Қавлаи таъолӣ : «у أўҳии рбки إлии алнҳл » ваҳии ӣнҷои бмънӣ илҳомаст чунонк онҷо гуфт : «у إзи أўҳити إлии алҳўориин »у маънӣ илҳом онаст ки раби алъзаҳ дар дили ҷонвари афканд то дар талаби манофе хеш бараваду ончи музирати вай дар онаст бипарҳезад ва гуфтаанд ки дар офариниши ваии худ бар он ҳоласт ва бар он табъ чунонк занбӯри асал ки дар тбоъи ваии ниҳодаи хонаи сохтан ва аз гул ҳар мивае хӯрдан . Ва алнҳли исми ҷинси изкру иؤнсу воҳиди алнҳли наҳла мисли нахлу нахла , « أни атхзӣ » эй бони атхзӣ , « ман алҷбол » эй фии алҷболи ман ӣнҷои бмънӣ фӣаст кқўлаҳ : « Фأтўҳни ман ҳайси أмркми аллоҳ » эй фии ҳайси амркми аллоҳ ,у кқўлаҳ : « أрўнии мо зои хлқўои ман алأрз » эй фии аларз , ва эҳтимол кунад ки « ман алҷбол » ман табъиз буд , лони злки иўҷди фии баъзи алҷбол , « биўто » занбӯри хонаро буют хонд аз баҳри онки бахонаҳо ки сохтаи одамиён буд нек монад аз ҳасани санъат ки дар онасту сиҳҳати қисмат бар шакли мсдси сохтаи болҳоми раббонӣ , « ва ман алшҷр » яъне фии алғёзу алҷболу алсҳорӣ , «у ммои иършўн » ириди манозили аннос эй мо ибнўни ман алсқўФи ФирФъўнаҳу алмънии алҳмҳои аллоҳи ани тҷъли буютҳо аммо фии ҷабал ӯ шаҷар ӯ фии манозили аннос ва мо ибнўнаҳ .

Ва гуфтаанд знобири асали кори эшон аз ду ҳол берун нест ё фаро гузошта дар кӯҳу саҳро ки эшонро худованд ва молик набӯд , хонае ки созанд дар кӯҳи созанд ва дар дарахт , дар бешаҳоу саҳро чунонк гуфт : « ман алҷболи биўто ва ман алшҷр » ва агар эшонро худованду моликӣ буд хонае ки созанд дар сқўФу абнияи худовандони худ созанд , чунонк гуфт : «у ммои иършўн » . Қрأи шомӣу абӯи бикр : « иършўн » бзми алроءу қрأи албоқўн : « иършўн » бксри алроءу ҳумои луғатон .

« сами куллӣ ман кули алсмрот » яъне ман нури алсмроти кулҳоу алнҳли лои тأкли ман алсмроти алои вирдҳоу ҳўи алсбби фии алъсли ллшФоء , « Фослкии сбли рбк » эй туруқи рбки ттлбини фӣҳо алръӣ , « злло » ҷамъи злўл эй мнқодаҳи масхараи мутӣъаи ллаҳи ъзу ҷл , бойени қавли зллои ҳол наҳласту сифати вай ва раво бошад ки зллои наът сбл бошад , эй ҳаии мзллаҳи ллнҳли саҳлаи алслўк . Қоли муҷоҳиди лои итўъри алайҳои макони слктаҳ , « ихрҷи ман бутунҳо шароб » ҳўи алъсли талаққӣаи ман афвоҳҳо локинаи қоли ман бутунҳо лони истеҳолаи алотъмаҳи лои ткўни алои фии албтн , Фолнҳли ихрҷи алъсли ман бутунҳо илои афвоҳҳо . Қавл дуруст онаст ки асал аз роҳи даҳан берун ояд бар мисоли луоб ки аз даҳани одамӣ равон шавад , аз ӣнҷо гуфт ҳасани басарии раҳмаи аллоҳи алайҳ : луоби албри блъоби алнҳли бхолси алсмни мо ъобаҳи мусаллами Фҷълаҳи лъобои ихрҷи ман алифам , « мухталифи أлўонаҳ » абизу асФру аҳмар . Ва қили ани алأбизи ман алъсли илқиаҳи алшбоби ман алнҳл ,у алосФри илқиаҳи алкҳўли минҳо ,у алоҳмри илқиаҳи алшиби минҳо , « фӣаи шФоءи ллнос » ҷумҳӯри муфассирон бар онанд ки фӣаи кноит аз асаласт яъне ки дар асал шифоаст ,у шФоء бнкраҳ гуфт яъне ки баъзе дардҳоро шифоаст на ҳама : рӯй абӯи Саиди алхдрии ани рҷлои ?утӣ алнабӣ ( с ) Фқол : ани ахии ишткии батна , Фқоли асқаҳи ъсло , Фзҳб , сами рҷъи Фқоли қади сқитаҳи Флми изли мо ба , Фқол ( с ) азҳбу асқаҳи ъслои Фқди сидқи аллоҳу кизби батни ахики Фсқоаҳи сонёи Фбрأи конмои аншти ман ъқол .

