Қавлаи таъолӣ ё банӣ إсроӣили ибтидои қисса банӣ Исроиласту сухан бо эшон пас аз ҳиҷратаст . Дар рӯзгори мақоми Мустафои слии аллоҳи алайҳу ?алау силами бмдинаҳ . Аввали миннатҳои худ ва навохтҳои худу ришон ёд кард он гуҳи гилаҳо аз эшон дар пайваст , ва дар ҳамаи ҳуҷҷат илзом карду товон баён кард ,у бтҳдид меҳр кард ё банӣ إсроӣили мардону занонро мегуяд ҳамчунонк ё банӣ одами зикри писарону духтарон дар он дохиланд ,у араб бисёр гуяду ихвонӣу бад-ӣни мардон ва занон хоҳаду Исроили номи ёқӯби бен исҳоқи бен иброҳӣм .Аст ва панҷ касро аз пайғамбарон дар қуръон ҳар яке ду номаст Муҳамаду Аҳмад ,у Илёс ва Илёсин ,у Юнусу зўи алнўн ,у исоу Масеҳ ,у ёқӯбу Исроил , ва дар қуръони шаш ҷои эшонро бойени Нидо боз мехонду асли эшон дувоздаҳ писар ёқӯбанд . Ва раби Алъоламин эшонро дар қуръони асбот хондааст , чунонк арабро қабоил гуфт . Ва дар банӣ Исроили набувват дар як сибт буд ,у малик дар як сибт , набувват , дар фарзандони Юсуф буду малик дар фарзандони Яҳудо . Вҳб мнбаҳ гуфт панҷ тан аз банӣ Исроил дар зери пӯсти ним анор мешуданду хӯшаи ангур ки бар чӯб афканда буданд ба бисту андкс бар метавонистанд гирифт . Ва Исроил ном ибрӣаст ва ҳар номи ибрӣ ки бад-ӣн лафз ояд чун Ҷабраилу Микоилу исрофилу ъзроӣилу шмхоӣили соҳиб бар онҳо намозаст ,у ҳзқил ки пайғомбарӣаст аз пайғомбарон банӣ Исроил . Маънии ин ҳамаи абд аллоҳаст . Асри номи бандау эли номи худованд .
ё банӣ إсроӣили эшонро бархонад он гуҳи неъмати худ дар ёд эшон дод ва гуфт азкрўои неъматии алтии أнъмти алайкуми ҷуҳудон банӣ Исроилро мегуяд эшон ки дар аҳди расӯли слии аллоҳи алайҳу ?ала ва силам буданд аҳли тӯрӣау мақоми эшон бмдинаҳ буд , раби Алъоламин он навохтҳоу никўӣиҳо киу падарон эшон кардааст дар ёд эшон медиҳад ва мегуяд азкрўо ёд доред фаромӯш макунед он навохтҳо ки дар падарони шумо ниҳодам , ҳам аз эшон пайғомбарон фиристодам боишон , ва эшонро китоб додам ва аз баҳри эшон дарёи шикофтам , то эшонро аз душмани брҳонидм , зон пас ҷӯйҳои равони эшонро аз санги брондм ва дар тӣа аз абр бар сари эшон сояи афкандам ва ману селоӣ бе ранҷи эшонро рӯзӣ додам , ва дар шаби торики эшонро биҷои шамъи амӯд нур фиристодам то эшонро равшаноӣ додам , ин ҳамаи неъмату шарафи падарони шуморо додаму шарафи падарони шараф писарон бошад , акнӯн бшкри он чаро фиристодаи ман Мустафоро барост надоред ва ӯро тоъат дорӣ накунед ? пас аз онк дар он аҳд бо ман кардаед паймони вошмо бастаам ,у злки фии қавлаи таъолӣу إзи أхзи аллоҳи мисоқи аллазӣнаи أўтўои алкитоби лтбиннаҳи ллносу ло тктмўнаҳ мегуяд раби Алъоламин аз аҳли тӯрӣаи паймони ситад ки фиристодаи маро Муҳамад барост дореду устуворӣу ростгӯеу пайғоми расонии ваии мардумонро пайдо кунед