Қавлаи таъолӣ : «у қоли алмалик » қили лмои анқзти мадаи Юсуфи алтии вақтҳо аллоҳи лҳбсаҳи атоаҳи Ҷабраили алайҳи ассаломи Фбшраҳи бмлки Мисру алҷмъи байнау байни абўиаҳу ани ткўни сабаби хурӯҷаи рؤёи алмалики пас аз онки рӯзгори дарози Юсуф дар зиндон бимонад , сабаби халоси ваии он буд ки малики Миср хобӣ дид , гуфтаанд ки ин малик эдар азФираст азизи Миср . Ва қавмӣ гуфтанд ки малик Мисраст алрёни бен алўлид ки азиз гумоштау коргузору хозини вай буд , « إнии أрӣ » эй раъйати фии алмноми конӣ арӣ , « сабъи бақарот » албқраҳи мؤнсаҳу қили бали албқраҳи колҳмомаҳи тқъи алии алмзкру алмؤнс , « смон » ҷамъи сминаҳи ксбиҳаҳу сабоҳу зарифау зроФ , « иأклҳни сабъи ъҷоФ » зъоФи мҳозилу алъҷФашад алҳзолу алФоъли аъҷФу ъҷФоءу алҷмъи ъҷоФи шзи ани алأқисаҳ . Малик гуфт бихоб дидам ки аз ҷӯии хушки тиҳӣ беоб берун омадӣ ҳафт гови сиёҳи фарбеҳи некӯ чунонк гӯйии брўғн чарб карда буданду буии машк аз эшон медамид пеши тахт ман омаданду боистоднд ва ман дар эшон мутаъаҷҷиб бимонадам ва дар он менагарм ки ҳафт гови дигари сурхи ранги лоғари заъифи ҳам аз он ҷӯии тиҳӣ бар омадандӣ ва ин ҳафт гови фарбеҳро фурӯи бурдандӣ ва дар эшон аз хӯрдану фурӯи бурдани он ҳеҷ зёдтӣу афзӯнӣ падед наомадӣ ва ман дар дидан он хираи фурӯи монда , ки ногоҳ аз гӯшаи тахти ман ҳафт қзиби сабз бар омадӣ ва бар сар ҳар яке хӯшае сабзи донаи он расида ва аз ҷониби дигари ҳафт қзиби зарди баромадӣ бар сар ҳар яке хӯшае зарди хушки донҳои он но , ин хушҳои зарди хушк млтўӣ шудӣ бар он хушҳои сабз то он хушҳои сабзи ҳамаи зарди гаштӣу хушки гаштӣ , инаст ки раб Алъоламин гуфт : «у сабъи сунбулоти Хизру أхри ёбсот » эйу сабъи сунбулоти ахри ёбсот . Ахри ҷамъи ахрӣу ахрии тأниси охир .
Малик аз ин хоб битарсед , мутафаккиру ғамгини гашт , ашрофи қавми худро гуфт : « ё أиҳои алмлأи أФтўнии фии рءёии إни кантами ллрءёи тъбрўн » эй ани кони лаками баҳои илми Фсрўҳо , ъбри алтриқи қитъау ъбри алрؤёи қатъи алҳкми баҳоу бтأўилҳои ахзи злки ман ъбри алнҳру ҳўи мақтаау шата .
« қолўои أзғоси أҳлом » эй тхолити аҳломи козибаи лои ҳқиқаҳи лҳо . Иқоли лкли мухталити ман бқл ӯ ҳашиш ӯ ғайриҳумои зғс , « ва мо нҳни бтأўили алأҳломи бъолмин » эй лӣси таъбири алрؤёи ман шأнноу ълмно . Алоҳломи ҷамъи ҳаламу ҳўи мо ирии фии алнўм ва алФъл манеҳ ҳлмти аҳлми бФтҳи алломи фии алмозӣу змҳои фии алғобри ҳлмоу ҳлмои Фонои ҳолам .
