Қавлаи таъолӣ : « ва мо أбрии нафасӣ » алоиаҳ . . . Юсуф ( ъ ) он гуҳ ки гуфт злки лиълми ании лами ахнаҳи болғиб , тавфиқу исмат ҳақ дид , боз чун гуфт ва мо абрии нафасӣ , тақсир дар хизмат худ дид , он яке баёни шукр тавфиқаст ва ин яке баёни узр тақсирасту банда бояд ки пайвастаи миёни шукру узри гардон буд , ҳар гуҳ ки бо ҳақ нигарад неъмат бинад бинозад ва дар шукри биафзояд , чун бо худ нигарад гуноҳ бинад бисӯзаду бъзр пеш ояд , бони шукри мустаҳаққ зиёдат гардад , бойени узри мустуҷиб мағфират шавад .

Пери тариқат азинҷо гуфт : илоҳӣ гоҳе бахуд нагарм гӯям аз ман зортар кист ?

Аз арши ҳамеи бхўиштн дар нагарм

Фзили ъёзро диданд аз халқи азлати гирифта ва дар он зовия эй аз завоёии масҷид танҳо нишастау зикри ҳақро мӯнис худ карда , хилватӣ ки ҷавонмардонро бар бисоти инбисот дар хайма «у ҳўи мъкм » бо ҳақ буд бо даст оварда , дӯстӣ фаро расед ӯро танҳо дид , бадӣдори вай табаррук гирифт , пеш вай бинишаст , Фзил гуфт : ё ахии мо аҷлски ило , чаҳ туро бар он дошт ки дарин хилвати мо заҳмат оварадӣ , нҳмори фориғӣ ки бмо мепардозӣ , дарвеш гуфт маъзӯрами дор ки ман надонистам ва аз вақту ваҷди ту бехабар будам , акнӯн аз вақти хеши моро хабарии бози даҳ ва аз равиши хеши нукта Эй бигӯӣ то аз суҳбати ту бенасиб набошем . Фзил гуфт онч туро сазост бигӯям : бдонки Фзилро аз гузоради шукри неъмати манъам ва аз узри хости зулати хеш бо дайгарӣ пардохт нест ва дар дили вай низ чизеро ҷой нест , гоҳе бахуд нагарм узр зулат хоҳам , гоҳе бадв нагарм шукри неъмати гузорам , Фзили он гуҳ рӯй сӯй осмон кард гуфт : илоҳии он тоқат ки дорад ки бахуди шукри неъмат ту кунад ? он кист ки бсзои ту туро хизмат кунад ?

Илайҳи мағбун касе ки насиб ӯ аз дӯстӣ ту гуфтораст , ӯро ки дарин роҳи ҷон ва дил бакораст , ӯро бо васли ту чаҳ кораст ? илоҳии моро аз неъмати ту ин бас ки ҳаргиз дар меҳри ту шикеб набудему бҷону дили хоки сари кӯии ту май бўӣим . Ва бадасти умеди ҳалқа дар дӯстӣ мекӯбем ва ҳар ҷой ки дар ҷаҳони гум шудаи исти қиссаи худ бо ӯ мегӯйем , он гуҳ рӯй бо дарвеш кард гуфт : ахФи мконку аҳФзи лсонку астғФри аллоҳи лзнбку ллмؤмнину алмؤмнот .

Қавла « إни алнФси лأмораҳи болсўء » бдонки нафасро чаҳор ртбтаст : аввали нафаси аммора , пас нафаси макора , сими сҳораҳ , чаҳоруми мутмаина . Нафас аммора онаст ки дар бута риёзат нагузашта пӯст ҳастӣ аз вай ба даббоғат боз науфтода ва бо халқи худои бхсўмти бархеста ва ҳануз бар сифат сабъят бимонада , пайваста дар пӯстин халқи афтода , ҳамаи хутба бар худ кунад , ҳамеша қадам бар муроди худ наад , дар олам инсоният мечарад ва аз чашмаи ҳаво об мехӯрд , ҷуз хӯрдан ва хуфтану ком рондани чизе дигар надонад , раби алъзаҳи худовандони ин нафасро мегуяд « зарраами иأклўоу итмтъўоу илҳҳми алأмли ФсўФи иълмўн » одамӣ рангаст басӯрат , аммо шайтон буд бсФт , инаст ки гуфт шаётини алонсу алҷн , ҳиҷоб азимасту қотеъ дайнаст , маъдани фисқҳоу маркази шарҳо , агар касе аз вай битавонад раст бмхолФт вай тавонад раст , ки қуръони Маҷиди хабар чунин медиҳад : «у أмои ман хоФи мақоми раба ва наҳй алнФси ани алҳўии Фإни алҷнаҳи ҳаии алмأўӣ »у ҷумлаи анбёءу русул ки омаданд эшонро бқҳру ҷиҳоди ин нафас фармуданд . Мустафо ( с ) гуфт : « рҷънои ман алҷҳоди алосғри илои алҷҳоди алокбр , асъби алҷҳоди ҷиҳоди алнФс , ҷоҳдўои фии аллоҳи ҳақи ҷиҳода » , ҳақ муҷоҳидат онаст ки сифоти нафаси аммора чун ҳирсу шаҳвату шарау ҳақаду кибру адовату буғзи онро парвариш надиҳӣу зери дасти худ дорӣ , ҳар гуҳ ки сари барзанади онро бснги ҷаҳд аз худ бози мидорӣ чунонк он ҷавон мард гуфта :