ва пинҳон мадоред . Он гуҳи бўФоءи ин аҳди боз омадан азишон дархост ва гуфту أўФўои бъҳдии أўФи бъҳдкми иқоли вФити болъҳди Фонои воФу аўФити болъҳди Фонои мўФ ,у алохтёри аўФит . Ва ба назул алқуръони фии мавозиъ касӣра мегуяд бози оӣиди паймони маро то боз оем паймони шуморо дар ончӣ гуфтам иؤткми кФлини ман раҳматаи шуморо ду баҳраи тамом аз музди даҳуми брҳмти хеш , як музд бар пазируфтани китоби аввалу дигари музд бар пазируфтани китоби охир . Пас ҳар каси бўФоءи аҳд боз омад вайро ду музд доданд , чунонк гуфт أўлӣки иؤтўни أҷрҳми мртин ва ҳар ки паймони шикаст ва кофар шуд ду бори хашм худованд омад бар вай , чунонк гуфт , Фбоؤи бғзби алии ғазаби он гуҳи эшонро бар нақзи аҳд таҳдид кард гуфту إёии Форҳбўн . Гуфтаанд ин ишорати бзоҳдонст ки дар тарсу рҳбти мақом эшонаст .
Ва омнўои бмои أнзлт ва имон оред бончаҳи ФрўФрстодими бмҳмд аз қуръон ки мувофиқи китоб шумоаст , ки ончӣ дар қуръонаст аз баёни наъти Мустафоу субути набуввати вай дар тӯрӣа ва Инҷил ҳамчунонаст . Пас агар қуръонро такзиб кунед китоби худро такзиб карда бошед , макунед ин !у лои ткўнўои أўли кофар ба яъне бмҳмду болқрони аввал касе мабошед ки такзиб кунаду негроад ки он гуҳ дар залолат пешво бошеду гуноҳи пас равон бар шумо ниҳанд . Қоли таъолӣу лиҳмлни أсқолҳму أсқолои маъаи أсқолҳму қоли слии аллоҳи алайҳу ?алау силам « ман сини санаи ҳасанаи фалаи аҷрҳоу аҷри ман амали баҳои илои явми алқимаҳ , ва ман сини санаи сиӣаҳи феълӣаи визрҳоу визри ман амали баҳои илои явми алқёмаҳ
Ва раво бишуд ки أўли кофар ба боинҳои кноит аз тӯрӣа ниҳанд , пас маънии он буд ки чун шумо зикру наъти Мустафо ( ъ ) ки дар тӯрӣа аст бапушед ва бидон кофар шед , бҷмлаҳи тӯрӣа кофар гаштед , ҳамчун касе ки бики оят аз қуръон кофар шуд баҳамаи он кофар шуд . Иқоли ҳам бнўи қризаҳу алнзири конўои аввали кофар ба сами куфр ба аҳли хайбару фадаку ттобъти алии злки алиҳўди ман кули арз .
Ва лои тштрўои боётии смнои қлилои инро се маънӣ гуфтаанд : яке онаст ки аз оёт дайн хоҳаду бсмни қалили дунё , мегуяд дунёро бад-ӣни мхриду алохраҳи хайри лмни атқӣ
Ва худои ъзу ҷл дар қуръони ҷойҳо зм кардааст эшонро ки дунё бар дайн ихтиёр карданд . Фқоли таъолии злки бأнҳми астҳбўои алҳёҳи алднёи алии алохраҳу қоли таъолии бали тؤсрўни алҳёҳи алднёу қоли таъолии أўлӣки аллазӣнаи аштрўои алҳёҳи алднёи болохраҳи алоиаҳ . Маънӣ дигар онаст ки каъби ашрафу асҳоб ӯ ки уламо ҷуҳудон буданд наъти Мустафо ки дар тӯрӣа хонда буданд пинҳон медоштанд аз сифлау оммаи эшон ва аз меҳтарони хеш ки ҷанг мекарданд бо расӯли худоӣ , бидон сабаби ришватҳо мистднд ва метарсиданд ки агар баёни наът Муҳамад кунанд он ришватҳо азишон Фоӣт шавад , пас ин оят дар шаън эшон омад .