«у қол алзӣ наҷо мнҳмо »у ҳўи алсоқӣ , «у адкри баъди أмаҳ » эй тазаккури баъди замон , иқоли адкру аздҷру аздони ҳаии долоти аломъону алмболғаҳ . Чун малики он хоб бигуфту ашрофи қавми вай аз таъбири он оҷиз омаданд , он ғуломи соқиро ҳадиси Юсуф ёд омад , бар пой хост ва он маликро офарин кард он гуҳ гуфт ғуломии канъонӣ аз он Зулайхои зани азизи бзндон дайр соласт то маҳбӯсасту таъбири хоб нек донад ва дар ибтидо ки ман бо вай бзндон будам хобӣ дидам пеш вай шудам ва бо ӯ гуфтам ва ӯ таъбир кард чунонк буду ғуломии зебоу доно ва хирадмандаст ва бар миллат иброҳӣмаст ва чун ман ӯро дидам пайвастаи бшб намоз кардӣу буруз рӯза доштӣу беморонро иёдат кардӣ ва аз баҳри эшон доруи харидӣу ғамгинонро дилхушӣу мазлӯмонро тасаллӣ додӣу навмедонро бФрҷ аўмидўор кардӣу таомӣ ки доштӣ дар зиндон бҳоҷтмндон додӣ ва бо ин ҳамаи ҳунар ҷавонӣаст баланди боло , сиёҳи чашм , пайвастаи абрӯ , некӯи андом , танги даҳон , равшани дидор , дар хомӯшӣ бо мҳобт , дар гуфтор бо малоҳат , аз давр бо савлат , аз наздик бо ҳаловат , бурдбор , некӯкор , ширини дидор , бо ин ҳама мегуяд ки аз фарзандони иброҳӣм халилам , писари он пайғомбар ки бўодӣ канъонаст : ёқӯби бен исҳоқ .
Малик гуфт ба он ғуломи соқӣ ки рӯи ин хоб аз вай бипурс то таъбир кунад , соқӣ рафт ва дар зиндон шуд гуфт : « Юсуфи أиҳои алсдиқи أФтнои фии сабъи бақароти смони иأклҳни сабъи ъҷоФу сабъи сунбулоти Хизру أхри ёбсоти лаълии أрҷъи إлии аннос » эй илои алмалик , ?фони алмалики роҳои фии манома . Ва қили илои анноси ҷмиъо , « лълҳми иълмўн » таъвили рؤёи алмалик ,у қили лълҳми иълмўни ҳолку мнзлтку мқолки Фикўни злки сабаби хрўҷки ман алҳбс .
« қоли тзръўни сабъи синӣни дأбо »у қрأи ҳФси добои бФтҳи алҳмзаҳу ҳумои луғатони кшъру шеъру наҳру наҳр , добо эй мттобъаҳ . Ва қили добо яъне алии ъодткми алмстмраҳи алдоӣбаҳу алдأби улодау алдўби алмболғаҳи фии уссайр . Ва алзръи ман алхлқи ҳрс ва ман аллоҳи анбот . Маъбарон гуфтанд гови фарбеҳ далел кунад бар соли фароху неъмати фаровон ва гов назор заъиф далел кунад бар хушки солу қаҳту ниёз . Ва ҳамчунин хушҳои сабз далел кунад бар заръи некӯи расидаи тамоми риъ дар соли фарохӣ ва хушҳои хушк далел кунад бар фасоди кишти зор ва нобӯдани қӯту танагии маишат . Юсуфи садиқи таъбири он хоби малик ҳамин кард ва эшонро фармуд то дар солҳои фарохӣ захира ниҳанд хушки солро ки дар пеш буд ва дар он захира ниҳодани роҳи савоб боишон намӯд аз рӯй насиҳату шафқат . Ва злк лкўнаҳ набиё , инаст ки раб алъзаҳ гуфт : « қоли тзръўни сабъи синӣни дأбо » агар чаҳ блФз хабар гуфт , бмънӣ амраст эй азръўо , гуфт бакоред ҳафт сол бакӯшашу ҷаҳди тамом , « Фмои ҳсдтми Фзрўаҳи фии сунбула » ҳар чаҳ аз он бдрўиди ҳам чунон дар хӯша бигзоред , ?фонаи абқии ?ла ки дона дар хӯша ба бимонад « إлои қлилои ммои тأклўн » магари он андак ки михўрид , яъне кам хуред .