Ва қол ( с ) : луи кони шайъи ءи инҷии ман аламути ?лаккони алсноу алснўту алснўти алъсл .

Ва гуфтаанд « фӣаи шФоء » ин замир бо қуръон шавад , эй фии алқуръони шФоءи ллноси ман шабаҳи улқулуб , ва раво бошад ки замир бо ҳар ду баранд ки Мустафо ( с ) гуфта : « алайкуми болшФоӣини алъслу алқуръон »

Ва ани абди аллоҳи қоли алъсли шФоءи ман кули дўоءу алқуръони шФоءи лмои фии алсдўр . Ва қили алзмири иъўди илои мо байни аллоҳи ман алдлоӣлу алоътбори фии албхли Фикўни алшФоءи лдоءи алҷҳли иқў ба , қавлаи таъолӣ : « إни фии злки лоиаҳи лқўми итФкрўн » .

фасл

Аълами ани алнҳли халқи исўқаҳи аллоҳи ҳайси ишоءи Фозои атхзти битои фии малики башари кони мо ихрҷи ман бутунҳо рзқои ?лаи лҳдўсаҳи фии малака , Фозои таҳаввулати илои малики ғайраи лами икни ?лаи алмтолбаҳи баҳоу кони мо тҳдсаҳи фии малики ман таҳаввулати илайҳи ман алъсли ?лаи комаи кони мо аҳдстаҳи фии малики алаввали ?ла , сами кзлки клмои антқлти ?фони атхзти фии арзи мӯоти лои молики лҳои кони асалҳо лмн бодар илои ахзау таҳсилаи болҳёзаҳу алнқл ,у нафаси алнҳли лои ислҳи фӣҳо албиъу алшрӣу лои иқъи алайҳои малики лъдми улвусули илои эҳрозҳо бўҷаҳи ман алўҷўаҳ ,у листи колсиди ман алтиру алдўоби алзии азои сайди аҳрзу ҳабси ҳайси шоءи соҳибаи бқси аҷнҳаҳи алтоӣру манъи алсиди ман алхурӯҷи боғлоқи боб ӯ ҳофиз ӯ ташкилу алнҳли лои имкни фӣҳо ҳозоу аллоҳи аълам .

«у аллоҳи хлқкм » эй аўҷдкму лами ткўнўои шиӣо маънӣ онаст ки шумо ҳичиз набӯдед ки аллоҳи таъолии шуморо бёФрид ва аз адам дар вуҷӯд оварад , « сами итўФокм » пас бимиранд шуморо чун рӯзгори умр шумо бирасаду аҷал дар расад , кас бошад ки марги вай дар ҳоли туфулият буд ва кас бошад ки дар ҷавонӣ ва кас бошад ки дар ибтидои перӣ , «у мнкми ман ирди إлии أрзли улумр » ва кас бошад аз шумо ки ӯро бо арзл улумр баранд ,у арзли улумри أрдоаҳ яъне илои алхрФи алзии инқси ақла . Ва кони ман дъоء алнабӣ ( с ) : «у аъўзи бки ани أрди илои арзли улумр »

Қтодаҳ гуфт : арзл улумр онаст ки умри ваии бнўд сол расад ва гуфтаанд ки ҳаштод сол ва гуфтаанд ҳар чаҳ болои ҳафтод ва панҷ буд арзл улумрасту улумру улумру улумри воҳид .