Аммо нафаси макораи Фрўтрст аз нафаси аммора , қӯт он надорад ки муқовимат мард кунад , аммо пайваста дар камӣн буд то кӣ даст ёбад , ва мисолаш онаст ки чун мурӣдро дар роҳи муҷоҳидату риёзат дар мақом ҷамъият бинад , сафарӣ аз сафарҳои тоъат чун ҳаҷу ғзоу зиёрат дар пеши вай наад , гуяд ин беҳтар ва дар манозили тоъоти ин қадами олӣтар ,у вай дар онч гуфт ростгӯӣаст , аммо макраст ки мекунаду талбис ки мехоҳад то мурӣдро аз мақом ҷамъият бияфканад ва ӯро дар ин сафари парокандаи хотир ва саргардон кунад ва бошад ки бмқсўд расад ва бошад ки нарасад , ва агар расад бошад ки ин ҷамъияти ҳаргиз боз набинад , ҷунайд аз ӣнҷо гуфт : ҳазор мурӣд бо мо қадами дарин роҳ ниҳоданд ҳама фурӯ шуданд ва ман бар сари омадам ,у мурӣдонро дар роҳи иродат , пер аз баҳр ин мебояд ки перони манозили ин роҳ шинохта бошанду камӣни гоҳи нафаси макора бар эшон пӯшида намонад то аҳволи мурӣдонро татаббуъ мекунанду ончи созгори қадами эшон буд бар он далолат мекунанд . Бузургон дайн гуфтанд мард то соҳиб тамкин нашавад аз нафаси макора эмин нагардад ,у оби андак бақадрӣ наҷосат палид гардад аммо баҳри ҳаргиз палид нагардад , ҳоли аҳли бдоити борӣк буд , хотири змимаҳ аз нафаси макораи хезад , ӯро биҷунбанд , аммо ҳоли аҳли тамкину арбоби ниҳоят кӯҳ бошаду боди кӯҳро натавонад ҷунбонед ,у баъд аз нафаси макораи нафас сҳораҳаст , гирди аҳл ҳақиқат гардад чун ӯро бар тоъоту анвоъи риёзот муҳкам бинад , гуяд бар нафаси худ раҳмат кун ани лнФски алейк ҳқо , чун мард на муҳаққиқ бошад ӯро аз мақоми ҳақиқат бо мақоми шариъати орад , рухсати пеши вай наад ва ҳар ҷо ки рухсат омад ороми нафас падед омад аз онҷои нафас қӯт гирад ва ӯро бқдми аввали бози барад , нафаси аммора боз дид ояд .

Иброҳӣм хавос гуфт : чиҳил сол бо нафас дар мнозът будам ки аз ман нон ва мост мехост , рӯзии маро бар вай раҳмат омад , дармеи сими ҳалол бчнг оварадам , дар Бағдод мерафтам то нону мости хуррам , дар хароба Эй шудам периро дидам дар он гармои гарми афтодау занбӯрон аз ҳаво дар мепариданд ва аз ваии гӯшт бар мегирифтанд , иброҳӣм гуфт маро бар вай раҳмат омад , гуфтам мискини ин мард , сари бардошт ва гуфт эй хавос дар ман чаҳ мискинӣ май бинӣ , на тоҷи ислом бар сар манасту гавҳари маърифат дар дили ман , мискини туе ки ба чиҳил соли шаҳвати нону мост аз нафаси худ манъ наметуоне кард .

Дар ҷумлаи бдонки нафаси сҳораҳи мардро ба маъсият нафармоед , бтоът фармоед , чун марди қадам дар кӯии тоъат наад аз айни тоъати ваии рангии برارد , гуяд охири ту беҳтарӣ аз он марди шароби хори фосиқ , мард дар худ ин эътиқод кунад , худро бичишам писанд нигарад ва дигаронро бичишам ҳақорат то ҳалок аз вай барояд .

Садиқи Акбари разии аллоҳ анҳу бидида ҳақиқати назар дар худ кард , ҳақиқат худ бидид гуфт : ақилўнии фалсати бхиркм , эй садиқи ту худро ин ҳамеи гӯйӣу дайни ислому шаръи муқаддас бар ту ин хутба мекунад ки : хайри анноси баъди расӯли аллоҳи абӯи бикри алсдиқ , аз онҷои нафаси мутмаина оғоз кунад ва ин нафаси анбёء ва авлиёст , дар пардаи риояти банд исмат дорад , онҳо ки анбиёанд дар саропарда исматанд ва онҳо ки авлиёанд дар пардаи ҳифз ва риоятанд , агар як лаҳзаи банди исмат азишон бардоштандӣ , азишон ҳамон омадӣ ки аз фиръавн ваҳомон , ва агар як нафаси ҳифзу ҳаётату риоят аз авлиёи мунқатиъи гаштии ҳамаи авлиёи зуннор дар бастандӣ ! агар ҳазор соли Аҳмади арабии мирФтӣ агар « Динои Фтдлӣ » набӯдӣ куҷо раседӣ ?

Пер тариқат гуфт : илоҳӣ шод бидонам ки аввал ман набудам ту будӣ , оташ ёфт бо нури шинохт ту омехтӣ , аз боғи висоли насими қурб ту ангехтӣ , борони Фрдонити баргарди башарияти рехтӣ , ботши дӯстии об ва гул бсухтӣ то дидаи орифи бадӣдори худ омухтӣ .