« сами иأтии ман баъди злки сабъи шаддод » эй мҷдботи съоб ,у ҳозои таъвили албқроти алъҷоФу алснобли алёбсот , « иأклни мо қидматами лҳн » ириди тأклўни фӣҳо , Фоснди алФъли илои алзрФи кқўлҳми лайлаи қоиму нҳораҳи соӣм . Ва манеҳ қавли алшоър :
Нҳорк ё мағрури саҳву ғФлаҳ
Ва лек наваму алрдии лаки лозим
Фолнҳори лои исҳўу аллили лои иному анмои исҳии фии алнҳору иноми фии аллил .
Мо қидматами лҳн эй адхртми лҳни ман алҳби фии алснини алмхсбаҳ , « إлои қлилои ммои тҳснўн » тдхрўни астзҳороу иддаи лбзўри алзроъаҳ .
« сами иأтии ман баъди злки ом » ҳозои ман хабари Юсуф ( ъ ) ъмои лами икни фии рؤёи алмалику локинаи ман алғиби алзии атоаҳи аллоҳи ъзу ҷл , комаи қоли қтодаҳи зодаи аллоҳи илми санаи лами исӣлўаҳи анҳо . Фқоли сами иأтии ман баъди злки ом эй алснаҳи алсомнаҳ , « фӣаи иғоси аннос » иғос аз ғис гирифтаед яъне ки мардумонро борон диҳанду наботу неъмати фаровон буд ва раво бошад ки аз ғўс буд , иқоли астғоси Фоғосаҳ эй иғисҳми аллоҳи ман алқҳту алҷўъ , «у фӣаи иъсрўн » эй иксри алсмору алоънобу алсмсму алзитўни Фиъсрўнҳоу итхзўни алодҳону алошрбаҳ . Қоли ибни аббоси иъсрўн эй иҳлбўни алмўошии ман ксраҳи алмроъӣ . Абӯ убайда гуфт : иъсрўн аз асра гирифтаанд ва асра наҷотаст яъне ки дар он сол аз танагӣу қаҳт ва ниёз барраанд . Ҳамзау ксоиии тъсрўни бета мухотаба хонанд аснодои ллФъли илои алмстФтини аллазӣна : « қолўои аФтно » соқӣ чун таъбири хоб аз Юсуф бишунид бози гашту маликро хабар кард аз таъбири вайу насиҳат ки кард , малик гуфт « аӣтўнӣ ба » эй болзии ъбри рؤёии он кас ки ин хобро таъбир кард бензад ман оред , ҳамин соқии бози гашти брсўлӣ ва гуфт аҷби алмалик , эй Юсуфи турои бишорати бод ки халосӣ омад , малик туро мехонд иҷобат кун , Юсуфи бойени бишорат ки буи расед шодӣ нанамуд ва аз ҳалимӣ ки буд эҳтизозӣу ҳаракатии чунон ки аз зиндониён падед омад буқати халос аз вай падед наомад ва он расӯлро гуфт : « арҷъи إлии рбки Фсӣлаҳи мо боли алнсўаҳи аллотии қтъни أидиҳн » бози гирд ва бо худованди хеши шӯ ва аз вай бипурс ки пеш аз онки ман берун оем , бипурс то ҳоли он занон ки дастҳои хеш буриданд чист ? то бидонад ки эшонро чаҳ афтод ва аз куҷо афтод ва он кед эшонро ки сохту бон чаҳ хост !у муроди Юсуфи он буд то кед Зулайхоу бароъати Юсуф бар малик зоҳир шавад ва ӯро ҳеҷ тӯҳмат намонад . Қоли ибни аббоси луи харҷи Юсуфи иўмӣз қабл ани иълми алмалики бшأнаҳи мо золати фии нафас алъзиз манеҳ ҳоҷаи иқўли ҳозои алзии роўди амрأтӣ . Ва қавла : « Фсӣлаҳи мо боли алнсўаҳ » эй Фосӣлаҳи ани исӣли алнсўаҳи мо болҳну шأнҳну ъмҳни болзкри дуни амрأаҳи алъзизи сёнаҳи лҳо ва анҳо мъҳни търизои лои тсриҳо ,у яҳтамили ани алмънии мо болҳни лами ишҳдни бброءтӣу қади ърФни злки боқарори амрأаҳи алъзизи ъндҳну ҳўи қавлҳо «у лақади роўдтаҳи ан нафса Фостъсм » , « إни рабии бкидҳни алӣам » ҳайни қлни лии атъи мўлотк . Ва қили ?ераади бқўлаҳи ани рабии алъзиз эй ани Сайидии азФири алъзизи олами бброءтии ммои қрФтнӣ ба алмрأаҳ . Ду ҳадиси дарин қисса дурустаст аз расӯли худоӣ ( с ) аҳдҳмои дуоаи ҳайни қнти алии Қурайши Фқоли фии қунута
« аллоҳами ашдди втأтки алии музиру аҷълҳои алайҳими сбъои ксбъи Юсуфи қҳттҳми сабъ ҳатто аклўои алқду алъзоми Флмои астконўо » .
