Қавлаи таъолӣ : «у إзи қоли Мӯсои лФтоаҳ » эй азкри ази қоли ?фони фии злки ибраи лмни аътбр , « қоли Мӯсои лФтоаҳ » яъне лғломаҳу ғуломи алрҷли тобеъаи алзии итхрҷ бау ҳўи алтлмизу ҳўи Юшаъ бен навен бен аФроӣими бен мишоу мишои ҳўи Мӯсои бен Юсуфи бен ёқӯбу кони Юшаъи набӣ банӣ Исроили ман баъди Мӯсоу ҳўи алзии вақфати алайҳи алшмс ҳатто слии алъсри фии мғзоаҳи кони ғзоҳо ҳатто адрки алслоаҳ . Ва қоли бъзҳми фатоаи кони ммлўкоу ҳозои қавли ғариб .

Аммо абтдоءи ин қисса аз қавли ибн аббос онаст ки Мӯсо ( ъ ) ва банӣ Исроил чун дар Миср ором гирифтанду онҷои мақар хеш сохтанд , аз ҷаббори коинот фармон омад : ё Мӯсо « зкрҳми бأёми аллоҳ » эшонро панди даҳ ва он неъматҳо ки бар эшон рехтем ва навохтҳо ки бар эшон .

Тавроту замини Мисри ҷои эшон сохтан ва неъматҳо бар эшон равони доштан , Мӯсои эшонро хутбае балиғ хонду лухтӣ аз он неъматҳо ва кароматҳо ки аллоҳи таъолӣ бо вай карда ва бо банӣ Исроил бар шимурд , аз мколмту астФоӣиту илқоъи муҳаббату астноъу ғайри он , мардӣ бар пой хост гуфт ё кулем аллоҳи ин ҳама донистаему шинохта , ҳилли ман аҳади аълами мнк ? дар замини ҳечкас аз ту донотару олам тар ҳаст ? Мӯсо ( ъ ) гуфт ло , яъне ки ҳечкас аз ман олам тар нест дар замин , аз раби алъзаҳ ӯро итоб омад бойени сухану Ҷабраил аз ҳақ пайғом оварад ки аӣти ъбдои лии бмҷмъи албҳрин Фтълм манеҳ ?фонаи аълами мнк эй Мӯсои моро бандаи ист дар маҷмаъи албҳрин аз ту донотар , рӯ ва аз вай илм омӯз . Мӯсо гуфт чаҳ нишонаст ӯро ва чигуна буии расм ? гуфт : моҳе ммлўҳ бурдор бо ғуломи хеши фаро роҳ бош то бшти баҳри онҷо ки моҳӣ боз наёбӣ , ӯро онҷои ёбӣ .

Брўоитии дигар аз ибни аббос нақл кардаанд ки Мӯсо гуфт бори худоё : эй ъбодки аҳби алик аз бандагони худ крои дӯсттар дорӣ ? Фқоли алзии изкрнӣу ло инсонӣ гуфт бандае ки пайвастаи маро ёд кунаду ёди ман фурӯ нагузорад , Мӯсо гуфт бори худоё : аз бандагони ту ки ҳокимтару ҳукм карданро миёни халқи писандидатар ? гуфт он кас ки ҳукм баростӣ кунад бъдлу инсоф ва бар паии ҳавоӣ худ наравад . Мӯсо гуфт бори худоё : аз бандагони ту ки донотару илми ваии тамомтар ? гуфт он кас ки пайваста илм омӯзаду илми дигарон фарои илми хеши орад то магари бклмаҳ эй дар расад ки вайро дар дайн суд дорад ва ӯро ҳудо афзоед . Гуфт бори худоё : агар аз бандагони ту касе аз ман донотрсти маро бар вай раҳнамӯн бош то аз ӯ илми гирам , гуфт эй Мӯсои марои бандаи ист аз ту донотар дар маҷмаъи албҳрин ӯро Хизр гӯйанд , бирав аз ваии илми биомуз , ва нишон онаст ки моҳии ммлҳ дар соҳили баҳри онҷо ки сахрааст зинда шавад , онҷо ки моҳӣ зинда шавад ӯро талаб кун ки ӯро биёбӣ , пас Мӯсоу Юшаъ ҳар ду фаро роҳ буданду моҳеи ммлҳи зодро бардоштанд .

