Қавлаи таъолӣ : إни фии злки лоиаҳ эй ани фии злк алзӣ назул боломми алмҳлкаҳи ман анвоъи алъзоб , лъбраҳи лмни хоФи азоби алохраҳи аътқди сиҳҳатау вуҷӯда . Ва қил : « лоиаҳ » эй алломаи ани аллоҳи инҷзи ваъдаи ллмؤмнину ллонбёءи ани инсрҳми злки явми маҷмӯи ?лаи анноси иҳшри алхлоӣқи каллаами фӣау лӣси явми бҳзаҳи алсФаҳи алои явми алқимаҳу злки явми машҳӯди ишҳдаҳи аҳли алсмоўот ва аларзин . Ва фии тафсири шоҳиду машҳӯди ани алшоҳди Муҳамад ( с )у алмшҳўди явми алқёмаҳи қоли мақотил : ишҳдаҳи алрби ъзу ҷли фии млоӣктаҳи лързи алхлоӣқу ҳсобҳм . Ва фии алхбри алсҳиҳи ани абии ҳрираҳи қоли қоли расӯли аллоҳ ( с ) : « иҷмъи аллоҳи алхлқи явми алқимаҳи фии съиди воҳиди сами итлъи алайҳими раби Алъоламин Фиқўли итбъи кули инсони мо кони иъбду ибқии алмслмўни Фитлъи алайҳиму иърФҳм нафса , сам : иқўли анои рбкми Фотбъўнӣ .

Ва мо нؤхраҳи илои алиўми алмзкўри إлои лأҷли маъдӯди снўаҳу шҳўраҳу айёма ва соъота мегуяд : мо рӯзи қиёмат бо пас намедорем магари ҳангомии шимурдаро яъне ки : солҳо ва моҳҳо ва рӯзҳо ва соъатҳо аз он рӯз ки дунёи бёФридим то вақти қиёмати ҳама шимурдаему дониста , ва дар илми қадими худ муқарар карда , ва ном зада шуда , ва аз халқ пӯшида дошта , ки чанд сол ва чанд моҳ ва чанд рӯз ва чанд соъат бихоҳад гузашт то пас қиёмат буд , чун он рӯзгор басар ояд қиёмат буд ки як соъат дар пеш науфтад ва бо пас набӯд . Ва қил : ани злки алўқти сабъаи олоФи санаи мнзи халқи аллоҳи алднёи илои ани тнқзӣ .

« явми иأтӣ » асбти алёءи ?маккейу ёқӯби вслоу вқФо , маданӣу абӯи Амру алксоӣӣ , всло ва ҳазфҳо албоқўни фии улҳолин , ва исботҳо ва ҳазфҳо луғатон , тқўли алъараб : лои адр , ФтҳзФи алёءу тҷтзии болксраҳу злки лксраҳи алостъмол ,у алоҷўди фии алнҳўи исботи алёء . Гуфтаанд явми иأти ин явми бмънӣ ҳайнаст , эй ҳайни ётии злки алиўми алзии иҷмъи фӣаи алхлоӣқи лои такаллуми нафас эй лои ттклми нафаси фӣау лои тнФъи ман шФоъаҳ ӯ василаи إлои бإзнаҳи табораку таъолӣ . Мегуяд : рӯзи растохези рӯзӣ саъбаст ,у ҳавли он азим , ҳеҷ кас Зуҳра надорад ки сухан гуяд дар он рӯз , ва на ҳеҷ кас шафоат кунад , ёу силтӣ бар созад магари бадастӯрии аллоҳ . Ҳамонаст ки ҷое дигар гуфт : лои итклмўни إлои ман أзни ?лаи арраҳмон ва раво бошад ки аз дарозии рӯзи қиёмат дар он мўотну мўоқФ буд дар баъзе мўоқФ сухан гӯйанд чунон ки гуфт :у أқбли бъзҳми алии баъзи итсоءлўн ва дар баъзе нгўинди чунон ки гуфт лои интқўну лои иؤзни ?лаами Фиътзрўн .

Лои такаллуми нафаси إлои бإзнаҳ ва он гуҳ дар он рӯзи халқи ду гуруҳ бошанд гуруҳеи аҳли шақоват ки дар азал шқӣ буданду гуруҳеи аҳли саодат ки дар азал Саид омаданд Фмнҳми шқии кутубати алайҳи алшқоўаҳ ва манеҳам Саиди кутубати алайҳи алсъодаҳ .

Рӯй ани умри қол : лмои нзлт : Фмнҳми шқӣу Саид , қиллат : ё расӯли аллоҳ феъланам наамал азои алии шайъи ءи қад Фрғ манеҳам алии алии шайъи ءи лам иФрғ манеҳ ? қол : бали алии шайъи ءи қад Фрғ манеҳ ё умру ҷират ба алоқлому локини кули муяссари лмои халқи ?ла .

Фأмои аллазӣнаи шқўои ФФии алнори ?лаами фӣҳо зФиру шҳиқи алзФири аввали нҳиқи алҳмору алшҳиқи охира , шабаҳи асўотҳми фӣҳо бонкри алосўоти қоли абӯи алъолӣаи алзФири фии алҳлқу алшҳиқи фии алсдру алзФири аслаи ман алмзФўру ҳўи алшдиди алхлқ ,у алшҳиқи аслаи алтўли ман алҷбли алшоҳқ .

