Қавлаи таъолӣ :у إзои смъўои мо أнзли إлӣ алрасул алоиаҳи ин оят дар шаън наҷҷошӣаст номи ваии асҳмаҳ ,у ҳўи болҳбшиаҳи ътиаҳ , малики ҳабаша буд волии замини муҳоҷираи алаввалӣ .

Ва наҷҷошии аввали тарсо буд , пас мусулмон шуд , ва ин оят дар шаън ӯсту қавм ӯ ки мусулмон шуданд аз аҳли вилоят ӯ , чун қуръон бишуниданд чашми эшон диданд ки об май рехт аз шодӣу бедорӣ ончӣ бишнохта буданд аз ҳақ , ки аз қуръон он шуниданд рост ки дар Инҷил хонда буданд , ва гуфтаанд ки ин дар шаъни вФд Яман омад ки бар абӯи бикр садиқ омаданд , ва гуфтанд : ақрأи ълинои алқуръон , қуръон бар мо хон . Абӯи бикри чизе аз қуръон бар эшон хонд . Эшон аз сари сФоءи вақту сӯзи дили хуши бзориднд ва бигиристанд . Абӯи бикри садиқ ки эшонро чунон дид , ӯро хуш омад , гуфт : ҳоказо кно , Фқсти улқулуб . Пас раби Алъоламин дар шаъни эшон оят фиристод . Ва إзои смъўои мо أнзли إлӣ алрасул яъне алқуръонтарӣ أъинҳми тФизи ман алдмъи ммои ърФўои ман алҳақ . Ва Мустафо ( с ) эшонро гуфта : « арқи анноси аҳли алимн » .

Иқўлўни рбнои омнои Фоктбнои маъаи алшоҳдин яъне маъаи ИМАи Муҳамад ( с ) аллазӣнаи ишҳдўни болҳқ ҳаме гӯйанд худовандо мо имон оварадем , моро дар ин уммат Муҳамад навис , эшон ки гувоҳии бсзо ва ростӣ диҳанд . Ҳамонаст ки ҷой дигар гуфт : « лткўнўои шуҳадоъи алии аннос » . Маънии дигари Фоктбнои маъаи алшоҳдин яъне маъаи ман шаҳди ман анбёӣку солеҳии ъбодки бأнаҳи лои илоҳи алои анат . Моро дар ҷумлаи он пайғомбарон ва никмрдон навис ки гувоҳӣ медиҳанд бхдоўндӣу яктоеи ту .

Ва мо лнои лои нؤмни биллоҳи қавми наҷҷошӣ ки мусулмон шуданд чун бозгаштанд бо диёру ватани хеш , кофарони эшонро маломат карданд ,у забон дар эшон ниҳоданд ки : трктми млаҳи исоу дайни обоӣкм ! дайни падарони хешу миллати исои бгзоштид ! эшон ҷавоб доданд ки : ва мо лнои лои нؤмни биллоҳ ва мо ҷоءнои ман алҳақ ин мо лно дар луғати араб дар ҷой « лам » ниҳоданд . Мегуяд : чаро имон наёрем ва чаҳ расед моро ки бнгрўими бхдоу бончаҳ бмо омад аз расӯлу қуръон ? ! ва натамаъ أни идхлнои рбнои маъаи алқўми алсолҳин эй маъаи ИМАи Муҳамад ( с ) . Ин қавми солеҳон уммат Муҳамаданд ки ҷой дигар мегуяд : « أни алأрзи ирсҳои ибодии алсолҳўн » , Фأсобҳми аллоҳи бмои қолўои алоиаҳ . Раби Алъоламин ҷзоءи эшон биҳиштҳо дод бончаҳ гуфтанд ки : Фоктбнои маъаи алшоҳдин , ва низ гуфтанд : ва натамаъ أни идхлнои рбнои маъаи алқўми алсолҳин ,у бони гуфтори эшон ихлоси пайваста буд , ки бохр гуфт :у злки ҷзоءи алмҳснин эй алмхлсин . Ин далеласт ки ихлоси қарини қавлу амал май бояд то мустаҳаққ савоб гардад . Он гуҳи сифати кофарону молу марҷаъи эшон низ бигуфт :у аллазӣнаи кФрўоу кзбўои боётнои أўлӣки أсҳоби алҷҳими алҷҳими алнори алшдидаҳи алўқўд . Иқол : ҷҳми алнори азои зоди фии аиқодҳо ,у ҷоҳми алҳрбашад мавозиъҳо .