Сдигр маънӣ онаст ки абӯ алъолӣа гуфт лои тأхзўои алайҳ иҷро мегуяд чун мусулмониро дайн ҳақ омӯзед бидон музд махоҳед . Ва дар тӯрятаст ё ибни одами илми мҷонои комаи илмати мҷоноу қоли таъолии лнбиаҳ ъ қул мо أсӣлкми алайҳи ман أҷр .
Ва إёӣ Фотқўн мегуяд аз ман тарсид на аз дайгарӣ , ки чун аз ман тарсид ҳар чаҳ мхлўқотст аз шумо битарсад . Мустафо ъ гуфт ман хоФи аллоҳи хавф аллоҳ манеҳ кули шайъи ء , ва ман лами ихФи аллоҳи хавфаи ман кули шайъи ءи асли тақво парҳезгорӣаст ,у муттақеон бар се қисманд : мҳинаҳу кҳинаҳу миёна . Кҳинаҳ онаст ки тавҳиди худ бшрку ихлоси худ бнФоқу тааббуди худ ббдъти нёлоид ва миёна онаст ки хизмати брёу қӯти бшбҳту ҳоли бтзиъи нёлоид , ва мҳинаҳ онаст ки неъмати бшкоити нёлоиду ҷурми худ бҳҷти нёроид ,у зи дидор миннат наёсоед , ҷои ин муттақеони биҳишт боқӣасту Наими ҷовдонӣу злки фии қавлаи таъолии тлки алҷнаҳи алтии нўрси ман ъбоднои ман кони тқёу лои тлбсўо алҳақ болботл гуфтаанд ҳақи ӣнҷои тасдиқ тӯрӣаасту ботили такзиби қуръон . Мегуяд тасдиқи тӯрӣаи бткзиби қуръон табоҳ макунед , ва гуфтаанд ин хитоб бо мноФқонст ки бзоҳри калима шаҳодат мегуфтанд ва он ҳақ буд , ва дар дил куфр медоштанд ки ботил буд , раби Алъоламин эшонро гуфт ин шаҳодати зоҳири бкФри ботини бмёмизид .
Ва гуфтаанд ин хитоб бо ҷуҳудонаст қавмӣ ки мегуфтанд ин Муҳамади фиристода ҳақасту ростгӯӣ . Аммо бқўмии дигар фиристодаанд на бмо ва бар мо нест ки буии имони орем .
Аллоҳ таъолӣ гуфт аввали сухани шумо ҳақасту охири ботил , он ҳақи бойени ботили бмёмизид , ки ӯро баҳамаи халқ фиристодаанд баҳри рангӣ ки халқанду лиҳозо
Қоли слии аллоҳи алайҳу ?алау силам « беъсати илои алоҳмру алосўду алأбиз » .
Ибн аббос гуфт ҳақи ӣнҷо тӯрӣаасту ботили ончии ҷуҳудон дар он овараданд аз таҳрифу табдил . Қтодаҳ гуфт ҳақи дайн исломасту ботили дайни ҷуҳудӣ ва тарсое мегуяд дайни ҳақ бо бидъати ҷуҳудону ойини тарсоёни мёмизид .
Ва гуфтаанд ҳақ сидқасту ботили дурӯғ яъне ки сидқ бо дурӯғи бмёмизид , Мустафои алайҳ ассалом гуфт « алайкуми болсдқи ?фонаи иҳдии илои албру ҳумои фии алҷнаҳ ,у аёкму алкзби ?фонаи иҳдии илои алФҷўру ҳумои фии алнор . »
Ва тктмўо алҳақ эйу лои тктмўо алҳақ , рости гуфтану гувоҳӣ додану иқрори ббъсти Мустафоу сидқи қуръону пайғом пинҳон макунед . Ва أнтми тълмўн ва худ майдонед дар китоб хондаед ки пайғом бар ростасту расӯли баҳақ .
