Ибн аббос гуфт : сӯраи алонъом ҷумла бимика фурӯ омад аз осмони магари шаш оят : ва мо қдрўои аллоҳи ҳақи қадара то охири се оят , ва қул тъолўо то охири се оят . Ин шаш ояти бмдинаҳ фурӯ омад ,у боқии бикбори андари як шаби андари Маккаи бмстФӣ фурӯ омад , ва ҳафтод ҳазор Фриштаҳ бо вай , чунон ки ду канораи олами фурӯ гирифта буданд ,у зҷли тасбеҳу тҳмиди эшон баҳамаи олами расида ,у Мустафо ( с ) он соъати бсҷўди дарафтода , ва мегуфт : субҳони аллоҳи алъзим .
Ва дар хабараст ки ҳар он кас ки ин сӯра бархонад , он Фриштгони ҷумла бар вай сано кунанд , ва дуруд диҳанд ,у бсўоби азим бишорат диҳанд . Умр хитоб гуфт : « алонъом ман навоҷиб ӯ нҷоӣби алқуръон » . Алии бен абии толиб ( ъ ) гуфт : « сӯраи алонъоми ман қрأҳои Фқди антҳии фии ризои раба » .
Ҷобири бен абд аллоҳ гуфт : ман қрأи слоси оёти ман аввали сӯраи алонъоми баъси аллоҳи илайҳи арбаъӣни алифи малик ,у кутуби ?ла мисли аъмолҳми илои явми алқёмаҳ , ва назул малики ман алсмоءи алсобъаҳ ,у маъааи мрзбаҳи ман ҳадид , клмои ?ераади алшитони ани иўҳии фии қалбаи шиӣои зарбаи баҳои зарбаи кони байнау байнаи сбъўни ҳҷобо . Фозои кони явми алқёмаҳи қоли алрби ъзу ҷл : абдӣ ! кули ман смори ҷаннатӣ ,у астзли бзли аршӣ ,у ашрби ман моءи алкўср ,у ағтсли ман моءи алслсбил , Фأнои рбку анати абдӣ .
Ва дар ин сӯраи чаҳордаҳи оят мансӯхаст чунон ки расем бони шарҳи диҳем ,у оёти он баъдади кӯфӣони сад ва шаст ва панҷ оятаст , ва се ҳазор ва ҳаштсад ва панҷоҳ калима , ва дувоздаҳ ҳазор ва дивист ва панҷоҳ ва чаҳор ҳарф ,у бештарини он ҳуҷҷат оварданаст бар мушрикони араб , ва бар мкзбони баъс ва нашӯр , азин ҷиҳати бикбор фурӯ омад ки дар маънии эҳтиҷоҷ ҳама яксонаст .
Каъб аҳбор гуфт : ифтитоҳи тавроти бовели сӯра алонъомаст илои қавла : брбҳми иъдлўн ,у хатми он бохри сӯра банӣ Исроил ,у бики ривояти бохри сӯраи ҳуд . Мақотил гуфт : мушрикони араби Мустафоро пурседанд ки : ман рбк ? гуфт : « алоҳди алсмди алзии халқи алсмоўоту аларз » .
Мушрикон ӯро дурӯғ зан гирифтанд бончаҳи раби Алъоламин бҷўоби эшон ин оят фиристод , ва худро бидон бстўд ,у сунъи худ бар вуҷӯд далел оварад .
Алҳмди ллаҳи алзии халқи алсмоўоту алأрзу ҷаъли алзлмоту алнўри офариниши осмону замину шабу рӯз далел кард ва бар эшон ҳуҷҷат оварад ки аз махлуқоти азин азимтар ҳеҷ чиз нест . Ва он гуҳи осмони фаро пеш дошт бзкр , аз баҳри онкии осмони шариф тараст аз замину олитар , ва низ осмони пеш аз замини офарӣда ,у самовот бҷмъ гуфт аз баҳри онкии ҳафт осмонанд ,у замин бўоҳд гуфт , ки ҳама муттасил якдигаранд ,у бқўлии худ як заминаст , осмонӣ бидон азимӣ беимодӣ бар ҳавои латифи бдоштаҳ ,у замини хокӣ бар сари обии бдоштаҳ ,у ороми гирифта ,у шабу рӯз бар пай якдигар дошта , ва онро қавоми халқи сохта , осмонҳоро бадви рӯзи бёФрид , чунон ки гуфт : « Фқзоҳни сабъи самовоти фии явмин » . Мигўинди рӯзи якшанбе буду душанбе .
