Қавлаи таъолӣ : ва ман лами исттъи мнкми тўлои алоиаҳи тӯли ӣнҷо ғанӣаст ва бениёзӣу ком , яъне бениёзӣ ки пайдо буд бар мард ва дар зии вай , тқўли алъараб : мо бФлони тоӣлу лои тӯл . Маънӣ оят онаст ки : ман лами исттъи мнкми қадарау ғании ани инкҳи алмҳснот , ҳар ки тавоноӣ ва бениёзӣ надорад ,у натавонад ки озоди занонро бизанӣ кунад , ӯро ҳалоласт ки канизак дайгарӣ бизанӣ кунад , бшрти онкии канизаки ҳамдини ин марди озод буд . Ксоиии мҳсноти бкср сод хонд дар ҳамаи қуръон , магари онҷо ки гуфт :у алмҳсноти ман алнсоءи إлои мо маликати أимонкм ки ин яке бФтҳ сод хонд . Боқии қрои бФтҳ сод хонанд дар ҳамаи қуръон . Аммо ман касри алсоди ?фонаи банноаи алии аҳснти бноءи алФъли ллФоълу алмроди аҳснти нафасҳо болъФаҳу алтзўҷ . Ва ман фатҳи алсоди банноаи алии аҳснти Фҳии мҳснаҳи бноءи алФъли ллмФъўл ба , эй аҳснҳоғайриҳо , аммо алзўҷ , ва аммо алислом , ва аммо алтъФФ ва аммо алўлии бтзўиҷҳо .
Ин ояти далел шофиӣаст ( рз ) ки гуфт : марди озод мусулмон нишоед ки канизакро бизанӣ кунад магари басаи шарт : яке онкии канизаки мусулмон буд . Дигари онкии меҳри озоди зани наёбад . Сеюм онкӣ аз офати ъзўбти тарсад . То ин се шарт ҷамъ нашаванд раво нест ки канизакро бизанӣ кунад . Ибн аббос гуфт : ман малики слосмоӣаҳи дарҳами ваҷаби алайҳи алҳҷ ,у ҳарами алайҳи никоҳи аломоء ва ҳар ки озод занӣ бизанӣ дорад , бҳичи ҳол раво нест ки канизакро бизанӣ кунаду ӣнҷо ки рухсатаст беш аз як канизак раво нест ки бизанӣ кунад .
Ва аллоҳи أълми бإимонкм эй аъмлўои алии аззоҳири фии алоямони Фонкми мтъбдўни бмои зуҳр ,у аллоҳи таъолии итўлии алсроӣр . Бъзкми ман баъзи фии алнсб , эй калаками валади одаму иҷўзи أни икўни бъзкми ман баъз , эй динкми воҳид ,у أнтми мтсоўўни ман ҳзаҳи алҷҳаҳ , Фмтии вақъи лأҳдкми алзрўраҳи ҷаззи ?лаи тзўҷи алأмаҳ .
Он гуҳи шроӣти никоҳи канизак маълум кард , гуфт : Фонкҳўҳни бإзни أҳлҳн , вилоят муқайяд кард ки вале бояд . Ва отўҳни أҷўрҳни ковин муқайяд ва фариза кард ки ковин бояд « болмърўФ » яъне ман ғайри мтлу зрор . « алмҳснот » яъне ъФоӣФ , « ғайри мсоФҳот » эй ғайри зонёти ълониаҳ , «у лои мтхзоти أхдон » яънеу ғайри зонёти саро . Мегуяд : канизакӣ бояд прҳизкору порсоу хештани дор , на зинокори ниҳон , на палиди кори ошкоро , канизакӣ ки никоҳ гирад бшроити ислом на дўстгон гирад , чунон ки одати аҳли ҷоҳилият буд ки марди занро хдн мегирифт ,у зани мардро бар ҳавои дил , беникоҳ , ва бе қасди таҳлилу ттииб .
Фإзои أҳсни бФтҳи алифу соди қроءт ксоиӣасту Ҳамзау абӯи бикр аз ъосм . Ва алмънии аҳсни анФсҳни болтзўҷ . Боқии қро « аҳсн » хонанд , бзми алифу ксрсод , алмънӣ : аҳснҳни алأзўоҷ ,у қади тақаддуми баёни злк . БФтҳи алиф маънӣ онаст ки чун он канизакон шӯй карданд . Ва бзми алиф маънӣ онаст ки чун эшонро бишӯй доданд .
