Қавлаи таъолӣ :у соръўо маътӯфаст бару атқўои аллоҳу أтиъўо . Ва дар мсоҳФи шомён ва ӯ нест ва қроءт эшонаст соръўоу маънии мсорът мубодиратасту бакорӣ шитофтан аз бими фӯт ,у сръаҳу аҷала ҳар ду мутақорибанд , ва фарқ онаст ки суръати бакор шитофтанаст буқати хешу шарти хеш , чунон ки таъхири он аз он вақт тақсир гӯйанд нописандида . Ва аҷалаи сабк дар кор ҷустанаст на буқати хешу шарти хешу таъхири дарин яке писандидааст ки أноаҳ бошаду сукӯнат ва дар корҳо сукӯнат некӯаст .

Ва соръўо мегуяд : башитобед бмғФрти худованд , яъне бони кор ки мағфират воҷиб кунаду сабаби мағфират буд . Ва муфассиронро ихтилоф ақволаст ки ин сабаб чист ?

Қавмӣ гуфтанд : ислом ва суннатаст . Қавмӣ гуфтанд : ҷамъ ва ҷамоатаст . Қавмӣ гуфтанд : ҷиҳод ва ҳиҷратаст . Қавмӣ гуфтанд : ихлос дар тоъату сидқ дар мъомлтаст . Қавмӣ гуфтанд : такбири аввали васфи аввал дар намоз бҷмоътаст .

Қол алнабӣ ( с ) : ман слии ллаҳи арбаъӣни иўмои фии ҷимоъаи идрки алткбираҳи алأўлии кутуби ?лаи броءтон : броءаҳи ман алнору броءаҳи ман алнФоқ .

Ва қоли алайҳи ассалом : ани аллоҳу млоӣктаҳи ислўни алии алсФи алأўл , ва мо ман хтўаҳи аҳби илои аллоҳи ман хтўаҳи имшиҳои исли баҳои сафо .

Ва қоли ҷобири бен смраҳ : харҷи ълинои расӯли аллоҳ ( с ) Фронои ҳлқо , Фқол : молии Ароками ғурин ? сами харҷи ълинои Фқол : алои тсФўни комаи тсФ алмлоӣкаҳ ъанд рабҳо ? Фқлно : ё расӯли аллоҳу Киеви тсФ алмлоӣкаҳ ъанд рабҳо ?

Қол : итмўни алсФўФи алأўлӣ ,у итросўни фии алсФ .

Қавлау ҷинаи арзҳо алсмоўоту алأрз эй кързи алсмоўоту алأрз , кқўлаҳи фии сӯраи алҳдид :у ҷинаи арзҳо кързи алсмоءу алأрз , « арз » ӣнҷои ду ваҷҳ дорад : яке онкии зид тӯласт ,у маболиғатро зикр арз кард , аз баҳри онкӣ дар урфу одати тӯл ҳар чизи ма аз арз буд , яъне ки : чун арзи он чандинаст , тӯли он худ чанд буд ? заҳрӣ гуфт : анмои васфи арзҳо , Фأмои тӯлҳо Флои иълмаҳи алои аллоҳи ъзу ҷл . Ин ҳам чунонаст ки либоси биҳиштёнро зикр бтонт кард бникўтри сифатӣ ва тамомтар зинатӣ , ва дар ғолиби одоти зҳораҳи некӯтару нафистар аз бтонт буд , яъне ки чун бтонт чунинаст зҳораҳ худ чунаст ? ! ваҷҳ дигар онаст ки : маънии арз фарохӣаст на зиди тӯл , чунон ки гӯйанд : ҳзаҳи дори ариза , эй восеъа . Мегуяд : башитобед . . Ббҳштӣ ки фарохӣ он чандонаст ки фарохии ҳафт осмон ва ҳафт замин . Мардӣ гуфт : ё расӯли аллоҳ агар биҳишт чандинаст бад-ӣни фарохии пас дӯзах куҷост ? ! Мустафо ( с ) гуфт : субҳони аллоҳ , азои ҷоءи алнҳори Фأини аллил ? .

Инси бен моликро пурседанд ки : биҳишт куҷост дар замин ё дар осмон ? ҷавоб дод ки : кадом осмонасту кадоми замин ки биҳишт дар он гунҷад ? гуфтанд : пас куҷост ? гуфт : болоءи осмони ҳафтуми зери арши азим . Қтодаҳ гуфт : бмо чунон расед ки биҳишти болоء ҳафт осмонасту дӯзахи зери ҳафтуми табақаи замин .

أъдт ллмтқин ҳамонаст ки ҷой дигар гуфт : тлки алҷнаҳи алтии нўрси ман ъбоднои ман кони тқё ,у қоли таъолӣ :у أзлФти алҷнаҳи ллмтқини ғайри баъӣд . Он гуҳи сифати муттақеон дар гирифт ,у абтдоء бсхо кард ки беҳинаи ахлоқ муъминонаст ,у зинати дайн ва камол имонаст .

