Қавлаи таъолӣ : Фإзои қзитми алслоаҳ алоиаҳ мегуяд : чун аз намози хавф фориғ гаштед ,у рухсат ки додем дар он пазируфтед , он гуҳи худоиро ъзу ҷл намоз кунед , агар тундараст бошед бар пои истода , ва агар бемор бошед нишаста , ва агар хаста бошед ки натавонед нишастан , ҷанб фаро дода . Зикри ӣнҷои бмънӣ намозаст чунон ки онҷо гуфт : аллазӣнаи изкрўни аллоҳи қёмоу қъўдо , ва раво бошад ки бмънии тавҳиду тасбеҳ ва шукр бошад , яъне ки чун аз намоз фориғ гаштед худоиро ёд кунед бтъзиму тақдису тасбеҳу шукр . Мустафо ( с ) гуфт : « зикри аллоҳи илми алоямон ,у броءаҳи ман алнФоқ ,у ҳсни ман алшитон ,у ҳрзи ман алнирон » , ва ба Мӯсо ( ъ ) ваҳй омад : « ё Мӯсо , аҷълнии мнки алии болу лои тнси зикрии алии кули ҳол ,у лекини ҳамки зикрӣ , ?фони алтриқи алӣ » .

Фإзои атмأннтми Фأқимўо алслоаҳ мегуяд : чун ором гирифтед , ва аз бими втрсу беморӣу қаттол бо душмани омни шадид ,у бахонаҳои хеш бозгаштед , намоз тамом кунед , яъне чаҳор ракаат . إни алслоаҳи канти алии алмؤмнини ктобои мўқўто ки намоз фарзӣаст бар муъминони набишта , ва бар эшон воҷиб карда , ва вақтҳои он пайдо карда .

Ду ракаат дар сафар , ва чаҳор дар ҳзр . Мўқўту муваққат ҳар ду яксонаст , иқол : вақти аллоҳи алайҳиму вақта , эй ҷаълаи лأўқот , ва манеҳ қавла :у إзои алрсли أқтт , ва « вақтат » мшдду мухаффаф хондаанд ,у тахфифи фасеҳтар , бадалели қавлаи мўқўто . Зайд аслм гуфт : мўқўто эй мнҷмои тؤдўнҳои фии анҷумҳо , клмои мзии наҷми ҷоءи наҷм . Қоли муҷоҳид : алмўқўт , алмФрўз .

Фасли фии кайфияти алслоаҳу зикри ҳуқуқҳо

Бидон ки намози бунёд дайнаст ,у имоди мусулмонӣ ,у Сайиди ҳамаи ибодатҳо . Ҳар ки ин панҷ намози фариза биҷой оварад аҳдӣ баста омад вайро бо ҳақи ҷли ҷалола , ки вайро биёмурзад , ва дар амону ҳимоят худ дорад . Ва ҳар ки аз гуноҳи кабоири дасти бдошт агар сғоӣр бар вай равад ин панҷ намози куффорат он бошад .

Пурседанд аз Мустафо ( с ) ки аз корҳо чаҳ фозилтар ? гуфт : намози буқати хеши бпои доштан .

