Қавлаи таъолӣ : ҳўи алзии хлқкми ман нафаси воҳида яъне одам ( ъ ) ,у ҷаъл эй халқи минҳо эй ман тлки алнФси завҷҳо ҳўоء , лискни إлиҳои листأнси баҳо .

Раби Алъоламин ҷли ҷалолау тақаддусати асмоؤаҳи одамро ки офарид аз гули офарид , чунон ки гуфт таъолӣу тақаддус : إнии холиқи бшрои ман тин . Ҷой дигар гуфт : إнии холиқи бшрои ман слсоли ман ҳмإи мснўн ,у хабар дурустаст ки рӯзи одинаи офариди баъд аз намози дигар .

Қоли ибни аббос : халқи аллоҳи одами ман баъди алъсри явми алҷмъаҳ ,у халқаи ман адими аларз , Фсҷдўои ?ла , сами аҳди илайҳ , фансӣ , Фсмии алонсон , Фўи аллоҳи ани ғобти алшмс ҳатто харҷи минҳо .

Пас одам дар биҳишт аз танҳоӣ мстўҳш шуд , раби алъзаҳи хост ки мӯнисии ҳам аз шакл ӯ ва ҳам аз ҷинс ӯ падеди орад то бо вай ором гирад . Ҳавворо бёФрид аз устихони паҳлавии вай ,у злки фӣ

Қавла ( с ) : лмои халқи аллоҳи одами антзъи злъои ман азлоъа Фхлқ манеҳ ҳўоء .

Гуфтаанд : ҳикмат дар онкӣ аз устихони офарид на аз гӯшт , на онаст ки то фармони дор буду зердаст , ва аз паҳлуи офарид то пӯшидау наҳуфта ва дар стар буд , ва аз устихони кажи офарид то дар ваии тамаъ ростӣ накунӣ .

Қоли расӯли аллоҳ ( с ) : « ани алмрأаҳи хилқати ман зилъи лни тстқими лаки алии тариқа , ?фони зҳбти тқимҳои ксртҳо ,у ани астмтъти баҳои астмтът ва фӣҳо ъўҷ » .

Флмои тғшоҳои воқеъҳо ва ҷомеъҳо . Чун одам бҳўо расед чунон ки мард бизан расад , ҳамлати ҳмлои хФиФо яъне алнтФаҳ ,у канти хафифаи алайҳо , бардошти ҳаввои бории сабк яъне нутфа , Фмрт бае астмрти бзлки алҳмли алхФиФ , қомату қъдту лами исқлҳо ,у лами такассурати бҳмлаҳ . Он зани бони ҳамл гронбор нашуд , ва аз хост ва нишаст ва омад шуд боз намонад .

Қтодаҳ гуфт : Фмрт бае астбони ҳамлҳо . Он ҳамл дар вай пайдо шуду зоҳири гашт , Флмои أсқлт эй сорти зоти сиқли бҳмлҳо , комаи иқол : асмр , азои сори зои самар . Чун он кӯдак бузург шуд дар шиками вай ,у фаро ҷунбиш омад , даъвои аллоҳи рбҳмо яъне одаму ҳўоءи лӣни отитно ё рбно ! солҳо эй влдои суяи ишбаҳи абўиаҳ . Ҳасан гуфт : солҳо яъне ғломои зкро , лнкўнни ман алшокрини лаки алии нъмтк , ва ин дуо аз он гуфтанд ки метарсиданд ки агар он фарзанд на бар сӯрат эшон бошад ва на мардум буд . Ва ин тарси эшон аз онҷои афтода буд ки Иблис бар сӯрати мардии пеши ҳаввои рафта буд ва гуфта : мо идрики фии бтнки лаълаи клб ӯ хнзир ӯ бақара ӯ ҳмор ? ва мо идрики ман ин ихрҷи ман азнкам ман айнакам ман Фикам иншқи бтнки Фиқтлк ? гуфт : чаҳ донеи ту ки дар шикам ту чист ? сегӣ ё хӯкӣ ё бҳимаҳ эй аз бҳоӣм ? ва чаҳ доне ки дар куҷо бадар ояд ? аз гӯш ё аз чашм ё аз даҳан ?

