Қавлаи таъолӣ : исӣлўнки мо зои أҳли ?лаами қул أҳли лаками алтиботи алоиаҳи тафсири муҳаррамоту муҳаллилот аз шаръ пурседанд ,у такя бар фатвоӣ шаръ карданд , донистанд ки пок онаст ки шаръ пок кард , ва палид онаст ки шаръ палид кард . Роҳ онаст ки шаръи ниҳод , чароғ онаст ки шаръ афрӯхт , ва тухм онаст ки шаръи рехт . Бе шаръи равшани ҳеҷ кас бакор нест , бе шаръи дайни ҳеҷ кас пазируфта нест .

Шаръи эшонро ҷавоб дод ки ҳалол онаст ки покаст , ва пок онаст ки забон бар зикр дорад ,у дил дар фикри орад ,у ҷон бо меҳри пардозад . Ва бидон ки дилро ду сифатаст : яке сФўти дигари қсўт . СФўт аз хӯрдани ҳалол буд , қсўт аз хӯрдани ҳароми хезад . Мард ки ҳаром хӯрд дилаш сахт шавад , чунон ки раби алъзаҳ ҳикоят кард аз қавмӣ ки : « қсти қлўбҳму зини ?лаами алшитони мо конўои иъмлўн » . Пас занг бевафое бар он нишинад , чунон ки гуфт : куллан бали рони алии қлўбҳм . Пас ғошия бедавлатӣ дар сар вай кашид ки : қлўбнои ғлФ , пас шуҳраи замин ва осмон гардонид ки : أўлӣки аллазӣнаи лами ирди аллоҳи أни итҳри қлўбҳм . Ва ӯ ки ҳалол хӯрд дилаш софӣ гардад то аз меҳри худ бо меҳри ҳақи пардозад , ва аз ёди халқ бо ёди ҳақи пардозад . Ҳама ӯро хонд , ҳама ӯро донад . Агар бинад буи бинад , агар шунӯди буии шунӯд , агар гирад буи гирад ,у илайҳ

Ашор алнабӣ ( с ) ҳикояи ани аллоҳи ъзу ҷл : « Фозои аҳббтаҳ , канти ?лаи смъои исмъ бе ,у бсрои ибср бе ,у идои ибтш бе » .

Ва мо ълмтми ман алҷўорҳи мклбини он саги шикории бики муроди худ ки бгзошт ,у табиати худ ки дасти боздошт , то он сайди хоҷаи хешро нигаҳ дошт , лои ҷурми Фрисаҳи ваии ҳалоли гашт ,у ақтноءи вай дар шаръи ҷоӣз ,у наҷосату хисосати вай дар манфиати ваии мустағриқ , ва низ шоистаи қаллодаи заррини гашт ,у пои тахти мулӯк . Аз рӯй ишорати ҳмигўид ки :

Саги хасиси бики адаб ки биҷой оварад хаст ваии бъзти бадали гашт , пас чаҳ гӯйии дарин ҷавҳари ҳурмат агар адаби ҳазрати биҷои орад ,у худпарастиро бо ҳақи парастӣ бадал кунад ,у муроди худ фидои ҳукм азал кунад . Камтар навохтӣ ки аз ҳазрат ӯро пеш ояд онаст ки дар фароғат бар вай бигушоӣанд , то блзт хизмат расад , бози ҳаловати қурбат ту биёбад , бози сарвари маърифат , бози рӯҳи муноҷот , бози барқи муҳаббат , бози кашфи мшоҳдт , бози шуғлӣ дар пеш ояд ки аз он иборат натавон , то онкии ҳама зиндагонӣ шавад дар он .

