Қавлаи таъолӣ : лкли виҷҳа . . . Алоиаҳ . . . эйу лкли аҳли дайни қиблау мутаваҷҷеҳи илайҳи фии алслоаҳ . Ҳар гуруҳеро аз дайни дорон ва худо прессатон қиблааст ки рӯй бон доранду намоз бон доранду намоз бон мекунанд . Ҳамонаст ки ҷой дигар гуфт лкли ҷълнои мнкми шаръа ва мнҳоҷо гуфт ҳар якеро аз шумо шариатии додеми сохта ва роҳӣ намӯда . Он гуҳ гуфт ва мавлоҳо

Ин ҳўи хоҳӣ бо худои ъзу ҷл бар ки ваии рӯйҳои эшон фаро он гардонид бқзоу тавфиқ ё бқзоу хизлон , ва агар хоҳии ин ҳў бо кул бар бони маънӣ ки ҳар касро қиблаи ист ки худ рӯй фаро он медиҳад ,у тақдираи ҳўи мавлои илоҳо лأн вале илайҳи нақиз вале анҳу ва « мавлоҳо » хондаанд қроءаҳ шомӣаст ва дарин қроءаҳи ҳў бо кул шавад лои бад . Мегуяд ҳар ксрои қиблаи ист ки рӯй ваии фаро он додаанд . Рӯй аҳли ботили фарои қибла каж додаанд бқзоءу хизлон , ва рӯй аҳли ҳақи фарои қибла рост додаанд бқзоу тавфиқ ,у аламри каллаи беди аллоҳ .

Стбқўои алхирот эй Фостбқўои илои алхироти қёмои бшкраҳ . Мегуяд на дар лҷоҷ қибла кушед ки дар некӣҳо кушед ва бон шитобид , бшкри он ки қиблаи ҳақи бқзо ва тавфиқ ёфтед . Ва бидон ки вуҷӯҳи хайрот ки кӯшиш дар он май бояду таҳсили он аз банда дар мехоҳад фаровонаст . Баъзе онаст ки хусусан бнФси банда мебоз гардад , ва баъзе онаст ки аз ваии бадӣгарӣ метаъаддӣ кунад . Аммо ончии бнФси банда лозимаст тавбааст аз маъсият ,у сабр бар балоу шиддат ,у шукр дар неъмату роҳат ,у истиқомат дар сару ълонит ва гузордан фароизу сунан бар вифқи суннату шарти шариъат ,у ончӣ аз вай метаъаддӣ кунад шафқат бурданаст бар халқи худоӣ : гуруснаро сайр кардан ,у ташнаро об додан ,у бараҳнаро пӯшидан ,у асирро раҳоӣ додан ,у гум шударо бароаи боз овардан ,у амри маърӯф ва наҳй аз мункир бо халқи худои бакори доштан , ва бо эшон бхлқи некӯи зиндагонӣ кардан , ва эшонро нек хостан . Ва андарин хисолу маъонӣ ки бар шимурдем ахбор ва осор фаровонаст , ва аз ҷиҳати шаръи муқаддаси тарғиб тамомаст : минҳои мо рӯй ан алнабӣ слии аллоҳи алайҳу ?алау силам , анаи қол « аиҳо анноси тўбўо қабл ани тмўтўо ,у бодрўои болоъмоли алсолҳаҳ қабл ани тшғлўо ,у слўои алзии бинкму байни рбкми тсъдўо ,у аксрўои алсдқаҳи трзқўо ,у أмрўои болмърўФи тҳснўо ,у анҳўои ани алмнкри тнсрўо .

Ва қоли слии аллоҳи алайҳу ?алау силами ъўдўои алмризу атъмўои алҷоӣъу асқўои алзмону Фкўои алъонӣ яъне алосир .

Ва қол « ани ман мӯҷиботи алмғФраҳи атъоми алмслми алсғбон , ман атъми мؤмнои алии ҷўъи атъимаи аллоҳи явми алқимаҳи ман смори алҷнаҳ , иҷмъи аҳдкми алмоли Фитзўҷи фалонаи бинти фалон ,у идъи алҳўри алъайни боллқмаҳу алтмраҳу алксраҳи ?фони мҳўри алҳўри алъайни қабзоти алтмру фалақи алхбз .

Ва сӣли ибни аббос эй алсдқаҳи афзал ? Фқоли қоли расӯли аллоҳ « афзали алсдқаҳи алмоء , аммо рояти аҳли алнори инодўни бмои астғосўои аҳли алҷнаҳ ? аФизўои ълинои ман алмоء .