Фзлки қавлаи ъзу ҷл : «у إзи қоли Мӯсои лФтоаҳ » саммии Фтиаҳи лонаи кони илозмаҳу ихдмаҳ , « лои أбрҳ » эй лои азол ,у алхбри мҳзўФ яъне лои абрҳи мо шиӣо эй лои азоли асир эй адўми алайҳу лои овтар . Ва қили лои абрҳ эй лои азўл яъне лои азўли ани ҳолеи фии уссайр ҳатто асл , « ҳатто أблғи маҷмаъи албҳрин » ҳайси илтқии баҳри Форсу баҳри алрўм . Қоли Муҳамади бен каъби исмаи тнҷаҳ ,у қоли абии бен каъби аФриқиаҳ . Ва қили ҳумои баҳри алмшрқу алмғрби аллзони иҳитони бҷмиъи аларз . Ва қили алъзбу алмлҳ . Ва қили албҳрони ман алълму ҳумои Мӯсоу алхзр , « أўи أмзии ҳқбо » тақдира ҳатто икўн аммо лқоءи алхзри бмҷмъи албҳрин ва аммо уссайр ҳатто асли илайҳу ани кони ҳқбоу алҳқби сбъўни сана ,у қили смонўни сана ,у қили санаи блғаҳи Қайс ,у қили бурҳаи ман алдҳри ғайри маҳдӯдаи ҷумъаи аҳқобу кзлки алҳқбаҳи ҷамъҳо ҳқб .

« Флмои блғои маҷмаъи бинҳмо » эй маҷмаъи васли албҳрин , « насиё ҳўтҳмо » анмо насӣ алҳўти аҳдҳмоу ҳўи Юшаъу анмои дахли Мӯсои фии алкломи ллсҳбаҳи комаи қоли аҷибти дъўткмоу Мӯсои кони идъўу анмои дахли ҳорӯни фии алкломи ллсҳбаҳ ,у кқўлаҳ : « қолои рбнои إннои нхоФ »у кони алқоӣли Мӯсоу ҳозои ваҷҳи восеъи фии Алъарабия .

Ва қили насаби алнсёни алиҳмои лон Мӯсо насӣ търФи хабари алҳўту қади блғи алмўзъи алмўсўФи ?ла ва насӣ улфатии ани ихбраҳи бмои кони ман алҳўт , « Фотхзи сиблата » эй атхзи алҳўти триқои ?лаи ман албри илои албҳр , « србо » эй сурби фӣҳо србоу алсрби исму масдари иқоли сурби исрби срўбоу србои азои дахли србои ғайри амиқ . Ва қили тақдираи Фотхзаҳи сиблатаи србои фаҳмои мафъӯлон , кқўлаҳ : «у атхзи аллоҳи إброҳими хлило » .

Ва қили бқии тариқаи колсрбу алоиаҳи алии алтқдиму алтأхири лони зҳоби алҳўти кони қади тақаддуми алии алнсён .

Мӯсоу Юшаъи бФрмони аллоҳи таъолии қасди маҷмаъ албҳрин карданд , зод бар гирифтаи қурсӣ чанду моҳеи ммлўҳи хушк шуда , ва гуфтаанд моҳии тоза бирён карда , ва аз он порае хӯрда то маҷмаъи албҳрини расиданди бнздики сахра , Мӯсо гуфт Юшаъро ки : амкс ҳатто отики соъатӣ диранг кун то ман бтў боз оем , Мӯсо ( ъ ) ҳоҷатӣ ки дар пеш дошт рафту моҳӣ ки дар занбил буд чун нами дарё бова расед рӯҳ боз ёфт ва зинда шуд ва дар об шуд , Юшаъ гуфт : ази ҳоءи набии аллоҳи ҳдстаҳ чун Мӯсо ( ъ ) боз ояд ҳадиси моҳӣ бо вай бигӯям , Фонсоаҳи алшитон , чун Мӯсо ( ъ ) боз омад ҳадиси моҳӣ фаромӯш кард , шайтон аз ёди ваии бабрад .

Ва гуфтаанд чашмае буд онро моء алҳёҳ мегуфтанд , ҳеҷ қатрае аз он бамурда Эй нараседӣ ки на дар ҳоли зиндаи гаштӣ , Юшаъ даст бидон барад ва вузӯ мекард , он гуҳ даст биафшонаду қатраҳои об бмоҳӣ расед зиндаи гашт ва дар об шуд .

Ва ани абии бен каъби мрФўъои қоли лмои антҳёи илои алсхраҳи взъои рؤсҳмои Фномоу азтрби алҳўти фии алмктл Фхрҷ манеҳ Фсқти фии албҳр « Фотхзи сиблатаи фии албҳри србо » .

« Флмо » астиқз Мӯсо насӣ соҳибаи ани ихбраҳи болҳўти Фонтлқои бақияи иўмҳмоу лилтҳмо ҳатто азои кони ман Улуғад , « қол » Мӯсо , « лФтоаҳи отнои ғдоءно » моҳӣ чун дар об шуд раби Алъоламин бкмоли қудрати хеши он роҳи моҳӣ чун тоқӣ нигаҳ дошт то дар нёмихт .

Рӯй абии бен каъби ани расӯли аллоҳ ( с ) қоли анҷоби алмоءи ани маслаки алҳўти Фсори кӯҳи лами тлтӣми Фдхли Мӯсои алкўаҳи алии асари алҳўти Фозои ҳўи болхзр ,у қили ҷамади алмоءи таҳта ,у қили сори схро . Ва қоли вҳби зуҳри фии алмоءи ман асари алҳўти шқу ухдуди шабаҳи наҳри ман ҳайси дахлати илои ҳайси антҳт .

