Қавлаи таъолӣ : ва ман أзлми ммни аФтрии алии аллоҳи кзбои алоиаҳи дурӯғ ниҳодану дурӯғ бастан бар аллоҳи ҷли ҷалолаи бҳкми зоҳир ва бар лисон тафсир онаст ки шарҳи додем , ва дар қиссаи мсилмаҳу исои баён он кардем , аммо бар забони аҳли ишорат ва бар завқи ҷавонмардони тариқати онро сиррӣ дигарасту рамзии дигар , бҳкми он хабар ки Мустафо ( с ) гуфт : « ани лкли ояи зҳроу бтно » .

Ва ҳақиқати ин сар онаст ки ҳар ки даъвии маърифат аллоҳ кунад бҳқиқт мФтрӣаст , ки ҷалоли аҳадят аз маърифати обу хоки пок ва мустағнӣаст .

Перони тариқат азинҷо гуфтаанд : ман зикри Фқди аФтрӣ , ва ман сабри Фқди аҷтрӣ , ва ман урфи Фқди абтарӣ . Ва ҷунайд гуфта : Акбари збнии маърифатӣ Аёа . Мҳинаҳи гуноҳи ман шинохт вайаст , яъне ки мегуяд : вай май пиндорад ва даъвӣ мекунад ки ӯро бсзоӣ ӯ , бҳқиқти ҳақ ӯ , бҳдўди иззат ӯ бишнохтам , ва ин шинохт аз одамӣ худ меноед ,у фаҳму ваҳм ӯ худ бидон нарасад , ва ин шинохти ҷуз дар илм рубубият нагунҷад , ки бҳқиқт ӯ худро шиносад , ва худро донад . Иқўли аллоҳи таъолӣ : ва мо қдрўои аллоҳи ҳақи қадара . Наъти ҳдсонро бқдм роҳ нест . Ва ҳар чаҳ аз паргори қудрати бъолм ҷаҳлят омад , дар аср тлўинаст ,у тлўинотро бҳиӣти тамкин роҳ нест . Ҳар ки роҳбар ӯ назар ва истидлоласт бар пай худ меравад , ва ҳар ки бар пай худ равад ҷуз мағрур нест , ва ҳар ки орзӯманд маърифатаст насиб ҷӯйаст , ва ҳар ки насиб ҷӯйаст ҷузи худпарвар ва худ параст нест :

Одамӣ набӯд пас будаст , ва набӯд пас буд нестаст , ва аз нест маърифат ҳаст .

Чун ояд касе ки мавҷӯди байни алъдмин буд , ҳеҷ чизаст , ва дар ҳеҷ чизи ҳамаи чиз чун ояд ! на давлат бҳилт ояд , на маърифати баъиллати . На саодати бъбодт буд , на маърифати бкФоит . Шблӣ гуфт : мо ърФтмўаҳи бърФонкм ,у أдрктмўаҳи бълўмкму ороӣкм ,у ъқлтмўаҳи бأўҳомкму أФҳомкм ,у қдртмўаҳи фии ъқоӣдкму қлўбкм , Фҳўи масруфи аликми махлуқи мслкм .

Ва лақади ҷӣтмўнои Фродии алоиаҳи мо дахлати алднёи алои бўсФи алтҷрд ,у лои харҷати алои бҳкми алтФрд , сами алосқолу алоўзори лои иأтии алайҳои ҳасру лои миқдор , Флои моликами ағнии ънкм ,у лои ҳолкми идФъи ънкм ,у лои лаками шафиъи ихотбнои Фикм : « лақади тқтъи бинкму зли ънкми мо кантами тзъмўн » .

إни аллоҳи Фолқи алҳбу алнўии донаи таоми шикофад , то аз он набот берун ояд ,у қӯтро бшоид . Ҳамчунин донаи дили шикофад , то ҷавҳари ихлос рӯй намояд ,у халоси банда дар он буд . Он яке сабаби қавоми нафаси банда , ва ин яке сабаби саботи имони банда , ва ҳар дуро худ прўронндаҳу рӯзии расонанда . Дилро май пурвирди бмшоҳдаҳи худ , нафасро май пурвирди бнъмти худ , ва он гуҳи он нафаси мураккаби ин дили сохта , то дар майдони ибодат бар вай саворӣ кунад ,у манозили тоъоти буии бози барад , то бмқсд «у أни إлии рбки алмнтҳӣ » расад . Инаст рӯзи пирӯзӣу саодат бениҳояту давлати бекарон , ки бандаро бар омад ройгон , райҳони ифтихор аз хори аФтқор бар дамида ,у субҳи шодӣ аз матлаъи озодии баромада .