Холидин фӣҳо мо домати алсмоўоту алأрз ва гуфтаанд самовоти ӣнҷои атбоқ дӯзахасту арзи идроки он . Ва дар дигари ояти самовоти атбоқ биҳиштасту арзи турбати он ,у мустақӣмтар ваҷҳ онаст дар ҳар ду ки он кноитаст аз тобед бар мазҳаби араб ки гӯйанд : лои аклмку лои аФъли злки мо зри шорқ ,у тлъи кавкаб ,у ҳбти риҳ , ва ҳатто иъўди аллбни фии алзръ , ва ҳатто иъўди амс ,у ибизи алғроб , ва ҳатто ирҷъи алсҳми алии фавқа . Ва манеҳ қавли алшоър :

Трҷии алхиру антзрии аёбӣ

Азои мо алқорзи алънзии обо

Ва қоли амрؤи алқис :у ании муқӣми мо ақоми ъсиби бойени ҳамаи дарозӣ рӯзгор хоҳанду маънии абад . Он гуҳ гуфт : إлои мо шоءи рбки ин « мо » бмънӣ манаст яъне алои ман шоءи рбк , ва ҳам қавми мўҳдўни ихрҷўни ман алнору идхлўни алҷнаҳ . Мегуяд : ҷовид дар дӯзах бошанд ҳамеша магари қавмии муваҳҳидони гунаҳи корон ки пас аз он ки азоб чашиданд аллоҳи хост ки эшонро аз дӯзахи беруни орад ва ббҳшт фиристад ки шақовати эшон бҳкми азал абадӣ набӯд ва бар вифқи ин хабар Мустафоаст ( с ) .

Рӯй ҷобири бен абди аллоҳи қоли қрأи расӯли аллоҳ ( с ) : Фأмои аллазӣнаи шқўои илои қавла : إлои мо шоءи рбки Фқол ( с ) : « ани шоءи аллоҳи ани ихрҷи аносои ман аллазӣнаи шқўои ман алнори Фидхлҳми алҷнаҳи феъл »

Ва қол ( с ) : « ихрҷи қавми ман алнори баъди мо исибҳми минҳои сФъи Фидхлўни алҷнаҳи Фисмиҳми аҳли алҷнаҳи алҷҳнмиин »

Ва дар дигари ояти бойени қавл маънӣ онаст ки : некбахтони ҷовид дар биҳишт бошанд إлои мо шоءи рбки ман қадари макси алмъзбини фии алнори ман алмуваҳидини ман лдни духулҳо илои ани дхлўои алҷнаҳ , магари қавмӣ аз муваҳҳидон ки муддатӣ дар оташ бошанду худованди ту хост ки эшонро беруни орад ва ббҳшт фиристад Фҳؤлоءи лами ишқўои шқоءи ман идхли алнори алии алтобиду лои съдўои съодаҳи ман лои тмсаҳи алнор . Ва фии злки мо рӯй ани ибни аббоси қол : қавми ман аҳли алкбоӣри ман аҳли ҳзаҳи алқблаҳи иъзбҳми аллоҳи болнори мо шоءи бзнўбҳми сами иأзни ?лаами фии алшФоъаҳи ФишФъи ?лаами алмؤмнўни Фихрҷҳми ман алнори Фидхлҳми алҷнаҳи Фсмоҳми ашқёءи ҳайни ъзбҳми фии алнор . Фқол : Фأмои аллазӣнаи шқўои ФФии алнори ?лаами фӣҳо зФиру шҳиқи холидин фӣҳо мо домати алсмоўоту алأрзи إлои мо шоءи рбки ҳайни изни ?лаами фии алшФоъаҳи ахрҷҳми ман алнору адхлҳми алҷнаҳ ва ҳам , ҳам қол :у أмои аллазӣнаи съдўо яъне баъди алшқоءи алзии конўои фӣаи ФФии алҷнаҳи холидин фӣҳо ( мо домати алсмоўоту алأрз ) إлои мо шоءи рбк яъне аллазӣнаи конўои фии алнор . Қавлӣ дигар гуфтаанд ки осмонҳоу замини осмони дунёу замин дунёаст ва « ало » бмънӣ сӯйаст чунон ки касе гуяд луи кони маънои раҷули алои зайд яъне сӯии зайди лқотлно , агар бо мо мардӣ будӣ беруни азин зайди мо қаттол кардемӣ ҳамчунин маънӣ оят онаст ки эшон ҷовид дар он бошанд мо дом ки ин осмонҳоу замин бар пойаст ки ниҳояти дидор шумоаст ки аз абади худ ҳамин дидед берун аз он абади ҷовдона ки дар илм моасту бхўост моаст ки илм махлуқ бидон нарасаду ҳаргиз мунқатиъ нашавад . Ва қоли қтодаҳ : тбдли ҳзаҳи алсмоءу ҳзаҳи аларзи Фолмънӣ : холидин фӣҳо мо домати алсмоўоти тлки алсмоءу тлки аларзи алмбдлтони ман ҳотин .