Аммо кайфият намоз онаст ки чун худро таҳорат додӣ бшрти шариъат , ҷомаи поки пӯшӣ , ва бар ҷой пок боистӣ , рӯй бқблаҳ оварда ,у миёни ду қадами миқдори чаҳор ангушти кушода ,у пушти рости бдоштаҳ ,у сар дар пеши афканда ,у чашми фарои мавзе суҷуд гумошта , ва агар шайтони васвасае фаро пеш оварад , қул أъўз бар хуоне , ва он гуҳ агар доне ки касе бтў иқтидо мекунад , бонги намози гӯйии боўози баланд , ва агар на ки танҳо бошӣ , бар иқомат ақтсор кунӣ ,у ният дар дил ҳосил кунӣ ,у гӯйӣ : адо мекунам фаризаи намози пешини худоиро ҷли ҷалола ,у ният дар дилу такбир бар забон ҳар ду баробари дорӣ , ва ҳар ду даст то бнздик гӯш бурдорӣ , чунон ки сари ангуштони баробари гӯш буд , ва ҳар ду кафи баробари дӯш ,у ангуштони кушода ,у аллоҳ Акбар бигӯе , пас дасти чап бар зер сина наҳй ,у дасти рост бар зер чап наҳй . Ва ангушти шаҳодату ангушти миёни бпшти соиди чапи фурӯгузорӣ ,у дигари ангуштон бар соид ҳалқа кунӣ ,у даст фурӯ нагузорӣ , ва он гуҳи бози бсинаҳи барӣ , балки ҳам дар фурӯ овардани бсинаҳи барӣ , ки дуруст инаст . Ва дар намоз шудану такбир кардан чунон ки мҳўсону ҷоҳилони маболиғати намоянд ва такаллуф кунанд , накунӣ , ва чун даст бар ҳам наҳодӣ такбир тамом кунӣ ,у гӯйӣ : кбироу алҳмди ллаҳи ксиро ,у субҳони аллоҳи бикрау أсило . Он гуҳи дъоء астФтоҳ бархонӣ , ва أъўз бигӯе ,у сӯра алҳмд бархонӣ ва ташдидҳои он биҷои оре , ва агар туоне фарқи миёни зоду зои биҷои оре , аммо дар ҳуруф маболиғат накунӣ , чунон ки пшўлидаҳ шавад ,у бохр омин бигӯе , на пайвастаи бохри сӯра , локини андакӣ бояд гусаста . Он гуҳ сўртӣ бархонӣ . Ва дар намози бомдод , ва дар ду ракаати нахустин аз намози шому хФтидн , сӯраи алҳмду сўртии дигар бо бисмии аллоҳи арраҳмони арраҳим , бҷҳр бихонӣ ,у бқроءт овоз бурдорӣ , агар эмом бошӣ , вагар танҳо , магар дар он ҳол ки иқтидо бадӣгарӣ кунӣ . Пас рукӯъро такбир кунӣ чунон ки бохри сӯра пайваста набошад , ва дарин такбир даст бурдорӣу такбири ҳамеи гӯйӣ , то он гуҳ ки бҳди рукӯъи рисӣ ,у каф ҳар ду даст бар ду зону наҳй , ангуштҳо аз ҳам кушода ,у зонуи рости бдоштаҳ , ва ҳар ду бозу аз паҳлу давр дошта , магар ки зан бошад .

Он гуҳи се бори гӯйӣ : субҳони рабии алъзим , ва агар эмом набошӣ ҳафт бор ё даҳ бори некӯтар буд , пас аз рукӯъи бози ое даст бардошта ва май гӯйӣ : самъи аллоҳи лмни ҳамда то рост боистӣ ,у оромгирӣ , чун рости боистодии гӯйӣ : « рбнои лаки алҳмди мли ءи алсмоўоту мли ءи мо шӣти ман шайъи ءи баъд » , пас такбир кунӣ ,у бсҷўди шӯй ,у ончии базмин наздиктараст аз аъзо , бояд ки бештар базмин расад , аввали зону , он гуҳи даст , он гуҳи пешонӣ , он гуҳи бинӣ , ва ду дасти баробари дӯш бар замин наҳй , ангуштҳо баҳами бози ниҳода . Ва агар зан бошад ҷумлаи аъзо фароҳам дорад . Ва субҳони рабии алأълии се бор бигӯе , ва агар танҳо бошӣ бифзое , ҳафт ё даҳ бор . Пас такбир кунӣ ва аз суҷуд бар ое , ва бар пои чапи нишинӣ , ва ҳар ду даст бар давр он наҳй ,у гӯйӣ : « раби ағФри лӣу арҳмнӣу арзқнӣу аҳднӣу аҷбри лӣу ъоФнӣу аъФи анӣ » ,у суҷуди дигар ҳамчунин кунӣ . Пас аз суҷуди бози нишинии нишастании сабк , ки онро ҷаласа алостроҳаҳ гӯйанд , ва такбир кунӣ , ва бар пои хезӣ . Ва дигари ракаат ҳамчун аввали бгзорӣ . « аъўз » бар сари қроءт фурӯ нагузорӣ . Пас чун аз суҷуди дувуми ракаат фориғ шудӣ , бтшҳди нишинӣ бар пои чап , ҳар ду даст бар рони ниҳода ,у ангуштони дасти чапи кушодаи дорӣ ,у ангуштони дасти рости фурӯгирӣ , магари мсбҳаҳ , чунон ки дар адади панҷоҳ ва сегирӣ , чун бклмаҳи шаҳодати рисии онҷо ки гӯйӣ : « алои аллоҳ » мсбҳаҳи даст рост бурдорӣ , ва бидон ишорат бўҳдонит кунӣ . Ва дар ташаҳҳуди дувум ҳамчунин , локин дар ташаҳҳуди охир ҳар ду пой аз зери буруни оре ,у бҷонби рости пой чап бихобоне ,у қадами рост бпоӣ кунӣ , ангуштони бқблаҳ ,у срўни чап бар замин наҳй , ва дар ташаҳҳуди аввал « аллоҳами сли алии Муҳамаду алии оли Муҳамад » бигӯе , ва бар пои хезӣ , ва дар ташаҳҳуди дувум тамом бихонӣ ,у дъоءи маърӯф дарафзое ,у саломи бози диҳии гӯйӣ : « ассаломи алайкуму раҳмаи аллоҳ » , ва рӯй аз ҷониб рост кунӣ , чандон ки аз қафои як нима рӯй ту ба бенанд , ва дар саломи дувум рӯй аз ҷониб чап кунӣ ҳамчунин , ва дар ҳар ду салом рӯй бқблаҳи салом ибтидо кунӣ , ва дар саломи нахустин нияти берун омадан кунӣ аз намоз , ва дар саломи дувуми нияти салом бар ҳозирону Фриштгон .

