Қавлаи таъолӣ : إни аллоҳи иأмркми أни тؤдўои алأмоноти إлии أҳлҳои худованди меҳрбон , Карими рости дон , корсози бандагони ҷли ҷалола ,у азми шаъна ,у ъзи султонаи миФрмоиди дарин ояти бандагони худро бодоءи амонат , мегуяд : амонатҳо бзмти хеши бози расониди бأҳли хеш , яъне дар он тасарруф макунед , ва аз хиёнат бипарҳезед , ки баъд аз имону маърифати бандаро сифатии бузургтар аз амонат нест ,у баъд аз куфри сифатии зишттар аз хиёнат нест . Тоъати банда аз амонат равад ,у маъсият аз хиёнат буд . Хиёнати моя фасодаст ,у сари ҳама бедавлатӣ ,у қоидаи нофармонӣ . Ва амонати рукн дайнаст , камоли тавҳид ,у сифати пайғомбарону Фриштгон . Раби Алъоламин дар муҳками танзили андари васф Ҷабраил гуфт : назул ба алрўҳи алأмин . Ҷой дигар гуфт : матоъи сами أмин , ва хабар дод аз духтари Шуайб ки падарро гуфт дар ҳақ Мӯсо кулем : ё أбти астأҷраҳи إни хайри ман астأҷрти алқўии алأмин ,у андари васфи Юсуф садиқ гуфт ҳикоят аз малики Миср : إнки алиўми лдинои макин أмин .

Ва амонатҳо ки китоб ва суннат бидон нотиқаст се чизаст : яке тоъату дайн ки раби Алъоламин онро амонат хонд , гуфт : إнои ързнои алأмонаҳ . Дигари занони наздики мардон амонатанд , ки Мустафо ( с ) гуфт : « ахзтмўҳни бأмонаҳи аллоҳ ,у астҳллтми Фрўҷҳни бклмаҳи аллоҳ » .

Сдигри молӣ ки наздики ваии бунаӣ , ё сиррӣ ки бо вай бигӯе , он амонатаст . Раб Алъоламин гуфт : Флиؤди алзии аؤтмни أмонтаҳ . Мустафо ( с ) гуфт : « ади алأмонаҳи илои ман аӣтмнк » , ва низ гуфт : « азои ҳдси алрҷли бҳдиси ФолтФти Фҳўи амоната » , ва гуфт : « анмои тҷолсўни болأмонаҳ »

Яъне ки нишастани шумо бо халқи худоӣ бояд ки бшрти амонат буд , ҳар чаҳ шунавед дар дил нигаҳ доред ,у ончии ногуфтанӣ буд боз магӯӣед . Раби Алъоламин гӯши одамии кушодаи офарид , бебанд , агар хоҳад вагар на гӯш башнавад ,у дили бидонад , лои ҷурм ӯро дар шунидан ва донистани бадал мўохзт нест , ки бандаро дар он ихтиёр нест . Аммо чашму забон ҳар ду бо банд офаридаст , тавонад ки нонгрстнӣ нанигарад , ва ногуфтанӣ нагӯяд ,у шарти амонат дар дидору гуфтори биҷои орад ,у амонати аллоҳи дарин ҳар ду бигузорад . Аз ӣнҷо гуфт Мустафо ( с ) : « алмҷолси болأмонаҳ » .

Ва аввали чизе ки дар охири аҳди ислом аз дайн ҳанифӣ бакоҳад , ва рӯй дар ҳиҷоб бениёзӣ кашад , амонат буд . Расӯл худо гуфт : « аввали мо тФқдўни ман динкми алأмонаҳ ,у охири мо тФқдўнаҳи алслоаҳ » .