Ва қил : إлои мо шоءи рбки ман зиёдаи аҳли алнори фии алъзобу аҳли алҷнаҳи фии алнъим . Ва қил : إлои мо шоءи рбки ман кўнҳми фии мҳлаҳи алднёу фии алтроби алии тӯли алблӣу фии алмўқФ ҳатто тзҳри алнор . Ва қил : إлои мо шоءи рбку ҳўи лои ишоءи ани ихрҷҳм , яъне луи шоءи ани ирҳмҳми лқдру локина , локинаи аълмнои анҳми холдўн абадан .

Рӯй абӯи ҳрираҳи қол , қоли расӯли аллоҳ ( с ) : « иؤтии болмўти явми алқимаҳи ФиўқФи алии алсроти Фиқол ё аҳли алҷнаҳи Фитлъўни хоӣФини вҷлини бони ихрҷўои ман мконҳми алзии ҳам ба , сами иқол : ё аҳли алнори Фитлъўни фараҳин мстбшрини ани ихрҷўои ман мконҳми алзии ҳам ба , Фиқоли ?лаам : ҳилли търФўни ҳозо ? Фиқўлўн : нъм , рбнои ҳозои аламути Фёмр ба Физбҳи алии алсрот , сами иқоли ллФриқини хлўди лои тҷдўни фӣҳо мўто абадан .

Ва أмои аллазӣнаи съдўои қрأи Ҳамзау алксоӣӣу ҳФси ани ъосм : съдўои бзми алсин ,у алўҷаҳи анаи мабнии ллмФъўл ба ман қўлҳм : саъдати алрҷли асъадаи съдои Фҳўи масъӯд ,у икўни мтъдёи лсъди комаи иқол : хзнтаҳи Фхзни ҳў ,у қрأи албоқўни съдўои бФтҳи алсин ,у алўҷаҳи анаи феъли лозими мабнии ллФоъли алии вазни феъли иқоли саъди фалони исъди съодаҳи Фҳўи Саид , комаи иқоли шқии ишқии Фҳўи шқӣу алсъди сабаби алхбри комаи ани зиддиҳи ман алнҳси сабаби алшри холидин фӣҳо мо домати алсмоўоту алأрзи إлои мо шоءи рбки ътоءи ғайри мҷзўз эй ғайри мақтӯъи анҳуам . Ътоءи насби алии алмсдр , эй атлъўои ътоء , қоли вкиъи куфрати алҷҳмиаҳи борубъи оёти ман китоби аллоҳи ъзу ҷли фии васфи Наими алҷнаҳи қавла : лои мақтӯъау лои мамнӯъаи қолўои тқтъу тмнъ . Ва қавла : أклҳои доим ва зиллҳо қолўо : лои идўм . Ва қавла : мо ъндкми инФд ва мо ъанд аллоҳи боқи қолўо : лои ибқӣ . Ва қавла : ътоءи ғайри мҷзўзи қолўо : иҷзу иқтъ .

Флои так фии марӣаи алмриаҳ , алшк , ва алФъл манеҳ : амтрӣу тморӣу Марии ғайраи ммороаҳу мроء , дар маънии ин ояти се қавл гуфтаанд : яке онаст ки лои тушаки ани ибодаи мо иъбдўнаҳи залол , эй Муҳамади нигар бгмон набошӣ ки парастиши ин батон ки Қурайши онро мепарастанд залоласту гуми роҳӣ . Дигари маънии лои тушаки анҳо тақлиди лобоӣҳм ва ақтдоء манеҳам баҳам , бгмон мабош ки эшон бойени ибодат батон тақлиди падарон хеш мекунанд ва бар паии аслофи хеш май раванд . Қавл сеюм онаст ки куффори ду фурқатанд , фурқатии нафй сонеъ мекунанд ,у бавуҷуди сонеъи бҳичи ҳол иқрор намедиҳанд ,у фурқатии бавуҷуди сонеъ иқрор медиҳанд аммо бо вай анбоз мегиранд ва батону тавоғитро мепарастанд , мегуяд : лои тушаки фии ани ҳؤлоءи фии алкФри кҳؤлоءи нигар бгмон набошӣ ки ӣнони ҳама дар куфр яксонанд ва ҳар ду фурқат гумроҳанд мо иъбдўни إлои комаи иъбди обоؤҳми ман қабл эй ҳам кобоӣҳми фии алкФру алтқлид . Ва қавла : комаи иъбд яъне комаи кони иъбди ФҳзФи лон қабл идли алайҳу إнои лмўФўҳми нсибҳми ҳзҳми ғайри мнқўс яъне ҳзҳми ман алрзқ . Ва қил : ман алхиру алшр . Ва қил : ман алъзоб .

Рӯй аўсти бен Амри албҷлии қол : қдмнои алмдинаҳи ФолФити абои бикри алии алмнбри ихтби анноси Фсмътаҳи иқўли қоми Финои расӯли аллоҳ ( с ) қоли сأлўои аллоҳи алъоФиаҳи ?фонаи лами иъти аҳади афзали ман мъоФоаҳи баъди яқину аёкму алрибаҳи ?фонаи лами иؤти аҳадашад ман рибаҳи баъди куфр .