Рӯй инси бен молики қоли қоли расӯли аллоҳ ( с ) : алмўлўд ҳатто иблғи алҳнси мо амали ман ҳасанаи асбти лўолдаҳи аўлўи алдиаҳи ?фони амали сиӣаҳи лами тктби алайҳу лои алии волдиаҳ , Фозои блғи алҳнсу ҷирии алайҳи алқлми амри алмаликони аллзони маъааи ани иҳФзоаҳу исддоаҳ , Фозои блғи арбаъӣни санаи фии алисломи оманаи аллоҳи ман алблоёи алслс : ман алҷнўну алҷзому албрс , Фозои блғи алхмсини зоъФи аллоҳи ҳснотаҳ , Фозои блғи сетин санаи ризқаи аллоҳи алонобаҳи илайҳи Фимои иҳб , Фозои блғи сабъин санаи аҷобаҳи аҳли алсмоء , Фозои блғи смонини санаи кутуби аллоҳи ҳснотаҳу таҷовузи ани сиӣотаҳ , Фозои блғи тсъини санаи ғФри аллоҳи ?лаи мо тақаддуми ман занба ва мо тأхру шафъаи фии аҳли байтау кон исма ъанд аллоҳи асири аллоҳи фии арза , Фозои блғи арзли улумри лакии лои иълми баъди илми шиӣои кутуби аллоҳи ?ла мисли мо кони иъмли фии сиҳҳатаи ман алхиру ани амали сиӣаҳи лами тктби алайҳ .

« лакии лои иълми баъди илми шиӣо » эй ҳатто иъўди баъди алълми ҷоҳлоу исири колсбии алзии лои ақл ?ла гуфтаанд ин дар шаън касеаст ки муъмин набӯд аммо муъмин агар чаҳ пер шавад илмӣ ки ӯро додаанд вои нстоннд . Ва қили маъноаи лӣлои иъмли баъди амалаи шиӣо эй евтар ани алъамали болълми лони таъсири алкбри фии алъамал аксар манеҳ фии алълм . Ва гуфтаанд гардиши аҳволи бандаи он рост ки то халқи баназар ибрат нигаранд ва бидонанд ки он худованд ки қодираст ки бандаро аз ҳоли илм бо ҳоли ҷаҳли барад , қодираст ки ӯро бимиранду боз ӯро зинда гирданд , « إни аллоҳи алӣами қадир » ки ваии ҷл ҷалола доност ва тавоност баҳр чаҳ хоҳад .

«у аллоҳи фазли бъзкми алии баъзи фии алрзқ » ин ояти радӣ балиғаст бар мушрикон ки худоиро ҷли ҷалола анбоз гуфтанд , мегуяд аллоҳи таъолӣ афзӯнӣ дод лухтиро аз шумо бар лухтӣ яъне моликро бар мамлук , молик онч хӯрд аз мол худ хӯрд ки малик дораду даст рас дораду мамлук онч хӯрд аз ғайр вай хӯрд ки на малик дорад ва на дасти рас , « Фмои аллазӣнаи Фзлўо » ва ҳам алмолкўн , « бродии рзқҳм » баҷои алии рзқҳми лъбидҳм ҳатто икўни ъбидҳми мъҳми фӣаи сўоء маънӣ онаст ки моликро он афзӯнии ризқу мол ки ӯ рости чизе бо банда дирам харида хеш намебояд дод то пас бандаи вай бо вай дар он яксон бошад ва ин мислӣаст ки раб Алъоламин зад мушриконро ки офарӣдаи вайро анбоз вай мегӯйанд , яъне ки шумо намеписандид ва на сазо мебайнед ки бардагони шумо бо шумо дар малик яксон бошанд чунаст ки бандагони маро бо ман дар малик яксон мекунед ? ! « أи Фбнъмаҳи аллоҳи иҷҳдўн » истифҳоми бмънии алонкор , أи Фбأни анъми аллоҳи алайҳим ҷҳдўо нааммау ҷълўои мо рзқҳми лғираҳ эй атўслўои бнъмтаҳи илои алкФр ба . Қрأи ъосм : « тҷҳдўн » болтоءи алии улхитоб , лқўлаҳ : «у аллоҳи фазли бъзкм »у албоқўни болёءи алии алғибаҳ , лқўлаҳ : « фаҳми фӣаи сўоء » . Ибн аббос гуфт : ин оят дар шаъни тарсоён Наҷрон омад ки дар кори исоу модар ғулув карданд ва гуфтанд онч гуфтанд .