ё бошад ки шиками ту аз берун омадани вай шикофта шавад ва ту куштаи шӯй . Пас ҳавво аз он ҳол битарсед , Иблис гуфт : атиъинӣу саммии влдки абди алҳорси тлдии шбиҳкмои мслкмо . Ва Иблисро дар миёни Фриштгони ном ҳорис бӯда ,у ҳаввои вайро нашнохт ки Иблисаст . Пас ҳавво бо одам гуфт ки : мардӣ омаду маро чунин гуфт . Одам гуфт : лаълаи соҳбнои алзии қади илмат .

Магари он мардаст ки май доне яъне Иблис , ки як бори моро фирефта кард . Мустафо ( с ) гуфт : « хдъҳмои мртин , хдъҳмои фии алҷнаҳу хдъҳмои фии аларз » .

Пас Иблиси паёпай боишон меомад , ва мефирефт эшонро , то он гуҳ ки фарзандро абди алҳорс ном карданд , ва ин қиссаи бқўли Саиди ҷбир дар замин рафтааст на дар биҳишт , ки Иблиси пас аз онкӣ ӯро аз биҳишт берун карданд во биҳишт нашуд .

Ибн аббос гуфт : канти ҳўоءи телади лодми Фисмиаҳи убайди аллоҳу абди аллоҳу абди арраҳмон , Фисибҳми аламут , Фأтоҳмои Иблис ,у қол : ани сркмои ани иъиши лкмои валади Фсмёҳи абди алҳорс , Фўлдти абнои Фсмёҳи абди алҳорс ,у қоли одам : лаълаи лои изри алтсмиаҳ ,у ибқии лнои валад , нأнс ба фии ҳётноу ихлФнои баъди ммотно ,у қили смёҳи абди алҳорс , лои лони алҳорси рбҳмои локини қсдои илои анаи сабаби саломаи алўлд , Фсмёҳ ба комаи исмии раби алмнзл нафса абди заифаи алии ҷҳаҳи алхзўъи ?ла , лои алии ани алзиФи раба . Қоли ҳотам :

Ва ҳозои маънии қавла : ҷълои ?лаи шуракои Фимои отоҳмоу ҳўи ширки фии алтсмиаҳи лои фии алъбодаҳ ,у ширки феъли лои ширки дайн .

Ва гуфтаанд ки : Иблис бҳўо омад дар он ҳамли аввал ки дошт , ва гуфт : анои алзии ахрҷткмои ман алҷнаҳ , Фоқблои манӣу алои қатлати мо фии бтнк . Ман онам ки шуморо аз биҳишт берун кардам агар сухан ман напазиред ончӣ дар шикам дорӣ бикашам . Он гуҳ гуфт : лӣни валадати бшрои суяу лами тлдии бҳимаҳи лтсмёнаҳи босаммӣ . Агар ончӣ дар шиками дории фарзандӣ буд рости андом ҳамчун шумо , ва на бҳимаҳ бошад , ӯро баноми ман боз хонед . Гуфт : ном ту чист ? гуфт абди алҳорс . Ҳавво аз бими онкии шайтонро биравӣ ва бар фарзанди ваии даст буд ва ӯро ҳалок кунад , номи ваии абди алҳорси ниҳод , инаст ширки эшон ки раб алъзаҳ гуфт : ҷълои ?лаи шуракои Фимои отоҳмо бар қроءаҳи нофеъу бӯи бикр , иқоли ширкати алрҷли ашркаҳи шурако . Боқии қроءи ҷълои ?ла шурако хонанд бҷмъ , ва ин ҷамъи бмўзъи вҳдони ниҳода , ва он Иблисаст . Ҳам чунон ки гуфт : أи أтхзи ман дунаи ?алаа яъне ?илҳо ?

Ва манеҳ қавли алшоър :

أи раби ибўли алсълбони брأсаҳ

Лақади зли ман болати алайҳи алсъолб !