Ва бдонки зикри ҳақ дар қуръон фаровонасту маъонии он ҷумла бар ёздаҳ ваҷҳ гуфтаанд : яке аз он маъонӣ аллоҳаст ҷли ҷалолау злки фии қавлаи таъолӣу луи атбъ алҳақ أҳўоءҳму фии қавлаи таъолӣу тўосўои болҳқ , эй биллоҳи анаи воҳиди ҷли ҷалола . Дувуми ҳақи бмънӣ қуръонаст , чунонк аллоҳ гуфт ҳатто ҷоءҳм алҳақу расӯли мубину қоли таъолии Флмои ҷоءҳм алҳақ ман ънднои қолўои إни ҳозои лсҳри мубин ,у қоли таъолии бали кзбўои болҳқи лмои ҷоءҳм , Флмои ҷоءҳм алҳақ ман ъндно . Сеюм ҳақаст бмънии ислом чунонк гуфт ва қул ҷоء алҳақу зҳқи алботлу чаҳорум ҳақаст бмънии адл чунонк гуфт аФтҳи бинноу байни қўмнои болҳқ эй болъдл ,у қоли таъолии иўмӣзи иўФиҳми аллоҳи динҳм алҳақ яъне ҳсобҳми алъдл ,у иълмўни أни аллоҳи ҳў алҳақ улмубин эй алъдли албин . Панҷум ҳақаст бмънии тавҳид чунонк гуфт бали ҷоءи болҳқу сидқи алмрслин , ҷой дигар гуфт أми иқўлўн ба ҷинаи бали ҷоءҳми болҳқи шашум ҳақаст бмънии сидқ чунонк дар сӯра Юнус гуфт въди аллоҳи ҳқо эй сдқои фии алмрҷъи илайҳу истнбӣўнки أи ҳақи ҳў яъне أсдқ ҳў ҳамонаст ки дар сӯра алонъом гуфт қавла алҳақ яъне алсдқу ?лаи алмалик алҳақ ҳафтум ҳақаст нақизи ботил чунонк дар сӯра алҳҷ гуфт злки бأни аллоҳи ҳў алҳақу ғайраи ман алолҳаҳи ботил , ҳамонаст ки дар сӯраи Юнус ва дар анъом гуфт сами рдўои إлии аллоҳи мўлоҳм алҳақ ҳаштум ҳақаст бмънии мол чунонк дар сӯра албқраҳ гуфту лимлли алзии алайҳ алҳақ эй алмол . Нуҳум ҳақаст бмънии аввалӣ чунонк гуфту нҳни أҳқ болмлк манеҳ даҳум ҳақаст бмънии ҳазз чунонк гуфт фии أмўолҳми ҳақи маълум эй ҳаззи мафруз . Ёздаҳум ҳақаст бмънии набуввати Муҳамади слии аллоҳи алайҳу ?алау силаму злки фии қавлаи таъолӣу лои тлбсўо алҳақ болботлу тктмўо алҳақу أнтми тълмўн .
Ва أқимўо алслоаҳ мегуяд намоз бпоӣ доред ки намози шиори мслмононсту шФоءи беморон ,у сабаби гушоиши корҳои фурӯи баста . ҲзиФаҳ ӣмон гуфт кони расӯли аллоҳи слии аллоҳи алайҳу ?алау силами азои аҳзнаҳи амри фазаъи илои алслоаҳ ҳар гуҳ ки расӯли худоиро кории сахт пеш омадӣ дар намоз шудӣ , ва он кор бар ваии осони гаштӣ . Ва Мустафои слии аллоҳи алайҳу ?алау силами бӯи ҳрираҳро дид ки аз дард шикам менолид ва бар вай дар афтода буд гуфт : ё абои ҳрираҳи Қуми фасли ?фони фии алслоаҳи шФоءу қоли слии аллоҳи алайҳу ?алау силам « хиёри ибоди аллоҳи аллазӣнаи ироъўни алшмсу алқмру алнҷўму алозлаҳи бзкри аллоҳи ъзу ҷл » .
