Қавлаи таъолӣ : кони анноси أмаҳи воҳидаи алоиаҳ . . . эй алии млаҳи воҳида . Хилофаст миёни уламо ки ин миллат куфраст бо млаҳи ислом , қавмӣ гуфтанд миллат куфраст , мегуяд мардумони ҳама бар миллат куфр буданд , яъне дар се рӯзгор дар он замон ки Нӯҳи алайҳи ассалом пайғом оварад бхлқ , ва дар он замон ки иброҳӣм ъ пайғом оварад , ва дар он замон ки Муҳамади Мустафои слии аллоҳи алайҳу ?алау силам пайғом оварад , мардумони ҳамаи дарин се вақти як гуруҳ буданд , бар як кеш , дар ҳар кунҷии санамӣ , дар ҳар сина аз куфру ширки рақамӣ , дар ҳар миёни зуннорӣ , дар ҳар хонаи байти алнорӣ , ҳар чанд дар анвоъи куфр мухталиф буданд аммо дар ҷинс яке буданд ФолкФри каллаи млаҳи воҳида . Аммо бқўли эшон ки гуфтанд миллат исломаст , маънӣ онаст ки мардумони ҳама бар миллат ислом буданд , яъне аз аҳди одам то мабаси Нӯҳ ,у миёни эшон даҳ қарн буданд , ҳама бар миллати ислому дайни ҳақу кеши поки пас дар рӯзгори Нӯҳ мухталиф шуданд ,у рӯзгори умри Нӯҳи бқўли ъкрмаҳи ҳазору ҳФсди сол буд , аз он ҷумлаи ҳазор кам панҷоҳ соли муддати балоғу даъват буд .

Рӯй фии алхбри анаи конўои изрбўнаҳи кули явми ъушри марот ҳатто иғшии алайҳ

Клбӣ гуфт : кони анноси أмаҳи воҳидаи аҳли сафина Нӯҳ буданд як гуруҳи рост бар миллати ислому дайни ҳанифӣ , пас мухталиф шуданд баъд аз вафоти Нӯҳ ,у аллоҳи таъолӣ боишон пайғомбарон фиристод . Абӣ каъб гуфт « кони анноси ИМАи воҳида » яъне рӯзи мисоқ ки раби Алъоламин фарзандони одамро ҳама аз пушти одам берун кард ,у ҳамаро Фо одам намӯд ,у ном ҳар яке одамро бигуфт ки чист ,у умр ҳар яке чандаст , он гуҳ бо эшон аҳди басту паймони бастад азишон бар худои хеш ,у бандагии эшон ,у ҳамаро бар якдигар гувоҳ кард , он рӯзи мардуми ҳама бар як миллат буданд ва бар як фитрат , пас баъд аз одам дар ихтилофи афтоданди Фбъси аллоҳи алнабӣин мубашширин ва мунзарину аллоҳ боишон пайғомбарон ва китоб фиристод ,у пайғомбарони худоӣ чаҳ аз одамиён ва чаҳ аз Фриштгони сад ҳазор ва бист ва чаҳор ҳазоранд . Сесад ва сездаҳ азишон мурсал .

Ва дар қуръон азишон бист ва ҳашт ном бардаанд ,у зини пайғомбарони кас буд ки савтӣ шунид бони пайғомбари гашт ,у кас буд ки хобӣ дид бони хоби пайғомбари гашт ,у хоби пайғомбарон ваҳй бошад ,у кас буд азишон ки дар дил вай афканданд ки пайғомбараст . Алии алҷмлаҳ чунонк имрӯз бар басити замин авлиёанд дар он аҳди пешин анбиё буданд , аммо пайғомбарони мурсали Фриштаҳро Бамёни диданд басӯрат мард , ва боишон сухан гуфт ,у фии злки мо

Рӯй ан алнабӣ слии аллоҳи алайҳу ?алау силами қол « ман алонбёءи ман исмъи алсўти Фикўн бзок набиё , ва кон манеҳам ман инФси фии изнау қалбаи Фикўн бзлк набиё ,у ани ҷбрил ъ иأтинии Фиклмнии комаи иклми аҳдкми соҳиба »

Ва бар ҳар мусулмон воҷибаст ки ҷумлаи пайғомбаронро дӯст дорад ,у баҳамаи имони орад , ва ҷудо накунад миёни яке аз эшон бо дигарон дар тасдиқ ,у ҳамаро дуруд фиристад .