Ва лақади отинои Мӯсои алкитоби ФохтлФи фӣаи ҳозои тасаллӣаи ллнбӣ ( с ) б : Мӯсо ва мо кони илқоаҳи ман қавмаи ман ткзибҳм Аёау ахтлоФҳми фӣ алтўриаҳ мегуяд : Мӯсоро тавроти додему аҳли таврот дар он ду гуруҳи гаштанди қавмии буи имон овараданд ва устувор гирифтанду қавмӣ кофар шуданду дурӯғ зан гирифтанд , эшон бо таврот ҳамон карданд ки қавми ту бо қуръон . Гуфтаанд : ин ихтилофи эшон баъд аз беъсат Мустафоаст яъне ахтлФи ман баъди мо атоҳми Муҳамад , фии тасдиқ мо назул фӣҳо ман хабари нбўаҳи Муҳамаду луи лои калимаи сабқати ман рбки бтأхири алъзоби ани ИМАи Муҳамади илои явми алқёмаҳи лқзии бинҳм яъне лоҳлкўои фии алднёу Фрғи ман ъзобҳм . Ва қил :у луи лои калимаи сабқати ман рбки бтأхири алъзоби ани аҳли алкитоби лоҳлкўои ҳайни ахтлФўои фии алтўриаҳу إнҳми лФӣ шак манеҳ эй ман алтўриаҳ . Ва қил : ман алқуръони мриби зии риби мавқеи фии алрибу алтҳмаҳу إн куллан лмои бтшдиди إну тахфиф « лмо » қироати бӯи умру ксоиӣ ва ёқӯбасту бойени қироат « мо » бмънӣ манаст чунон ки аҳл ҳиҷоз гӯйанд : субҳони мо сбҳи ?лаи алръд , эй ман сбҳи алръду лоам дар « лмо » лоам таъкӣдаст ки дар хабар « ан » шаваду лоами лиўФинҳми лоами қисми мҳзўФ мзмраст ,у алтқдир :у аллоҳи лиўФинҳм . Мегуяд : ҳама ки душманонанд китобӣу мушрик ҳама онаст ки ҳқо ки боишон хоҳад супурди ҷазои кирдорҳои эшон худованди ту . Ва раво бошад ки « мо » зиёдат бошад зайдати байни алломини лиФсли бинҳмои кроҳаҳи иҷтимоҳо . Ибни касӣру нофеъи إн куллан лмо ҳар ду бтхФиФ хонанд ва ин ҳам бар маънии қироат авваласту асли ан « ан » бӯда ФхФФту бқии амалҳо . Шомӣу Ҳамзау ҳФси إн куллан лмо навен ва мем ҳар ду бтшдид хонанд ,у алўҷаҳи ани аласли фӣа :у ан куллан лмни мо лиўФинҳм , Фўслт « ман » алҷораҳи бмои Фонқлбт алнўн мемо ллодғоми Фоҷтмъти слоси мимоти ФҳзФти аҳдиҳни Фбқии лмои болтшдид ва « мо » бмънии ман комаи зкрноу исми лҷмоъаҳи анноси комаи қоли таъолӣ : Фонкҳўои мо тоби лаками ман алнсоء эй ман тоб . Ва алмънӣ :у ан куллан лмни аллазӣнаи лиўФинҳми рбки أъмолҳму қироати абӯи бикр аз ъосми إн куллан бтхФиФ навенаст ва « лмо » бтшдид мем ,у алўҷаҳи ан « ан » алии мо сабақи ман анҳо мухаффафаи ман алшдидаҳу лмои алии мо зкрнои ман ани аслаи ман моу алломи ҳаии алтии тдхли алии хабар « ан »у алломи фии лиўФинҳми ҳаии алломи алқсми алии мо сабақи фии алҷмиъ ,у алтқдир :у ан куллан лмни моу аллоҳи лиўФинҳми рбки أъмолҳм ва « мо » бмънӣ « ман » комаи зкрно . Ва иҷўзи ани икўн « ан » ллҷҳд , бмънӣ : « мо »у интисоб куллан бнзъи алхоФз ,у алтқдир :у ани ман кул , ва « лмо » бмънӣ : ало ,у алмънӣ : мо кули ман алмؤмну алкоФру албру алФоҷри алои лиўФинҳми рбки أъмолҳми кқўлаҳ : إни кули нафаси лмои алайҳои ҳофиз эй мо кули нафаси алои алайҳои ҳофизи إнаҳи бмои иъмлўни хабири иълм алсолҳ манеҳаму ғайри алсолҳ .

Фостқми комаи أмрти ҳозои алкломи ҳоҳноу фии сӯраи ҳами шомили кули амри хўтб ба расӯли аллоҳ ( с ) фии алқуръону хориҷа , иқўл : астқм ё Муҳамади комаи амрки рбку блғи алрсолаҳу адъи анноси илои алоямони биллоҳ , мегуяд : рост бошу рости зӣ бар бурдборӣу ҳушёрӣу мардӣу мардумӣу ҷавонмардӣу худои тарсӣу худои парастӣ пайғом бирасону халқ бар дайн ҳақ хон . Ва қил : астқми алии алқуръону лои тшрк бешиӣоу таваккули алии Фимои инўбк .