Яъне алсълб . Қоли абӯи алии алнҳўӣ : иҷўзи أни икўни самтаи ҳўоءи вҳдҳои абди алҳорси бғири изни одам , бтқдири ҷаъли аҳдҳмои ?лаи шуракои Фимои отоҳмо , ФҳзФи алмзоФ ,у أқоми алмзоФи илайҳи мақомаи комаи ҳазфи ман қавла : ихрҷи мнҳмои аллؤлؤу алмънии ман аҳдҳмо , лأни аллؤлؤи ихрҷи ман алмоءи алмлҳ , феълии ҳозои алтФсири тем алклом ъанд қавла : Фимои отоҳмо , сами қол : Фтъолии аллоҳи ъмои ишркўни ахборои ани мушрикии Макка ,у ҳўи алии алонФсоли ман алаввал , тақдира : Фтъолии аллоҳи ъмои ишрки алмшркўни ман аҳли Макка ,у яҳтамили фии қавла : ҷълои ?лаи шуракои أни алҳоءи тъўди илои алўлди алии тақдири ҷълои ллўлди алсолҳи алзии отоҳмои шурако , эй ҳзоу нсибои Фимои отоҳмои аллоҳи ман алрзқи фии алднё ,у конои қиблаи иأклону ишрбони вҳдҳмо , сами астأнФ , Фқол : Фтъолии аллоҳи ъмои ишркўн яъне алкФор . Ва ман қрأи шурако , Фолмънии сорои ?лае маъааи шуракои Фимои отоҳмо ,у ҳозои қавли ҳасан , лأнаҳи тнзиаҳи лодму ҳўоءи ани алшрку сноءи ъалиҳумо ,у аллоҳи аълам .

أи ишркўни мо лои ихлқи шиӣо яъне أи иъбдўни молои иқдри ани ихлқи шиӣо ва ҳам ихлқўн яъне алосном . Ва анмои ҷамъи ҷамъи ассаломаи лأни Фимои иъбд , алшётину алмлоӣкаҳу алмсиҳ . Ва муҳтамиласт ки : ва ҳам ихлқўни замири обидон наад на замири асном , ва маънӣ онаст ки мушрикон батонро ибодат мекунанд ки қудрат офариниш надоранд , чаро на аллоҳро парастанд ки қудрат офариниш дорад , ва эшон ҳама офарӣда ӯанд ,у лои исттиъўни ?лаами нсроу лои أнФсҳми инсрўни ҳзаҳи сафаи алосном . Он гуҳи хитоб бо муъминони барад :у إни тдъўҳм яънеу ани тдъўои алмшркин , إлии алҳдии лои итбъўкми лأни фии илми аллоҳи أнҳми лои иؤмнўн . Сўоءи алайкуми أи дъўтмўҳми أми أнтми сомтўни ҳам чунонаст ки онҷо гуфт : сўоءи алайҳими أи أнзртҳми أми лами тнзрҳми лои иؤмнўн , ва агар хоҳӣу إни тдъўҳми хитоб бо мушрикон бар , ваҳо ва мем бо маъбудони эшон . Ва маънӣ онаст ки агар ин худои хондагони хешро хонед бо роҳ аз паии шумо бнёинд , аз баҳри онкии эшонро на донишаст ва на дарёфт , лои таъаққулу лои тФҳм . Он гуҳ гуфт : сўоءи алайкуми أи дъўтмўҳм яксонаст бар шумо ки прстгорон эшонед ки эшонро хонед ё хомӯшон бошед .