Ва қоли сроқаҳи бен молики бен ҷъшми солати расӯли аллоҳи ани алзолаҳи ман алإбли иъшии ҳёзии ҳилли лии аҷри ани асқиҳо ? қоли нъм , фии кули зоти кабиди ҳурии аҷру қоли бъзҳми кнои маъаи ибни аббоси фии ҷинозаи Фрأинои ҷираи моءи алии зуҳри алтриқ , Фқол аммо ани аллоҳи инзри илои ман вазъи алмоءи алии зуҳри алтриқи кули явми тарафии алнҳор брҳмаҳ манеҳу ризвон .

Ва қол алнабӣ слии аллоҳи алайҳу ?алау силам « ?имаи мусаллами ксо мусалламан сўбои кони фии ҳифзи аллоҳи мо бақията алайҳ манеҳ хирқа .

أини мо ткўнўои иأти бкми аллоҳ ҷмиъо мегуяд ҳар ҷо ки бошед ва бар ҳар қибла ки бошед шумоу аҳли китоб . Рӯзи қиёмати аллоҳи шуморо ҳамгинони бҷмъи оради шумору подошро , ва мапиндоред ки ман аз ангехтан шумо пас аз марги шумо оҷиз оем , ки ман ҳамаи чизро тўонндаҳаму баҳамаи чизи рсндаҳ . Ҷои дигари азин кушода тар гуфт Фостбқўои алхироти إлии аллоҳи мрҷъкми ҷмиъои Финбӣкми бмои кантами фӣаи тхтлФўн .

Қавлаи таъолӣ ва ман ҳайси харҷати Фўли вҷҳки штри алмсҷдулҳаром алоиаҳ . . . Агар касе гуяд чаҳ ҳикматаст ки дар ин даҳ ояти се ҷойгаҳ гуфт Фўли вҷҳки штри алмсҷдулҳаром ? ҷавоб онаст ки ҳар ҷое иллатӣ муфрадаст ,у баёни иллатро ҳар ҷои ҳамон ҳукм боз оварад . Аввал онаст . Ки раби Алъоламин бо пайғомбар икром кард ки қиблаи падари ваии иброҳӣм ӯро каромат кард ,у Мустафои алайҳи ассаломи худ он мехосту хушнӯдӣу рзоءи вай дар он буд чунонк гуфт Флнўлинки қиблаи трзоҳои Фўли вҷҳк . . .

Дигар иллат онаст ки раби Алъоламин хабар дод . Ки ҳар соҳиби даъватиро қиблааст . Ки рӯй бидон дорад , яъне ки ту соҳиби даъватӣ эй Муҳамаду меҳтари пайғомбароне ,у каъбаи қиблаи тест рӯй бқблаҳи хеши ор ,у злки фии қавла : лкли виҷҳа . . .

Илои қавлаи Фўли вҷҳк . Сдигри иллат дар тағйири қиблаи қатъи ҷиҳати мъондонсту дафъи хусумати эшон .

Ва злки фии қавлаи лӣлои икўни ллноси алайкуми ҳаҷаи пас ҳар ҷое фоида муҷаддадасту иллатии муҳкам ,у зикри он иллатро зикри ҳукм , мукаррар шуд .

Аммо ончии ду ҷойгаҳ боз оварад Фўлўои вҷўҳкми штраҳ . . . Он латифа некӯаст , яъне ки бандаро дар рӯй фарои қибла кардан ду ҳоласт : яке онаст ки осони осони бохтёру тамаккуни хеш рӯй дилу тан ҳар ду фаро каъба тавонад кард , агар давр бошад ва агар наздик . Дигар ҳол онаст ки қибла бар вай муштабаҳ шавад ё мусофир бошад ки намоз нофила кунад бар роҳила , ё дар ҳоли равиш , ё намози хавфи баробари душман дар ҳоли мсоиФаҳ , бандаи дарин ҳол рӯй дил дар каъбаи орад ҳар чанд бзоҳр аз он брмигрдд . Раби Алъоламин ду ҷойгаҳ боз гуфт Фўлўои вҷўҳкми штраҳ то ҳар ҷой бар як маънӣ далолат кунаду Марвонро ҳс буду аллоҳи аълам .

Қавлаи лӣлои икўни ллноси алайкуми ҳаҷаи қоли алмФсрўни маънии алҳҷаҳи ҳоҳнои алхсўмаҳу алҷдл , лои алдлилу албрҳони кқўлаҳи таъолии қул أи тҳоҷўннои фии аллоҳ ,ҳо أнтми ҳؤлоءи ҳоҷҷтми Фимои лакам ба илми лиҳоҷўкм ба ъанд рбкми лои ҳаҷаи бинноу бинкми кулҳо бмънии алмхосмаҳу алмҷодлаҳ , Фсмоҳои ҳаҷаи лони алмҳтҷи баҳои иъдҳо ҳаҷа ъанд нафса мегуяд то ҳечкасро аз мардумон бар шумо ҳуҷҷатӣ набӯд . Яъне ки Фрмоиндаҳ ман бошам ,у фармон дар қуръон , ва ту фармонбардор , касеро бар ту ҳуҷҷатӣ набӯд .