Қол : Ассадии улхитоби ллнбӣу алмрод ба умматау қоли ибни аббос : мо нзлти алии расӯли аллоҳ ( с ) фии ҷамеъи алқуръони ояи канташаду лои ашқи алайҳи ман ҳзаҳи алоиаҳ ,у лзлки қоли лосҳобаҳ , ҳайни қолўои лақади асраъи алики алшиб , Фқол : шибтнии сӯраи ҳуд ва ман тоби мък яъне ман аслму омни бки Флистқимўоу лои ттғўо эй лои тҷоўзўои амри аллоҳи إнаҳи бмои тъмлўни басири иълми аъмолкми Фиҷозикми алайҳ .

Ва лои тркнўои إлии аллазӣнаи злмўо эй лои тмилўои илайҳаму лои ттмӣнўои илои қўлҳму лои тдоҳнўҳми ман қавла : вдўои луи тдҳни Фидҳнўну қил : алркўни илои алзлмаҳи алрзои баъамали алзлмаҳ , эй лои трзўои боъмолҳми Фтмскми алнору иқол : лои тасоҳуби алошрори ?фони злки иҳрмки сҳбаҳи алохёр . Тқўл : рукни илайҳи иркни ркноу рукни иркни ркўно .

Ва қоли қавм : рукни иркн ,у ҳаии шозаи нодаррау аФсҳи аллғот : рукни иркн ,у алркни ноҳияи ман алҷбл ӯ алҳоӣти қавӣа . Ва бдонкаҳи мис дар қуръон бар се ваҷҳаст : яке бмънии исобати чунон ки дарин оят гуфт : Фтмскми алнор эй исибкми лФҳҳо . Ва дар сӯра алоъроФ гуфт : миси обоءнои алзроءу алсроء эй асоби обоءнои алшдаҳу алрхоء .

Ва дар сӯра с гуфт : мусинии алшитон эй асобнӣ ва дар сӯра алҳҷр гуфт : лои имсҳми фӣҳо насб эй лои исибҳм . Ва дар ол умрон гуфт : إни тмсскми ҳасанаи тсؤҳм эй ани тсбкм . Ваҷҳи дувуми миси бмънии ҷимоъ , кқўлаҳ : фии албқраҳи мо лами тмсўҳн яъне мо лами тҷомъўҳну إни тлқтмўҳни ман қабл أни тмсўҳн . Ва фии алоҳзоби сами тлқтмўҳни ман қабл أни тмсўҳн яъне ман қабл ани тҷомъўҳн . Ваҷҳи сеюм мисаст бмънии хбл ,у злки фии қавлаи таъолӣ : алзии итхбтаҳи алшитони ман алмс , қавла : ва мо лаками ман дуни аллоҳи ман أўлёءи аъвони имнъўнкми ман азоби аллоҳи сами лои тнсрўни ҳолу лӣси бътФ эй ҳолкми ҳинӣзи ҳозо .

Ва أқми алслоаҳи тарафӣ алнҳор мегуяд : бпои дори намоз бар ду гӯшаи рӯзи як тарафи намози бомдод ва як тарафи намози дигару злФои ман аллил яъне намози шом ва хуфтан . Ин қавл ҳасанаст , муҷоҳид гуфт : тарафии алнҳори намоз бомдодасту пешину дигару злФои ман аллили шом ва хуфтан то ҳар панҷ намоз ҷамъ кунад , мақотил гуфт : салоаи алФҷру алзҳри тарафу салоаи алъсру алмғрби тарафу злФои ман аллили алъшоءи алохраҳ .

Азҳрӣ гуфт : тарафии алнҳор , ғдўаҳу ъшиаҳи Фслоаҳи алФҷри фии аҳади алтрФину салоаи алзҳру алъсри фии алтрФи алохру тсмёни слўтии алъшӣу злФои ман аллил , эй соъоти аллили ман аввала ва фӣҳо алмғрбу алъшоءи алохраҳ ,у анмои самяти алсоъоти алтии фии аввали аллили злФо , лқрбҳои ман алнҳори воҳдтҳои зулфа мисли ғурфау ғрФу ркбаҳу ркб . Ва насби тарафӣу злФои алии алзрФи комаи тқўл : ҷӣти тарафии алнҳору аввали аллил . Ва қил : яъне слўтии алъшоءи лзлФаҳи аҳдиҳмои ман алأхрӣ ва қурбҳо минҳо .

إни алҳсноти изҳбни алсиӣот яъне ани алслўоти алхмс . ИкФрни мо бинҳни ман алхтоёи алсғоӣр . Ва ани абии Усмони қол : канти маъаи салмони таҳти шаҷараи Фохзи ғснои минҳои ёбсои Фҳзаҳ ҳатто тҳоти варақа . Сами қоли лии салмон : алои тсӣлнии лами аФъли ҳозо ? Фқлт :у лами тФълаҳ ? қол : ани алмслми азои тўзأи сами аҳсани алўзўءи сами слии алслўоти алхмси тҳоти хатоёаи комаи тҳоти ҳозои алўрқ . Сами телаи ҳзаҳи алоиаҳ :у أқми алслоаҳи тарафии алнҳори алоиаҳ .