إни аллазӣнаи тдъўни ман дуни аллоҳ эй алосном « ибод » эй махлуқаи мамлукаи муқаддараи масхара . أмсолкм эй ашбоҳкми фии кунҳо махлуқаи ллаҳ . Ва қоли алазҳарӣ : эй анҳо тааббуди аллоҳи комаи тааббуда ,у тлки алъбодаҳи минҳои лои иълмҳои алои аллоҳ , далелау إни ман шайъи ءи إлои исбҳи бҳмдаҳ , أи ламтар أни аллоҳи исҷди ?лаи алоиаҳ ,у нзоӣрҳо . Фодъўҳми амри инкори Флистҷибўои лакам эй Флиҷибўо , амри тъҷиз , إни кантами содиқин أнҳои ?алаа . Сами байни أни ман адами алсФоти лои истҳқи алолҳиаҳ , Фқол : أи ?лаами أрҷли имшўни баҳои أми ?лаами أиди ибтшўни баҳои أми ?лаами أъини ибсрўни баҳои أми ?лаами озони исмъўни баҳои ин ояти ҳуҷҷатӣ равшанаст бар аҳли бидъат дар исботи сифоти ҳақи ҷли ҷалола , ки батонро ноёфт ин сифоти айби шимурд , ҳам чунон ки гӯсола банӣ Исроилро банно гуёе айб кард , гуфт : أи лами ирўои أнаҳи лои иклмҳм ?у иброҳӣми халил ( ъ ) падари худро гуфт : лами тааббуди мо лои исмъу лои ибср ,у қавми худро гуфт : Фсӣлўҳми إни конўои интқўн , ҳилли исмъўнкми إзи тдъўни أўи инФъўнкми أўи изрўн ? ! чун тавоғитро банно ёфт ин сифот айб кард ва гуфт : сазои худоӣ наанд ки ин сифот надоранд , бдонстим ки ин сифоти худоиро ъзу ҷл бар камоланд , ва ӯро сазоанд , ва дар вай ҳқоӣқанд номахлуқу номафъӯл , аз шабаҳ ва мисли муназзаҳ , ва аз айбу ори муқаддас , ва аз ҳудусу мнқсти мутаъолӣ . Фиръавну намруди даъвӣ худоӣ карданд ,у бойени сифот мавсуф буданд , аммо ҳамномӣ буд ҳамсанӣ на , ки эшон махлуқ буданд ,у сифоти эшон махлуқ . Ва маҷъӯлу маснӯъ , қарини айбу ор , ва муҳтоҷ хӯрду хоб , нобӯдае дай , бечорае имрӯз , ва ноёфтае фардо . Ин сифот бидон сифот чаҳ монад ! карда бо кирдигор кӣ баробар буд ! инаст ки раб алъзаҳ гуфт : أи Фмни ихлқи кмни лои ихлқ ? лӣси кмслаҳи шайъи ءу ҳўи алсмиъи албсир . Сами қоли таъолӣ : қул адъўои шркоءкми қул ё Муҳамад ! аиҳо алмшркўн ! адъўои шркоءкм .

Ва азоФи илайҳами лأнҳми изъмўни анҳо шуракои аллоҳ . Сами кидўн эй болғўои антму шркоءкми фии макрӯҳии сароу ҷҳро . Флои тнзрўни лои тؤхрўои ании мо тқдрўни алайҳи ман алмкрўаҳ .

إни велеи аллоҳи асла « вале » алии Фъил , кқўлаҳ : аллоҳ вале аллазӣнаи омнўо .

Фдхлтаҳи ёءи алозоФаҳи комаи дахлати фии қавла : أнти велеи фии алднёу алохраҳ , сами фатҳати ёءи алозоФаҳи лмои лқиҳои алифи алўсл , комаи фатҳати фии қавла : « рабии аллоҳ » Фозои вақфати алайҳои қиллати велеи бскўни ёءи алозоФаҳи комаи тқўли рабӣ . إни велеи аллоҳ эй ани алзии итўлии ҳифзӣу нусратии аллоҳи алзии أиднии бонзоли алкитоби алӣ ,у ҳўи итўлии насраи алсолҳину иҳФзи алмؤмнини аллазӣнаи лои ишркўн .

Ва аллазӣнаи тдъўни ман дунаи лои исттиъўни нсркму лои أнФсҳми инсрўн ,у إни тдъўҳм яъне алосноми إлии алҳдии лои исмъўоу троҳми инзрўни إлики иқоблўнк , ман қўлҳм : дории тнзри илои дорк , эй тақобулҳо ,у қили троҳми кأнҳми инзрўни алик ,у тҳсбҳми ирўнк , ва ҳам лои ибсрўни ҳозои кқўлаҳ : ватарӣ анноси скорӣ

Яъне кأнҳми скорӣу тҳсбҳми скорӣ ,у қили фотиҳаи аъинҳои феъли алнозр . Ва ҳам лои ибсрўни лأнҳои лои ҳаёаи лҳо ,у анмои ахбри ани алосноми болҳоءу алмими лонҳои мусаввараи алии сувара банӣ одам , мухбираи анҳо бأФъолҳм .

Ва қил : троҳм яъне алкФори инзрўни алики бأъинҳм ва ҳам лои ибсрўн , лأнҳми лои иқрўни бнбўтк , ман қавла :у алии أбсорҳми ғшоўаҳ .