Ин шарҳ ки додем аз рӯй шаръ зоҳираст , аммо аз рӯй ишорат ва бар мазоқи ҷавонмардони тариқат , амонатҳо яке исломаст , дар садри бандаи ниҳода . Дигари имон дар фуоди банда таъбия карда . Сиўми маърифат дар қалби ниҳода . Чаҳоруми муҳаббат дар сар пинҳон карда . Ва ҳар якеро азин амонати хиёнатӣ дар он гунҷад . Дар садр васваса гунҷад , аз ҷиҳати дев , дар фуод шабаҳат шавад аз ҷиҳати нафас , дар қалб зиғ шавад аз ҷиҳати ҳаво , дар сар Фриштаҳ шавад ,у дидори Фриштаҳ дар таъбияи сар хиёнатаст дар амонати муҳаббат . Ҷунайд азинҷо гуфт , чун ӯро аз таъбия сар пурседанд , гуфт : « сари байни аллоҳу байни алъбди лои иълмаҳи малики Фиктбаҳ ,у лои шайтони ФиФсдаҳ ,у лои ҳўии Фимилаҳ » . Дасти дев аз садр кӯтоҳ кун бзкри ҳақ , ки мегуяд ъзи ҷалола : إзои мсҳми тоӣФи ман алшитони тзкрўои Фإзои ҳам мбсрўн . Дасти нафас аз фуод кӯтоҳ кун бслоҳи муҷоҳидат , ки мегуяд :у аллазӣнаи ҷоҳдўои Финои лнҳдинҳми сблно . Дасти ҳаво кӯтоҳ кун аз қалби бтслим , ки гуфт : омно ба кул ман ъанд рбно . Дасти Фриштаҳ кӯтоҳ кун аз сари бғирт , ки ғайрати шарт дӯстӣаст , чунон ки меҳри рукн дӯстӣаст . Гуҳии меҳр парда бардорад то раҳе дар шодӣ ва ромиш ояд , гуҳии ғайрати парда фурӯ гузорад то раҳе дар хоҳиш ояд . Гуҳии меҳр дар бигушоед то раҳеи бъёни минозд . Гуҳии ғайрат дар дарбандад то раҳе дар орзӯии аёни мизорд .

ё أиҳои аллазӣнаи омнўои أтиъўои аллоҳу أтиъўо алрасулу أўлии алأмри мнкми аўлўои аламр бар забони илм султонон дунёанд , ва бар забони маърифати султонони дайн ,у султонони дайни перон тариқатанд ки дар ҳар асрӣ аз эшон яке бошад , ва ӯро « ғўс » гӯйанд .

Яке аз бузургон дайн гуфт : Хизр ( ъ )ро дидам , ва аз ваии пурсидам ки ту дӯстони худоиро шиносӣ ? ҷавоб дод ки : қавмии маъдӯдро шиносам . Он гуҳи қисса эшон даргирифт , ва гуфт : чун расӯли худо ( с ) аз дунё берун шуд , замин бхдоӣ нолид ки низ бар ман пайғомбарӣ наравад то бқёмт . Аллоҳи ҷл ҷалола гуфт ки : ман азин уммати мардонеи падеди орм ки дилҳои эшон бар дилҳои анбиё буд . Он гуҳ гуфт сесад кас аз эшон авлиёанд , ва чиҳил кас абдоланд , ва ҳафт каси аўтодонд , ва панҷ каси нқбоонд , ва се кас мухторанд , ва яке ғўсаст . Чун ғўс аз дунё берун равад якеро аз он се бмртбт вай бирасонанд ,у биҷой вай бинишонанд , ва якеро аз панҷ бо се оранд , ва якеро аз ҳафт бо панҷ оранд , ва якеро аз чиҳил бо ҳафт оранд , ва якеро аз сесад бо чиҳил оранд , ва якеро аз ҷумлаи аҳли замин бо сесад оранд . Ва шарҳи ин дар хабари Мустафо ( с )аст , брўоити абди аллоҳи масъӯд , қол : қоли расӯли аллоҳ ( с ) : « ани ллаҳи фии алأрзи слосмоӣаҳ , қлўбҳми алии қалби одам ,у ллаҳи фии алхлқи арбъўн , қлўбҳми алии қалби Мӯсо ,у ллаҳи фии алхлқи сабъа , қлўбҳми алии қалби иброҳӣм ,у ллаҳи фии алхлқи хумса , қлўбҳми алии қалби Ҷабраил ,у ллаҳи фии алхлқи салоса , қлўбҳми алии қалби Микоил ,у ллаҳи фии алхлқи воҳид , қалбаи алии қалби исрофил . Фозои моти алвоҳад , абдли аллоҳи маконаи ман алслосаҳ ,у азои моти ман алслосаҳи абдли аллоҳи маконаи ман алхмсаҳ ,у азои моти ман алхмсаҳи абдли аллоҳи маконаи ман алсбъаҳ ,у азои моти ман алсбъаҳи абдли аллоҳи маконаи ман алأрбъину азои моти ман алأрбъини абдли аллоҳи маконаи ман алслосмоӣаҳ ,у азои моти ман алслосмоӣаҳи абдли аллоҳи маконаи ман алъомаҳ . Фбҳми яҳёу имиту имтру инбту идФъи алблоء » .

Қили лаъибади аллоҳи бен масъӯд : Киеви баҳами яҳёу имит ? қол : лأнҳми исأлўни аллоҳи аксори алأмми Фиксрўн ,у идъўни алии алҷбобраҳи Фиқсмўн ,у истсқўни Фисқўн ,у исأлўни Фтнбти ?лаами алأрз ,у идъўни ФидФъи баҳами анвоъи алблоء . Аўлўои аламр ӣнонанд ки мулӯки дунёу охирати бҳқиқт эшонанд . Мустафо ( с ) эшонро гуфт : « мулӯки таҳти атмор » .

