Қавлаи таъолӣ : қад наилм إнаҳи лиҳзнк садӣ мегуяд : сабаби нузули ин ояти он буд ки рӯзи бадар , ахнси бен шриқу бӯи ҷаҳли бикдигри расиданд . Ахнс гуфт : ё абои алҳкм ! ин соъати манам ва ту ,у каси сухани мо наме шунӯд . Баростӣ бо ман бигӯ ки : ин Муҳамад ростгӯӣаст ё дурӯғи зан ? бӯ ҷаҳл гуфт : акнӯн ки ростӣ май пурсӣ ,у аллоҳи ани мҳмдои лсодқ , ва мо кизби Муҳамади қт ,у аллоҳ ки Муҳамад ростгӯӣаст ,у ҳаргиз дурӯғ нагуфт , аммо чун бнўи қсии ливоу сқоиаҳу ҳиҷобату набуввати бибаранд , боқии Қурайшро чаҳ бимонад ? ва агар мо ӯро тасдиқ кунем , моро табаъи вай бояд буд , ва мо ҳаргизи табаъ банӣ абд мноФ набудем . Пас раби Алъоламин дар шаъни эшон ин оят фиристод . Ва ривоят кунанд аз алӣ ( ъ ) ки абӯи ҷаҳли бмстФӣ ( с ) расед , ва бо вай мсоФҳт кард , ва гуфт : анои лои нкзбк ё Муҳамад , ва локин накизб мо ҷӣт ба , Фأнзли аллоҳи ҳзаҳи алоиаҳ .
Мақотил гуфт : дар шаъни ҳориси бен омири бен нўФли бен абди мноФи бен қсӣ фурӯ омад .
Ин ҳориси бошкорои такзиб расӯл мекард , ва бар дидори куффори вайро соҳиру шоир ва маҷнӯн мехонд , боз чун холии гашт бо аҳли байт хеш гуфт : мо Муҳамади ман аҳли алкзб ,у ании лأҳсбаҳи содқо . Ва низ чун расӯли худоро дидӣ гуфтӣ : ё Муҳамад ! мо майдонем ки ончии ту май гӯйӣ ростасту дуруст , ва ту худ ҳаргиз дурӯғ нагуфтӣ , локини мо муштии заъифону зери дастон арабем , тарсим ки агар атбоъ ту кунем араби моро забун гиранд , ва хор кунанд , ва аз замини хеш берун кунанд , ва мо тоқат он надорем . Ҳамонаст ки дар сӯра алқсс гуфт : إн натабаъ алҳдии мъки нтхтФи ман أрзно . Раби Алъоламин дар шаъни ваии ин оят фиристод : қад наилм мо майдонем إнаҳи лиҳзнки алзии иқўлўни бأнки козибу соҳиру маҷнӯн . Мо майдонем ки гуфту таъни кофарони туро андўҳгн мекунад . Қроءти нофеъи лиҳзнки бзм ёءаст , ва маънӣ ҳамонаст .
Он гуҳи Мустафоро таслият ва хурсандӣ дод , гуфт : Фإнҳми лои икзбўнк ё Сайид ! эшон на турои дурӯғи зани мигирнд , ки эшон сидқи туу амонати ту нек шинохтаанд брўзгори гузашта , ва агар чаҳ бзоҳр такзиб мекунанд , бботн майдонанд ки ту пайғомбарӣу ростгӯе , локини сухани марои дурӯғи мишморнд , ва майдонанд ки ростаст . Нофеъу ксоиии икзбўнки баскон коф хонанд , маънӣ онаст ки : лои иҷдўнки козбо , ҳар чанд ки турои дурӯғи зани михўоннд , дурӯғи зан нае ,у турои дурӯғ зан намеёбанд , ва наметавонанд ки бҳичи ҳиялат бар ту дурӯғ дуруст кунанд , локини эшон кофаронанду ситамкорон бар хештан , ки суханони аллоҳи дурӯғи мишморнди бшўхӣ , пас аз онкӣ донистаанд ки ростаст . Ин ҳамчунонаст ки ҷой дигар гуфт :у ҷҳдўои баҳоу астиқнтҳои أнФсҳми злмоу ълўо . Қоли алзҷоҷ : кзбтаҳ , азои қиллати ?лаи кизбат ,у أкзбтаҳи азои рأитаҳи ани мо ?утӣ ба кизб » .