Пер тариқат гуфт : « мискин ӯ ки умрии бгзошт ва ӯро азин кори бӯе на , туро аз дарё касон чист ки турои ҷӯӣ на ! » алиўми أҳли лаками алтиботи Юсуфи бен алҳусайн гуфт : алтиботи ман алрзқи мо ибдўи лаки ман ғайри такаллуфу лои ашрофи нафас , таййибот ризқ онаст ки аз ғайби даройаду брзоӣ ҳақ ояд , бҷону дили қабул бояд ,у зоди роҳи дайнро бшоид , ва гуфтаанд : таййибот ризқ онаст ки сифат таҳорат ёфтау айн назофат гашта . Ва таҳорати ду қисмаст : яке аз рӯй зоҳири яке аз рӯй ботин ,у румуз ҳар ду қисми дарин оят равонаст ки раб алъзаҳ гуфт : ё أиҳои аллазӣнаи омнўои إзои қмтми إлии алслоаҳи Фоғслўои вҷўҳкми алоиаҳи таҳорати зоҳири се фасласт : яке таҳорат аз наҷосат . Дувуми таҳорат аз ҳдсу ҷанобат , сиўми таҳорат аз фузулоти тан , чун нохуну мӯӣу шӯху ғайри он , ва ҳар якеро азин се фасли шарҳӣ ва беонеаст биҷой дигар гуфта шавад ани шоءи аллоҳ ,у таҳорати ботини се вазифааст : аввали таҳорати ҷавориҳ аз маъсият , чун ғайбату дурӯғу ҳаром хӯрдану хиёнат кардан ва дар номаҳрами нгрстн , чун ин таҳорат ҳосил шавад бандаи ороста фармон бурдорӣу ҳурмат дорӣ гардад , ва ин дараҷаи имон порсоёнаст нишон вай онаст ки ҳамвора зикри ҳақ ӯро бар забонасту самараи ваъда дар дил ,у тозагии миннат дар ҷон , пайваста дар иёдати беморон ,у зиёрати гӯристон ,у бдъоءи некони шитобон ,у фарои биҳишти ёзон . Вазифаи дувуми таҳорат диласт аз ахлоқи нописандида чун аҷабу ҳасаду кибру риёу ҳирсу адовату ръўнт . Аҷаби ойинаи дӯстӣ хароб кунад .

Ҳасади қимати мардум ноқис кунад . Кибри ойӣнаи дил торик кунад . Риёи чашмаи тоъат хушк кунад .

Ҳирси ҳурмати мардум наад . Адовати оби улфати бози бандад . Ръўнти мехи суҳбати бабрад . Банда чун азин олоишҳо таҳорат ёфт , дар шумор муттақеонаст . Нишон вай онаст ки аз рухсат бигурезад , ва дар шабаҳати нёўизд , пайвастаи тарсону ларзон ва аз дӯзахи гурезон , блқмаҳ эйу хирқае розӣ , ҷаҳони бҷҳонён боз гузошта , ва худро дар бутаи андӯҳи бгдохтаҳ . Имони мояи вай , тақвои зоди вай , гӯри манзили вай , охирати мақсади вай . Бо ӣнҳамаи пайвастаи бзбони тазаррӯъи мизорд , ва мегуяд : илоҳӣ ! ҳар кас бар чизе , ва ман надонам ки бар чаҳам , бимам ҳама онаст ки кӣ падед ояд ки ман киам ? илоҳӣ ! пайваста дар гуфт ва гӯям , тоўо нанамое дар ҷуст ва ҷӯям , аз биқрорӣ дар майдон бе тоқатии мипўим , дар миёни корам , аммо бӯеи нмибўими илоҳӣ ! мураккаби вои истод ,у қадами бФрсўд , ҳамроҳон бирафтанд , ва ин бечораро ҷузи таҳайюри ниФзўд :

Вазифаи сиўм таҳорат сарост аз ҳар чаҳ дуни ҳақ , иқўли аллоҳи ъзу ҷл : қул аллоҳи сами зарраам . Ин таҳорати имрӯз ҳалят эшонаст ки фардои ҷоми шароби таҳур дар даст эшонаст . Имрӯзи нури умед дар дилашон май товаду фардои нури аён дар ҷон . Имрӯз аз шавқи оби ҷигар дар дидаи равон ,у фардои оби мшоҳдт дар ҷӯии мулотафати равон . Имрӯзи субҳи шодӣ аз матлаъи озодии баромада ,у фардои офтоби аноят дар осмони мъоинти тараққии гирифта . Нишони ин таҳорат онаст ки меҳр дунё бишӯяд ,у русуми инсоният маҳв кунад ,у ҳиҷоб тафарруқ бисӯзад , то дил дар равза инс бинозад ,у ҷон дар хилвати аён бо ҳақи пардозад . Накӯ гуфт он ҷавони мард ки : охири рӯзии азин табл барояд овозӣ , ва аз он Карим бошад воҷони муҳиби розӣ , аҷаби корӣу турфаи бозой ! инаст мؤонсти ман ғайри мҷонст , чун ҳамҷинсӣ нест ин инс чист ? чун ҳам кФўӣ нест ин меҳр чист ? чун ту ӯро надидае ин бетоқатӣ чист ?

Чун шароб дар ънбаст ин ҳастӣ чист ? чун интизори ҳама меҳнатаст ин шодӣ дил чист ? чун дидаи сари азу маҳҷӯбаст ин ваҷд чун оташ чист ? чун ин тариқ ҳама балост дар миёни балои ин лиззат чист ?