Ва замини бадви рӯзи бёФрид , чунон ки гуфт : « халқи алأрзи фии явмин » ,у мигўинди рӯзи се шанбе буду чаҳоршанбе , осмонҳо аз дӯди офарӣда ,у замин аз кафи дарё ,у злки Фимо рӯй ани ибни аббоси қол : ани аллоҳи ъзу ҷли халқи аввали мо халқи нуро , сами халқи зулма , сами ?ераади أни ихлқи алмоء , Фхлқи ман алнўри ҷавҳара ,у ҳаии ёқӯтаи хзроء , сами дуои баҳо , Флмои ани самъати каломи алрби таъолии зобт Фрқо манеҳ , ҳатто сорти моء ,у ҳаии тръди ман мхоФтаҳ , Фҳўи кзлки изтрбу иртъди рокдо ӯ ҷорёи илои явми алқёмаҳ , сами қол : ани аллоҳи ъзу ҷли халқи алриҳи Фўзъи алмоءи алии матни алриҳ , сами халқи алърши Фўзъаҳи алии алмоء , Фзлки қавла : «у кони аршаи алии алмоء » , сами азҳари алнори ман алмоء , ҳатто ғулии алмоء ,у артФъи духона ,у ълоаҳи алзбд ,у алсмоءи ман алдхон , Фзлки қавла : « сами астўии إлии алсмоءу ҳаии духон » .
Ва ҷаъли алзлмоту алнўри ҷаъли ӣнҷои бмънӣ халқаст , назира : «у ҷълнои фии қулӯби аллазӣнаи атбъўаҳи рأФаҳ » ,у ?лаи нзоӣри касӣраи фии алқуръону ғайра , ва дар қуръон ҷаъл бияёд бмънии қавлу тсмиту сифат , на бмънии халқ , чунон ки гуфт : « إнои ҷълноаҳи қронои ърбё » яъне анои қлноаҳу сминоаҳ , назираш онаст ки гуфт : «у ҷълўои ллаҳи шуракои алҷн » , «у ҷълўои ллаҳи ммои зрأи ман алҳрс » , «у ҷълўои алмлоӣкаҳи аллазӣнаи ҳам ибоди арраҳмони إносо » .
Маълумаст ки эшон наёфариданд балки ном ниҳоданд , ва сифат карданд , ва ҳамчунин араб гӯйанд : ҷаълати алзонии Фосқо , эй смитаҳи бзлк ,у ҳикмати алайҳу всФтаҳ ба . Ва дар ҷумлаи бдонкаҳ « ҷаъл » чун бики мафъӯл таъаддӣ кунад бмънӣ халқ бошад , ва чун бадви мафъӯл таъаддӣ кунад бмънии тсмит ва сифат бошад , ё бмънии инзол , чунон ки гуфт : «у луи ҷълноаҳи қронои أъҷмё яъне луи анзлноаҳи блғаҳи алъҷм . Ва ин масъаларо шарҳӣаст дар исботи каломи бории ҷли ҷалолау рад бар мӯътазила , ва дар ҷои дигари азин равшантар гўӣими ани шоءи аллоҳ .
Ва ҷаъли алзлмоту алнўр воқдӣ гуфт : ҳар ҷо ки зулмот ва нур гуфт дар қуръон , он куфр ва имонаст , магари дарин оят ки зулмоти ӣнҷои торикӣ шабаст ,у нури равшанои рӯз . Фарои пеши доштани зулмот бар нур далеласт ки нахусти шаби офарид , ва пас рӯз ,у идли алайҳи қавла :у ояи ?лаами аллил нслх манеҳ алнҳор ,у кзлки қавла :у أғтши лайлҳоу أхрҷи зҳоҳо . Қавмӣ гуфтанд : нахусти рӯзи офарид , ва пас шаб , бадалели қавла :у аллили إзои иғшӣу алнҳори إзои таҷаллӣ . Қтодаҳ гуфт : зулмоту нури ӣнҷо биҳиштасту дӯзах .