Мустафо ( с ) гуфт : ҳар ки намози буқат хеш кунад ,у таҳорат некӯ кунад ,у рукӯъу суҷуди тамоми биҷои орад ,у бадали хошиъу мутавозеъ буд , намоз вай мешавад то бърш , сипеду равшан , мегуяд худои турои нигаҳи дороад , чунон ки маро нигаҳ доштӣ ! ва ҳар ки намози буқат хеш накунад ,у таҳорат некӯ накунад ,у рукӯъу суҷуди тамом биҷой наёрад , он намоз вай мешавад то босмон , сиёҳу торик , ва ҳаме гуяд : худои таъолии туро зойеъ кунод , чунон ки маро зойеъ гузоштӣ ! то он гуҳ ки аллоҳ хоҳад ҷли ҷалола , пас он намози вай чун ҷомаи куҳан дарҳам печанд ва бар ваии вай боз зананд .

Ва Фроӣзу сунани намозу одобу шроӣти он бтФсил дар сӯраи албқраҳи шарҳи додем ,у фазоъили он баъзе бар шимурдем ,у аъодт шарт нест .

Ва лои тҳнўои фии абтғоءи алқўм эй : лои тзъФўоу лои тъҷзўо , кқўлаҳ : Фмои вҳнўои лмои أсобҳми фии сиблати аллоҳ . Мақотил ҳён гуфт : ин ояти пас аз вақъа аҳад омад , он гуҳ ки Ҳамзау ҷамоатии мусулмон кушта шуданд ,у бӯи Сафёну қавм вай бирафта буданд , раби Алъоламин Мустафо ( с )у ёронро фармуд , баъд аз он вақъати бчнди рӯз ки : бар осор эшон бирӯяд , ва ҷанг кунед . Расӯли худо даъват кард муъминонро бончаҳ аллоҳ фармуд , эшон биноледанд аз ҷароҳатҳо ки бар эшон буд ,у дарди хеш изҳор карданд . Раби Алъоламин оят фиристод : إни ткўнўои тأлмўни Фإнҳми иأлмўни комаи тأлмўн , гуфт : агар шумо менолид , эшон низ минолнд , ва агар шумо аз захм ва ҷароҳат ранҷуред , эшон низ аз захм ва ҷароҳат ранҷуранд . Он гуҳи шумо бар эшон афзӯнӣ доред ки шумо аз худои умеди бсўобу шаҳодат ,у нусрату зафар ,у изҳори ин дайн бар ҳама дайнҳо доред , ва эшон ин умед надоранд . Мустафо ( с ) гуфт : «у алзии нафасии беда , лосирни фии осорҳму луи бнФсӣ » .