«у аллоҳи ҷаъли лаками ман أнФскми أзўоҷо » яъне алнсоء мегуяд аллоҳи таъолии бёФрид аз танҳои шумо занон . Қтодаҳ гуфт яъне ҳавво ки ӯро аз нафаси одами бёФрид аз устихони паҳлавии вай . Ва қили маъноаи ҷаъли азўоҷкми бшрои ман ҷнскми лтأнсўои баҳои инси алшбиаҳи болшбиаҳи алмўоФқ , шуморо ҷуфтонеи офарид аз ҷинси шумо , башарӣ ҳамчун шумо то бо вай инс гиред ки ҷинс бҷнс гароеду шакл бо шакли бёромд .

Ва дар қуръони азўоҷи баса маънӣ ояд : яке занонанд чунонк ӣнҷо гуфт ва дар сӯраи албқраҳу оли умрону алнсоء : « أзўоҷи мутаҳҳара » яъне алҳлоӣл , ҳамонаст ки дар сӯра алзхрФ гуфт : « أнтму أзўоҷкми тҳбрўн »у кзлки қавла : «у лаками нисфи мо тарки أзўоҷкм » яъне амрأаҳи алрҷл .

Ваҷҳи дувуми азўоҷсти бмънии асноф чунонк дар сӯра алшъроء гуфт : « кам أнбтнои фӣҳо ман кули завҷи Карим » яъне ман кули синфи ҳасан , ва дрис гуфт : « субҳони алзии халқи алأзўоҷи кулҳо » эй алосноФи кулҳо ,у фии алонъом : « смониаҳи أзўоҷ » эй асноф ,у фии ҳуд : « ман кули завҷайн » эй ман кули синфин ,у фии алръд : « ҷаъли фӣҳо завҷайни аснин » эй синфин аснин .

Ваҷҳи сеюм азўоҷсти бмънии қрноء чунонк дар сӯра алсоФот гуфт : « аҳшрўои аллазӣнаи злмўоу أзўоҷҳм » яъне қрноءҳми ман алшётин ,у қоли таъолӣ : «у إзои алнФўси завҷат » эй қарнати нуфуси алкФори болшётин .

. . . «у ҷаъли лаками ман أзўоҷкми Бенину ҳФдаҳ » уламои тафсир мухталифанд дар маънии ҳФдаҳи ибн аббос гуфту заҳҳоку ҳасану ҷамоатии муфассирон ки ҳФдаҳи чокроннду хидматкорон , ҳФди иҳФди ҳФдоу ҳФдонои азои асраъи фии алхдмаҳу алҳоФди алходму алҳФдаҳи ҷамъи колсФраҳ . Ва манеҳ қавли алшоър :

Ва манеҳ мо ҷоءи фии дъоءи алўтр : ва алик насаъйу нҳФд , эй нсръи илои алъамали бтоътк .

Мақотил гуфт : Бенин писарон хираданд ки падарро бо эшон инс буду ҳФдаҳи писарон бузурганд ки падарро хизмат кунанд , ва гуфтаанд ҳФдаҳ духтаронанд лонҳни ихдмни фии албиўти атуми хадама . Ва қили ҳам авлоди алоўлод ,у қили ҳам азўоҷи албнот ва ҳам алохтон ,у қили ҳам авлоди алмрأаҳи ман завҷи қибла , «у рзқкми ман алтибот » эй ман алҳлол . Ва қили ман аллзизи коллбну алъслу алсмор . Ва қили ҳўи мо иأтики ъФўои сФўои ман ғайри масаълау фии злки мо