Қол алнабӣ ( с ) ҳикояи ани аллоҳи ъзу ҷл : ҳозои дайни артзитаҳи лнФсӣу лни ислҳаҳи алои алсхоءу ҳасани алхлқ , Фأкрмўои бҳмои мо сҳбтмўаҳ .

Аллазӣнаи инФқўни фии алсроء ва алзроء мегуяд : муттақеон эшонанд ки нафақа кунанд ва садақа диҳанд дар ҳар ҳол ки бошанд аз сароу зроу шиддату рхоу ъусру иср .

Ва алкозмини алғиз ва эшон ки хашм фурӯ баранд ва интиқом накунанд чун тавонанд , балки дар он хашми фурӯи бурдан сабр кунанд ,у рзоءи худо дар он биҷӯянд .

Қол алнабӣ ( с ) : мо тҷръи абди ҷуръаи афзали иҷрои ман ҷуръаи ғайзи казмҳо абтғоءи ваҷҳи аллоҳи ъзу ҷл , ва ман казми ғизоу ҳўи иқдри алии анФозаҳи малаъаи аллоҳи уманоу аимоно .

Ва қоли яҳёи бен закариёи лъисии бен Марям ( ъ ) : ё рӯҳи аллоҳи ахбрнии бأшди шайъи ءи фии алдорини ҷмиъо . Қол : ғазаби аллоҳ . Қол ё рӯҳи аллоҳ ва мо инҷинии ман ғазаби аллоҳ ? қол : тарки алғзб .

Ривоят кунанд ки : абӯи бикри садиқи рӯзӣ бо Мустафо ( с ) нишаста буд , мардӣ биёмаду забон дар абӯ бикр кашид ва носазо гуфт . Абӯи бикр аз вай эъроз кард ва аз вай дар мегузошт . Пас он мард дар таъни биФзўд . Абӯи бикр хашм гирифт , дар ҷавоб додани истод . Мустафо ( с ) бархест , абӯи бикр аз паии Мустафо ( с ) рафт , гуфт : ё расӯли аллоҳ то он мард дар мо таън ҳаме кард нишаста будӣ ? чун ман ҷавоб додам бархестӣ , ин чаҳ буд ? Мустафо ( с ) гуфт : ё أбои бикр то ту нмигФтии Фриштаҳ эй омада буд ва аз баҳр ту мегуфт ва ҷавоб медод , чун ту хашм гирифтӣ ва дар интиқоми истодӣ Фриштаҳ бирафту шайтон дар омад , чун шайтон дар омад ман бархестам .

Ва алъоФини ани анноси ҷои дигар бъФў фармуд ва гуфт :у лиъФўоу лисФҳўо ,у ҷои дигари афву тақвои дарҳами баст ва аз банда бипасандед ва гуфт :у أни тъФўои أқрби ллтқўӣ .

Ва қол алнабӣ ( с ) : инодии мноди явми алқёмаҳ : أлои ман кони ?лаи алии аллоҳи аҷри Флиқм , Фиқўми алъоФўни ани аннос , сами тела : Фмни ъФоу أслҳи Фأҷраҳи алии аллоҳ .

Клбӣ гуфт : ӣнҷои афви бардагону дирами хридгонст . Зайди бен аслм гуфт : афви он касаст ки бар ту зулм кунад ё туро бад гуяд , бар вифқи он хабар ки Мустафо ( с ) гуфт : أи лои адлкми алии хайри ахлоқи аҳли алднёу алохраҳ ? ман васли ман қитъау ъФои ъмни зулма ,у أътии ман ҳарама .

Иброҳӣм тимӣ гуфт ки : бихоб намуданд маро ки бар канор ҷӯӣ доштанд маро , ва гуфтанд : ё иброҳӣми худ бёшом , ва ҳар крои хоҳии оби даҳ , ки ту хашми фурӯи барадӣ , ва бар он сабр кардӣ ,у мардумонро бгноаҳ афв кардӣ , ва аз эшон дар гузоштӣ .

Ва аллоҳи иҳби алмҳснин яъне ончии дарин оят гуфт аз макорими ахлоқ , сифат Муҳсинонаст ,у аллоҳи таъолии Муҳсинонро дӯст медорад .

Рӯй собити албнонии ани инси бен молики қол : қоли расӯли аллоҳ ( с ) : « раъйати қсўрои мушаррафаи алии алҷнаҳ , қиллат ё Ҷабраили лмни ҳзаҳ ? қоли ли алкозмини алғизу алъоФини ани анносу аллоҳи иҳби алмҳснин .