Ва лақади кизбати русули ман қблки кофарони Макка дар азии расӯл ( с ) ва дар такзиби ваии биФзўднд ,у раби Алъоламин дар таслияту таъзияти биФзўд , гуфт : пеш аз ту расӯлонро ҳам такзиб карданд , ва ранҷ намуданд ба танҳои эшон . Лухтиро сӯхтанд ва киштанд ,у лухтиро пораи бадв ним карданд . Эшон сабр карданд бар он азии қавми хеш , то он гуҳ ки эшонро нусрати додем ,у қавми эшон ҳалок кардем . Ту низ сабр кун ё Муҳамад бар азии қавми хеш .
Ва лои мубаддили лклмоти аллоҳ эй лои мғири лклмотаҳи алсобқаҳи бнсри аўлёӣаҳ ,у ҳалоки аъдоӣаҳ ,у злки фии қавла : «у лақади сабқати клмтнои лъбоднои алмрслини إнҳми ?лаами алмнсўрўн » , « إнои лннсри рслноу аллазӣнаи омнўо » , « кутуби аллоҳи лأғлбни أноу русулӣ » . Алҳусайн бен фазл гуфт : « лои мубаддили лклмоти аллоҳ » эй лои халафи лъдотаҳ . Ва лақади ҷоءки ман нбإи алмрслин яъне ман ҳадиси алмрслини мо қасасати алейк ман ҳадиси Нӯҳу қавма ,у самуду солеҳу иброҳӣму луту Шуайби ҳайни кзбўоу аўзўои сами нсрўо .
Ва إни кони кибри алейк إърозҳми расӯли худо ( с ) ҳарис буд бар имони қавми хеш . Мехост ки эшон ҳамаи имони оранд . Ҳар гуҳ ки оятӣ медархостанд , дӯст доштӣ ки аллоҳи он оят боишон намӯдӣ , бтмъи онкӣ то эшон имони оранд , чунон ки дархостанд то Фриштаҳ аз осмон фурӯ ояд ,у злки фии қавла : луи лои أнзли алайҳи малик ? раби Алъоламин бҷўоб эшон гуфт : «у луи أннои нзлнои إлиҳми алмлоӣкаҳу калимаами аламутӣ » ё Муҳамад агар ин Фриштгон ки мехоҳанд , ҳама фурӯд оянд ,у мурдагон низ зинда шаванд , ва бо эшон сухан гӯйанд , то ман нахоҳам эшон имон наёранд . Он гуҳ гуфт : Фإни асттъти أни тбтғии нФқои фии алأрз агар туоне ки роҳисозӣ дар зери замин то эшонро ҷӯии равони барорӣ дар Макка , ё мурда гуё беруни оре аз замин , أўи салмои фии алсмоء ё нардбонисозӣ то бар он дар осмони ое , ва эшонро номае барӣ , ё порае аз осмон бар эшон афканӣ , ё Фриштаҳ эй барӣ , ё эшонро нишонеи барӣ , маънӣ онаст ки : ФоФъл , агар туоне бикун . Мегуяд : ё Муҳамади ту башарӣ ,у туро даст бидон оёт нарасад ки эшон мехоҳанд .
Роҳ ту онаст ки сабр кунӣ то аллоҳи таъолӣ аз баҳри эшон ҳукм кунад .