ё أиҳои аллазӣнаи омнўои лои тҳрмўои таййиботи мо أҳли аллоҳи лаками ин оят дар шаъни Усмони бен мзъўн омад ки рҳбонит бар дасти гирифта буд ва дар сарои худ сурби сохта буд , ва дар он май буд . Буруз чизе намехӯрд ,у бшби хоби нмикрд , ва гӯшт намехӯрд , ва бо аҳли худ наме буд , ва ин Усмони бен мзъўни алҷмҳӣ аз мҳинону бҳинони саҳоба буд . Расӯли худои вайро бародар хонд , ва чун аз дунё берун шуд , Мустафо ( с ) бахона вай шуд , вайро мурда дид , ӯро бӯса дод . Чун Усмони ин рҳбонит бар даст гирифт , қавмӣ аз саҳобаро аз вай орзӯӣ омад , ва буи пайвастанд дар хонаи вай , ва дар мувофиқати сирати вай . Абӯи бикри садиқ аз эшон буду умру алӣу абди аллоҳи бен масъӯду алмқдоди бен алосўди алкндӣу солими мавлои абии ҳзиФаҳи бен Утбау салмони алфорисӣу абӯи зру аммор , ин ҷамоат дар хонаи вай дар он сурб мебуданд , буруз рӯза медоштанд ,у бшб қиём мекарданд , ва бар ҷомаи хоб наме хФтиднд ,у гӯшт ва чарбаш намехӯрданд ,у гирди занон наме гаштанд ,у буии хуш бакор намедоштанд , ва пилос мепӯшеданд ,у якборагӣ аз дунёу лаззоти дунё эъроз карданд , ва ҳиммат карданд ки дар замин сайёҳӣ кунанд ,у рҳбонит бар даст гиранд , ва танҳои худро хсӣ гардонанд .

Рӯзии зани Усмони мзъўни номи ваии хўлаҳ дар ҳуҷра ъоӣшаҳ шуд ,у расӯли худои ҳозир буд , аз ъоӣшаҳ пурсед ки : он зан кист ? ъоӣшаҳи вайро хабар кард , гуфт : « мо лии ?ераҳо бози алҳиӣаҳ » ? чунаст ки вайро носохтау ноороста май байнаму пажмурда ? хўлаҳи қиссаи Усмон ва он ҷамоати Мустафоро боз гуфт : расӯли худо хашм гирифт , бархест ,у бадари сарой Усмон шуд , ва эшонро аз он наҳй кард , ва гуфт : « ании лами аўмри бзлк , ани лأнФскми алайкуми ҳқо , Фсўмўоу أФтрўоу қўмўоу номўо , фонии ақўму аному асўму أФтру окли аллҳму алдсму отии алнсоء , ва ман рғби ани суннатии Флиси манӣ » .

Пас расӯли худои мардумонро ҷамъ кард , ва эшонро хутба хонд ва гуфт : « мо боли ақвоми ҳрмўои алнсоءу алтъому алтибу алнўму шаҳавоти алднё ? аммо ании лсти омркми ани ткўнўои қсисину рҳбоно , ?фонаи лӣси фии динии тарки аллҳму алнсоءу лои иттихози алсўомъ ,у ани сайёҳаи умматии алсўму рҳбонитҳми алҷҳод .

Аъбдўои аллоҳу лои тшркўо ба шиӣоу ҳҷўоу аътмрўоу أқимўои алслоаҳу отўои алзкоаҳу сўмўои рамазону астқимўои истқми лакам ,у анмои ҳлки ман кони қблкми болтшдид , шддўои алии анФсҳми Фшдди аллоҳи алайҳим , Фأўлӣки бқоёҳми фии алдёроту алсўомъ » .

Расӯли худои эшонро аз он наҳй кард , ва бар вифқи он оят омад ки : ё أиҳои аллазӣнаи омнўои лои тҳрмўои таййиботи мо أҳли аллоҳи лакам .