Ва аллазӣнаи إзои Фълўои фоҳишаи ину аллазӣна маътӯфаст бар аллазӣнаи инФқўну сабаби нузули ин оят онаст ки муъминон гуфтанд : ё расӯли аллоҳ банӣ Исроил бар худои гиромитар аз мо буданд , чун гуноҳӣ азишон дар вуҷӯд омадӣ бомдоди куффорати он гуноҳ бар Утбаи эшон набишта будӣ ки : « аҷдъи анФк , аҷдъи азнк , аФъли кзо » , яъне : куффорати эшон он будӣ ки бинии бабр , гӯши бабру амсоли он то аз он гуноҳ пок шудандӣ .

Мустафо ( с ) чун ин сухан азишон шунид , соъатии хомӯши гашти мунтазири ваҳй то чаҳ ояд раби Алъоламин ин оят фиристод . Он гуҳи Мустафо ( с ) гуфт : бёӣид то шуморо хабар кунам ба ба аз он ки банӣ Исроилро доданд , яъне ки : эшонро гӯшу бинӣ баридан фармуданд , ва шуморо зикру истиғфору тарк исрор фармуданд . Басои Фрқо ки миёни ду қавмаст ! якеро тавбаи гӯшу бинӣ бариданаст , ва якеро тавбаи пушаймонӣ дар дил ,у узр бар забон .

Ва пушаймонӣ онаст ки Мустафо ( с ) гуфт : алндми тавба

Ва узр забон онаст ки ФостғФрўои лзнўбҳм мақотил гуфт : Мустафо ( с ) бародарии афканди миёни ду марди яке Ансорӣу дигари сақафӣ . Сақафии бғзоиӣ берун шуд . Ансориро бар сари аёл хеш багумошт ва Халифа кард . Ансорӣ аз баҳри эшон рӯзии гӯшти харид , чун бон зан дод , аз паии вай дар хона рафт ,у даст вай гирифту даҳан бар дасти ваии ниҳод , он гуҳ пушаймон шуду бозгашт . Зан гуфт :у аллоҳ ки ғайбати бародари хеш нигаҳ надоштӣу бмқсўди худ низ нараседӣ . Ансорӣ рӯй бсҳрои ниҳоду хок бар сар мекард . Ва истиғфор мекард он марди сақафӣ дар расед аз сафар ,у Ансориро талаб кард ва надид , аҳли ваии қиссаи Ансорӣ бо вай бигуфт . Сақафӣ гуфт : « лои аксари аллоҳи фии алохўон мислаи » . Он гуҳ рӯзӣ баталаб вай шуд дар биёбону саҳро , вайро дид ки зорӣ ва тазаррӯъ мекард , ва аз худои ъзу ҷли омурзиш ва афв мехост . ӯро пеши абӯ бикр оварад то аз онҷои фараҷӣ ва роҳатӣ бинад . Бӯ бикр гуфт : виҳк ! надонистӣ ки аллоҳро ғайрат буд , ғозиро на чунон ғайрат ки муқӣмро буд . Аз онҷои пеш умр шуданд , ҳамин гуфт , пеши Мустафо ( с ) шуданд , ҳамин фармуд . Он марди дармонда ва дилтанг шуд . Раби Алъоламин дар шаъни ваии ин оят фиристод :у аллазӣнаи إзои Фълўои фоҳишаи أўи злмўои أнФсҳми ибн аббос гуфт : фоҳишаи ӣнҷо зиноаст . Ва зулми нафас ҳар чаҳ дун аз онаст , чун назару қибла ,у ламс . Ва гуфтаанд : фоҳиша гуноҳӣаст ки онро табаъа буд , аз ҷиҳати махлуқу зулми нафас гуноҳаст миёни бандау миёни ҳақ . Ва гуфтаанд ки : фоҳиша кабоираст ,у зулми нафаси сғоӣри фоҳишаи кирдор нописандидааст ,у зулми нафаси гуфтори нописандида .

Аҳл маъонӣ гуфтанд : зулми нафасро се рӯйаст : яке онкӣ бар нафасу зоти хеш ҷиноят кунад , чунон ки аз ваии дрнгзрд . Дигари онкӣ бар хуишону наздикони хеш ҷиноят кунад эшон ки бмнзлти нафас вайанд ва барин ваҷҳ агар бар мусулмонӣ ҷиноят кунад ҳамин бошад , ки муъминони ҳама чун як тан ростанд . Алмؤмнўни каллаами кнФси воҳида . Ваҷҳ сеюм онаст ки зулм бар дайгарӣ кунаду ваболи он зулм буи бозгардад пас он зулми худ бар худ кардааст .