Пас эшон аз он ҷойгоҳ ки моҳӣ дар об шуда буд бар гузаштанду рафтанди чндонки аллоҳи таъолии хост ва он рафтани афзӯнӣ буд , Мӯсо ( ъ ) дар он рафтани афзӯнӣ гурусна шуду буи ранҷ раседу лами иъии Мӯсои фии сафари қти алои фии злки алсФр , Юшаъро гуфт : « отнои ғдоءно » мо нأклаҳи болғдоаҳ , « лақади лқинои ман сФрно ҳозо насабо » ъноءу тъбо ,у злки анаи алқии алии Мӯсои алҷўъи баъди мо ҷоўзи алсхраҳи литзкри алҳўту ирҷъи илои мавзеи талаба .

Фқоли ?лаи фатоау тазаккур : « أи раъйати إзи أўинои إлии алсхраҳ »у анмои кони ӯии илоҳо Юшаъи лҳоҷтаҳ , Юшаъ гуфт дидӣ он гуҳ ки ман паноҳи бснги барадами ҳоҷатиро ки дар пеш буд моҳии онҷо фаромӯш кардам он гуҳ аз тезии Мӯсо ( ъ ) битарсед гуфт : « ва мо أнсониаҳи إлои алшитони أни أзкраҳ » . Ва қили аътзри бонсоءи алшитони лонаи луи зикри злки лмўсӣ ( ъ ) мо ҷоўзи злки алмўзъ ва мо нолаи алнсб ,у алмънии шуғли алшитони қалбии бўсўстаҳи фансяти ани азкраҳ , «у атхзи сиблатаи фии албҳр аҷабо » ин сухан аз Юшаъасту феъл аз ҳут , эй атхзи алҳўти сиблатаи фии албҳри атхозо аҷабо , ва раво бошад ки сухан аз Юшаъ буду феъл аз ҳуту таъаҷҷуб аз Мӯсо яъне ки Мӯсо чун қиссаи ҳут ва дар шудани ваии боб бар он сифат аз Юшаъ шунид шигифт бимонад ва таъаҷҷуб кард , ва раво бошад ки феъл Мӯсо ниҳанд : эй атхзи Мӯсои сиблати алҳўти фии албҳр аҷабо , эй таъаҷҷуби ман злк . Қоли абди арраҳмони бен зайд эй шайъи ءи аъҷби ман ҳути кони дҳрои ман алдҳўр иؤкл манеҳ сами сори ҳаёи всби фии албҳру кони шқи ҳут .

Чун Юшаъи ҳадис моҳӣ кард Мӯсо ( ъ ) гуфт : « злки мо кно набағ » Эй наталаб ва наред ман алъломаҳ , он буд аломату нишони он ки мо меҷустем , « Фортдо » эй рҷъо , « алии осорҳмо » алзӣ ҷоء манеҳ , « қссо » иқсони алоср эй итбъони асари алмҷии ء , иқоли қси асарау ақтси алии асараи қсоу қссо .

« Фўҷдои ъбдои ман ъбодно » зикри Юшаъи ӣнҷои мунқатиъи гашту уламои дайну аҳли тафсирро пас азин дар шаъну қиссаи ваии ҳеҷ сухан нест ,у Мӯсо ( ъ ) бони сурб дар асар моҳӣ мешуд то ба Хизр расед , Фозои ҳўи болхзри ноӣмои мсҷии бсўби алайҳи алмоءи колтоқ ӯ колқбаҳ . Ва қили кони ноӣмои фавқи алмоءи алайҳи қтиФаҳи хзроءи қади дахлҳо таҳти раъсҳоу таҳти рҷлиаҳ . Ва қили роаҳи алии тнФсаҳи хзроءи алии ваҷҳи алмоءи Фслми алайҳ , Фқоли ?лаи ман анат ? Фқоли анои Мӯсо банӣ Исроил , Фқоли ?лаи лақади кони лаки фии алтўроаҳи илму фӣ банӣ Исроили шуғл ? қоли балӣу локини аллоҳи ъзу ҷли амрнии ани отику асҳбку атълми мнк . Ва қили исми алхзр : блёءи бен маликони бен иқтну алхзри лақаби ?ла , анмои саммии хзрои лонаи ҷлси алии фурӯаи бизоءи Фоҳтзти таҳтаи хзроءу алқрўаҳи кули наботи муҷтамаъи азои ибс ,у иқоли ҳаии аларзи алмртФъаҳи алслбаҳ . Ва қили анмои саммии хзрои лонаи азои слии ахзари мо ҳавла . Қоли Саиди алхзри ИМАи рӯмӣау Абуҳи форсӣ .