Он гуҳ гуфт إлои аллазӣна злмўо манеҳам ин алоро ду ваҷҳаст : яке таҳқиқ ки мегуяд магар касе худ бстмкорӣ ҳуҷҷат ҷӯяд бар шумо , чунонк кофарони Қурайшу ҷуҳудон , ки Қурайш мегуфтанд Муҳамад дар дайни хеш мутаҳайираст ва дар кори худ фурӯи монда , аз қиблаи ҷуҳудони баргашту бқблаҳи мо боз омад , бидонаст ки мо бар ҳақем , магари бад-ӣни мо низ боз гардад . Ва ҷуҳудон мегуфтанд Муҳамади брأӣу ҳўоءи худ аз қиблаи мо баргашт ва мегуяд ки маро фармӯдаанд . Ва дигари ваҷҳи онки إлои бмънии локин буд , ва дар қуръон азин бисёраст маънӣ онаст ки эшон ки бар хештан меситам кунанд яъне ҷуҳудон матарсед азишон ва аз ман тарсид .

Ва лأтми неъматии алайкум маътӯфаст бар лӣло икўн мегуяд каъба қибла кардам шуморо то тамом кунам бар шумо неъмати хеш .

Ва лълкм тҳтдўн гуяду магар то шумо бар роҳ рост монед ва бар қиблаи иброҳӣм , ки бар ҷуҳудон на неъмат тамом кардам ва на бар роҳи рости монданд .

Қол алнабӣ лрҷли أи тдрии мо тамоми алнъмаҳ ? қол ва мо тамоми алнъмаҳ ? қол « алнҷоаҳи ман алнору духули алҷнаҳ . »

Ва қоли алии алайҳи ассаломи тамоми алнъмаҳи аламути алии алислом .

Ва фии рўоиаҳи ахрии қоли алӣ « алнъми сета : алислом ,у алқуръон ,у Муҳамаду алстр ,у алъоФиаҳ ,у алғнии ъмо фӣедӣ аннос »

Қавлаи таъолии комаи أрслнои алоиаҳ . . . Тақдирау лотми неъматии алайкуми корсолии аликми рсўло ҳамчунонк шуморо пайғомбар фиристодем ва он неъмат бар шумо тамом кардам ин неъмати ҳам тамом кунам ки бар млаҳи ҳанифӣу қиблаи иброҳӣми шуморо бидорам . Ва расӯли ӣнҷо Мустафоасту оёти қуръон , мегуяд расӯли мо қуръон бар шумо мехонд ,у изкикм ва шуморо аз куфру ширк пок мекунад , ва бад-ӣнӣ мехонд ки чун он дайн доред ва бар он амал кунед кантам аз кёء ъанд аллоҳи ъзу ҷл яъне бнздики аллоҳ пок бошеду ҳунарӣу зкӣ .

Агар касе гуяд чунаст ки дарин ояти тзкити фарои пеши китоб ва ҳикмат дошт ? ва дар он ки рбноу абъси Фиҳми рсўлои тзкити Фои пас китоб ва ҳикмат дошт ? ҷавоб онаст ки тзкити ҳама аз худост аммо бар ду зарби ниҳоди яке гувоҳӣ доданаст бандаро бтҳорти дилу дайни вайу покии вай аз ҳар олоиш , ва ин камол имонасту ғояти маърифат ,у самараи тааллуми китобу ҳикмат ,у иброҳӣм ъ ки дар дуои тзкити хост дар он ояти ин зарби хост , аз баҳри он аз китобу ҳикмат Фопс дошт , ки то тааллум китоб набӯд ин тзкит ҳосил нашавад . Дигари тзкити бдоит исломаст аз аллоҳи баёни аҳкоми шаръ , ва аз банда пазируфтан ону амал кардани бон . Ва ртбти ин тзкити пеш аз маърифати ҳақоиқи китоб ва ҳикматаст , ва дарин ояти ишорати бойен тзкитаст аз баҳри он фаро пеш дошт ,у аллоҳи аълам .

Ва иълмкми алкитобу алҳкмаҳ . . . Китоб қуръонасту ҳикмати суннати Мустафоу баёни ҳалолу ҳарому аҳкоми қуръону мавоъизи он . Ва иълмкми мо лами ткўнўои тълмўни ман фароизау шароеъа ва мо ҳўи ман салоҳи динкму днёкм .