Ҳасан гуфт : куфрасту имон , ва дар ҷумла гуфтаанд ки : зулмоти исмӣ ҷомеъаст айни зулматро ва ҳар чаҳ бидон монад аз куфру нифоқ ва ҳуҷҷатҳои ботил ,у нур исмӣаст ҷомеъи айни нурро ва ҳар чаҳ бидон монад аз имону тасдиқу калимаи ҳақ ва ҳуҷҷатҳои равшани дуруст .
Сами аллазӣнаи кФрўо эй баъди ҳозои албён , брбҳми иъдлўн эй иҷълўни ?лаи ъдило , Фиъбдўни алҳҷораҳи алмўот , ва ҳам мақруни бأни аллоҳи холиқи мо васф . Адли ҳамто кардан буд чизе бо чизе ки ин адл он кунӣ ва он адли ин , ва дар хабараст : « кизби алъодлўни биллоҳ » . Нзр ?шамил гуфт : брбҳми ин бо бмънӣ анаст ,у иъдлўн аз удӯласт баргаштан , эй имилўну инҳрФўни ан алҳақ . Маънии ҷумла оят онаст ки раби Алъоламин хабар дод ва баён кард ки офаридагори осмону замину шабу рӯзу нуру зулмат ки дар он роҳату манофе халқаст манам , ва он гуҳи ин кофарон меоянд ва батонро ки дар тавон эшон ин сунъ нест , моро ҳамто май созанд , ва бо мо баробар мекунанд , ва дарин сухани таъаҷҷуб муъминонаст бончаҳ кофарон карданд , яъне ки эй муъминон шигифт доред ончӣ эшон карданд ки бо мо дайгарӣ анбоз гуфтанд ,у холиқу сонеъи моӣим . Ва он гуҳи алҳмди ллаҳ дар пеши ояти ниҳод , яъне ки шумо шукр кунед , ва озодӣ кунед ,у неъмат бар худ бишносед ,у ончӣ кофарон карданд макунед .
Ҳўи алзии хлқкми ман тин ҳар чанд ки ин хитоб бо фарзандон одам кард , аммо муроди бони офариниш одамаст ки вайро аз гули офарид ,у фарзандонро аз оби маин , чунон ки гуфт : « أи лами нхлқкми ман моءи маин » ? ибн аббос гуфт : халқи аллоҳи одами ман адими аларзи баъди алъсри явми алҷмъаҳи Фсмоаҳи одам , сами аҳди илайҳи фансӣ , Фсмоаҳи алонсон , Фўи аллоҳи мо ғобти алшмс ҳатто аҳбти илои аларз . Одамро аз адими замини офарид ки дар он замини ҳам шӯр буд ва ҳам хуш , ҳар киро аз шӯри офарид бадбахт ояд , ва агар чаҳ фарзанди пайғомбар буд , ва ҳар киро аз хуши офариди нек бахт ояд , ва агар чаҳ фарзанди кофар буд .
Ва рӯй абӯи ҳрираҳи ан алнабӣ ( с ) , қол : « ани аллоҳи халқи одами ман туробу ҷаълаи тино , сами тарка ҳатто кони ҳмأи мснўно , сами халқау сувара , сами тарка ҳатто азои кони слсолои колФхор , мар ба Иблис , Фқол : хилқати ломри азим , сами нафхи аллоҳи фӣаи рӯҳа » .
Ва раво бошад ки « хлқкми ман тин » бар умум ронанд ,у виҷҳаи мо қили ани аллоҳи таъолии азоби алтин ,у ҳавлаи нутфа ,у аўдъаҳи алослоб , Фикўни кули ман халқи ман нутфаи мхлўқои ман тин . Сами қзии أҷлои ин аҷали муддати ҳаёти фарзанд одамаст он рӯз ки мерад .
Ва أҷли мсмии ъндаҳи ин дигари аҷали муддати диранг вайаст дар хок то рӯзи қиёмат , ва гуфтаанд : аҷали аввали муддати бқоء оламаст яъне ки аллоҳ донад ки ин гетӣ чанд монад ,у аҷали дигар вақтеаст номзад карда бнздики аллоҳ дар ғайби илми вай , ки ин гетӣ кӣ басар ояд ?
Ва қиёмат кӣ хоҳад буд ?у қил : қзии аҷло , ҳўи алнўм ,у аҷали мсмии ъндаҳи аламут .