Ва ани абди аллоҳи бен шўзби қоли алхзри ман валади Форсу Илёси ман банӣ Исроили илтқёни фии кули оми болмўсм . Ва рӯй фии баъзи алохбори ани расӯли аллоҳ ( с ) зикри қиссаи алхзри Фқоли кони ибни малики ман алмулуки Фороди ани истхлФаҳи ман баъдаи Флм иқбл манеҳу лҳқи бҷзоири албҳўри Фтлбаҳи Абуҳи Флми иқдри алайҳу ани ибни абии лҳиъаҳи ани алхзри ибни фиръавни Мӯсои ҳкоаҳи алнқоши фии тафсирау алъҳдаҳи алайҳ ,у ахтлФўо фӣ набута Фмнҳми ман қоли ҳўи набӣ ва манеҳам ман қоли ҳў валеу ахтлФўои фии ҳаётау алҷмҳўри алии анаи ҳии баъди фии змоннои Фқолўои алхзри набӣу Илёси набӣу ҳумои фии алоҳёءи илтқёни фии кули мавсими фии Арафот .

Ва ани Амри бен динори қоли ани алхзру Илёси яҳёони фии аларзи мо доми алқуръони фии аларзи Фозои рафъи алқуръони мото . Ва фии алхбри ан алнабӣ ( с ) қоли ани ахии алхзри лиқзии сулси соъоти ман алнҳор байнамам албҳру ишҳди алслўоти кулҳо фии алмсҷдулҳарому итҳҷд болсҳр ъанд сади ёҷўҷу моҷўҷ .

Ва рӯй ани Муҳамади бен исҳоқи ани Мӯсои соҳиби алхзри ҳўи Мӯсои бен аФроӣими бен Юсуфу ҳозои баъӣд , ?фони алсҳиҳи ани албхории ани Саиди бен ҷбири қоли қиллати лобни аббос ан навафо албколии изъми ани Мӯсои соҳиби алхзри лӣси ҳўи Мӯсо банӣ Исроил , анмои ҳўи Мӯсои охир , қоли кизби адуи аллоҳ . Ва фии баъзи алқсси ани алхзри лмои раъии Юшаъ бен навен шурби ман моءи алҳёҳи ахзау ҷаълаи фии тобут ва шудаи болрсосу Ромӣ ба фии мавҷи албҳру ҳозои баъӣди бали сарфаи Мӯсоу радаи ило банӣ Исроилу анмои зҳби илои ҳозои ман зҳби лони зикраи анқтъҳо ҳно .

« Фўҷдои ъбдои ман ъбоднои отиноаҳи раҳмаи ман ъндно » яъне алнбўаҳу алълму алтоъаҳу тӯли алҳёҳ , «у ълмноаҳи ман лднои уламо » эй илми ман илми алғиби мо лами иълми ғайра .

« қоли ?лаи Мӯсои ҳилли أтбъки алии أни тълмн » эй ҳилли асҳбки алии шарти ани тълмнии ҳудоу сўобо , « ммои илмати ршдо » қрأи басарӣ « ршдо » бФтҳи алроءу алшину қрأи албоқўн « ршдо » бзми алроءу искони алшину алршду алршди луғатони колбхлу албхлу интисоб « ршдо » алии анаи мафъӯли тълмнӣ ,у қили насби лонаи мафъӯли ?лае ҳилли атбъки ллршд .

« қоли إнки лни тсттиъи маъаии сбро » лни тсбри алии сниъии лонии илмати ғайби илми рабӣ , сами аъламаи алълаҳи фии тарки алсбру тадоруки қалба ба , Фқол : «у Киеви тсбри алии мо лами тҳт ба хбро » эй алии мо лами тааллумаи ман амри зоҳираи мункиру ботинаи бхлоФи зоҳира ,у интисоб « хбро » алии алмсдри лони маънии лами тҳт ба хброи лами тхбраҳи хбро , иқоли хабарати алшии ءи ахбраҳу ахбртаҳи азои астқсити илмау хубра .

