутур дар зери бор ӯ буд ва ӯ дар иморӣ нишаста буду хиромону нозон ҳаме шуд , дар бодия бо созу олати тамому қавмӣ аз дарвешу тавонгар бо вай ҳамроҳ буданд , чун наздики Арафоти брсиднди дарвешӣ ҳаме омад пои бараҳнау ташнау гурусна ва пойҳо обила карда , раиси Бухороро дид бидон сони созу тани осонӣ рӯй буи кард ва гуфт : вақти мукофоти ҷазои ман ва ту ҳар ду яке хоҳад буд ? ту дар он нозу неъмати ҳаме рӯй ва ман дарин шиддат . Раис Бухоро гуфт ҳошо ки ҷазои ман ва ту ҳар ду яке бошад ва агар ман бдонстмӣ кӣ ҷазои ман ва ту ҳар ду яке хоҳад буд ҳаргизи қадам дар бодияи ннҳодмӣ . Дарвеш гуфт чаро ? гуфт : аз баҳри онки ман бФрмони худои таъолии омадам ва ту бар хилофи фармони ҳақ таъолӣ мекунӣу маро бхўондаҳанд ва ман миҳмонам ва ту туфайлӣу ҳишмати миҳмони хонда бо туфайлӣ кӣ рост бошаду ҳақи таъолии тавонгаронро хонду даравишонро гуфт :у лотлқўои боидикми илои алтҳлкаҳ , ту бе фармони худоӣ ба бечорагӣу гуруснагӣ дар бодия омадӣ ва худро дар тҳлкаҳи афкандӣу фармони ҳақи таъолиро кори нбстӣ ва бо фармон бурдорон чаро баробарӣ кунӣ , ҳар ки иститоат дорад ва ҳаҷ кунад фармони ҳақи таъолӣ биҷой оварда бошад ва дод неъмат ӯ дода .
Пас чун туро эй писари сози ҳаҷ буд ҳеҷ тақсир макун ки сози сафари ҳаҷ панҷ чизаст : макунату неъмату тўоноӣӣу муддат ва доду ҳурмату амну роҳат , чун азин баҳраи ёбӣ ҷаҳд кун бар тамомӣу бдонки ҳаҷи тоътист кӣ доим чун соз буд агар ният дар соли мстқбл муъаллақ кунӣ ҷурми эмом аз ту мунқатиъ гардад влкни зкўаҳи моли тоътист ки бҳичгўнаҳ чун макунат буд нододан узрӣ несту худои таъолии зкўаҳ диҳандагонро аз муқаррабон хонду моли мардуми зкўаҳдиҳанда дар миёни дигари қавм чун мисол подшоҳаст дар миёни раият кӣ рӯзии даҳ ӯ буд ва дигарон рӯзии хорау ҳақи таъолӣ тақдир кард то гуруҳе дарвеш бошанду гуруҳеи тавонгар ва тавоно бошанд , бо онки ҳама агар ҳамаро тавонгар гардонидӣ тавонистӣ влкни ду гуруҳ аз он кард то манзалату шарафи бандагон падед ояду бартарон аз Фрўтрон пайдо шаванд кӣ чун подшоҳ ки як хидматкорро рӯзии даҳ қавӣ кунад , пас агар ин хидматкор ки рӯзии даҳ буд рӯзӣ хӯрду надиҳад аз хашми подшоҳ эмин набошад . Аммо зкўаҳ дар солӣ як бораст ва бар ту фаризааст , локин агар чаҳ садақа фариза нест дар мурувват ва мардумӣаст , чндонк туоне медаҳ ва тақсир макун ки мардуми садақаи даҳ доим дар амни худоӣ таъолӣ бошаду амн аз худои таъолии бғнимт бояд дошту зинҳор эй писар ки дар ниҳоди зкўаҳу ҳаҷи дили бшки надорӣу кори беҳудаи нсголӣ ва нагӯйӣ ки давидану бараҳна бӯдану нохун ночидану мӯӣ ноперостан чарост ва аз бист динори ним динор чист ва зкўаҳ чисту зкўаҳи гӯсфанду шутур чаҳ буду гӯсфанд чаро қурбон кунанд , бад-ӣни ҳикмати дили поки дор ва гумон мабар ки онч ту ндонӣ хайрӣ нест ки хайрӣ онаст ки мо ндонем ва ту бФрмон бурдорӣ ҳақи таъолӣ машғӯл бош ки туро бо чун ва чаро ҳеҷ кор нест ; чун ин фармон биҷой оварадӣ бишнос ки ҳақи модару падари ҳам аз фармон худоӣаст ъзўҷл .