Ва бдонкаҳи қазо бар даҳ ваҷҳ ояд : яке бмънии васият ,у злки фии қавлаи таъолӣ :у қзии рбки أлои тъбдўои إлои إёҳ . Ҳамонаст ки дар сӯра алқсс гуфт : إзи қзинои إлии Мӯсои алأмр яъне ъҳднои илайҳу всиноаҳи болрсолаҳи илои фиръавну қавма . Ваҷҳи дувуми бмънӣ ахбораст , чунон ки гуфт : «у қзинои إлӣ банӣ إсроӣили фии алкитоб » эй ахбрно банӣ Исроили фии алтўроаҳ , ҳамонаст ки дар сӯра алҳҷр гуфт :у қзинои إлиаҳи злки алأмр эй ахбрнои лўтои ани добри ҳؤлоءи мақтӯъи мсбҳини ваҷҳи сеюм бмънӣ фироқаст , чунон ки гуфт : « Фإзои қзитми мносккм » , « Фإзои қзитми алслоаҳ » , « Фإзои қзити алслоаҳи Фонтшрўои фии алأрз » .
Ваҷҳи чаҳоруми бмънӣ феъласт , чунон ки гуфт : « Фоқзи мо أнти қоз » , эй аФъли мо анати фоил , « إнмои тқзии ҳзаҳи алҳёҳи алднё » эй анмои тФъли фии ҳзаҳи алҳёҳи алднё . Ҳамонаст ки дар сӯра алонФол гуфт : лиқзии аллоҳи أмрои кони мФъўло . Ва дар оли умрон ва дар сӯра Марям гуфт : إзои қзии أмро эй азои феъли умарои кони фии ҳукмаи ани иФълаҳ , Фإнмои иқўл ?ла кун Фикўн . Панҷум бмънӣ инзоласт , чунон ки гуфт : ё молики лиқзи ълинои рбк эй линзли ълинои рбки аламут . Ҳамонаст ки дар сӯра алмлоӣкаҳ гуфт : лои иқзии алайҳими Фимўтўо эй лои инзли алайҳими аламут . Шашуми бмънӣ вуҷубаст чунон ки дар сӯра ҳуд гуфт :у қзии алأмру астўти алии алҷўдӣ эй ваҷаби алъзоби Фўқъи бқўми Нӯҳ , ва дар сӯра Марям гуфт .
إзи қзии алأмр ва ҳам фии ғФлаҳ . Ҷой дигар гуфт : «у қоли алшитони лмои қзии алأмр » эй ваҷаби алъзоб ва назул ,у лиҳозои нзоӣр . Ҳафтуми қзии бмънӣ кутубаст , чунон ки дар сӯра Марям гуфт :у кони أмрои мқзё эй кони исои умарои ман аллоҳи мктўбои фии аллўҳи алмҳФўзи анаи икўн . Ҳаштуми бмънӣ итмомаст , чунон ки гуфт : أимои алأҷлини қзит эй атммт .
Ҳамонаст ки дар сӯра тоҳо гуфт : ман қабл أни иқзии إлики ваҳйа , ва дар сӯра алоҳзоб гуфт : Фмнҳми ман қзии нҳбаҳ эй атуми аҷала , ва дар сӯра алонъом гуфт : сами қзии أҷло эй атума , ҷой дигар гуфт : сами ибъскми фӣаи лиқзии أҷли мсмӣ эй итм . Нуҳуми бмънӣ фасласт , чунон ки дар сӯра алзмр гуфт :у қзии бинҳми болҳқ эй фасл , ва дар сӯра алонъом гуфт : лқзии алأмри бинӣу бинкм эй фасл . Ваҷҳи даҳуми бмънӣ халқаст ,у злки фии қавлаи таъолӣ : Фқзоҳни сабъи самовот эй хлқҳн .
Ва أҷли мсмии ъндаҳ қавмӣ гуфтанд дарин сухани ҳазф ва ихтисораст яъне : сами қзии аҷло ,у илми аҷали алохраҳи мсмии ъндаҳи лои иълмаҳи ғайра . Сами أнтми тмтрўни назмаи кнзми қавла : сами аллазӣнаи кФрўои брбҳми иъдлўн . Маънии марӣа шакасту ҷҳд , куффори Маккаро мегуяд : сами антми тшкўни фии албъсу алншўр , ҳуҷҷат онаст ки бар эшон май орад , мегуяд : баъди азин баён чунаст ки бшк меуфтанд ббъс ва нашӯр ! он кас ки дар аввали офарид қодираст ки дигари бораи бози офаринад , қоли атои фии ҳзаҳи алоиаҳ : лкли амрии аҷали мсмии ман муваллидаи илои мўтаҳ , ва ман мўтаҳи илои баъса , Фозои кони алрҷли тқёи солҳо боро ва Аслан алрҳмаҳи зоди аллоҳи фии аҷали алҳёҳ ,у нақси ман аҷали алммоти илои алмбъс ,у азои кони ғайри солеҳи нақси ман аҷали алҳёҳ ,у зоди фии аҷали албъс ,у злки қавла : ва мо Муъаммари ман Муъаммару лои инқси ман умраи алои фии китоб яъне фии аллўҳи алмҳФўз , ва ба
Қол алнабӣ ( с ) : « сала алрҳм тизед фии улумр » .