Ва рӯй ани абои алисри Амри бен ғзиаҳи алонсории кони ибиъи алтмр , Фоттаҳи умароаи тбтоъи тмро , Фқол : ани фии албити тмро аҷўд манеҳ Фҳли лаки фӣа ? қолат : нъм . Фзҳби баҳои илои байта , Фзмҳои ило нафса ва қаблҳо . Фқолт : атқи аллоҳ . Фтркҳо ва надам алии ҳозои Фотӣ алнабӣ ( с )у қол : ё расӯли аллоҳи мо тқўли фии раҷули роўди амрأаҳи ани нафасҳо . Ва лами ибқи шиӣои ммои иФъли алрҷоли болнсоءи алои ркбаҳи ғайри анаи лами иҷомъҳо . Фқол : умри лақади стрки аллоҳи луи стрти алии нФск ,у лами ирди алайҳи расӯли аллоҳ ( с )у қол : антзри фӣаи амри рабӣ ,у ҳазрати салоаи алъсри фаслӣ алнабӣ си алъсри Флмои Фрғи атоаҳи Ҷабраил ъ бҳзаҳи алоиаҳи Фқол алнабӣ ( с ) ин абӯи алиср ? Фқол :ҳо анои зо ё расӯли аллоҳ , қол : أи шаҳдати маънои ҳзаҳи алслоаҳ ? қол : нъм . Қол : азҳби ?фонҳо куффораи лмои амалат . Фқоли умр : ё расӯли аллоҳи أи ҳозои ?ла хоссаам лнои омма ? Фқол : бали ллноси омма .

Ва рӯй ани расӯли аллоҳ ( с ) раъии рҷлои иқўл : аллоҳами ағФри лӣ ва мо Ароки тғФр , Фқол алнабӣ с : мо асўءи знки брбк . Фқол : ё расӯли аллоҳи ании азнбти фии алҷоҳлиаҳу алисломи Фқол : ( с ) мо фии алҷоҳлиаҳи Фқди мҳоаҳи алислом ва мо фии алисломи тмҳўаҳи алслўоти алхмс , Фонзли аллоҳи таъолӣу أқми алслоаҳи тарафии алнҳору злФои ман аллили إни алҳсноти изҳбни алсиӣот ва рӯй ан алнабӣ ( с ) қол : мисли алслўоти алхмс мисли наҳри ҷори ғмри алии боби аҳдкми иғтмси фӣаи кули явми хумси мароти Фмои зои ибқини ман дрнаҳ .

Ва қил : алҳсноти фии ҳзаҳи алоиаҳи қавли алъбд « субҳони аллоҳу алҳмди ллаҳу лои илоҳи алои аллоҳу аллоҳи Акбар » злк эй ҳозои алзии зкрно .

Ва қил : алқуръони зикрии ллзокрини ваъзи ллмтъзин .

Ва асбр ё Муҳамади алии мо исибки ман азии қўмку астъни алии мо амрат ба болсбри ?фони болсбри тноли дараҷаи алмҳснин . Ва қилу асбри алии алслоаҳи Фإни аллоҳи лои изиъи أҷри алмҳснин эй алмслин . Ҳўи кқўлаҳ :у أмри أҳлки болслоаҳу астбри алайҳо .

Флўи лои кони ман алқрўни ман қблкм эй ?ҳуллои кон ,у ҳўи мавзӯи ллтҳзизу ихтси билфеъли أўлўои бақияи албқиаҳи албоқии ман алшии ء эй ман бақиятаи ?лаи бақияи ман алрأӣу алъқлу алтмиизу албсираҳи ФиърФ алҳақ ман алботлу алсўоби ман алхтأ . Ва қил : أўлўои бақияи асҳоби ҷимоъаи тбқии ман нслҳм ,у алмънӣ : лу кон манеҳам ман ҳзаҳи сифата лмо назул баҳами алъзоби إлои қлилои ммн أнҷино манеҳам ин астсноء мунқатиъаст эй локин қлило манеҳам анҷиноҳми лонаами конўои бҳзаҳи алсФаҳ . Мегуяд : ҳар қарнӣ аз пешинон ва ҳар қавмӣ ки дар миёни эшон зиракон буданд ки мебоз заданд аз фасоди он қавмро азоб накардем ва он андак қавм буданд чаро он дигарон қавмҳо ки азоб кардем дар миёни эшон ҳам зиракони набуданд ки эшонро боз задандӣ аз фасод то мо эшонро азоби нкрдимӣу атбъи аллазӣнаи злмўои мо أтрФўои фӣае атбъи алзлмаҳи мо нъмўои фӣаи ман лаззоти алднёу осрўаҳу нсўои алохраҳ .

Ва маънии атрФўои мкнўои ман алтрФаҳу ҳаии алтнъм , эй осрўои злки алии тоъаҳи аллоҳи Фҳлкўоу конўои муҷримин кофарин .