« қоли стҷднии إни шоءи аллоҳи собро » ани алонкор . Ва қили ани алсؤол , «у лои أъсии лаки أмро » эй атобъки алии кул мо тареду лои ахолФки фии шайъи ء . Ва қили теми алкломи алии қавла « собро » Фсбри лмои астснии бқўлаҳ « إни шоءи аллоҳ »у ъсии ҳайси лами истсн , Фқоли ?лаи алхзр : « Фإни атбътнӣ » эй сҳбтнӣ , « Флои тсӣлнии ани шайъи ء » ммои аФълаҳ , « ҳатто أҳдс лак манеҳ зкро » эй ҳатто акўни анои алзии афсараи лак , қрأи нофеъу ибни омир « Флои тсӣлнӣ » бФтҳи аллому ташдиди алнўну алўҷаҳи ани алФъли қад алҳақ алнўни алсқилаҳ ва банӣ маъаҳо алии алФтҳ ,у қрأи албоқўн « Флои тсӣлнӣ » баскони аллому тахфифи алнўну алўҷаҳи ани алФъли мҷзўми балои алтии ллнҳии Фскнти алломи ллҷзм « Фонтлқо ҳатто إзои ркбои фии алсФинаҳи хрқҳо » Мӯсоу Хизр ҳар ду дар соҳили дарё май рафтанди киште боишон бар гузашт , асҳоби киштӣ ки эшонро диданди бсимои некону неки мардони эшонро бемузд дар киштӣ нишонданд , ва гуфтаанд ки асҳоби киштии Хизрро бишнохтанд аз он дар киштӣ нишонданд бемузд , чун киштии Бамён дарё расед Хизри табари бардошту киштиро сӯрох кард чунонк об бикуштӣ баромад , Мӯсо ( ъ ) бҷомаҳи хеши он сӯрох бигирифт , ва гуфтаанд бум киштӣ бишикаст аммо об барнаёмад , Мӯсо ( ъ ) гуфт : « أи хрқтҳои лтғрқи أҳлҳо ? » , қрأи Ҳамзау алксоӣӣ « лиғрқи аҳлҳо » болёии мафтӯҳау бФтҳи алроءу рафъи алоҳлу алўҷаҳи анаи алии асноди алФъли илои алоҳлу иртифоъа ба ,у қрأи албоқўн « лтғрқ » болтоءи мзмўмаҳу бксри алроءу насби алоҳлу алўҷаҳи анаи алии асноди алФъли илои алмхотбу интисоби алоҳли билфеълу алмънӣ : лтғрқи аиҳо алмхотби аҳлҳоу ҳозои мувофиқи лмои қиблаи лонаи улхитобу ҳўи қавла : « أи хрқтҳо »у лмои баъдау ҳўи қавла : « лақади ҷӣт » . Бар қроءти Ҳамза ва ксоиӣ гуфт киштиро бишикастӣ то мардумони он боб ғарқ шаванд , ва бар қроءт дигарон гуфт киштиро бишикастӣ то мардумони онро боб ғарқ кунӣ . Ва қили маъноаи ҳозои алФъли ишбаҳи феъли ман ириди алоғроқ , « лақади ҷӣти шиӣои إмро » ъзимои мнкрои махӯзи ман амри алқўми азои ксрўоу Аштади амрҳм .

Чун Мӯсо ( ъ ) бар феъли вай инкор намӯд , Хизр гуфт : « أи лами أқли إнки лни тсттиъи маъаии сбро » , эшон дар он сухан буданд ки гунҷишкӣ аз ҳаво фурӯд омаду минқори хеш бар об дарё зад ва боз биппаред , Хизр гуфт : ё Мӯсои ани илмӣу ълмку илми алхлоӣқи каллаами фии илми аллоҳи кҳзаҳи алнқраҳи алтии ахзҳо ман арзи албҳр , Мӯсо чун дид ки киштии шикастаро об бар наомаду аҳли киштиро аз он ҳеҷ зиён надошт гуфт : « лои тؤохзнии бмои нсит » эй бмои ғифлати ?фони алнсёни мрФўъи ани алонсон ,у қили ҳўи ман алнсёни алзии ҳўи алтрк яъне бмои таркати ман вситк . Ва ани ибни аббоси ани Мӯсои лами инсу локинаи ман мъоризи алклому ?ераади шиӣои охири нася , «у лои трҳқнии ман أмрии ъсро » эй лои тзоиқнии бҳзои алқдри Фтъсри бсоҳбк . Ва қил « лои трҳқнӣ » эй лои тғшнии ман амреи ъсро , иқоли ғуломи мроҳқи қорби ани иғшоаҳи алблўғ .

« Фонтлқо ҳатто إзои лқёи ғломои Фқтлаҳ » пас аз киштӣ берун омаданд ва дар шаҳр шуданд ,у ҷамоатии кӯдаконро диданд ки бозӣ мекарданд , Хизри якеро аз эшон ки бар ваии некӯтар буду бҷомаҳи поктару бтбъи хубтар . Бигирифту сари вай аз тан ҷудо кард , қили ақтлъи раъса ,у қили забҳаи болскин ,у қили дмғи раъсаи болҳҷр ,у қили рФсаҳи брҷлаҳи Фқтлаҳ ,у қили зарби раъсаи алҷдори Фқтлаҳ . Ибн аббос гуфт кӯдакӣ буд бҳди булӯғи норасидаи бадалели онкӣ Мӯсо гуфт : « наФасо закия » , ва бар қроءти ибни касӣру нофеъу абӯи Амру рўис аз ёқӯб « зокиаҳ »у ҳумои воҳидае тоҳираи лами тблғи ҳади алтклиФи Фолзкиаҳи феълӣау алзокиаҳи фоилау клтоҳмои воҳидаи фии алмънӣ ,у қили алзокиаҳи алтии лами тзнби қту алзкиаҳи алтии азнбти сами тобат , қавмӣ гуфтанд болиғ буду лиҳозои қоли Мӯсо : « бғири нафас » эй бғири қўду луи кони сғирои лами икни алайҳи қисосу лои табаъа :

Қоли алклбии кони Фтии иқтъи алтриқу иأхзи алмтоъу илхоءи илои абўиаҳи ФиҳлФони дунау лои иълмони злк . Қоли алҳсни кони рҷлои коФроу алъараби қади тқўли ллрҷли алболғи ғулом ,у қили кони исмаи ҳисўну қили хушнӯду исми абӣаи млосу исми ИМАи раҳмӣ ,у қили шҳўӣ . Ва ани абии бен каъби қоли самъати расӯли аллоҳ ( с ) иқўли алғломи алзии қатлаи алхзри табъи коФро , « лақади ҷӣти шиӣои нкро » эй мнкрои инкраҳи алъқлоءу алнкрашаду аъзами ман аламр , қрأи ибни омиру нофеъи брўоиаҳи варашу қолўну абӯи бикру ёқӯб « нкро » болтсқилу албоқўн « нкро » болтхФиФу ҳумои луғатони колънқу алънқу алтнбу алтнбу алшғлу алшғлу аласли алтсқилу қади мзӣ мислаи .