Фоғслўои вҷўҳкму أидикми إлии алмроФқи чунон ки дар таҳорати зоҳир рӯй шустани бФрмони шариъат воҷибаст , дар таҳорати ботини бошорти ҳақиқати об рӯй хеши нигоҳи доштан , ва дар талаби хсоиси пеши днёдорон бнрихтн воҷибаст , ва чунон ки дар он таҳорати даст шустан воҷибаст дарин таҳорати даст аз хилоиқи бшстну кори баҳақ супурдан воҷибаст , ва чунон ки масҳи сар воҷибаст сари бгрдонидн аз хизмати махлуқ , ва аз тавозуъ ҳар хасӣ ва нокасе парҳез кардан воҷибаст , ва чунон ки пой шустан фарзаст , бар кори хайри пой ниҳодан , ва бар тоъати аллоҳ рафтан воҷибаст .

Ва гуфтаанд : тахсӣси ин аъзоъи чаҳоргонаи бтҳорт аз он ҷиҳатаст ки одамии шарафу фазл ки ёфт бар дигари ҷонварон , бойен аъзо ёфт . Яке сӯрат рӯйаст ки дигаронро барин сифат нест . Раби Алъоламин миннати ниҳод ва гуфт :у сўркми Фأҳсни сўркм . Дигар ҳар ду дастанд ки одамӣ бидон таом хӯрд ,у ҳамаи ҷонварони дигар бдҳн хуранд . Раби алъзаҳи миннати ниҳод ва гуфт :у лақади крмно банӣ одам яъне болидин алботштини алсолҳтини ллоклу ғайра . Сиўм сараст ки дар он димоғаст , ва дар димоғ ақласт , ва дар ақли шараф доноӣаст ки дигаронро нест . Раби Алъоламин миннати ниҳод ва гуфт : лоёти лأўлии алأлбоб . Чаҳоруми ду пойанд бар қомати рост зебо кашида то бидон мераванд ва дигаронро пои барин сифат нест , иқўли аллоҳи таъолӣ : лақади хлқнои алإнсони фии أҳсни тақвим .

Чун ин неъмат бар фарзанди одам тамом кард таҳорати ин ҷавориҳ аз ваии дархости шукри он неъматро . Ва гуфтаанд : таҳорати сабаб осоишасту роҳати пас аз андӯҳону меҳнат , чунон ки дар қисса Марямаст . Буқати вилодати исо чун он чашмаи об падед омад таҳорат кард ва аз андӯҳи вилодату ваҳшат ғурбат бараст . Ва сабаби дафъи всоўс шайтонаст ки Мустафо гуфт : « азои ғазаби аҳдкми Флитўзأ » .

Ва сабаби кашфи бало ва меҳнатаст , чунон ки дар қиссаи Айюб пайғомбараст . Ва злки фии қавлаи таъолӣ : аркзи брҷлки ҳозои мғтсли бораду шароб , ва гуфтаанд : сари таҳорати дарин аъзоъи чаҳоргона бе ҳеҷ олоишӣ ки дар онаст , аз ду ваҷҳаст : яке онкӣ то Мустафо ( с ) фардои қиёмати уммати худ вошноснд , ва аз баҳри эшон шафоат кунад ,у нишони он буд ки рӯйҳо доранд равшану афрӯхта аз рӯй шустан , ва ҳамчунин дасту пойу сари эшон сипеду равшану тоза аз оби таҳорат , ва ба

Иқўл алнабӣ ( с ) : « ани умматии иҳшрўни явми алқёмаҳи ғрои мҳҷлини ман осори алўзўء » .

Ваҷҳ дигар онаст ки бандаи мамлук чун фурушанд , одати чунон рафта ки ӯро бнхосӣ баранд ,у дасту пой ва рӯйу сар бар муштарӣ арза кунанд , ва агар чаҳ канизак бошад шаръ дастурӣ диҳад ки бар рӯйиш нигаранд ,у мӯяши бенанд ,у даст ва поиш нигаранд . Фардои Мустафо ( с ) нхос қиёмат хоҳад буд ,у ҳақи ҷли ҷалолаи муштарӣ , пас бандаро фармуданд то имрӯзи ин аъзоро нек бишӯяд , ва то тавонад об аз он нстрд , ва дар таҷдид таҳорат бакӯшад , то фардо дар аъзоъи вай нур афзоед , ва чун ӯро бнхоси хонаи қиёмат арза кунанд , дасту пой ва рӯйу сари ваии равшан буду писандида .