Фإни أтини бФоҳшаҳи Фълиҳни нисфи мо алии алмҳсноти ман алъзоби мҳсноти ӣнҷои ҳроӣрнд ,у азоб ҳад зиност , ки шаръи онро муқаддар кард . Мегуяд : агар ин канизакони пас аз онкии эшонро бишӯй доданд зино кунанд , бар эшонаст нимаи ҳади озоди занону нимаи ҳади озоди занони бмзҳби шофиии панҷоҳ захм чӯбаст ва шаш моҳи нафии бики қавл . Ва бмзҳби шофиии Сайидро расад ки мамлуки хешро ҳад занаду бмзҳби абӯ Ҳанифа нарасад ӯро , балки ҳад задани бомом мФўзаст ,у далели шофиии хабар
Мустафо ( с ) қол : « ақимўои алҳдўди алии мо маликати аимонкм »
Ва қол ( с ) : « азои занати ИМАи аҳдкми Фтбини зиноҳо Флиҷлдҳои алҳду лои Ясриби алайҳо , сами ани занати Флиҷлдҳои алҳду лои Ясриби алайҳо , сами ани занати алсолсаҳи Фтбини зиноҳо Флибъҳо ,у луи бҳбли ман шеър » .
Злки лмни хашии алънти мнкм яъне никоҳи алأмаҳи лмни хоФи балӣаи алъзўбаҳи мнкм , мегуяд : ин никоҳи канизаки он касро ҳалоласт аз шумо ки аз ъзбии тарсад ки дар блоӣӣ уфтад , ки дайни вай дар он табоҳ гардаду қили маъноаи лмни хоФи ани иҳмлаҳ шудаи алғлмаҳи алии алзно , Филқии алънту ҳўи алҳди фии алднё ӯ алъзоби фии алохраҳ .
Он гуҳ гуфт :у أни тсбрўои хайри лакам ва агар озоди мард сабр кунаду хештанро дар ъзўбт нигаҳ дорад ,у канизакро бизанӣ накунад ӯро ба буд , то фарзандаши банда касе набошад . Юнуси бен мирдос гуфт ходими инси молик ки : пеши инсу абӯ ҳрираҳ нишаста будам . Инс гуфт : самъати расӯли аллоҳ ( с ) иқўл : « ман аҳби ани илқии аллоҳи ъзу ҷли тоҳрои мтҳрои Флитзўҷи алҳроӣр » ,у абӯ ҳрираҳ гуфт : самъати расӯли аллоҳ ( с ) иқўл : « алҳроӣри ислоҳи албиту аломоءи ҳалоки албит » .
Ва аллоҳи ғафури раҳим яъне болъбди ҳайни рхси ?лаи фии никоҳи аломаҳ , азои лами иҷди тӯли алҳраҳу хоФи алънт .
Ириди аллоҳи либини лаками кӯфӣони ин лоамро лоам кӣ гӯйанду басарёни лоам хФз гӯйанд ,у маъноаи лأни беин лаками шроӣъи динкму масолеҳи амркм . Мегуяд : аллоҳ мехоҳад ки шароеъи дайни шумо ,у масолеҳи кори шумо , бар шумо равшан кунад ,у фарои намояд , ки сабр кардан ва худро дар ъзўбти нигаҳи доштан бааст аз никоҳи канизак . Ва иҳдикми сунани аллазӣнаи ман қблкм ва мехоҳад ки шуморо бад-ӣни иброҳӣму Исмоили роҳи намояд ,у бони дайни ҳанифӣ ки пешинён доштанд дар таҳрими модарону хоҳарону духтарон яъне ки ин занони муҳаррамот ки дарин оёт баён кардем бар диндорони пеши ҳам чунон муҳаррам буданд .
Ва итўби алайкум ва мехоҳад ки шуморо аз маъсияти бтоъти бози орад , ва шуморо бози пазирад . Ва аллоҳи алӣами ҳакиму аллоҳи доноисти рости дон , медонад ки салоҳи дайни бандагон дар чист ? ва фармон бурдору нофармон азишон кист ?
Ва аллоҳи ириди أни итўби алайкум эй ихрҷкми ман кули мо икраҳу иأбӣ , илои мо иҳбу ирзӣ . Ва ириди аллазӣнаи итбъўн алшҳўот гуфтаанд : ӣнон габронанд ки никоҳи хоҳарону духтарони бародару хоҳар раво доштанд ,у мусулмононро гуфтанд : шумо духтари хола ва амма бизанӣ мекунед чаро духтари бародар ва хоҳар бизанӣ накунед ? ва ҳама яксонанд ?