Ва отўои алзкоаҳи зкоаҳ дар намози пайваст ва дар қуръон ҳар ҷой ки зикр намоз кард зикри зкоаҳ дар он пайваст , чунонк дар намози тақсир раво нест дар зкоаҳи ҳам раво нест .
Бӯи бикр садиқ гуфт он гуҳ ки қаттоли аҳли рада дар гирифт «у аллоҳи лои аФрқи байни мо ҷумъаи аллоҳи ъзу ҷл »у аллоҳ ки ончии худоӣ дар ҳам пайвасти ман аз ҳам боз набарам яъне намозу зкоаҳ .
Андари намози ибодат ҳақасту андари зкоаҳи халқ бо халқаст . Маънии зкоаҳ афзуданасту зкоаҳро бидон ном карданд ки сабаб афзудан моласт , ҳар молӣ ки зкоаҳ аз он берун кунанд биафзояд ,у шарҳи он Фимо баъд гуфта шавад ани шоءи аллоҳ .
Ва аркъўои маъаи алрокъини баъзе аз намоз ёд карду ҳамаи намози хост , чунонк ҷой дигар гуфту қўмўои ллаҳи қонтин қиём фармуду бони ҷумлаи намози хост . Ва тқлбки фии алсоҷдини суҷуд ёд карду мақсӯди ҳама намозаст , ва гуфтаанду аркъўои маъаи алрокъин ҳсаст бар намози ҷамоат , Мустафо ъ гуфт « як намоз бҷмоът чунонаст ки бист ва панҷ намоз ба танҳо » брўоитии бист ва ҳафт .
Сҳи ани расӯли аллоҳи слии аллоҳи алайҳу ?алау силами анаи қол « тФзли салоаи алҷмиъи алии салоаи аҳдкми бхмсаҳ ва ъушрин ҷзءо » .
Ва рӯй « салоаи алҷмоъаҳи тФзли салоаи алФзи бсбъ ва ъушрин дараҷа » , ва рӯй « фазли салоаи алрҷли фии ҷамоатаи алии слўтаҳи фии байтау слўтаҳи фии сӯқаи хумсу ъшрўни дараҷа »
Ва қол ъ « ани аъзами анноси иҷрои фии алслоаҳи абъдҳми Фобъдҳми ммшӣу алзии интзри алслоаҳ ҳатто ислиҳои маъаи аломоми аъзами иҷрои ман алзии ислиҳои сами ином »
Ва қили фии қавлау аркъўои маъаи алрокъин эй кўнўои фии ИМАи Муҳамад ва манеҳам . Ва қили ақтдўои босори алслФи фии алаҳволу тҷнбўои сунани алонФрод , ?фони алшитони маъаи алФзу ани алоснини абъд .
أи тأмрўни аннос болбр мегуяд мардумонро барост гуфтани миФрмоӣид ва худ дурӯғ мегуед ? бўФои миФрмоӣид ва худ аҳд мешиканед ? боқарори миФрмоӣид ва худ инкор мекунед ? бгўоҳӣ додани миФрмоӣид ва худ пинҳон мекунед ? бнмоз кардани миФрмоӣиду зкоаҳ додан ва худ намекунед ?
Рӯй ан алнабӣ слии аллоҳи алайҳу ?алау силами анаи қол « мррти лайлаи асрӣ бе алии қавми тқрзи шФоҳҳми бмқоризи ман нор , Фқлти ман ҳؤлоء ё Ҷабраил ? қоли ҳؤлоءи алхтбоءи ман амтк , иأмрўни анноси болбру инсўни анФсҳму أнтми ттлўни алкитоби أи Флои тъқлўн
Ва қол алнабӣ « итлъи қўмои ман аҳли алҷнаҳи илои қавми ман аҳли алнор , Фиқўлўни ?лаами мо адхлкми алнору анмои адхлнои аллоҳи фии алҷнаҳи бФзли тодибкму тълимкм ,у қолўои анои кнои номари болхир ва ло нафаъла » .