Овардаанд ки Хизр чун инкор Мӯсо дид бар қатли ғуломи дасти бшонаҳ ғулом зад , шонаи чапи вай берун овараду гӯшт аз вай боз кард , бар устихони шонаи ваии набишта буд : кофари лои иؤмни биллоҳ абадан .

« қоли أи лами أқли лаки إнки лни тсттиъи маъаии сбро » зоди фии ҳзаҳи алоиаҳи лаки лони алнкири фӣаи аксар .

« қоли إни сأлтки ани шайъи ء » яъне саволи тавбиху инкор , « баъдҳо » эй баъди ҳзаҳи алмсӣлаҳ ,у қили баъди ҳзаҳи алмраҳ ,у қили баъди ҳзаҳи алнФси алмқтўлаҳ , « Флои тсоҳбнӣ » бололФи мзмўмаҳи алтоءи қроءаҳи алҷмҳўри алои мо равоаи ибни ҳисони ани ёқӯб « Флои тсоҳбнӣ » бФтҳи алтоءу алҳоءу искони алсоди бғири алиф , Фтсоҳбнии ман алмусоҳибау ҳўи ани ткўни ман кули воҳиди сҳбаҳи ллохри лонаи ман боби алмФоълаҳи Фикўни алФъли фӣаи ман алоснину тсоҳбнии ман алсҳбаҳу ҳўи ммои икўни алФъли лўоҳду алмқсўдҳо ҳнои ҳўи сҳбаҳи алмхотби ФозоФи алсҳбаҳи илайҳ фақат , « қади блғти ман ладуннии узро » аъзрти Фимои бинӣу бинки фии алФроқ , қрأи нофеъ « ман ладуннӣ » бзми алдолу тахфифи алнўну қрأи абӯи бикр « ладуннӣ » баскони алдолу ашмомҳои алзмаҳу тахфифи алнўн ,у қрأи албоқўн « ладуннӣ » мзмўмаҳи алдоли мшддаҳи алнўну ҳўи аласли алзии инбғии ани ткўни алклмаҳи алайҳ .

Ва ани абии бен каъби қоли кони расӯли аллоҳ ( с ) азои зикри аҳдои Фдъои ?лаи бдои бнФсаҳ , Фқоли зоти явми раҳмаи аллоҳи алӣу алии ахии Мӯсои луи лами иҳмлаҳи алҳёءи алии ахзи змомаҳи алои исоҳбаҳи баъдҳо лрои ман аҷоиби ғайби аллоҳу илмаи шиӣои ксиро .

« Фонтлқо ҳатто إзои أтёи أҳли қария » аз онҷои рафтанди бшҳри антокиаҳ , ва гуфтаанд шаҳри элау ҳаии абъди арзи аллоҳи ман алсмоء , ва гуфтаанд шаҳри боҷрўони базмин арманӣа , « асттъмои أҳлҳо » асттъмҳми Мӯсоу дахли алхзри фии алкломи ллсҳбаҳ , « Фأбўои أни изиФўҳмо » иқўли зФтаҳи азои ҷӣтаҳи зиФоу азФтаҳи азои даъватаи илои зёФтку кзлки зиФтаҳу алзиФу алзиФўФаҳи алмилу саммии алзиФи лонаи адли ман манзалаи илои манзили ғайра , « Фўҷдои фӣҳо » эй фии алқриаҳ , « ҷдорои ириди أни инқз » лафзи алородаҳҳо ҳнои муҷозу алмрод ба иқрбу икоду ҳозои восеъи фии Алъарабия иқўл таред алшмси ани тмил ,у қоли алшоър :

