Қавлаи таъолӣ :у إни ман أҳли алкитоби إлои лиؤмнн ба қабл мўтаҳи алоиаҳ эй худовандӣ ки тақдиратро муъориз нест ,у тадбиратро мноқз нест , ҳикматро мард нест ,у фармонатро рад нест , онҷо ки амон ту нест , рӯй имон равшан нест ,у ҷаҳди бандагӣ бакор нест . Яке дрнгр , ҷўонмрдо ! баҳоли он мхзўлони даргоҳ бениёзӣ ,у рондагони қаҳри азалӣ , ки чун амони ҳақ дар эшон нарасед ,у анояти азалии эшонро нагирифт ,емонишон бакор наомад , ва дарёфташон буқати муъоина суд надошт , ва дар ҳоли ҳаёташони худ бори надод , ва дар нагузошт .

Ҳар чанд зоҳири ин ояти қавмиро омад алӣ алхусус , аммо аз рӯй ишорати ҳукми он бар умумаст ,у бандагонро танбеҳӣ тамомаст , то чашми ибрат боз кунанд ,у дидаи фикрат бар гушойанд , ва аз он вақт муъоина битарсанд : он соъат ки рамзҳои нифоқ боз гушойанд , ва сарпӯшҳои зроқӣ аз сари он боз гиранд , ва дилҳоро маншур навмидӣ нависанд , ва дидҳоро кӯҳли фироқ дар кашанд ,у рафтаи азалӣу собиқаи ҳукмӣ дар расад , аммо аз рӯй фазли бнўохту лутф , ва аз рӯй адли бсёсту қаҳр .

Некӯ гуфт он ҷавонмард ки : оҳ аз қисматӣ ки пеши ман рафта !у фиғон аз гуфторӣ ки худ раъйӣ гуфта ! чаҳ шавад агар шод зем ё ошуфта ? тарсонам аз онкии он қодир дар азал чаҳ гуфта .

Қавла : Фбзлми ман аллазӣнаи ҳодўои ҳрмнои алайҳими таййиботи أҳлти ?лаами иртикоби алмҳзўроти иўҷби таҳрими алмбоҳот . Агар латофатӣу кароматии бинӣ дар бандае , аз онаст ки зоҳири шариъат нигаҳ дошт ,у таъзими он бҷону дили хост , то лои ҷурми брўҳи муноҷоту лтоӣФ мўослот расед , ва агар бъкси он сиёсатӣу қаҳрии бинӣ , аз онаст ки бичишам инкор дар ҳарам шариъат нагирист , ва дар мтобъти нафаси аммораи мҳзўроти дайн бакор дошт . Ореи чунин буд ки ҳар ки зоҳири шариъат даст бидорад , ҷамоли ҳақиқат аз вай рӯй бипушад . Ҳар ки амр ва наҳй паст дорад , чаҳ аҷаб агар имону маърифат аз дили вай рахт бардорад .

Қавла : локини алросхўни фӣ алълм манеҳам росихон дар илм эшонанд ки анвоъи улӯми эшонро ҳосил шуда : илми шариъат , илми тариқат , илми ҳақиқат . Илми шариъат омухтанӣаст , илми тариқат мъомлтӣаст , илм ҳақиқат ёфтанӣаст . Илми шариъатро гуфт : Фсӣлўои أҳли аззикр . Илми тариқатро гуфт :у абтғўои إлиаҳи алўсилаҳ . Илми ҳақиқатро гуфт :у ълмноаҳи ман лднои уламо . Ҳўолти илми шариъатро бо устод кард . Ҳўолти илми тариқат бо пер кард . Ҳўолти илми ҳақиқат бо худ кард . Ҳар ки пиндорад ки дар илми шариъати воситаи устод бакор нест зиндиқаст , ҳар ки чунон намояд ки илми тариқат бепер муяссар шавад , фаттонаст . Ҳар ки гуяд илми ҳақиқатро ҷузи ҳақ муаллимаст мағрураст . Гуфтаанд : росихон дар илм эшонанд ки илм шариъат биёмухтанд , ва он гуҳи бохалоси онро кори бастанд , то илми ҳақиқати андари сари бёФтнд , чунон ки Мустафо ( с ) гуфт : « ман амали бмои илми варасаи аллоҳи уламои лами иълм » .

Ҳар ки илми шариъатро кор банд набӯд , он илм зойеъ кард , ва бар вай ҳуҷҷат гардад , ва ҳар ки марои онро кори банд буд , он илми зоҳири ҳуҷҷат вай гардад ,у илми ҳақиқат бъто биёбад .

إнои أўҳинои إлики комаи أўҳинои إлии Нӯҳ ва алнабӣин ман баъдаи асоси кунин бъз набувватаст ,у самараи набувват ҷамол шариъатаст . Шариъати роҳи рост ,у пайғомбарони нишон роҳанд , роҳбар то нишон роҳ набинад роҳи набард : أдъўои إлии аллоҳи алии басираи أно ва ман атбънӣ .

Раби алъзаҳи пайғомбаронро бхлқ фиристод , то роҳи тоъат падед кунанд ,у банда бар он тоъати бкромт ва мсўбт расад , ва низ роҳи маъсият пайдо кунанд ва аз он ҳазари намоянд , то банда аз маъсияти парҳезад ,у мустуҷиб уқубат нагардад . Инат фазл бениҳоят ,у карам беғоят .

Агар бандаро биҷой монадӣ ,у расӯлро нФрстодӣ ,у чароғи ҳудои бадасти расӯли фарои роҳ вай надоштӣ , банда дар ғшоўаҳи халқяту зулмати худ раъйӣ бимонадӣ . Ҳама он хӯрдӣ ки заҳри вай будӣ , ҳама он кардӣ ки ҳалоки вай дар он будӣ . Пас эътиқод кун ки : пайғомбарони раҳмату имомон ҷаҳонёнанд , хиёри халқу сФўт башар эшонанд . Бар сари кӯии дӯстӣ доъёнанд , ва бар лаби чашмаи зиндагонӣ соқёнанд . Шариъатро унвон ,у ҳақиқатро бурҳонанд . Агар дар офариниши коиноти мақсӯдӣ буд эшон онанд , ва агар ҳақиқатро ганҷӣаст эшон хозинонанд .

إнои أўҳинои إлики алоиаҳ фармон омад ки : эй Сайиди хоФқин ! вае муқтадои кунин ! он тобишӣ ки аз олами ваҳй бтў расед , онро рисолат хонанд ,у пеш аз ту мурсалонро ҳар каси бондозаҳи хеши додем , аммо ончӣ аз вроءи олам рисолатаст ,у алии машраби давлат туаст , раво набӯд ки дасти ҳеҷ золимӣ бидон расад , ё давлати ҳеҷ равандае онро дарёбад . Ишорати меҳтари олам чунинаст : « аўтити алқуръон ва мислаи маъаа » .

Чандон ки аз олами набуввати бзбони рисолат бо шумо бигуфтем , аз олами ҳақиқати бзбони ваҳй бо мо бигуфтанд . Ҳамонаст ки гуфт : « лии маъаи аллоҳи вақти лои исъи фӣаи малики муқаррабу лои набии мурсал » .