Мардии пеши ибн аббос шуд гуфт хоҳам ки амр маърӯф кунам ва наҳй мункири биҷои орм . Ибн аббос гуфт агар натарсӣ ки туро Фзиҳт ояд басаи оят аз қуръони ин кор бикун : яке أи тأмрўни анноси болбру тнсўни أнФскми дигари лами тқўлўни мо лои тФълўни кибр мқто ъанд аллоҳи أни тқўлўои мо лои тФълўни сдигр ва мо أриди أни أхолФкми إлии мо أнҳокми анҳу . Ва қили фии маънии алоиаҳи أи тбсрўни ман алхлқи мисқоли алзру миқёси алҳбу тсомҳўни лонФскми амсоли алрмолу алҷбол ва ба қол алнабӣ ъ « ибсри аҳдкми алқзоаҳи фии айни ахиаҳу идъи алҷзъи фии айна »
Ва фии маъноаи аншдўо :
Ва тбсри фии алъайни манӣ алқзӣ
Ва фии айнаки алҷзъи лои табсира
Ва أнтми ттлўни алкитоб маънӣ онаст ки шумо дигаронро миФрмоӣид ки дайн Муҳамад гиреду буи имон оред ва худ нмикнид , пас аз онк дар тӯрӣаи набуввати Муҳамаду танзили нома ӯ меёбед ва мехонед . أи Флои тъқлўн дар намеёбед зиштии ин кору ноҳамворӣ ки мекунед ?у злки ани алиҳўди канти тқўли лоқрбоӣҳми ман алмуслимӣни асбтўои алии мо кантами алайҳ ва ҳам лои иؤмнўни Фонзли аллоҳи ҳзаҳи алоиаҳи тўбихои ?лаам .
Ва астъинўои болсбру алслоаҳ муҷоҳид гуфт ин сабри бмънӣ савмасту хитоб бо ҷуҳудонаст , ва эшон дар банди шара ва раёсат буданд , тарсиданд ки агар баёни наът Мустафо кунанд он раёсату маишат ки эшонро аз сифлаи эшон фоида мебуд баришон Фоӣт шавад , раби Алъоламин эшонро буруза ва намоз фармуд . Ва рӯза бидон фармуд то шараи бабрад , ва намоз бидон фармуд то кибри бабраду хушўъи орад , ва ҳар чанд ки намозу рӯза аз фурӯъ дайнаст на аз усӯл аммо бмзҳби шофиӣу ҷамоатӣ аз аъиммаи дайни кофарони бФрўъи дайн мухотабанд , ва ин аслро шарҳӣаст биҷой хеш гуфта шавад аншоءи аллоҳи таъолӣ .
Баъзе муфассирон гуфтанд ин хитоб бо мусулмононаст , мегуяд шумо ки мусулмононеду биҳишти ҷовдонау рзоءи ҳақ талаб мекунед астъинўои алии злки болсбри алии алтоъаҳу алсбри алии алмъсиаҳ , бар адоءи тоъат шикеб бошед ва бар бози истодан аз маъсияти шикеб ,у хитоби шаръ амраст бтоът ва наҳй аз маъсият , тоъати мухолифи ҳавои нафасу маъсияти мувофиқи ҳавои нафас , пас дар ҳар ду сабр май бояд ҳам бар тоъат ки хилоф нафасаст ва ҳам бар бози истодан аз маъсият ки нафас хоҳанда онаст , пас раби Алъоламин мусулмононро алии алъмўми азинҷои бсбр ва намоз фармуд гуфту астъинўои болсбру алслоаҳи Мустафоро алӣ алхусус фармуд , Фқоли таъолӣу асбри алии мо иқўлўну сбҳи бҳмди рбк ва рӯй ани ибни аббоси нъии илайҳи бинти ?лау ҳўи фии сафари Фострҷъ , сами қоли ъўраҳи стрҳои аллоҳ ,у мؤнаҳ , кФоҳои аллоҳ ,у аҷри соқҳо аллоҳ , сам назулу слии ракаатин , сами қоли снънои мо амри аллоҳи ъзу ҷл .