. . . « أни инқз » эй инкср , қззти алшии ءи ксртаҳи Фонқз эй анкср ,у қили инқзи исқт ва манеҳ анқзози алкўокб , « Фأқомаҳ » эй мисаи алхзри бедаи Фостўии алҷдор ,у қили ҳдмаҳу ҷадади банноау иъодаи сҳиҳо . Ва ан алнабӣ ( с ) ҳдмаҳи сами қъди ибниаҳ . Мӯсоу Хизр чун бони шаҳри расиданд меҳмонӣ хостанд ва эшонро меҳмонӣ накарданд ва таом надоданд , Мустафо ( с ) гуфт лӣимон буданд қавми он шаҳр ки эшонро таом надоданд , пас Хизр деворӣ дид дар он шаҳри тӯли он сад газу наздик буд ки он девори биФтодӣ , Хизри дасти буии бози ниҳод ва рост кард ва ё онро бикунаду бози некӯ ва дуруст кард , Мӯсо гуфт : « луи шӣти лотхзти алайҳи أҷро » эй луи шӣти лотхзти алии ислоҳаи аҷрау ҷъло . Ва қили қрӣу зёФаҳ , қрأи ?маккейу басарӣ « лтхзт » мухаффафаи алтоءи мксўраҳи алхоء ,у қрأи албоқўн « лотхзт » мшддаҳи алтоءи мафтӯҳаи алхоءу алўҷаҳи ани атхзи алии аФтълу тхзи алии феъли клоҳмои воҳиди фии алмънии ктбъу атбъ , иқоли атхзти молои атхзаҳи атхозоу тхзтаҳи атхзаҳи тхзои алии феъли бксри алъайн ,у азҳари ибни касӣру ҳФси алзолу кзлки ёқӯб , ҳозои алҳрФи вҳдаҳу адғми албоқўни алзоли фии алтоء .

« қоли ҳозои фироқ » эй ҳозои вақти фироқ , « бинӣу бинк » . Ва қили ҳозои алсؤоли мнки баъди ъҳдку шртки сабаби Фроқноу лои асҳбки баъди ҳозоу анмои крртини тأкидои маъноаи фироқи биннои комаи иқоли лаъни аллоҳи алғодри манӣу мнк эй алғодри мно , « сأнбӣк » эй сохбрк қабл ани ттФрқ , « бтأўили мо лами тсттъи алайҳи сбро » эй бмоли мо сأлтаҳи анҳуу лами тсбри алайҳ , Хизр гуфт акнӯн тафсир кунам турои онч бар он сабр натавонистӣ кард ва бар ман инкор кардӣ : аммо киштӣ аз он чанд дарвеш буд яъне даҳ бародар , панҷ аз эшон змн ва панҷ азишон коргарон дар дарё яъне ки дар дарё ғаввосӣ мекунанд ё киштӣ бкро медиҳанду бағалаи он зиндагонӣ мекунанд , ва гуфтаанд ки киштии вақф буд бар эшон , « Фأрдти أни أъибҳо » эй аҷълҳои зоти айб , иқоли ъбтаҳи азои ҷълтаҳи зои айби ?фонати ъоӣбу злки мъиб , «у кони вроءҳм » эй амомҳм , « малик » кофари исмаи ҷлндӣ , « иأхзи кули сафина » солеҳа , « ғсбо » . Ва қрأи Усмон « кули сафинаи солеҳа » қилу амри Усмони Фктби илои билоди алмуслимӣни бони иктби фии алмсоҳФ : « солеҳа »у қоли қади қомати ъндии албинаи баҳоу кони злки фии охири умраи Флми интшр . Ва фии алоиаҳи далели алии ани алмскину ани кони имлки шиӣои Флои изўли анҳу исми алмскнаҳи азои кант ба ҳоҷаи илои мо ҳўи зиёдаи алии малакау иҷўзи ?лаи ахзи алзкоаҳу сӣли ибни аббоси Киеви конўои масокину алсФинаҳи қади тасовии алифи динор , Фқоли алмсоФри мискину ани кони маъааи алифи динор .

«у أмои алғломи факони أбўоаҳи муъминин Фхшино » эй ълмнои ани ъоши ани исири сббои лкФри волдиаҳу ъсёнҳмои аллоҳи лонҳмои конои шадидии алҳби ?ла ,у маънӣ « ирҳқҳмо » иғшиҳмо . Ва қоли алзҷоҷи иҳмлҳмои алии алрҳқу ҳўи алҷҳл .

« Фأрднои أни ибдлҳмои рбҳмо » қрأи нофеъу абӯи Амр « ибдлҳмо » болтшдиду кзлки фии алнўр : «у либдлнҳм »у фии алтҳрим : « أни ибдлаҳ »у фии алқлм : « أни ибдлно »у қрأи албоқўн « ибдлҳмо » болтхФиФу кзлки фии алҷмиъи алои ибни омиру Ҳамзау алксоӣӣу ҳФси ани ъосми Фонҳми қрءўои фии алнўри вҳдаҳи болтшдиду фии албоқии болтхФиФ ,у алўҷаҳи ани бадал мисли абдлу клоҳмои қади ҷоءи фии алқуръону алтбдили фӣаи аксари ман алإбдолу алмънии арднои ани ирзқҳмои аллоҳи влдои икўн , « хиро манеҳ зкоаҳ » эй атуми слоҳоу атҳари дино , «у أқрби рҳмо » қрأи ибни омиру ёқӯб « рҳмо » бзми алҳоءу қрأи албоқўн « рҳмо » бскўни алҳоءу алўҷаҳи ани рҳмоу рҳмои воҳиду алмзмўми айнаи аслу алмскн мухаффаф манеҳу колшғлу алшғл эй раҳмау ътФои алрҳму алрҳмаҳу алмрҳмаҳи бмънии воҳид .