Пас ҳафтод мард бо вай берун шуданд . Абӯи бикр дар эшон буд ,у умр ,у алӣ ,у зубайр ,у абди арраҳмони ъўФ ,у абӯи убайдаи ҷарроҳ ,у ҷамоатӣ аз ансор , то ба бадари суғрои расиданд ,у раби алъзаҳи руъб дар дили бӯи Сафёну асҳоби ваии афканд , то берун наомаданд . Ва ин қисса дар оли умрони бшрҳи гуфтем .

« إнои أнзлнои إлики алкитоби болҳқи сабаби нузули ин ояти он буд ки : мардӣ аз ъдоди ансори номи ваии туъмаи бен абирқи алзФрӣ , зиреҳӣ дуздед аз ъмӣ аз он худ , ва он дуздиро бар ҷуҳудӣ олуд ки дар он сарои миомдӣ , номи ваии зайди бен алсмин .

Он ҷуҳуди пеши расӯли худо ( с ) омад , ва бонг кард ба бигноҳии худ . Қабӣла туъма омаданд ки вайро маъзӯр кунанд бнздики расӯл ( с ) . Расӯли худои бъзри вай ,у бигноҳии вай сухан гуфт , ин оят омад . Он гуҳ туъма гурехт аз Мадина ва ба Макка омад ,у бмшркони пайваст . Ва дар шаън вай омад : ва ман ишоққ алрасул алоиаҳ . Брўоитӣ дигар гуфтаанд ин қисса , ва он қавл мақотиласт , гуфт : зайди бен алсмини дръии бўдиъти ниҳоди наздики туъмаи бен абирқ . Пас чун бози хости туъма ҷҳўд оварад , ва инкор кард .

Пас зайд бо қавм омаданд бадари сарой туъма баталаб дръ , туъма дар сарой бибаст ,у дръи бардошт , ва дар хонаи ҳамсояи хеши абӯи ҳилоли Ансории афканд , пас дар бикшод ва эшон дар омаданд ,у дръ талаб карданд , ва наёфтанд . Пас туъма гуфт : ман дар хонаи бӯи ҳилоли дръӣ дидаам , ҳамоно ки дръ шумоаст . Дръ аз онҷо берун овараданд ,у туъмаи нафии тӯҳмати хешро қавми худ ҷамъ кард , ва омаданд брсўли худо ,у туъма шикоят кард ки маро Фзиҳт карданд ,у нисбати дуздӣ бо ман карданд , ва ҳар касе забон дар ман ниҳод , расӯли худо ( с ) ҳиммат кард ки узри ваии бипазирад , ва он қавмро ки дар хона вай шуданд итоб кунад , раби Алъоламин оят фиристод : إнои أнзлнои إлики алкитоби болҳқ эй : болأмру алнҳӣу алФсл .

Лтҳкми байни анноси бмои أроки аллоҳи бмои ълмки аллоҳи фии китоба , кқўлаҳ :у ирии аллазӣнаи أўтўои алълм эй иълм . Ва лои ткни ллхоӣнини хсимои хоинин ӣнҷо туъмаасту қавми вай , ва хсим онаст ки аз баҳр касе ҳуҷҷати орад , ва дигаронро аз вай дафъ кунад . Бӯ ҳотам гуфт : агар баҳақ буд хасм гӯйанд , ва агар бботл буд хсим гӯйанд .

Он гуҳи раби алъзаҳи Мустафо ( с )ро истиғфор фармуд , гуфт : «у астғФри аллоҳ » . Муфассирон гуфтанд : маънӣ онаст ки омурзиши хоҳ аз аллоҳ , азин маъзӯри доштани туъма , ва он ҳиммат ки кардӣ ки қавмиро аз баҳри туъма итоб кунӣ . Ва гуфтаанд ки : маънӣ онаст ки эшонро истиғфори фармои бончаҳи туро дар он доштанд ки нусрати соҳиб эшон кунӣ ,у туъмаро маъзӯри дорӣ .