Ва астъинўои болсбру алслоаҳу إнҳои лкбираҳи ин ҳоءи кноит намозаст хсҳои болзкри лонҳои алоғлбу алоФзлу алоъм . Мегуяд ин намози шуғлӣ бузургасту кории гарон . إлои алии алхошъин эй алхоӣФини алмؤмнини ҳқо , магар бар тарсндагону муъминони баростӣу дурустӣ . Хушўъ бимӣаст бо ҳушёрӣу истаконат , хотирро аз ҳурмат пар кунаду ахлоқро таҳзиб кунад ,у атрофро адаб кунад ,у хушўъи ҳам дар ълонитаст ва ҳам дар сар , дар ълонити эсор таҳаммуласт ва дар сари таъзиму шарм .
Аллазӣнаи изнўни заннро ду маънӣаст ҳам яқин ва ҳам шак ва , дар қуръони ҷойҳо заннаст бмънии яқину злки фии қавлаи таъолии إнии зннти أнии млоқи ҳисобӣау занни Довӯди أнмои Фтноаҳи إни знои أни иқимои ҳудӯди аллоҳу занни бмънӣ шак онаст ки гуфт إн назанн إлои зно ва мо нҳни бмстиқнину араб ки яқинро занн гуяд аз баҳр он гуяд ки аввали дониши пиндора буд то он гуҳ ки бегумон шавад . Маънӣ оят онаст ки намоз борӣ гаронаст бар он кас ки брстохиз имон надораду бадӣдори аллоҳ умед надорад ва аз расӣдан бар аллоҳ бим набӯд , аммо қавмӣ ки брстохизу савобу уқобу бадӣдори аллоҳ имон доранд тоъату ибодат баришон гарон наёяд , ки гӯши бсўоб он медоранду бадӣдори ҳақ умед медоранд ва аз расӣдан бар аллоҳ ббим мебошанд , ва бҳқиқт бидон ки рӯзи растохези он ошнои хонда бар аллоҳ расад ва он бегонаи рондаи ҳам бар аллоҳ расад ,у баҳри ду ҳадис саҳеҳаст : аммо бегонаро Мустафо ъ гуфт брўоити абӯи ҳрираҳу бӯи Саид
Иؤтии болрҷли явми алқимаҳи Фиқўли аллоҳи ?илами аҷъли лаки молоу влдо ,у схрти лаки алонъому алхилу алإбл ,у азрки трأсу трбъ ? қоли Фиқўли балӣ ё раби қоли ҳилли зннти анки млоқӣ ? Фиқўли лои Фиқўли алиўми ансоки комаи нситнӣ »
Ин хитоб ҳайбатаст ки аллоҳи таъолӣ бо шқии бсФти ҳайбат сухан гуяду шқии каломи ҳақи бҳибти шунӯду ҳақро бсФт ғазаб бинад , ва як дидори ҳақи бсФти ғазаби саъб тараст аз ҳазор солаи уқубати ботши дӯзах , наузи биллоҳи ман ғазаби аллоҳу схтаҳ .