Қол алнабӣ слии аллоҳи алайҳу ?алау силам « слўои алии анбёءи аллоҳу русула , ?фони аллоҳи бъсҳми комаи бъснӣ »

Ва أнзли мъҳми алкитоби болҳқ эй болъдлу алсдқи лиҳкми байни анноси ҳоким ӣнҷо худост : ҷли ҷалола , ки аҳкми алҳокмин бҳқиқт ӯсту расӯл ки фиристода ӯст ,у китоб ки нома ӯст . Ва чун бктоб ҳукм кунанд раво бошад , ки бар сиблати тўсъи китобро ҳоким гӯйанд , назираи қавлаи ҳозои ктобнои интқи алайкуми болҳқи сами қол : Фимои ахтлФўои фӣа ва мо ахтлФи фӣаи инҳо бо китоб шавад , إлои аллазӣнаи أўтўаҳи ҷуҳудону трсоённд , ки китоб боишон доданд ва дар он мухталиф ва ду гуруҳ шуданд . Ва ин ихтилофи эшон бар ду ваҷҳ буд : яке онки ббъзии китоби муъмину ббъзӣ кофар мешуданд , чунонк аллоҳ гуфт :у иқўлўни нؤмни ббъз ва накуфр ббъз . Ваҷҳ дигар онаст ки дар китоби таҳриф ва табдил овараданд ,у сифату наъти Муҳамади бгрдониднд , чунонк гуфт : иҳрФўни алкулами ани мавозиъа ё худ бар гирифтанд ва пинҳон доштанд чунонк аллоҳ гуфт : إни аллазӣнаи иктмўни мо أнзли аллоҳи ман алкитоби каъб аҳбор гуфт : аз роҳибии пурсидам ки он оятҳо ки ҷуҳудон дар тӯрӣа бпўшиднд кадоманд ?

Гуфт : шаҳди аллоҳи أнаҳи лои إлаҳи إлои ҳўи алоиаҳ ва ман ибтғи ғайри алإсломи динои алоиаҳу алиўми أкмлти лаками динкми илои қавлаи алإсломи динои алоиаҳ ва мо Муҳамади إлои расӯлу мбшрои брсўли иأтии ман баъдии исмаи أҳмди алоиаҳи ҳўи алзии أрсли расӯлаи болҳдии алоиаҳи мо кони Муҳамади أбои أҳди ман рҷолкми бғёи бинҳм . . . Ва он ихтилофи эшону китмони эшон ҷузи ҳасадро набӯд , ки дар тӯрят дониста буданд ки набуввати Муҳамад ҳақасту рост , чун ӯро аз араб ёфтанд ҳасад омад эшонро ,у бҳсд дар кори вай мухталиф шуданд , пас ҳар кас ки аллоҳи таъолии бФзли худ ӯро ҳидоят дод , ва дар илми вай аз муъминон буд ҳақиқати ин ихтилоф бишнохт ,у бтўФиқу иродати ҳақи бад-ӣни ҳақ роҳ ёфт , ва бар сунани савоби роҳи барад .

Инаст ки раб Алъоламин гуфт Фаҳдии аллоҳи аллазӣнаи омнўои илои охири алоиаҳи ибни зайд дар тафсири ин оят гуфт : ахтлФўои фии алслоаҳ , Фмнҳми ман ислии илои алмшрқ ва манеҳам ман ислии илои алмғрб , ва манеҳам ман ислии илои байти алмуқаддас , Фҳдонои аллоҳи ллкъбаҳу ахтлФўои фии алсём : Фмнҳми ман исўми баъзи явм ва манеҳам ман исўми боллил , Фҳдонои аллоҳи фӣаи ило алҳақу ҳўи шаҳри рамазон . Ва ахтлФўои фии алҷмъаҳ : Фохзти алиҳўди алсбту алнсории алоҳд , Фҳдонои аллоҳи ллҷмъаҳ ,у ахтлФўои фии иброҳӣм : Фқолти алиҳўди кони иҳўдё ,у қолати алнсории кони нсронёи Фҳдонои аллоҳи фӣаи ило алҳақ . Бإзнаҳи алозни аламр ,у алълм ,у алородаҳи ҷмиъо .