Рӯй абди аллоҳи бен алсъдӣу кони ман банӣ молики бен ҳсли анаи кони иҳдси қол : қидмати алии умри бен улхитоби Форсли илои болФи динори Фрддтҳои Фқоли лами рддтҳои Фқлти анои анҳо ғанӣу стҷди ман ҳўи аҳўҷи манӣ Фқоли лии хзҳои ?фони расӯли аллоҳ ( с ) аътонии ътоءи Фқлт ё расӯли аллоҳи анои анҳу ғанӣу стҷди ман ҳўи аҳўҷи илайҳи манӣ , Фқоли лии хзаҳи ҳозои ризқи аллоҳи азои соқи алики рзқои лами тсӣлаҳу лами ташараи илайҳи нФски Фҳўи ризқи аллоҳи соқаи алики Фхзаҳ .

. . . « أи Фболботли иؤмнўн »у ҳўи алосном , «у бнъмти аллоҳи ҳам икФрўн » ҳайси азоФўои алнъми илои алосному лами изиФўҳои илои алмнъми баҳои алайҳим . Қоли ибни ҳарир : исдқўни авлиёъи алшитони бмои иҳрмўнаҳи ман албҳираҳу ахўотҳо , «у бнъмаҳи аллоҳ » эй бмои аҳли аллоҳи ?лаами ман злк , « ҳам икФрўн » эй инкрўни таҳлила .

«у иъбдўни ман дуни аллоҳ » эйу иъбди ҳؤлоءи алкФори ман дуни аллоҳи асномо , « лои имлки ?лаами рзқои ман алсмоўоту алأрз » яъне ман ҷҳаҳи алсмоўоту аларзи лонҳои лои тқдри алии инзоли Қатари ман алсмоءу лои тқдри алии ихроҷи шайъи ءи ман наботи аларз , «у лои исттиъўн » эй лӣси лҳои алони малакау лои фии асттоътҳми ани имлкўо абадану интисоб « шиӣо » алии анаи бадали ман қавлаи рзқо ӯ алии анаи мафъӯли лқўлаҳи рзқо .

« Флои тзрбўои ллаҳи алأмсол » эй лои тҷълўои ?лаи Маслану лои тсФўои фӣаи шабҳо ?фонаи воҳиди ло мисли ?лау лои шабаҳи худои таъолиро анбоз магӯӣед ва ӯро ҳамтои мсозид ки ӯро мисли ва монанд нест , шарик ва анбоз нест , он гуҳ гуфт : « إни аллоҳи иълму أнтми лои тълмўн » худоӣ таъолӣ донад ва шумо ндонед яъне ҷуз аз онки аллоҳи таъолии хештанро гуфт сифат макунед ки бони шинохт ки ваии худро шиносади шумо вайро нашносед .

Ва қил « Флои тзрбўои ллаҳи алأмсол » эй лои тшбҳўаҳи бхлқаҳу лои тқисўаҳи алии шайъи ءи ман халқау злки ани зарби алмисли анмои ҳўи лтшбиаҳи зоти бзот ӯ васфи бўсФу таъолии аллоҳи ани злк , « إни аллоҳи иълм » мо икўн қабл ани икўн , «у أнтми лои тълмўн » қадари азиматаи ҳайси ашрктм ба .

Қоли алзҳок : « Флои тзрбўои ллаҳи алأмсол » эй лои тъбдўои ман дунаи молои инФъкму лои изркму лои ирзқкм , « إни аллоҳи иълм » хтоءи мо тзрбўни ман аломсолу савоба , «у أнтми лои тълмўн » хтоءи злки ман савоба . Ва қили ани аллоҳи иълми ани мо абди ман дунаи ботилу антми ҷаҳлаи лои тълмўн .