Раб Алъоламин гуфт : эшон бар паии шаҳватҳои хеш мераванд , ва мехоҳанд ки шуморо низ аз роҳи ростии бгрдоннд . Муҷоҳид гуфт : ин зонёнанд ки дигаронро ҳамчун худ мехоҳанд . Чунон ки дар зинои дайни хеш табоҳ мекунанд , мехоҳанд ки дайни дигарон табоҳ кунанд . Мустафо ( с ) гуфт : бар шумо бод ки зино накунед ва дар абоҳти он муътақид набошед , ки дар он шаш хислатаст : се дар дунё ва се дар уқбо . Аммо дар дунёи обрӯии бабрад ,у дарвешӣ бар давоми пеши орад ,у умр кӯтоҳ кунад ва дар уқбои бсхт худоӣ расад ,у шумор бад бинад ,у ҷовид дар оташ бимонад . Он гуҳи Мустафо ( с ) ин оят бар хонд : « أни схти аллоҳи алайҳиму фии алъзоби ҳам холдўн » . Маънӣ хабар онаст ки ҳар ки зино кунад , ва мубоҳ бинад , ҷовид дар оташ бимонад , аммо агар мубоҳ набинад пас осӣ буд на ҷоҳду осии ҷовид дар дӯзах бинмоанд ва агар аз маъсият тавба кунад имони буи боз ояд , ва ӯро насузанд ботш . Мустафо ( с ) гуфт : « азои зании алъбд назъ манеҳ сари боли алоямон , ?фони тоби ради алайҳу кони ибни аббоси иқўли лғлмонаҳ : тзўҷўои ани алрҷли азои зании назъи анҳу нури алоямон , ?фони шоءи аллоҳи эътоаи баъду ани шоءи манъа » .
Ва қол алнабӣ ( с ) : « лои иҷтмъи алзноу алғнии фии байт ,у лои алФқру қроءаҳи алқуръони фии байт » .
Ва қол : « слоси лои ткўни фии байти алои назъ аллоҳ манеҳ албркаҳ : алзноу алхёнаҳу алсрФ ,у ҳўи алнФқаҳи фии алмъсиаҳ » .
Ва қол ( с ) : « алои ман феъли феъл ба , алои ман зании занӣ ба » , Фқили лобни аббос : أи раъйати ман занӣу листи ?лаи амрأаҳ ! қол : « изнии бأмаҳ ӯ бأхтаҳ ӯ абнтаҳ ӯ дўобаҳ , ?фони лами икни ?лаи шайъи ءи ман злк , Фбдораҳ » ,у анмои ?ераади ибни аббоси бҳзаҳи алмқолаҳи ани дораи тхрби лшؤми иртикобаи алзно , Фибўли фӣҳо анносу фии қиссаи алмъроҷи анаи қол ( с ) : « ?назарети Фозои أнои бқўми алии моидаи алайҳо лаҳм машавӣ кأҳсни мо рояти ман аллҳм , Фозои ҳавлаи ҷиФи Фҷълўои иқблўни алии алҷиФ , иأклўни минҳо ,у идъўни аллҳм . Фқлт : ман ҳؤлоء ё Ҷабраил ? қол : ҳؤлоءи алзноаҳ , ъмдўои илои мо ҳарами аллоҳи алайҳим ,у тркўои мо аҳли аллоҳи ?лаам . Сами ?назарети Фозои أнои бнсоءи муъаллақоти бсдиҳн , мнксоти борҷлҳн . Қиллат : ман ҳؤлоء ё Ҷабраил ? қол : ҳؤлоءи аллотии изнину иқтлни аўлодҳн » .
Ва қоли алӣ ( ъ ) : « ирсли алии анноси явми алқёмаҳи риҳи мнтнаҳи итأзии баҳои кул бару фоҷир , Фтأхзи бأнФоси аннос » .
Қол : « Финодиҳми мнод : ҳзаҳи риҳи фурӯҷи алзноаҳ , алънўҳм , лънҳми аллоҳ ! Флои ибқӣ бару лои фоҷири алои қол : аллоҳами алъни алзноаҳ , сами исрФи вҷўҳҳми илои алнор » .
Ириди аллоҳи أни ихФФи ънкми ин боз дар таҳлили никоҳ канизакаст ,у маънии тахфифи ӣнҷо рухсатаст ки шаръ дод дар никоҳи канизак , чун аз тӯли ҳураи дармонда .