Ва мо кони рбки лиҳлки алқрии бзлм эй бзлми ман аллоҳу أҳлҳои мслҳўни мؤмнўни мҳснўн , ин як қавл онаст ки дар навбат аввал рафт . Маънии дигар : ва мо кони рбки лиҳлки алқрӣ бзлм манеҳам , эй бъзҳму алоксри алии алслоҳ , худованди ту бар он нест ки аҳли шаҳрӣ ҳалок кунад бонкаҳи қавмӣ аз эшон зулм кунанд чун бештарини эшон бар салоҳ бошанд . Се дигар қавл онаст ки мо кони рбки лиҳлки алқрии бзлм бшрк манеҳаму أҳлҳои мслҳўни фии алмъомлоти Фимои бинҳми иأмрўни болмърўФу инҳўни ани алмнкру лои излми бъзҳм баъзан , мегуяд : худованди ту онро нест ва нахоҳад ки аҳли шаҳриро ҳалок кунад бшрку куфри эшон чун дар муомилот бо якдигари инсофу адл нигаҳ доранд ва бар якдигар зулм накунанду амри маърӯф ва наҳй мункир бпоӣ доранд аз баҳри онкии мукофоти куфру ширки оташ дӯзахасту мукофоти зулму таъаддӣ дар ширки аҳлоку азоби дунё . Ва лиҳозои қоли ибни аббос : лами иҳлки аллоҳи қарияи болшрк ҳатто анзоФи илайҳи зулми бъзҳм баъзан .

Ва қоли бъзҳм : алслоҳи фии салосаи ашёъи фии акли алҳлолу атбоъи алснну мухолифаи алҳўӣ .

Ва луи шоءи рбки лҷъли анноси أмаҳи воҳидаи мусалламин каллааму локини лами ишоءи кзлк , агар аллоҳи хостии халқи ҳама мусулмонон будандӣ бар дайни росту миллати дуруст . Ҳамонаст ки ҷой дигар гуфт :у луи шоءи аллоҳи лҷмъҳми алии алҳдӣ агар аллоҳ хостед ҳамаро роҳ намудед ва ҳидоят додед локин нахост ва ин ҳукм дар азал накард ки эшонро мухталифи офарид бар миллатҳо ва дайнҳои парокандаи ҷудо ҷудо хоҳанд буд аз ҷуҳудӣу тарсоеу гбркӣ .

إлои ман раҳми рбки алои ман ъсми рбки брҳмтаҳи Фҳдоаҳи илои алоямони ?фонаи ноҷи ман алохтлоФи болботл , магар касе ки аллоҳи брҳмти хеш ӯро азин ихтилофи ботил маъсӯм дорад , ва ӯро бароаи ҳақу дайни исломи роҳи намояд , он гуҳ гуфт :у лзлки хлқҳм яъне аҳли алохтлоФи ллохтлоФу аҳли алрҳмаҳи ллрҳмаҳ , халқ ки офариди ихтилофроу раҳматро офарид , қавмии раҳматро офарид , некбахтонанд сазои биҳишт , қавмии ихтилофи ботилро офарид , бадбахтонанд сазои дӯзах , эшонро чунин офарид то дуруст шавад ончӣ гуфт : Фриқи фии алҷнаҳу Фриқи фии алсъиру темати калимаи рбк эй ҳукмаи алсобқи фии аҳли алнори анаи имлأи ҷаҳаннами ман алҷнаҳу анноси أҷмъин эй мнҳмои лои ман аҳдҳмоу лӣси злки ллоҳотаҳ ,у қил : ман Асоаи алҷнаҳу анноси аҷмъини Фикўни ллоҳотаҳ .