Флми тҷдўои моءи Фтиммўои съидои тибои ҳикмат дар онкии таҳорат аз об ё аз хок гардонид буқати зарурат на бо чизеи дигар , онаст ки раби Алъоламин одамро аз обу хоки офарид то одамии пайваста аз он бар огаҳӣ буд ,у шарафи хеш дар он бидонад ,у шукри ин неъмати биҷои орад ,у одам ( ъ ) азин ҷиҳат бар Иблис шараф ёфт ки Иблис аз оташ буд ,у одам аз хок ,у хок ба аз оташ , ки оташ айб намойасту хоки айби пӯш . Ҳар чаҳ ботши диҳии айб он бинмоед . Сими сира аз носараи падеди орад . Зари мағшуш аз холис пайдо кунад . Бози хоки айб пӯшаст . Ҳар чаҳ буии диҳии бипушад , айб нанамояд . Ва низ оташи сабаб қатъаст ,у хоки сабаби васл . Бо оташ баридан ва куштанаст , бо хоки пайвастан ва доштанаст . Иблис аз оташ буд лои ҷурми бигусаст . Одам аз хок буд лои ҷурми пайваст . Ва низ табъи оташ такаббураст бартарӣ ҷӯяд , табъи хок тавозуъаст Фрўтрӣ хоҳад . Бартарии Иблисро бидон оварад ки гуфт : « أнои хайр » . Фрўтрии одамро бидон оварад ки гуфт : рбнои злмнои أнФсно . Иблис гуфт : ману гавҳари ман , одам гуфт : на ман балки худои ман .

Ҳикматӣ дигар гуфтаанд дар тахсӣси обу хоки андари таҳорат , гуфтанд ки : ҳар ҷое ки оташи дроФтди захми он оташи боб ва хок бинишонанд ,у муъминро ду оташ дар пешаст : яке оташи шаҳват дар дунё , дигари оташи уқубат дар уқбо . Раби Алъоламин обу хоки сабаби таҳорат вай гардонид , то имрӯзи оташи шаҳват бар вай бинишонад ,у фардои оташи уқубат .

Ва бидон ки абтдоءи таҳорат аз он аҳди маълуми гашт ки андари хабари омада аз амири алмؤмнини алии бен абии толиб ( ъ ) аз расӯли худо ( с ) гуфт : чун Фариштагони ҳадиси одаму сифат вай шуниданд , гуфтанд : أи тҷъли фӣҳо ман иФсди фӣҳоу исФки алдмоء ? баъд аз он азин гуфт пушаймон шуданд , ва аз уқубати аллоҳи бтрсиднд , зорӣ карданд ва бигиристанд , ва аз худои ъзу ҷл хушнӯдӣ хостанд . Фармон омад аз аллоҳ ки хоҳед то аз шумо дргзорм ,у гаронии ин гуфтор аз шумо бурдорам , ва бар шумо раҳмат кунам , дарёӣ офарӣдаам зери арши Маҷид , ва онро баҳри алҳиўони ном ниҳодаам . Бидон дарё шавед , ва бидон оби рӯйҳо ва дастҳо бишуед ва сарҳоро масҳ кунед , ва пойҳоро бишуед . Фариштагони фармон биҷой овараданд . Амр омад ки ҳар яке аз шумо то бигӯед : « сбҳонки аллоҳаму бҳмдк , ашҳади ани лои илоҳи алои анат , астғФрку أтўби алик » .

Эшон бигуфтанд , ва фармон омад ки тавбаҳои шумо пазируфтем , ва аз шумо андар гузоштем . Гуфтанд : худовандо ! ин каромати мо рости алӣ алхусус ? ё дигарон моро дар он анбозанд ? гуфт : шумо рост , ва он хлиФтро ки хоҳам офарид ,у фарзандони вай то қиёми алсоъаҳ . Ҳар ки ин чаҳор андомро оби расонади чунон ки шуморо фармудам , агар аз замин то осмон гуноҳ дорад аз ваии дргзорм , ва ӯро хушнӯдӣу раҳмати худ каромат кунам .

Ва бар вифқи ин маънии хабар дурустаст аз алии Муртазо ( ъ ) , гуфт : ҳар чаҳ аз расӯли худо ( с ) бшнўдмии аллоҳ маро бидон манфиат додӣ . Яқини илму салоҳи амал аз он бдонстмӣ , ва агар хабарии ман ншнўдаҳ будамӣ , ва касе маро ривоят кардӣ он касро савганди додмӣ . Чун савганд ёд кардӣ бар вай эътимод рафтӣ ,у абӯи бикри садиқи маро ривоят кард , ва рост гуфт . ӯро савганди надодам аз онкии вай ҳамеша ростгӯӣ буд . Гуфт : аз расӯли худо ( с ) шунидам ки гуфт : ҳар бандаи муъмин ки гуноҳӣ кунад , пас аз он гуноҳ обдст кунад ,у оби тамоми биҷои расонад , ва чун фориғ шавад ду ракаат намоз кунад , аллоҳи таъолии он гуноҳ аз ваии дргзорд , ва аз вай афв кунад ,у баёни ин хабар дар қуръон Маҷидаст : ва ман иъмли сўءои أўи излм нафса сами истғФри аллоҳи иҷди аллоҳи ғФўрои рҳимо .