Зайди бен аслм ривоят кунад аз падари хеш ки : абди аллоҳи бен равоҳаро меҳмонӣ расед ,у шуғлиро аз хона берун шуд . Аҳли ваии таоми пеш меҳмон наниҳод ,у интизори абд аллоҳ кард . Чун боз омад , гуфт : чаро таоми бмҳмони надодӣ ва аз баҳри ман ӯро боз доштӣ ? гуфт : таоми андак буд михўостм ки ту низ дар рисӣ , ва бо якдигар бихӯрем .

Абд аллоҳ гуфт : акнӯн ки чунин кардӣ , он таом бар худ ҳаром кардам . Аҳл вай гуфт : агар ту нахурӣ ман низ бар худ ҳаром кардам . Меҳмон гуфт : агар шумо нахуред бар ман низ ҳароми гашт . Абд аллоҳ гуфт : ё фалонаи доне чаҳ кунӣ ? таом биор то бо якдигар мувофиқат кунем ,у баноми худои даст фаро кунем , ва бакор барем . Бомдоди абд аллоҳ рафт , ва бо расӯл худо гуфт ки : мо шаб чунин кардем . Расӯл гуфт : « аҳсант ё абди аллоҳ » дар он ҳол Ҷабраил омад , ва ин оят дар шаъни вай фурӯ оварад .

Ва ривоят кунанд аз ибни аббос ки мардӣ гуфт : ё расӯли аллоҳи ании асбти ман аллҳми Фонтшрт ,у أхзтнии шҳўаҳи Фҳрмти аллҳм . Фонзли аллоҳи ҳзаҳи алоиаҳ : ё أиҳои аллазӣнаи омнўои лои тҳрмўои таййиботи мо أҳли аллоҳи лакам . Яъне аллзоти алтии тштҳиҳои алнФўсу тмили илоҳо улқулуб , ммои аҳли лаками ман алмтоъми алтибаҳу алмшорби аллзизаҳ ,у лои тътдўои лои тҷоўзўои алҳлоли илоулҳаром . Ва гуфтаанд : аътдои ӣнҷои хсӣ карданаст хештанроу қатъи олати таносул .

Раб Алъоламин гуфт : макунед ки ин аътдост , аз ҳудӯду андозаи шаръи дргзштн ,у аллоҳи таъолии эшонро ки ин кунанд дӯст надорад .

Ва фии алхбри ани Усмони бен мзъўни ?утӣ алнабӣ ( с ) Фқол : аӣзни лии фии алохтсоء , Фқоли расӯли аллоҳ ( с ) : « лӣси мнои ман хсӣ ,у лои ахтсӣ , ани хсоءи умматии алсём » . Фқол : ё расӯли аллоҳи аӣзни лнои фии алсёҳаҳ , Фқол : « ани сайёҳаи умматии алҷҳоди фии сиблати аллоҳ » . Қол : ё расӯли аллоҳи аӣзни лнои фии алтрҳб , Фқол : « ани трҳби умматии алҷлўси фии алмсоҷди интизори алслоаҳ » .

Ва клўои ммои рзқкми аллоҳи ҳлолои тибои абди аллоҳ муборак гуфт : алҳлоли мо ахзтаҳи ман виҷҳа ,у алтиби мо ғзӣу намо , Фомои алҷўомду алтину алтроб ва мо лои иғзии Фмкрўаҳи алои алии ҷҳаҳи алтдоўӣ . Ва атқўои аллоҳи алзии أнтм ба мؤмнўн

Рӯй ани ъоӣшаҳу абии Мӯсои алошърии ан алнабӣ ( с ) кони иأкли алдҷоҷу алФолўз ,у кони иъҷбаҳи алҳлўоءу алъсл ,у қол : « ани алмؤмни ҳлўи иҳби алҳлоўаҳ ,у қол : фии батни алмؤмни зовияи лои имлأҳои алои алҳлўоء » , ва рӯй : ани алҳсни кони иأкли алФолўз , Фдхли алайҳи фарқади алсбхӣ , Фқол : « ё фарқад ! мо тқўли фии ҳозо » ? Фқол : лои оклаҳу лои аҳби аклаҳ , Фأқбли алҳсни алии ғайраи колмтъҷб ,у қол : « луоби алнҳли блбоби албри маъаи самани албқр , ҳилли иъиаҳи мусаллам » ?у ҷоءи раҷули илои алҳсн , Фқол : ани лии ҷорои лои иأкли алФолўз . Қол : Флм ? қол : иқўли самани албқри лои нؤдии шукра , Фқоли алҳсн : Фишрби алмоءи алборд . Қол : нъм . Қол : « ани ҷорки ҷоҳил ан наамма аллоҳи алайҳи фии алмоءи алборди аксари ман неъматаи алайҳи фии алФолўз » .