Ва куллан нақси алейк куллан мансӯби бнқс мо насабт мавзеаи насби лонаи бадали ани кул , яъне нақси алейк ман أнбоءи алрсл мо насабт ба Фؤодку нақавӣ ба қлбки Фттиб бау тсбри сбрҳм , эй Флои тҷзъи ман такзиби қўмку аслки сиблати алрсли қблки фии алсбри алии амри рбк . Мегуяд : эй Муҳамади қиссаҳои пешинён ,у ойини рафтагону ахбори пайғомбарон , бар ту хондем то бадоне ки он пайғомбарони ҳама бар балоу азои қавми хеш чун сабр карданд ва дар охири нусрату қӯти мо чаҳ диданди онро кардем ва бар ту қисса ҳо хондем то дили қавии дорӣ ва аз азои душманону таъни бегонагон бас нанолӣ ва бар такзиби эшон сабр кунӣу гӯши бнсрти дорӣ ки мо дар азал ҳукм кардаем ки пайғомбарони худро нусрати диҳеми إнои лннсри рслноу аллазӣнаи омнўои إни ҷнднои ?лаами алғолбўн ва дар баёни ин қиссаҳо ҳуҷҷат равшанаст ,у далолати тамом бар сиҳҳати набуввату сидқи рисолати Мустафо ( с ) ки ваии пайғомбари уммӣ буд ҳаргизи бмълмии норафта ,у мؤдбии надида , ва ҳеҷ китоби нохонда ва на ҳеҷ чизи навишта , ва он гуҳи ахбори пешинёну сайри мулӯк ва ақосисамам чунон баён мекард ва аз ҳама хабар медоду ончӣ дар тавқ башар набошад ки аз зоти худ бар созад изҳор мекард ва бар забон меронаду Фсҳои арабу зиракони олами ҳама аз он оҷиз гашта , оқил чун дар нигарад донад ки ин санъат башар нест , ҷузи ваҳй пок нест ,у ҷузи рисолати худованду номаи вай бар забон Ҷабраил нест ,у рисолату набуввати ваии ҷузи сидқ ва ростӣ нест , сифати уммӣ дар ҳақи оламёни нақс буд дар ҳақи вай ҳунар омад то лои ҷурм ӯро бойени сифат ҷилва карданд ки : аллазӣнаи итбъўн алрасул алнабӣ алأмӣ , қавла : мо насабт ба Фؤодки ин тасбиту таскини дили Мустафо ( с ) на аз онаст ки дар ваии шаккӣ буд локин ҳар ҷой ки далолати қавитару бурҳони бештари он кор ва он ҳукм дар дили собиттар ,у дил буи орамидатар , ҳам чунон ки иброҳӣм гуфт ( с ) :у локини литмӣни қалбӣу ҷоءки фии ҳзаҳ алҳақ эй мо ҷоءки фии ҳзаҳи алсўраҳ алҳақ маъаи мо ҷоءки ман алҳақ фии соири алқуръон ҳар чаҳ бмстФӣ фурӯ омад . Аз қуръону пайғоми ҳама ҳақасту росту поку некӯ , аммо ин сурати бзкр махсӯс кард ки дарин сурати ақосис анбиёасту мавоъизи фаровону зикри биҳишту дӯзаху таҳқиқи таъкӣдро гуфт : дарин сурати ҳама ростӣ омад бтўу дурустӣ ва ин далел нест ки беруни азин ҳақ нест ҳам чунон ки касе сухани шунӯд аз касе гуяд : ҳозои ҳақ , Флиси иҷби ман ҳозои ани икўни мо сўоаҳи ботилло . Фкзлки фии қавла :у ҷоءки фии ҳзаҳ алҳақ . Ва қил : ҷоءки фии ҳзаҳи алднё , эй алнбўаҳ . Ва мавъизау зикрии ллмؤмнини ибраи лмни аътбри тазаккури лмни тазаккур .

Ва қул ллзини лои иؤмнўни аъмлўои алии мконткми қрأи абӯи бикр « мконоткм » болҷмъи إнои ъомлўн .

Ва антзрўои إнои мнтзрўни ҳозои амри таҳдиду ваъид , эй аъмлўои мо антми ъомлўни алии ғайри мо антми алайҳу антзрўои мо иъднокми алшитони анои мнтзрўни мо иъди рбнои ман алнср .

Қил : ҳўи мансӯхи боиаҳи алсиФ .

Ва ллаҳи ғайби алсмоўоту алأрзи хзоӣнҳмо ,у қил : ҷамеъи мо ғоби ани алъбод ,у қил : ғайби нузули алъзоби ман алсмоء ,у қил : мо аштмлти алайҳи алсмоўоту аларзу إлиаҳи ирҷъи алأмри каллаи фии алмъоди Флои ибқии лоҳди фӣаи малику лои амр . Қрأи нофеъу ҳФси ирҷъи алأмри бзми алёءу фатҳи алҷим эй ирд , Фоъбдаҳи вҳдаҳу атъимаи лонаи мустаҳаққи алъбодаҳу алтоъаҳ ,у таваккули алайҳ , сқ ба ,у Фўзи амрки илайҳ ва мо рбки бғоФли ъмои иъмлўни иқўл : ҳўи олами бмои иъмли алхлқи аҷмъўни иҷзии алмҳсни боҳсонаҳу алмсии ءи босоءтаҳ . Қироати маданӣу шомӣу ҳФсу ёқӯби тъмлўн ба тоء аст мегуяд : аллоҳ ноогоҳ нест аз ончӣ шумо мекунед некӣ аз некон шумо медонад , ва онро подош диҳад ,у бадӣ аз бидон шумо медонад , ва мебинад ва онро ҷазо диҳад . Боқӣ ба ёء хонанд маънӣ онаст ки : аллоҳ ғофил нест аз ончӣ душманон мекунанд , ин оят аз ҷавомеъ алкуламаст , дар он эҷоз лафзаст ,у ҳасани назм ,у касрати маъонӣ ,у ишорати ббдоиту ниҳоят . Мегуяд : илми осмону замин ва ҳар чаҳ дар он ,у илми ҳамаи гузаштҳоу бўдниҳои хдоирост дар бдоиту ниҳоят , малику малики ҳамаи верости қудрати ваии ҳамаро шомилу ҳукми вай бар ҳамаи нофиз , офаридагони ҳамаи раҳеу банда ӯ , бар ҳама воҷибасту лозими ибодату тоъат ки молики ҳамаи бҳқиқт ӯ , бозгашти ҳамаи кору ҳамагони бадв , кирдори бандагони неку бади имрӯзи бмшиту хост ӯ , фардо ҳар касеро ҷазои кирдор аз савобу уқоб ӯ , рӯй ани каъби алоҳбори анаи қол : хотимаи алтўриаҳи ҳзаҳи алоиаҳ .