Ва гуфтаанд :у лои ткни ллхоӣнини хсимо ҳар чанд бзоҳри хитоб бо Мустафо ( с )аст , аммо муроди бойен ғайр ӯст , чунон ки ҷой дигар гуфт : Фإни канти фии шаки ммои أнзлнои إлик ,у маълум ки Мустафо ( с ) дар ончии буи фурӯ фиристоданд бшк набӯд . Ва агар касе гуяд : пас чаро истиғфор фармуданд ? вайро ҷавоб онаст ки истиғфор воҷиб накунад ки онҷо занбӣаст . На бинӣ ки дар сӯраи алъср ӯро бостғФор фармуданд , бе муқаддамаи гуноҳӣ . Ва дар ҷумла , истиғфори анбёء бар се ваҷҳаст : яке гуноҳиро ки пеш аз набуввати вай рафта бошад . Дувуми гуноҳони уммату қаробати вайро . Сиўми тарки мубоҳиро ки ҳзри шаръӣ ҳануз дар он наёмада бошад .

Ва лои тҷодли ани аллазӣнаи ихтонўни أнФсҳм

Яъне : излмўни анФсҳми болхёнаҳу алсрқаҳ ,у ирмўни баҳои ғайриҳам . Ҷидол , дуруштӣу сахтии хусумат гирифтанаст ,у расанӣ ки бехи вай сахт бошад ҷдил гӯйанд ,у чрғ ки сайди он сахт бошаду қӯти он тамом , аҷдл гӯйанд . Ва ҷидол дар асл бар ду зарбаст , яке писандида , ва қуръон бидон омада , ва он онаст ки раб алъзаҳ гуфт :у ҷодлҳми болатии ҳай أҳсн гуфтаанд : ин мҷодлти некӯ ки расӯлро фармӯда анд онаст ки то кофаронро гуяд шумо бутӣ чанд аз чӯб тарошидаед , ва бхдоиӣ мапасндед , чунаст ки маро брсўлӣ намеписандид ?у ҷидоли мазмум нописандида онаст ки раб Алъоламин гуфт : мо иҷодли фии оёти аллоҳи إлои аллазӣнаи кФрўо ,у Мустафо ( с ) бар вифқ ин гуфта : « алҷдоли фии алқуръони куфр » .

Ва қол ( с ) : « лаъни аллоҳи аллазӣнаи атхзўои динҳми шҳно »

Яъне алҷдоли фии аддӣн .

Ва қол ( с ) : « мо зли қавми баъди ҳудои конўои алайҳи алои аўтўои алҷдл , сами қрأ : мо зрбўои лаки алои ҷдло , бали ҳам қавми хсмўн » .

Ва қоли алии бен абии толиб ( ъ ) : « аёкму алхсўмаҳи ?фонҳо тмҳқи аддӣн » .

Гуфтаанд : ин маболиғати намӯдан дар ибтоли ҷидол , ва таъзим наҳй аз он , онаст ки муъмини гоҳ буд ки мҷодлт кунад дар қуръон ,у хасм бар вай ғалаба кунад ,у мунофиқ дар қуръон мҷодлт кунад ва бар хасм ғалаба кунад , он гуҳ касе ки заъиф имон бошад дар залолат уфтад ,у бойени маънии хабари Мустафо ( с ) аст

Брўоити нўоси бен самъон , қол : қоли расӯли аллоҳ ( с ) : « лои тзрбўои китоби аллоҳи баъзаи ббъз ,у лои ткзбўои баъзаи ббъзи Фўи аллоҳи ани алмؤмни лиҷодли болқрони Фиғлб ,у ани алмноФқ ( أўи қоли алФоҷр ) лиҷодли фии алқуръони Фиғлб » .

إни аллоҳи лои иҳби ман кони хонои أсимо

Мегуяд : аллоҳ дӯст надорад ҳар хёнткории дурӯғи зан . Асм номӣаст аз номҳои дурӯғ , ва ин сифати туъмаи бен абирқаст ки хиёнат кард дар дръи дуздӣдан , ва дурӯғ гуфт , ки бадӣгарии вобст , ва аз худ бияфканад .