« зарби аллоҳи Маслан » зарби ӣнҷои бмънӣ васфаст , эй васфи аллоҳи шабҳо фӣаи баёни ллмқсўд , ҳамонаст ки гуфт : «у зарби аллоҳи Маслан қария »у кзлки қавла : « Флои тзрбўои ллаҳи алأмсол » эй лои тсФўои фӣаи алошбоаҳ : «у тлки алأмсоли нзрбҳои ллнос » эй нисфҳо Фнбинҳо , « ва куллан зрбнои ?лаи алأмсол ё أиҳои анноси зарб мисли إни аллоҳи лои истҳиии أни изрби Маслан » ин ҳама бмънӣ мутақорибанд . Ва дар қуръон зарбаст бмънии сайри кқўлаҳ : « إзои зрбтми фии сиблати аллоҳи إзои зрбтми фии алأрзу охрўни изрбўни фии алأрз » яъне исирўн . Ва дар қуръон зарбаст бмънии захм задани кқўлаҳ : « Фозрбўои фавқи алأъноқ » яъне алзрби болидин болслоҳ ,у кқўлаҳ : « Фзрби алрқоб » яъне алзрби болслоҳи болидин , ва дар ҳақ занон гуфт : «у аҳҷрўҳни фии алмзоҷъу азрбўҳн » яъне болидин зрбои ғайри мбрҳ .

« зарби аллоҳи Маслан ъбдои ммлўко » муфассиронро дарин ояти ду қавласт : яке онаст ки раби алъзаҳи худро мисл зад бо маъбуди ботил ки кофарони вайро анбоз гуфтанд , мегуяд бандае оҷизи мамлук ки бар ҳичизи подшоҳ на ва ӯро тавон инфоқ на бо он хоҷа ки малик дорад ва ӯро тавон инфоқ буд то чунонк хоҳад фарох май зайду фарох нафақа мекунад , эшон ҳар ду баробару яксон наанд , агар чаҳ халқ эшон яксонаст бмънии яксон наанд ки яке оҷизасту дайгарии қодир , пас чун баробар ва яксон доранд дар ибодати худои таъолӣ ки қодирасту тавоноу донои баҳамаи чиз , халқро доранда ва эшонро рӯзидиҳанда бо бутии мурда аз санги тарошида , на ӯро ҳаракату қӯт , на азуи нафъу зр , он гуҳ гуфт : « алҳмди ллаҳ » эй лӣси аламри комаи иФълўну лои алқўли комаи иқўлўн , мо ллоўсони ъндҳми ман яду лои маърӯфи Фтҳмди алайҳи анмои алҳмди алкомли ллаҳи холсои лонаи ҳўи алмнъму алрзоқ ,у локин « أксрҳм » яъне ҷамеъи алкФраҳ « лои иълмўн » , ани алҳмди лии лони ҷамеъи алнъми манӣ . Ва қавла : « ҳилли истўўн » зикраи блФзи алҷмъу ҳумои аснони лони мо ъдои алвоҳади ҷамъ . Қавл дигар онаст ки раби алъзаҳи дарин оят мисл зад кофарроу муъминро : « ъбдои ммлўкои лои иқдри алии шайъи ء » мисли кофараст раби алъзаҳ ӯро рӯзӣ доду мол ҷамъ карду вайро аз он моли ҳеҷ хайру нафъ на .

. . . « ва ман рзқноаҳи мнои рзқои ҳусно » ин мисл муъминаст ки раби алъзаҳ ӯро мол ва неъмат дод ва дар тоъату рзоءи ҳақи таъолии он мол нафақа кард ниҳону ошкоро то саодати охирату Наими боқии худро ҳосил кард , « ҳилли истўўн » эй ҳилли истўёни ҳозои алФқири албхилу алғнии алсхии Флзлки лои истўии алкоФри алъосии алмхолФи ломри аллоҳу алмؤмни алмтиъи ?ла . Ътоء гуфт « ъбдои ммлўко » : бӯи ҷаҳл Њишомаст , ва « ман рзқноаҳи мнои рзқои ҳусно » : абӯи бикри садиқ .