Ва халқи алإнсони зъиФои исбӣ : изъФи ани алсбри ани алнсоء . Қоли Саиди бен алмсиб : « мо аиси алшитони ман ибни одами алои атоаҳи ман қабл алнсоء ,у қади أтии алии смонўни санау зҳбти аҳадии Айнӣ ,у أнои аъшии болأхрӣ ,у ани ахўФи мо ахоФи алии фитнаи алнсоء » . Ва қоли ибни аббос : смонии оёти фии сӯраи алнсоءи ҳни хайри лҳзаҳи алأмаҳи ммои талъати алайҳи алшмсу ғурбат : 1 ириди аллоҳи либини лакам . . . 2у аллоҳи ириди أни итўби алайкум . . . 3 ириди аллоҳи أни ихФФи ънкм . . . 4 إни тҷтнбўои кабоири мо тнҳўни анҳу . . . 5 إни аллоҳи лои иғФри أни ишрк ба . . . 6 إни аллоҳи лои излми мисқоли зарра . . . 7 ва ман иъмли сўءои أўи излм нафса . . . 8 мо иФъли аллоҳи бъзобкми إни шкртму омнтм . . . . ё أиҳои аллазӣнаи омнўои лои тأклўои أмўолкми бинкми болботл эй болҳром , колрбо ,у алқмор ,у алқтъ ,у алғсб ,у алсрқаҳ ,у алхёнаҳу қили ҳўи алрҷли иҷҳди ҳақи ахиаҳи алмслм ӯ иқттъаҳи биминаҳ . إлои أни ткўни туҷҷораи ин астсноء мунқатиъаст , яъне : локини ани канти туҷҷора . Ани трози мнкми брзии алсбиъин , Фҳўи ҳалол . Қроءти аҳли Кӯфаи туҷҷора бнсбаст ,у кони дарин қроءт ноқисса бошад ,у исм ва хабар хоҳад ,у исми дарав мзмраст , яъне алои أни ткўни алأмўоли туҷҷорае амволи туҷҷора , ФҳзФи алмзоФу أқими алмзоФи илайҳи мақома . Боқӣ брФъ хонанд : إлои أни ткўни туҷҷора ,у кони дарин қроءт тома бошад бмънии вақъ , ва хабар нахоҳаду алмънии алои ани тқъи туҷҷора . Мегуяд : агар тиҷоратӣ равад миёни шумо ,у харид ва фурухтӣ буд брзоءи якдигар , он ҳалол буд .
Қол алнабӣ ( с ) : « албиъи 60 ани трозу алхёри баъди алсФқаҳу лои иҳли лмслми ани иғш мусалламан .
Қавлаи таъолӣ :у лои тқтлўои أнФскми ин оят на дар шаън ғозӣаст ки ягонаи ҳамла барад биравӣ сад ҳазор душман , чун бӯи мҳҷн ки дар ҳарби душмани ягона бар ваии шасти ҳазор савор шуд , ва эшонро ҳазимат кард ин дар шаън кист ки мор аФсоӣ кунад , ва шер гирад , ва мушт занад ,у бгрўгони таом фаровон хӯрд , ва беонкӣ шино донад дар об шавад , ин ҳама дар хӯни худ шуданасту хабар дурустаст аз Мустафо ( с ) ки : ҳар кас ки заҳр хӯрд он заҳри фардо дар дӯзах дар даст ӯст , то миошомди ҷовидии ҷовидон , ва ҳар ки оҳанӣ дар хештан занад то хештанро бикашад , он оҳан дар даст вайаст дар дӯзах то дар худ мезанад ҷовидии ҷовидон ва ҳар ки хештанро аз болоӣ дар аўгнд , ё аз кӯҳӣ , вайро аз он боло май дроФкннд дар дӯзахи ҷовидии ҷовидон ,у қол алнабӣ ( с ) : « ани рҷлои ммни кони қблкм , ахзтаҳи қрҳаҳи бедаи Фқтъҳои Фмои рқأи дамҳо ҳатто моти Фқоли рбкми таъолӣ : бодрнии ибни одами бнФсаҳи Фқтлҳо , Фқди ҳурмати алайҳи алҷнаҳ .
Ва рӯй ани ҷобири бен смраҳи анаи қол : « ани рҷлои қатл нафса Флми исли алайҳ алнабӣ » .
Ва гуфтаанд : маънии лои тқтлўо أнФскм онаст ки ҳамдинони худро мкшид , Фонкми аҳли дайни воҳид ва манеҳ қавлаи таъолӣ :у إни ҳзаҳи أмткми أмаҳи воҳида ,у қавла ( с ) : алмؤмнўни тткоФأи дмоؤҳм .
إни аллоҳи кони бкми рҳимо аз наҳй ани злк .
Сами қол : ва ман иФъли злк . . . эй акли алмоли болботл ,у қатли алнФс , « ъдўоно » иъдўи мо амр ба , ва « злмо » алии ахиаҳ , ФсўФи нслиаҳ норо эй ндхлаҳ норо фии алохраҳ . Ва кони злки алии аллоҳи исиро эй ҳинои ?фонаи қодири алайҳ ,у аллоҳи аълам .