Аммо бандаи муъмини аллоҳро бсФт ризо бинад ,у сухани аллоҳи блтФу раҳмати шунӯд , ибн умр гуфт самъати расӯли аллоҳи слии аллоҳи алайҳу ?алау силами иқўл « иднўи алмؤмни ман рабаи ъзу ҷл ҳатто изъи кнФаҳи алайҳ , Фиқрраҳи бзнўбаҳи Фиқўли ?лаи أи търФи кзоу кзои Фиқўл ё раби нъми ФиърФаҳи зунуба . Фиқўли ании стртҳои фии алднёу анои ағФрҳои лаки алиўм . »
ё банӣ إсроӣили шарҳи ин оя рафт . Ва атқўои иўмо ин ҳамчунонаст ки гуфту ахшўои иўмои лои иҷзии волиди ан валада мегуяд битарсед аз азоби рӯзӣ ки падари писарро басанда набӯд ва ӯро ҳеҷ чиз бакор наёяд , ва на писари падарро . Ҷой дигар гуфт явми лои инФъи молу лои бнўн на хоста бакор ояд он рӯз ва на писарон ,у қоли таъолии явми лои иғнии мавлои ани мавлои шиӣоу лои ҳам инсрўн ва он ҳол аз ду берун нест : ё аз он бошад ки ҳар касе бакори хеши дармонда буд ва аз фазаъу ҳавли растохези бкси напардозад , чунонк гуфт ъзи субҳонаи лкл амрӣ манеҳам иўмӣзи шаъни иғниаҳ ё онки хешу пайванд аз якдигар бурӣда шаванд чунонк якдигарро во ндонанду злки фии қавлаи ?лаи таъолии Флои أнсоби бинҳми иўмӣзу қоли таъолии тзҳли кули мрзъаҳи ъмои أрзът
Ва қолати Оиша ё расӯли аллоҳ « ҳилли тзкрўни аҳоликми явми алқимаҳ » ? Фқоли алои фии салосаи мавозиъ Фло ъанд алсроту алҳўзу алмизон » .
Ва қоли расӯли аллоҳи слии аллоҳи алайҳу ?алау силами иўмоу ҳаии ъндаҳ « ибъсўни явми алқимаҳи ъроаҳи ҳФотои ъзлоء » Фқолт «у асўء тоа ллнсоءи ман алрҷоли Фқоли расӯли слии аллоҳи алайҳу ?алау силам « ё ъоӣшаҳи ани ани злки лшғло »
Ва лои иқбли минҳои шФоъаҳ ҷуҳудон мегуфтанд . Падарони мо пайғомбарон буданд эшон аз баҳри мо шафоат кунанд , раби Алъоламин эшонро навмед кард ва гуфту лои иқбли минҳои шФоъаҳ . Тақаббули бтоءи қроءаҳи ?маккей ва басарӣ аст мегуяд ҳеҷ танро шафоат шафиъӣ напазирад яъне ҳечкас аз баҳри кофарон шафоат накунад то бипазиранд ва гуфтаанд ,у лои иқбли минҳои шФоъаҳ маънӣ онаст ки ҳеҷ шафоат напазиранд магари шафоатӣ ки бадастӯрии ҳақи таъолӣ буд чунонк гуфт ман зои алзии ишФъи ъндаҳи إлои бإзнаҳу Мустафоро мақом шафоатаст ва ӯро дастурӣ додаанд , гуфт
« лӣси ман набии алоу қади аътии дъўаҳи мустаҷобау ании ахтбأти даъватии шФоъаҳи ломтӣ »
Ва қол « шафоатии лоҳли алкбоири ман умматӣ »
Ва лои иؤхзи минҳои адл эй фидя . Ва манеҳ қавлаи таъолӣу إни тъдли кули адл эйу ани туфади кули фидяи лои иؤхзи минҳо . Ва сӣл алнабӣ слии аллоҳи алайҳу ?алау силами ани алсрФу алъдли Фқол « алсрФи алтўбаҳ ,у алъдли алФдиаҳ »
Маънӣ оят онаст ки ҳеҷ танро боз нафурӯшанд ки аз он бадалӣ ситонанд ё фидойӣ пазиранд .
Ва лои ҳам инсрўн ва эшонро бар аллоҳ ёрӣ ндиҳанд , чунонк эшонро шафиъ нест рӯзи растхези эшонро ёрӣ диҳанда нест .