Қавла : лои иؤохзкми аллоҳи боллғўи фии أимонкми ибн аббос гуфт : чун ин оят фурӯ омад ки лои тҳрмўои таййиботи мо أҳли аллоҳи лакам эшон гуфтанд : ё расӯли аллоҳи мо савганди хӯрда будем бар он кор ки пеш доштем , акнӯн куффорати савгандон мо чист ?

Раби Алъоламин куффорати он падед кард : إтъоми ъушраи масокини илои охира , аммо нахусти баён савгандон кард ,у лағву таҳқиқ аз ҳам ҷудо кард , гуфт : лои иؤохзкми аллоҳи боллғўи фии أимонкм .

Лағви ямин бар ҷумла онаст ки дар забон гӯянда меравад аз савгандон беазимат бар ақди савганд хӯрдан , араб ба он бас гӯяндаанд : лоу аллоҳи балӣу аллоҳ , ва дар сӯраи албқраҳи бшрҳ тарозин гуфта омад .

Ва локини иؤохзкми бмои ъқдтми алأимони ибни касӣру нофеъу абӯи Амру ҳФси ани ъосми ъқдтм бтшдид хонанд бмънии маболиғат бе иродати таксир . Ҳамзау ксоиӣу абӯи бикри ани ъосм бтхФиФ хонанду ҳўи аласл . Ибни омир болФ хонд ъоқдтм ,у ҳўи аизои ллўоҳд , кқўлаҳ : ъоФоаҳи аллоҳ ,у оқибати аллс . Бмои ъқдтми алأимон эй қсдтму тъмдтму أрдтм ,у нўитм , кқўлаҳ : « бмои касбати қлўбкм . « ФкФортаҳ » яъне ФкФораҳи мо ъқдтми ман алоямони азои ҳнстм , атъоми ъушраи масокин . Куффорати он савганд ки дурӯғ кунанд таом додан даҳ дарвешаст ҳар дарвеширо як мад ,у алмди ратлу сулс , ин мазҳаб шофиӣаст ,у мазҳаби абӯ Ҳанифа онаст ки агар гандум диҳад ҳар дарвеширо ним соъ бидиҳад , ва агар ҷӯ диҳад ё хурмо ё мавизи як соъ тамом бидиҳад ,у мазҳаби шофиии лои бад ҳубуб диҳад на қимат он диҳад ва на орад ва на нон ва на тғдит ва на тъшит , ки бнздики ваии эътибор бнсаст , ва аз нас таҷовуз накунад , аммо абӯи Ҳанифаи қимати он раво дорад ва ҳамчунин биҷои ҳубуби ораду нони мо тғдиту тъшит ҷоӣз дорад , ки бнздики ваии эътибори бмнФът ва маслиҳатаст ,у бқўли шофиии куффорати алои бозоди мусулмон муҳтоҷ набояд дод ,у бқўли бӯи Ҳанифаи куффорати алӣ алхусус берун аз зкоаҳи боҳилли змт раво бошад ки диҳанд . Ва далели шофиӣ қавл худост ҷли ҷалола :у лои тؤтўои алсФҳоءи أмўолкм , қол :у алкФри ман асФаҳи алсФаҳ , иқўли аллоҳи таъолӣ : أлои إнҳми ҳам алсФҳоء . Ва далели абӯ Ҳанифа онаст ки гуфт ҷлу ъз :у итъмўни алтъоми алии ҳубаи мскиноу итимоу أсиро , қол :у алосири лои икўни алои ман алкоФрин .

Ман أўсти мо ттъмўн أҳликм мегуяд : аз миёнаи он таом ки аҳли хешро медиҳед , на нафистар таоми тавонгарон , ва на хасистар он , на беҳинаи таоми тавонгарон , ва на бтринаҳи таоми даравишон . Ва қил : « ман أўсти мо ттъмўни أҳликм » яъне алмди лони ҳозои алқдри васати фии алшбъ . أўи ксўтҳм шофиӣ гуфт : ҳар чаҳ номи кисват бар он уфтад чун азору радоу пероҳан раво бошад . Абӯ Ҳанифа гуфт : ҷомае бояд ҷомеъ ки кисватро бшоид ,у ъамома раво набошад ки кисватро нишоед .