Пас дар баёни биФзўду дигар мисл зад : «у зарби аллоҳи Маслан раҷулин أҳдҳмои أбкми лои иқдри алии шайъи ء » ман алкломи лонаи валади ахрси асми лои исмъу лои ибсру лои иъқл , «у ҳўи кули алии мавлоа » эй сиқлу ваболи алӣ валеау саййида , « أинмои иўҷҳаҳ » ирслаҳ , « лои иأти бихир » лонаи оҷизи лои иФҳми мо иқоли ?лау лои иФҳми анҳу , ин мисли бутаст ки нашунӯд ва нагӯяд ва надонад ва накунад вонгаҳи борӣ гаронаст бар обид хеш бардоштанроу фурӯ ниҳоданроу хизмат кардани вайро , « ҳилли истўии ҳў ва ман иأмри болъдл » яъне аллоҳи қодири мутакаллими иأмри болтўҳиди самиъи исмъи дъоءнои басири ирии аҳўолно , «у ҳўи алии сироти мустақӣм » эй идлкми алии сирот мустақӣм мегуяд он бут бар он сифат кӣ баробару яксон буд бо худованди қодири мутакаллим гуёу доноу шунавоу бино , кирдигори рӯзии гумори бандаи навоз раҳ намой . Ва бқўли баъзе муфассирони ин мисли кофар ва муъминаст , яъне кофар ки хайр нагӯяд ва накунад ва нафармоеду муъмин ки бтўҳид фармоед ва бар дайн ҳақ хонд ва бар минҳоҷи шариъату ҳақиқат рост равад ҳаргиз кӣ баробар бошаду яксон ? ! ътоء гуфт « абкм » абии бен халафасту кон куллан алии қавмаи лонаи кони иؤзиҳм , « ва ман иأмри болъдл » : Ҳамзаи бен абд алмтлбаст . Ва гуфтаанд абкм : асиди бен абӣ алъосаст ва ман иأмри болъдл : Усмони бен ъФон . Ва қили зарби аллоҳи ҳзаҳи аломсоли лиълми анаи илоҳи воҳиду анои лои инбғии ани ишбаҳ ба ғайра .

«у ллаҳи ғайби алсмоўоту алأрз »у алмънӣу ллаҳи аиҳо анноси малики мо ғоби ани абсоркми фии алсмоўоту аларзи дуни олҳткми алтии тдъўнҳои ман дунау дуни кули мо сўоаҳ . Ва қили тақдирау ллаҳи илми ғайби алсмоўоту аларз . Ва алғибҳо ҳнои мо лои идрки болҳсу лои иФҳми болъқл . Ва қили ҳўи мо фии қавла : « إни аллоҳи ъндаҳи илми алсоъаҳ » алоиаҳ . . .

« ва мо أмри алсоъаҳи إлои клмҳи албср » ин ҷавоб куффор Қурайшаст ки дрхости растохез астъҷол менамуданд , бар тариқ астҳзоء мегуфтанд : « маттии ҳозои алўъди إни кантами содиқин أёни явми аддӣни أёни мрсоҳо » раб Алъоламин гуфт : « мо أмри алсоъаҳи إлои клмҳи албср » лӣси ириди ани алсоъаҳи тأтии фии ақрби ман лмҳи албсру локинаи исФи сръаҳи алқдрау алإтён баҳо мегуяд дар қудрати мо овардан ону намӯдан он осонасту саҳлу наздик , он гуҳи ҳангом он ояд чун лмҳи албср буд : товаши чашм , ки аллоҳ таъолӣ гуяд кун : бош то май буд ,у алсоъаҳи исми лўқти алншўри саммии соъаҳи лонаи ҷузъи явми ман явми алқёмаҳу аҷзоъ алзмон самяти соъот . Ва иқоли лмҳи фалони ббсраҳи азои тарафи трФои вҳё , « أўи ҳўи أқрб » калима ӯ вирдати фии алқуръони фии мавозиъи музофаи илои аллоҳи ъзу ҷли мо ҳай манеҳ фии шайъи ءи ман алшку анмои ҳаии лтўҳми алии алхлқи фӣҳо факони қиёми алсоъаҳи фии вҳоӣҳои клмҳи албсри лқўми ман алнозрину ҳў ақрб манеҳ лқўми охирин , ва ҳоказо фии қавла : «у أрслноаҳи إлии моӣаҳи أлФи أўи изидўн » , ҳам моӣаҳ алиф ъанд қавми ман алъодину изнҳми охрўни изидўн ,у қавла : « факони қоби қавсин أўи أднӣ » фии алқсии тафовуту фии қиёси алқомаҳи ихтилофу қавли ман қоли ан ӯ бмънии бали фии ҳзаҳи алмўозъи қавли марғӯби анҳу , « إни аллоҳи алии кули шайъи ءи қадир »