Он гуҳ гуфт :у луи шоءи аллоҳи лҷмъҳми алии алҳдӣ агар худои таъолии хостӣ ки ҳама имон оваранд ,у бароаи рости раванд , бкрдӣ . Маънии дигар : агар аллоҳи хостии эшонро оятӣ фурӯ фиристодӣ , ки ночор бидон имони оўрдндӣ , чунон ки ҷой дигар гуфт : إни ншأи ннзли алайҳими ман алсмоءи ояи Фзлти أъноқҳми лҳои хозеъин . Аммо оётӣ фурӯ фиристод ки мардумро дар он ҷои тафаккуру назар буд , то арбоби бсоӣру худовандони фикрат дар он тафаккур кунанд ,у имони эшон дар он биафзояд ,у савоб ҳосил гардад . Ва луи канти нори таназзули алии ман икФр , ӯ ирмии бҳҷри ман алсмоءи ломни кули аҳади Флои ткўнни ман алҷоҳлин эй лои ткўнни ммни иҷҳли ани аллоҳи алии кули шайъи ءи қадир ,у ани аллоҳи ҳўи алҳодии лъбодаҳ ,у анаи қади илми ани ибодаи каллаами лои иҳтдўни алои ани ишоءи аллоҳи ани иҷмъҳми алии злк .
إнмои истҷиби аллазӣнаи исмъўн эй иҷибки илои алоямони ман исмъ ,у каллаами исмъи локини ириди ман исмъи аззикри Фиқблаҳу интФъ ба , аммо алкоФри алзии хатми аллоҳи алии самъаи Киеви исғии ило алҳақ !у аламутии ибъсҳми аллоҳи фии алохраҳ , сами илайҳи ирдўни Фиҷзиҳми бأъмолҳм . Мегуяд : иҷобати ту муъминон мекунанд , эшон ки бигӯаш дил мешунаванд ва мепазиранду кори банд он мебошанд , аммо кофарони Макка ки бар самъи эшон меҳри шақоват ниҳодаанд , то дарёфт ҳақ дар он нашавад , эшон иҷобат накунанд ,у раби Алъоламин эшонро фардо дар қиёмат барангезанд ,у ҷзоءи кирдори эшон боишон диҳад . Қавлӣ дигар гуфтаанд :у аламутии ибъсҳми аллоҳи алии атбоъи амрки ани шоءи ани ислмўо . Ин мушрикон ки бар сифат мурдагонанд , агар аллоҳ хоҳад ки мусулмон шаванд эшонро бар атбоъ ту ангезанд , сами إлиаҳи ирҷъўни ман аслм манеҳам ва ман лами ислм .
Ва қолўои лу ло назул алайҳи ояи ман рабаи рؤсоء Қурайш гуфтанд : чаро раби алъзаҳ оятӣ намефиристад , яъне Фриштаҳ эй ки Муҳамадро гувоҳӣ диҳад бнбўти вай ? раб Алъоламин гуфт : ё Муҳамади ҷавоби даҳ эшонро ки : аллоҳ қодираст бар фиристодан ин нишон , аммо шумо нмидонид ки дар зери он чаҳ балоаст ,у злки фии қавла :у луи أнзлнои маликои лқзии алأмри сами лои инзрўн . Назири ин дар сӯра банӣ Исроил гуфт азин кушодатар :у қолўои лни нؤмни лаки илои қавлаи рсўло .
Ва мо ман добаҳи фии алأрзу лои тоӣри ҷумлаи ҳайвонот ки офарӣдаанд азин ду ҳол берун нест , аммо идб ва аммо итир , ё равандааст ё паранда ,у ҳамаи гуруҳи гуруҳ ҳамчун шумоанд , ки ҳамаро рӯзӣ май бояд , ва дошт май бояд ,у ҷуфт май бояд ,у ватан май бояд . Муҷоҳид гуфт : إлои أмми أмсолкм эй аснофи мусаннифаи търФи бأсмоӣҳои комаи антм банӣ одами търФўни болонс , Фолтири ИМА ,у алсбоъи ИМА ,у алдўоби ИМА ,у алонси ИМА ,у алҷни ИМА . Ато гуфт : إлои أмми أмсолкми иўҳдўну исбҳўн , лқўлаҳ :у إни ман шайъи ءи إлои исбҳи бҳмдаҳ , қол :у тасбеҳа ё ҳалим ё ғафур . Ва дар хабараст ки раби алъзаҳи ҷонваронро чаҳор илм дода : сонеъи хешро донанд ,у ҷуфти хешро шиносанд ,у душмани хешро донанд ,у рӯзии хешро донанд .