Ва ҳўи аллоҳи фии алсмоўоти ин фии бмънӣ алӣаст ки вақф кунӣ , маънӣ онаст ки бар зибр осмонҳоаст , он гуҳ гуфт :у фии алأрзи иълми саракаму ҷҳркми ӣнҷои мақдам мؤхраст эй :у иълми саракаму ҷҳркми фии аларз . Абӯи бикри наққоши соҳиби шФоءи алсдўр дар тафсир хеш оварда ки : раво бошад ки гӯйанд ҳўи аллоҳи фии алсмоء ,у сухан бурӣда гардонанд , ва на раво бошад ки гӯйанд ҳўи фии аларз ,у сухан бурӣда кунанд , балки ночори онро пайвандӣ бояд , то маънӣ зоҳир гардад , аз баҳри онкии осмонро хусусиятӣаст ки заминро нест , ва хусусият онаст ки аллоҳ гуфт ҷли ҷалола : أи أмнтми ман фии алсмоء ,у заминро ин хусусият нест , ин чунонаст ки гӯйӣ : алмлоӣкаҳ ъанд аллоҳ ,у сухани бурӣдаи гирдоне , ин ҷоӣз бошад , ки аллоҳ мегуяд ҷли ҷалола : إн аллазӣна ъанд рбк , ва агар гӯйӣ : нҳн ъанд аллоҳ ,у сухан бурӣда кунӣ , ҷоӣз набошад то пайвандӣ дар он наёрӣ гӯйӣ нҳн ъанд аллоҳи мавҷӯдин , нҳн ъанд аллоҳи маълумин , ки он тахсӣс ки Фриштгони рост дар маънии ъндит , ӣнҷо нест аз ӣнҷои маълуми гашт киу ҳўи аллоҳи фии алсмоўот вақф некӯаст , пас дар пайвандӣ , гӯйӣ :у фии алأрзи иълми саракаму ҷҳркм .
Агар касе гуяд : вай дар заминаст чунон ки дар осмон , ки осмони ҳам бар заминаст ва дар он пайваста . Ҷавоб онаст ки осмон бар замин нест ки мегуяд ҷли ҷалола :у имски алсмоءи أни тқъи алии алأрз , ФнФии ани ткўни алии аларз . Ҷой дигар гуфт :у лақади хлқнои алсмоўоту алأрз ва мо бинҳмо хабар дод ки миёни осмону замин чизеаст , ва ин далеласт ки осмон на бар заминаст ва на дар он пайваста . Мақотил гуфт : иълми саракаму ҷҳркм эй сари аъмолкму ҷҳрҳо ,у иълми мо тксбўн эй тълмўни ман алхиру алшр .
Ҳақиқати касб феълӣаст ки дар он ҷалб нафъ бошад ё дафъи зр , аз ӣнҷост ки сифати касби халқро гӯйанд ,у холиқро нгўинд , ва на раво бошад ки гӯйанд ӯро ҷли ҷалола .
Ва мо тأтиҳми ман ояи ман оёти рбҳми ман оя , ин ман астғроқ ҷинсаст ки дар мавзе нафй уфтад , ман оёти рбҳм , ин яке ман табъизаст . Мегуяд : ҳеҷ оятӣу нишонеи бойени кофарон Макка наёяд , яъне он нишонҳо ки далолат мекунад бар ваҳдонияту Фрдонити аллоҳ , аз офариниши осмону замину шабу рӯзу офариниши одам аз гулу фарзандон аз об . Ва қили алоиаҳи ҳоҳнои алмъҷзаҳ ,у қили алқуръон . إлои конўои анҳо маъразин магар ки аз он мебаргарданд , ва дар он тафаккур намекунанд .