Ва аллоҳи иҳдии ман ишоءи إлии сироти мустақӣми أми ҳсбтми أни тдхлўои алҷнаҳи алоиаҳ . . . Қоли ътоءи лмои дахли расӯли аллоҳу асҳобаи алмдинаҳи Аштади алзри алайҳим , лонаами хрҷўои боломолу тркўои амўолҳму дёрҳм фӣедӣ алмшркин , Фонзли аллоҳи ттбибои лқлўбҳми أми ҳсбтми أни тдхлўои алҷнаҳи алмими сала , маъноаи أи зннтм ё мъшри алмؤмнини ани тдхлўои алҷнаҳи ман ғайри блоءу лои макрӯҳ ? мегуяд шумо ки мؤмнонид мепиндоред ки беранҷӣу блоӣӣ ки бшмо расад дар биҳишти шадид ? ҷой дигар гуфт أи итмъи кул амрӣ манеҳам أни идхли ҷинаи Наим ? куллан ! ҳар каси пиндорад ва тамаъ дорад ки дар биҳишт шавад ранҷи нобардау бор блоно кашида куллан ! на чунонаст ки мепиндоранд ва тамаъ доранд , ҳамонаст ки дар хабар ме ояд

« алоҳмқи ман атбъ нафса ҳавоҳоу тмнии алии аллоҳу лмои иأткм мисли аллазӣнаи хлўои ман қблкми алоиаҳ . . . Мзўои ман қблкм .

эйу лами исбкм мисли алзии асобҳм , Фтсбрўои комаи сбрўо , мегуяд пиндоред ки дар биҳишт шавед ва ҳануз бшмо нарасед ончии бгрўаҳ пешинён расед , ва дар сабр бар балоҳо ранҷҳо на кашидед чунонк эшон кашиданд . Ва анга тафсир кард ки эшонро чаҳ расад .

Мстҳми албأсоء боишон расед дарвешӣу нокомӣу сахтӣу алзроءу беморӣу шикастагии андом ва гуруснагӣ гуфтаанд ки бأсоءи ранҷи тан буд ,у зроءи зиёни мол , вҳб мнбаҳ гуфт : вҷдўои Фимои байни Маккау алтоӣФ сабъин набиё митин , кони сабаби мўтҳми алҷўъу алқмл . Мустафои слии аллоҳи алайҳу ?ала ва силам гуфт ҳикоят аз кирдигори қадими ҷли ҷалола : أи иФрҳи абдии азои бастати ?лаи ризқӣ ?у сббти алайҳи алднёи сабо ? أмои иълми абдии ани злки ?лаи манӣ қатъан ва баъдан ? أи иҳзни абдии азои манъати анҳу алднёу рзқтаҳи қӯти алўқт ? аммо иълми абдии ани злки ?лаи қрбоу всло ?у злки ман ғайритии алии абдӣ . »

Хавос гуфта ки ин блоўбии комӣу дарвешӣ ва бенавое дар дунёи лбсаҳ муъминонаст ,у ҳиялати пайғомбарон ,у зинати орифон ,у раъси алмоли садиқон , фиръавнӣ ки матруди мамлакат буд ӯро чаҳор сад соли умр буд , ки ҳаргиз ӯро табӣ нагирифт , ва ранҷӣ нарасед ва бекомӣ надид , ва дар он тамарруду туғён худ мегуфт « أнои рбкми алأълӣ » , « мо илмати лаками ман إлаҳ ғайриӣ » ҳоли он душмани чунин буд ,у ҳоли Мустафо бар хилофи ин буд ! Оиша сидиқа мегуяд ҳаргизи рӯзӣ Фрошб нашудӣ ки Мустафоро аз кофарон ҷафое нараседӣ ! ё ӯро табӣ нагирифтӣ ё ба навъе ранҷӣ дар ӯ нагирифтӣ , гуфтанд ё расӯли аллоҳи ин ҳамаи ранҷу бало аз куҷо рӯй бтў ниҳодааст ?