Қол ( с ) « аллоҳами азқти аввал Қурайш наколо Фозқ охрҳм наволо ФрФаҳи анҳуам » .
Ва қол ( с ) : « раҳми аллоҳи ахии Юсуфи ани кони лҳлимои зои аноаҳи лмои атоаҳ алрасул » .
Қол « арҷъи إлии рбк » алоиаҳ . . . Ва луи канти анои лои суръати алоҷобаҳ . Ва фии баъзи алрўоёти анҳу ( с ) : « луи канти маконаи мо ахбртҳм ҳатто аштрти ани ихрҷўнӣ » , кона ( с ) астҳсни ҳзми Юсуфи алайҳи ассалому сабраи ҳайни дуоаи алмалики Флми ибодр ҳатто иълми анаи қад астқр ъанд алмалики саҳаи бароъата .
Қавла : « қоли мо хтбкн » чун он расӯл аз наздики Юсуфи бозгашту пайғоми Юсуф ба малики гузорад , малик кас фиристоду Зулайхоро ва он занонро ҷумла ҳозир кард ва бо эшон гуфт : « мо хтбкн » эй мо шأнкн , кори шумоу қиссаи шумо чаҳ буд он рӯз ки бдъўт Зулайхо будед , миёни Зулайхоу Юсуф чаҳ мухотаба рафту сухани Зулайхои ишорат бача дошту Юсуфи ҷавоб чигуна дод ва бо занон бигуфт онч Юсуф гуфта буд , яъне ки мехоҳам то бидонам ки Юсуф дар он ҳоли муттаҳам буд ё на ? эшон гуфтанд « ҳоши ллаҳ » , баъди Юсуфи ъмои итҳм ба , « мо ълмнои алайҳи ман сӯъ » эй ло наилм анаи ?утии мкрўҳои маози аллоҳ ки мо аз Юсуфи бадии дидем ё бар вай тӯҳматӣ барадем , давраст Юсуф аз онч бар вай тӯҳмат мебаранд , ндонем мо бар ваии ҳеҷ бадеу макрӯҳӣ . Ва қили маъноаи мо дъўноаҳи илои анФсноу анмои дъўноаҳи илои амрأаҳи алъзиз ва мо ълмнои сӯъи ани ндъўи алмулуки илои тоъаҳи соҳбтаҳ . Чун он занони Юсуфро мубарро карданд , зан азиз гуфт : « алони ҳсҳс алҳақ » , алҳсҳсаҳу алҳсҳосу алтҳссу алтҳсҳси ҳркаҳи алшии ءи ллзҳўру ахзаи фӣа . Зулайхо гуфт акнӯн ростӣ пайдо шуду ҳақ аз ботил ҷудо шуд , ё малики дили ман агар санг будӣ об гашта будӣ ва агар оҳан будӣ нарм шуда будӣ то кӣ азин сабурӣ ва то кӣ азин дард наоне , « أнои роўдтаҳи ан нафса » ман ӯро хостам , ман ӯро ҷустаму Юсуф дар онч гуфт : « ҳаии роўдтнии ани нафасӣ » рост гӯйаст : « إнаҳи лмни алсодқин » .
Он расӯли бозгашту Юсуфро хабар кард аз онч занон гуфтанд ва аз онч Зулайхо гуфт , Юсуф чун он сухан бишунид гуфт : « злки лиълми أнии лами أхнаҳи болғиб » ин стиҳидни ман дар зиндону берун наёмадан , аз онаст то малики бидонад ки ман дар хонаи азиз хиёнат накардаму ҳурмати вай дар ғайбати ваии нигаҳи доштам , «у أни аллоҳи ло иҳдӣ кед алхоӣнин » эй лои иҳдии алхоӣнини бкидҳм , хиёнати ӣнҷо зиноаст яъне лои ислҳи амали алзноаҳу аҳўолҳм .