Фқди кзбўои болҳқи лмои ҷоءҳми ҳақи ӣнҷо қуръонасту пайғомбару ислом , ва мо рأўои ман иншиқоқ алқмр бимика , ФонФлқи Флқтини Фзҳбти фалақау бақиятаи фалақа , фазаъами абди аллоҳи бен масъӯди анаи раъии ҷроءи алҷбли ман байни Флқтии алқмри ҳайни анФлқ . Раб Алъоламин гуфт : ФсўФи иأтиҳми أнбоءи мо конўо ба истҳзؤн анбоء онаст ки касе касеро гуяд ки бхбр кунам туро .
Лафзӣаст аз лафзҳои таҳдид ,у фии алхбр : « ё ибн одам ъанд аламути иأтики алхбр » . ФсўФи иأтиҳми бӯи ҷаҳлро мегуяду валидроу Умияи халафро , ки такзиб ва истеҳзо мекарданд , раб Алъоламин гуфт : оре боишон расад ҷзоءи он истеҳзо ва он такзиб , ва он он буд ки рӯзи бадари эшонро ҳама дар чоҳ бадар киштанд ,у мусулмонон аз азии эшон бозрстнд .
Ва бидон ки ҳақи андари қуръон бар чанд маънӣаст : номӣаст аз номҳои худованди ҷли ҷалола ,у злки фии қавлаи таъолӣ : Фтъолии аллоҳи алмалик алҳақ , мегуяд : бузургасту бузургвори худованду подшоҳ , баростии худо ,у бхдоиии сазо , ва бақадр худ баҷо . Ҷой дигар гуфт :у иълмўни أни аллоҳи ҳў алҳақ улмубин , мегуяд : муъминон донанд ки аллоҳ худост баростӣ , пайдост худро бдрстӣ , пайдост хирадро бҳстӣ , пайдост дилҳоро бдўстӣ . Ва гуфтаанд : ҳақ дар васф ӯ ҷли ҷалолаи бмънӣ мавҷӯдаст , эй ҳўи алмўҷўди алкоӣни алзии лӣси бмъдўму лои мнтФ . Ва дар хабар меояд ки : « алсҳри ҳақ ,у алъайни ҳақ » , эй коӣни мавҷӯд ,у кзлки иқол : « алҷнаҳи ҳақ ,у алнори ҳақ ,у алсоъаҳи ҳақ ,у алъайни ҳақ ,у албъси ҳақ ,у алсроти ҳақ » , эй мавҷӯд , ва раво бошад ки ҳақ дар васфи аллоҳи бмънии зӣ алҳақ бошад , чунон ки гӯйанд : раҷули адлу ризо , эй зўи адлу зўи ризо . Ва дар қуръон ҳақаст бмънии сидқ ,у злки фии қавла : Фўи раби алсмоءу алأрзи إнаҳи лҳқ ,у қоли таъолӣ :у ақтрби алўъд алҳақ ,у қол :у истнбӣўнки أи ҳақи ҳўи қул إӣу рабии إнаҳи лҳқ эй сидқ . Ва ҳақаст бмънии вуҷуб , чунон ки гуфт : кони ҳқои ълинои насри алмؤмнин
,у тқўли алъараб : ҳақи алейк кзо , эй воҷиб , ва дар ҷумла ҳар чаҳ феъли он некӯ буд ,у эътиқоди он дуруст ,у гуфтани он раво , онро ҳақ гӯйанд , иқол : ҳозои феъли ҳақ ,у ҳозои алқўли ҳақ ,у ҳозои алоътқоди ҳақ . Ва акси ин ботил гӯйанд ,у ботили бмънӣ маъдӯмаст , ва бар забони аҳли ишорат ҳар чаҳ ъқоӣдасту маориф , онро ҳақ гӯйанд , ва ҳар чаҳ муомилотасту манозилот , онро ҳақиқат гӯйанд , ва ин истилоҳ аз хабар ҳориса барграфтанд , ки расӯли худо ( с ) Марвро гуфт : лкли ҳақи ҳқиқаҳ , Фмои ҳқиқаҳи аимонк » ?
Қол : асҳрти Лайлӣу азмأти нҳорӣ , Фأшори болҳқиқаҳи илои алмъомлоти ман сҳри аллилу змأи алнҳор .