ИстхФўни ман анносу лои истхФўни ман аллоҳ

Гуфтаанд : маънӣ онаст ки шарм медоранд ин қавм аз мардумон ,у хиёнати хеш аз эшон пинҳон мекунанд , ва шарм намедоранд аз худоӣ , ки ниҳонҳои эшон медонад ,у бълм бо эшонаст ,у бончаҳ дар шаб май сголнд бо якдигар , ки чигуна ин дуздӣ бар дайгарии бандем , ва аз расӯли худои дархоҳем то моро мубарро кунад , раби алъзаҳи ин ҳама медонад , ва биравӣ ҳеҷ чизи азин пӯшида нест , инаст ки гуфт :у кони аллоҳи бмои иъмлўни мҳито

» қавмӣ аз ҷҳмёну мӯътазила таъаллуқ карданд бойени оят ки :у ҳўи мъҳм

, гуфтанд ки : худои ъзу ҷли ҳама ҷой ҳаст , ва дар ҳар маконе ӯро ёбанд , ва аҷаб онаст ки ин сухан бигуфтанд , ва он гуҳи худ нақз карданд , ва гуфтанд бар арш нест ,у лои маҳолаи арши ҳам аз ҷумла маконҳоаст , ва аз ҳар маконеи шарифтару азим тараст . Чунаст ки ҳар ҷои наҷосатӣ ва ҳар шиками сегиро макони ваии мипснднд ,у арши шарифу азимро менапасанданд . Нест ин сухани эшону муътақиди эшон ҷузи ботил ,у беҳуда ,у маҳзи зндқаҳу илҳод . Ва маънии қавли худои ҷли ҷалола :у ҳўи мъҳм

Онаст ки бълм бо эшонаст , медонад ончии эшон мигўинд , ва бар ваии ҳеҷ чиз аз афъоли эшон пӯшида на , ва агар ин бмънии зот будӣ , ин оят ки : أи أмнтми ман фии алсмоء маънӣ надоштӣ .

Ва агар касе гуяд ки зайд дар фалон ҷойгоҳаст , ва он гуҳи ин сухан муқайяд накунад бФълӣ ё бчизии дигар , дар фаҳмҳо ҷузи он ниўФтд ,у ҷуз он набӯд ки бзот дар онҷо бӯда . أи أмнтми ман фии алсмоءи барин нсқаст , ҷой дигар гуфт : إлиаҳи исъди алкулами алтиб , идбри алأмри ман алсмоءи إлии алأрз . Хабар дод раби алъзаҳи ҷли ҷалола , ки тадбири кори халқ ки мекунад , аз осмон мекунад ,у сухан ки бар боло шавад , бар ваии сухани поки бршўд . Агар зоти бории ҷли ҷалолаи баҳри маконе ва бо ҳар касе будӣ , пас ин ду оятро маънии нмондӣ .

Ҳо أнтми ҳؤлоء

Ин хитоб бо қавму қабӣла туъмааст , чаҳор калимааст пайваста ,ҳо танбеҳаст , антм , таърифаст , дигар «ҳо » танбеҳро таъкӣдаст , аўлоءи таърифро ишоратаст . Мегуяд : «ҳо » бедор бошед أнтм

Шумо «ҳо » ҳон гӯш доред « аўлоء » ӣнони ҳн »

. Хулоса сухан онаст ки огоҳи беди шумо ки ӣнонед .

Ҷодлтми анҳуам фии алҳёҳи алднё

Дар дунё барои эшон хусумат гирифтед , ва мҷодлт кардед . Фмни иҷодли аллоҳи анҳуам явми алқёмаҳ

Фардои рӯзи растохез ки аллоҳи эшонро бъзоб дар кашад ,у бдўзх дар орад , он кист ки аз баҳри эшон мехусумат кашад , ва мҷодлт кунад ? то азоб аз эшон боз дорад .

أми ман икўни алайҳими вкило

ё он кист ки вакил дар эшон бошад то кор эшон бисозад ? яъне ки ҳеҷ кас набошаду алأмри иўмӣзи ллаҳ .