Гуфт нмидонид ки ин ранҷу балои бондозаҳи имон буд , ҳар крои имони тамомтар , блоءи ваии бештар , чун имони мо бар имони оламёни биФзўд , лои ҷурми блоءи мо низ бар блоءи оламёни биФзўд . Ва рӯй фии баъзи алохбор « ани аллоҳи ъзу ҷли либтлии алмؤмни болФқри шўқои илои дъоӣаҳ » .

Ва злзлўо ҳатто иқўл алрасул брФъи лоами қроءаҳ маданӣаст , ва барин ваҷҳи мстқбли бмънии мозӣ буд эй ҳатто қол алрасул мегуяд , эшонро аз ҷои бҷнбониднд аз пас мусӣбатҳо ки боишон расед , ва балоҳо ки бар эшон рехтанд , то он гуҳ ки расӯл эшон гуфту муъминон ки бо вай буданд маттии насри аллоҳи ин фатҳи моро кӣ барояд ?у аллоҳи моро бар душман кӣ нусрат диҳад ?у газанд аз мо кӣ бози барад ? раб Алъоламин гуфт أлои إни насри аллоҳи қариби ҷавоби додеми он гуруҳро дар аҳди хеши ҳамон ҷавоб ки май даҳуми шуморо эй муҳоҷиру ансору ёрони расӯли ман , огоҳи бед ки ҳангоми ёрӣ додани аллоҳ наздикаст .

Ин оят дар шаъни Фқроء муҳоҷирин омад , он даравишону шикастагону андўҳгнон ки рӯй эшон аз ҳайбати худоӣ бар сӯхта , вази таъзими дайни исломи хештанро дар бутаи риёзати фурӯи гудохта , бтрки хону мону диёр ватан бигуфта , бар нокомӣҳо ва душворӣҳо сабр карда ,у талаби рзоءи худоу суҳбати расӯли вай бар ҳама ихтиёр карда , чун ранҷи эшон бғоит расед ,у ҷони бчнбр гардан расед ,у мунофиқон аз пас вақъаи аҳади забони таън дароз карда ки « илои маттии тқтлўни анФскм ? » раби Алъоламин таскини дили эшонро ин оят фиристод .

Ва рӯй мсъби бен саъди ани абӣа : қоли қиллат ё расӯли аллоҳ эй анносашад блоء ? қоли алонбёءи сами аломсли Фоломсл , ҳатто ибтлии алрҷли алии қадари дайна , ?фони кони сулби аддӣни Аштади блоؤаҳ ,у ани кони фии дайнаи рқаҳи абтлии алии қадари злк , Фмои ибрҳи алблоёи болъбд ҳатто имшии алии аларз ва мо алайҳи хтиӣаҳ . »

Ва ани хбоби бен улирси қоли шкўнои илои расӯли аллоҳи слии аллоҳи алайҳу ?алау силаму ҳўи итўсди бардаи ?лаи фии зилли алкъбаҳ , Фқлнои أлои тдъўои аллоҳ ? أлои тстнсри аллоҳи лно ? Фҷлси иҳмори лавна ӯ виҷҳа , Фқоли лнои лақади кони ман қблкми иؤхзи алрҷли ФиҳФри ?лаи фии аларз , сами иҷоءи болмншори Фиҷъли фавқи раъсаи сами иҷъли бФриқин , мо исрФаҳи ани дайна , ӯ имшт бо мшоти алҳдиди мо дуни азмаи ман лаҳму асаб , мо исрФаҳи ани дайна ,у линсри аллоҳи ҳозои аламр ҳатто исири алрокби мнкми ман снъоءи илои ҳзрмўт , лои ихшии алои аллоҳи ъзу ҷл ,у алзӣби алии ғнмаҳи лкнкми тстъҷлўн . »

Ва ани абди арраҳмони бен зайди қол : кони вазирии лъисӣ ъ ркби иўмои Фохзаҳи алсбъ , Фоклаҳи қоли исо ё раби вазирии фии динку Авнии алӣ банӣ Исроил ,у хлиФтии Фиҳм , слтти алайҳи клбки Фоклаҳи қоли нъми канти ?лаи ъндии манзалаи рафеъаи лами аҷди амалаи блғҳои Фобтлитаҳи бзлки лои блғаҳи тлки алмнзлаҳ .