Зҷоҷ гуфт : إлои أмми أмсолкм яъне фии алхлқу аламуту албъс , лонаи қол :у аламутии ибъсҳми аллоҳи сами исирўни баъди мо иқтси бъзҳми ман баъзи тробо . Қоли абӯи ҳрираҳи фии ҳзаҳи алоиаҳ : иҳшри аллоҳи алхлқи каллаами явми алқёмаҳ : албҳоӣму алдўобу алтиру кули шайъи ء , Фиблғи ман адли аллоҳи иўмӣзи أни иأхзи ллҷмоءи ман алқрноء , сами иқўл : кунии тробо , Фънди злки қавли алкоФр ё литнии канти тробо » . Қоли ато : Фозои рأўо банӣ одам ва мо ҳам фӣаи ман алҷзъ , қолўо : алҳмди ллаҳи алзии лами иҷълнои мнкм , Флои ҷинаи нрҷўо ,у ло норо нхоФ , Фиқўли аллоҳи ?лаам : кўнўои тробо , Фитмнии алкоФри ҳинӣзи ани икўни тробо . Ва қад рӯй абӯи зри қол : « бино ано ъанд расӯли аллоҳ ( с ) азои анттҳти ънзон , Фқол алнабӣ ( с ) : أи тдрўни Фимои анттҳто ? Фқолўо : ло надарӣ . Қол : локини аллоҳи идрӣ ,у сиқзии бинҳмо » .
Итири бҷноҳиаҳ аз бастҳои қуръонаст ҳамчун қўлҳми бأФўоҳҳм , тхтаҳи биминк . Ва араби сухани гоҳи гоҳ баст кунанд , то чизи чиз дар афзойанд ки аз он басар шавад ,у гоҳи гоҳ ихтисор кунанд , ки дшхўор мафҳум шавад . Мо Фртнои фии алкитоби ман шайъи ءи ?ераад ба алкитоб алзӣ ъанд аллоҳ , алмштмли алии мо кону икўн . Ва қил : мо Фртно эй мо тркнои фии алқуръони ман шайъи ءи иҳтоҷи алъбоди алайҳ , алоу қади биноа , аммо нсо ва аммо даллола ва аммо мҷмло ва аммо мФсло , лқўлаҳ :у нзлнои алейк алкитоби тбёнои лкли шайъи ء эй лкли шайъи ءи иҳтоҷи илайҳи фии амри аддӣн .
Сами إлии рбҳми иҳшрўни ҳозои далели алии أни кули рӯҳонии иҳёу иҳшру ани сғри халқа ҳатто албқу албъўзу алқмлу албрғўс , иؤиди злки қавла :у ҳўи алзии ибдؤои алхлқи сами иъидаҳи Фолхлқи оми лкли шайъи ء .
Ва аллазӣнаи кзбўои боётно яъне болқрони сами лои исмъўни алҳдии самоъи интифоъ ,у бкми ани алқуръони лои интқўн ба , фии алзлмот яъне фии зулмоти алшрк . Он гуҳ баён кард ва хабар дод ки ин бмшит моаст ,у ҳудоу залолати бородт моаст : ман ишأи аллоҳи изллаҳ яъне ани алҳдӣ , манеҳам абди ?илдори бен қсӣ . Ва ман ишأи иҷълаҳи алии сироти мустақӣм яъне алии дайни алислом . Манеҳам алии бен абии толибу алъбосу Ҳамзау ҷаъфари разии аллоҳи анҳуам .