Абӯи алъбоси қассоби раҳмаи аллоҳи алайҳ аз дунё берун мерафт , пеш аз он бидиҳ рӯзи ходимро гуфт : рӯ ба хрқони шӯ . Мардӣаст онҷои мхмўли аззикр , маҷҳӯли алъайн , ӯро бӯи алҳсн хрқонӣ гӯйанд . Саломи мо бова расон , ва бо ӯ бигӯ ки : ин таблу илми бозни аллоҳи таъолӣу фармон ӯ бҳзрт ту фиристодам ,у аҳли заминро бтўи супурдам , ва ман рафтам .

Фإни тнозътми фии шайъи ءи фурдуаи إлии аллоҳ ва алрасул илои аллоҳи ишорати фарои китоб худоаст , ва алрасул ишорати фарои суннати Мустафо ( с ) . Ин ду чизаст ки дайнро имодаст ,у асл эътиқодаст ,у раби Алъоламин ҳар ду дар он оят ҷамъ карда :у أнзлнои إлики аззикри лтбини ллнос мо назул إлиҳм . Ҳақиқат дайн онаст ки китобу суннати қонӯнгирӣ ,у худоиро бидон бандагӣ кунӣ , ва савоб дид хиради хешро сухра он кунӣ , ва пас рӯи онсозӣ . Он дайн ки Ҷабраил бон омад ,у Мустафо ( с ) бо он хонд ,у биҳишт бон ёфтанд ,у ноҷёни бони растанад , китоб ва суннатаст . Он кор ки аллоҳ бидон розӣ , ва банда бидон пирӯз , ва гетӣ бидон равшан , атбоъи китоб ва суннатаст . Аҳли суннату ҷамоат роҳбаронанд миёни китобу суннат , имони эшон самъӣ ,у дайн эшон нақулӣ , нодарёфтаи пазируфтау устувори гирифта , ва онро гардани ниҳода , ва аз роҳи андешау тафаккуру баҳсу такаллуфи бархеста . Ва ба қоли умри бен улхитоб : « нҳинои ани алтклФ » . Аҳли таъвил ки маънӣҳо ҷустанд ,у идрок ҳақиқатҳо пайвастанд ,у донистаи аллоҳ дар фармӯда ва карда вай хостанд ки бидонанд ва дарёбанд , ва кӯшиданд ки бидон расанд , фурӯмонданад ва натавонистанд , чунон ки аллоҳ гуфт : бали кзбўои бмои лами иҳитўои бълмаҳ . Ҷое дигар гуфт :у إзи лами иҳтдўо ба Фсиқўлўни ҳозои إФки қадим . Чун роҳ наёфтанд бдрёФти он , ва воқиф нагаштанд дар ҳарои он ,у нтоўсти ақли эшон Фои ғояту ғӯри он , гуфтанд : ин худ дурӯғӣаст аз дурӯғи пешён . Онро маҳол ном карданд ,у ақли кӯтоҳи хеши вари он ҳуҷҷат гирифтанд ,у асл муттаҳам карданд , то кор баришон шӯридаи гашт ,у роҳи каж ,у дили торик . Аммо дӯстони худоу аҳли суннат ки чароғи доъии ҳақи эшонро дар пешаст , ар чаҳ дрнёФтнд , бнўри ҳудои бпзирФтнд ,у бскинаҳи имони бпсндиднд ,у бқўти ихлоси бёромиднд , ва онро дайн донистанд ,у тӯҳмат аз сӯй худ ниҳоданд ,у ақлро оҷизи диданд . ӣнонанд ки қуръон , ҳуҷҷати эшон ,у суннати мҳҷти эшон ,у таслими тариқати эшон , нодарёфта пазируфтани дайну миллати эшон , нури маърифати чароғи эшон , кутуби фии қлўбҳми алإимони доғи эшон , алии алърши астўии бҷон қабул карда эшон ,у алсмоўоти мтўёти биминаҳи эътиқоди гирифтаи эшон ,у ҷоءи рбки ҳақиқати шинохтау пазируфтаи эшон , инзли аллоҳи мъҳди эшон , лмои хилқати бедии муфаххари эшон , ва мо интқи ани алҳўии муътақиди эшон , мо أхФии ?лаами ман қурраи أъини мунтазири эшон , вуҷӯҳи иўмӣзи нозраҳ , إлии рабҳо нозираи халъати эшон , омно ба кул ман ъанд рбнои бурҳони эшон . Дӯстон худоанду ҳизби ҳақи эшон , أўлӣки ҳизби аллоҳи أлои إни ҳизби аллоҳи ҳам алмФлҳўн .