أўи таҳрири рқбаҳи бардае бояд муъмин , ки ҷои дигар муқайяд гуфт : « Фтҳрири рқбаҳ » ,у шофиии ин бар асли худ банно кард ки : иҳмли алмтлқи алии алмқид , ва низ дар хабараст : « аътқҳои ?фонҳо муъмина »у бӯи Ҳанифаи рқбаҳи кофара раво бинад магар дар куффорати қатл ,у рқбаҳи хираду бузургу наринау модинаҳ дар он яксонаст , аммо агар айбӣ дорад ки вайро аз амал боз дорад , чун нобенаӣ дар чашму гунаҳгӣ дар забону шлл дар аъзо раво набошад , ва агар айбӣ буд ки вайро аз амали мақсӯд боз надорад , чунон ки аъўр буд ё як ангушт надораду амсоли ин ҷоӣз бошад .

Ва савганди хора ки куффорат мекунад дарин ҳар се мухайяраст , ки раби Алъоламин блФз тхиир гуфт , аммо фозилтар онаст ки нафъи мардуми бештар дар онаст , агар дар рӯзгори қаҳт ва ҷдўбт бошад ки мардумро ҳоҷати бқўту таоми бештар буд таоми аввалитар ва некӯтар , ки қавоми ҳаёти дарин таомаст ,у мардумро бидон ҳоҷатаст , ва агар рӯзгори хсб буду фарохӣ ,у мардум аз қӯту таом дар намонанд аътоқу кисвати фозилтар . Пас агар азин се дармонд ва дарвеш бошад , чунон ки аз қӯти худу аёли вай дар як шбонрўзи ҳеҷ чиз басар менаёяд , рӯза дорад се рӯзи пайваста ё гусаста ,у пайвастаи тамомтар ва некӯтар ,у бики қавли шофиии воҷиб .

Фзлки қавла : Фмни лами иҷди Фсёми салосаи أём .

Злк эй алзии зикрати куффораи أимонкми إзои ҳлФтми алии ямин , Фрأитмғайриҳо хирои минҳо . Чун савганд хуред кориро ки кунед ва нокардан ба , ё накунед ва кардан ба , аз савганди худ бозоӣид , ва он кунед ки беҳтараст ва некӯтар , пас он гуҳи он савгандро куффорат кунед .

Рӯй абди аллоҳи бен смраҳи қол : қоли расӯли аллоҳ ( с ) : ё абди арраҳмони бен смраҳи лои тсأли аломораҳи Фонки ани аўтитҳои ани масаълаи вклти илоҳо ,у ани аўтитҳои ани ғайри масаълаи аънти алайҳо ,у азои ҳлФти алии ямини Фрأитғайриҳо хирои минҳои ФкФри ани иминк ,у оати алзии ҳўи хайр .

Ва аҳФзўои أимонкму савгандони хешро мекушед , бгзоФ ва бедод махӯред ,у номи аллоҳи арзаи мсозид , монеъ аз хайри васлаи арҳом , ва чун хӯрдед ёд доред ва нигаҳ доред , ва онро озарм доред ,у ҷаврро савганд хӯрдан гуноҳаст ,у рости доштани он гуноҳ , ва аз он бозомадани воҷиб ,у куффорати фариза ,у ҷузи баноми худоу сифоти вайу суханони вай савганд нест . Қоли алшоФъӣ : ман ҳлФи бғири аллоҳи Фҳўи ямини макрӯҳа ,у أхшии ани ткўни мъсиаҳ .

Қол алнабӣ ( с ) : « лои тҳлФўои бобоӣкму лои болондод » ,у қол : « ман ҳлФи бғири аллоҳи Фқди أшрк » , ва рӯй : « Фқди куфр » .

Қавла : куфр , таъвилаи анаи азои ҳлФи бғири аллоҳ ,у ҳўи иътқди таъзими мо ҳлФ ба ктъзими аллоҳи Фқди куфри бзлк . Кзлки ибини аллоҳи лаками оётаи лълкми тшкрўн .