Қавла : зкрўои аллоҳи ФостғФрўо лзнўбҳм гуфтаанд ки : зикри ӣнҷо намозаст бҳкми он хабар ки алӣ ( ъ ) ривоят кунад : канти рҷлои азои самъати ман расӯли аллоҳ ( с ) шиӣои нФънии аллоҳи бмои шоءи أни инФънии Фозои ҳдснии аҳади ман асҳобаи астҳлФтаҳ , Фозои ҳлФи лии сдқтаҳ .

Ва ҳдснии абӯи бикри أнаҳи қоли самъати расӯли аллоҳ ( с ) иқўл : мо ман абди изнби знбои Фиҳсни алтҳўр , сами иқўми файсалии ракаатин , сами истғФри аллоҳи алои ғФри аллоҳи ?ла , сами қрأи ҳзаҳи алоиаҳ :у аллазӣнаи إзои Фълўои фоҳишаи алоиаҳ .

Ва гуфтаанд : зкрўои аллоҳи зикр забонаст , он соъат ки дар маъсият уфтад тавба кунад ,у узрӣ боз хоҳад , ва аз худо омурзиш хоҳад .

Инаст ки гуфт : ФостғФрўои лзнўбҳм ва ман иғФри алзнўби إлои аллоҳи ин ман дар мавзеи мо нафй ниҳодааст , яъне : ва мо иғФри алзнўби алои аллоҳ . Мегуяд : нёмрзди гуноҳони магари аллоҳ . Ин сухан оризаст дар миёни оят , маънӣ онаст ки : ФостғФрўои лзнўбҳму лами исрўо . Бомрзш боз гирданд ва бар гуноҳи нстиҳнд . Садӣ гуфт : исрор сукутасту тарки истиғфор .

Қол алнабӣ ( с ) « мо асри ман астғФр ,у ани оди фии алиўми сабъин мара » .

Ва рӯй أни рҷлои أтӣ алнабӣ Фқол : « أҳднои изнби знбо . Қол : иктби алайҳ , қол : сам истғФр манеҳу итўб . Қол : иғФри ?лау итоби алайҳ . Қол : Фиъўду изнб , қол : иктби алайҳ , қоли сам истғФр манеҳу итўби қол : иғФри ?лау итоби алайҳ ,у лои имли аллоҳ ҳатто тмлўо » .

Ва рӯй أни Иблиси қол : « ё раб !у ъзтку кбрёӣку ҷлолки лои азоли ағўӣ банӣ одами мо домати арўоҳҳми фии аҷсодҳм . Фқоли алрби табораку таъолӣ :у иззатӣу ҷалолӣу иртифоъи маконеи лои азоли ағФри ?лаами мо астғФрўнӣ .

Ва ҳам иълмўн , яъне : иълмўни أни алзии атўаҳи ҳаром ӯ мъсиаҳ . Ва ҳам иълмўн

Дар мавзе ҳоласт , эй лам икн манеҳам исрори маъаи алълм . Мегуяд : чун бдонстнд ки ҳаромаст ё маъсият , бар он исрор накунанд , яъне агар ндонанд маъзӯр бошанд . Ҳозои колрҷли итзўҷи бأхтаҳи ман алрзоъ ӯ ман алнсб ,у лои сиблати ?лаи илои муъаррифаи злку лами инбаҳи алайҳ ,у колрҷли иҷтҳди Фихтӣ ,у колмстФтии иФтиаҳи алмФтии болхтоء . Маънӣ дигар гуфтаанд : ва ҳам иълмўни أни ?лаами рибои иғФри алзнўб . Ин аз он хабар барграфтанд ки Мустафо ( с ) гуфт : ман азнби знбо ,у илми أни ?лаи рибои иғФри алзнўби ғФри ?лау ани лами истғФр .

Ва қол ( с ) : мо анъми аллоҳи алии абд ман наамма феълами أнҳои ман аллоҳи алои кутуби аллоҳи ?лаи шукрҳо қабл أни иҳмдаҳи алайҳо , ва мо ман абди أсоби знбои феълами аллоҳи ман қалбаи алндомаҳи алои ғФри ?ла қабл أни истғФр .

Қавла : أўлӣки ҷзоؤҳми мғФраҳи илои қавла :у нъми أҷри алъомлин эй савоби алмтиъин .

Рӯй أни аллоҳи таъолӣ « أўҳии илои Мӯсо ( ъ ) : ё Мӯсо ! мо ақали ҳаёаи ман итмъи фии ҷаннатии бғири амал ! ё Мӯсои Киеви аҷўди брҳмтии алии ман ибхли бтоътӣ » ?

Ва ани саври бен язиди қол : қрأти фии алтўроаҳ : أни алзноаҳу алсроқи азои смъўои бсўоби аллоҳи ъзу ҷли ллأброри тмъўои أни икўнўои мъҳми балои насбу лои тъбу лои машқаи алии абдонҳму лои мухолифаи лоҳўоӣҳм ,у ҳозои ммои лои икўн .