Фолқи алإсбоҳу ҷаъли аллили скно агар бсбҳи куни ақтори олам равшан кард чаҳ аҷаб ,гар бсбҳи маърифати асрори дил равшан кунад . Яке аз перон тариқат гуфта ки : « Фолқи алإсбоҳ » эй Фолқи улқулуби бшрҳи анвори алғиўб ,у мунаввари алосрори бзкри алохёру рӯҳи алохбор .

Ва ҳўи алзии ҷаъли лаками алнҷўми лтҳтдўои баҳои фии зулмоти албру албҳри ситорагони саодату ахтарони осмони миллати бҳқиқти ёрон расӯланд . Мустафо ( с ) гуфт : « асҳобии колнҷўми бأиҳми ақтдитми аҳтдитм » , арқон хлоӣқанду бурҳони ҳқоӣқ . Унвони рзоء ҳақанду мулӯки мақъади сидқ . Аъиммаи аҳл саодатанду ансори набуввату рисолат ,у мустуҷиби тараҳҳуми уммат .

Баҳри кадом ки иқтидо кунӣ ақтдоءи дуруст , ва аз ҳар яке ки дайнгирӣ дайни тамом , роҳи эшон роҳи ҳудо ,у калимаи эшон калимаи тақво ,у матлӯби эшон фирдавси аъло ,у мақсӯди эшон дидору рзоءи мавло : « мисли асҳобӣ мисли алнҷўми ман ақтдии бшии ءи минҳои аҳтдӣ » .

Ва ҳўи алзии أншأкми ман нафаси воҳида аз рӯй ишорат мегуяд : шуморо бёФридм аз одам , он нафаси ягона , ки дар офаридагони касро надодами он давлат ки вайро додам , ва он манзалату ртбт ки вайро ниҳодам . Худро ҷли ҷалола « أҳсни алхолқин » гуфт ,у одамро « фии أҳсни тақвим » гуфт . Яъне ки : аллоҳаст некӯтар офаринандагон , ва одамаст некӯтар офаридагон . эй одам ! дар холиқяти ягонаи манам , ва дар махлуқони ягонаи туе .

Ҳамонаст ки дар баъзе ахбори биоранд дар сифати хилқати одам ки : раб алъзаҳ гуфт ҷли ҷалола : « аҳббти шиӣои Фхлқтаҳи фардои лФрд » .

Ва ҳўи алзии أнзли ман алсмоءи моءи алоиаҳ « ҳў » ишоратаст бзоти аҳадят , « алзӣ » ишоратаст бсФоти рубубият , « анзл » ишоратаст бснъи илоҳят . Худовандии мавҷӯди бзот , мавсуфи бсФот , маърӯфи бсноиъу оёт . Ва гуфтаанд : « ҳў » ишоратаст фаро ҳаст , то шунаванда гӯш бидон дорад , ва ҷӯянда бидон роҳ ёбад ,у нгрндаҳи фаро он бинад . « алзӣ » кноитаст аз ҳаст , то шунаванда ошно гардад ,у ҷӯяндаи бино , ва хоҳанда доно . Ва он дар қуръони чиҳил кам якеанд , бист аз он бе ваов ,у нӯздаҳ бо ваов .

أнзли ман алсмоءи моء то бохри оят ҳама нишонаст ки кирдигор яктоаст , ва дар худоӣ беҳамтоаст , ва дар қудрат беаҳтёласт , ва дар қаймумият бегаштан ҳоласт , ва дар малики эмин аз заволаст , ва дар зоту наът мутаъоласт . Раби Алъоламин бандагонро барин тавҳид мехонд . Набинӣ ки дар охир оят мегуяд : « анзрўо » дар нигаред то бидонед , ва бидонед то дарёбед . ӣнҷо баназар мефармоед , ҷой дигар мегуяд : ва мо итзкри إлои ман иниб назар накунад ва напазирад ва ёдгор нашносад магари он кас ки дил бо ҳақ рост дорад ,у назари ваии пеши чашм хеш дорад . Инаст ишорати охири оят ки гуфт : إни фии злкми лоёти лқўми иؤмнўни боёти қудрати он каси роҳи барад ки боити сифат имон дорад . Аз аллоҳи вай шарм дорад ки аз назари вай хабар дорад , ва аз аллоҳи вай бок дорад ки аллоҳро бар худ қодир донад .