Ва қили ҳўи ман алрҳму алқробаҳ эй абри бўолдиаҳу аўсли ллрҳм .

Клбӣ гуфт аллоҳи таъолии биҷои ин писари эшонро духтарӣ дод ки пайғомбарӣ ӯро бизанӣ кард ва ҳафтод пайғомбар аз фарзандон ӯ падед омад , ва гуфтаанд чаҳор сад пайғомбар аз насл вай буданд , ва гуфтаанд ин духтари Юнуси маттиро дарёфту бсбби ваии умматии азими бҳдоити ҳақи расиданд ва он писар ки Хизр ӯро бикушт кофар буду салоҳи падару модар дар куштани вай буд .

Қоли қтодаҳи қади фараҳ ба Абуаҳи ҳайни валаду ҳзнои алайҳи ҳайни қатлу луи бқии кони фӣаи ҳлокҳмои Флирзи амрؤи бқзоءи аллоҳи ?фони қзоءи аллоҳи ллмؤмни Фимои икраҳи хайри ?лаи ман қзоӣаҳи Фимои иҳб .

«у أмои алҷдори факони лғломини ятемин фии алмдинаҳ » Хизр гуфт аммо он девор ки ислоҳ он кардам ройгон « 1 » аз он ду ятем буд дар он шаҳри номи эшон асрму срим , «у кони таҳтаи канзи лҳмо » ва дар зери он ганҷии ниҳодаи эшонро .

Рӯй ан алнабӣ ( с ) қол : кони зҳбоу Фзаҳ , қоли ибни аббосу алҳсни кони лўҳои ман зҳби мактуби фӣа аҷабо лмни иؤмни болқдри Киеви иҳзн , ва аҷабо лмни иўқни болрзқи Киеви итъб , ва аҷабо лмни иؤмни болмўти Киеви иФрҳ , ва аҷабо лмни иؤмни болҳсоби Киеви иғФл , ва аҷабо лмни иърФи алднё ва тақаллубҳо боҳлҳои Киеви итмӣни илоҳо , лои илоҳи алои аллоҳи Муҳамади расӯли аллоҳ ,у фии алшқи алохри анои аллоҳи лои илоҳи алои анои вҳдии лои шарики лии хилқати алхиру алшри Фтўбии лмни хилқатаи ллхиру аҷритаҳи алии идиаҳу алўили лмни хилқатаи ллшру аҷритаҳи алии идиаҳ .

Ва қоли бъзҳми алкнз алмтлқ ъанд алъараби ҳўи алмоли алои ани иқиди бозоФаҳи Фиқоли канзи илму канзи ҳукмау канзи ҷӯад , сами қол : «у кони أбўҳмои солҳо » қоли ибни аббоси Абуҳумои алсобъу исмаи кошҳу кон сёҳо мегуяд падари ҳафтумин эшон нек мард бӯда бслоҳ , раби алъзаҳи баракати салоҳи он падари ҳафтумин бойени ду ятем дар расонид ва он ганҷи эшонро нгоҳдошт .

Ва фии баъзи алосори ани аллоҳи ъзу ҷли лиҳФзи бслоҳи алрҷли алсолҳи валадау валади валадау мшрбтаҳи алтии ҳўи фӣҳоу алдўироти ҳавлаи Фимои изолўни фии ҳифзи ман аллоҳи ъзу ҷл ва стар . Ва ани Саиди бен алмсиби анаи кони азои рои ибнаи қол эй банӣ лозидни салоҳии ман аҷлки рҷоءи ани аҳФзи Фику итлўои ҳзаҳи алоиаҳ . Ва иҳкии ани баъзи алълўиаҳи дахли алии ҳорӯни алрашеду қади ҳам бқтлаҳи Флмои дахли алайҳи акрамау хулии сиблатаи Фқили ?лаи Бами даъвати ҳайси нҷоки аллоҳи қоли қиллат ё ман ҳифзи алкнзи алии алсбиини бслоҳи абиҳмо аҳФзнӣ манеҳ бслоҳи обоӣӣ , « Фأроди рбк » ё Мӯсо « أни иблғои أшдҳмо » эй алҳлму вуфӯри алъқлу тадбири алмъош , «у истхрҷои кнзҳмо » эйу ихрҷои молҳмо , « раҳмаи ман рбк » қили ҳўи муттасили бостхроҷи алкнз ,у қили муттасили бФълаҳ яъне феълати мо феълати раҳмаи ман рбк , « ва мо Фълтаҳи ани أмрӣ » эй ани раъйӣу тадбирӣ , « злк » эй алоҷўбаҳи алслосаҳ , « таъвили мо лами тстъи алайҳи сбро » ҳазфи алтоءи тхФиФоу лмои ?ераади Мӯсои ани иФорқаҳи қоли ?лаи аўснӣ Фқол кун нФоъоу лои ткни зророи арҷъи ани аллҷоҷаҳу лои темаши фии ғайри ҳоҷау лои тзҳки ман ғайри аҷабу лои тъирни аҳдои бхтиӣаҳ ё бен умрон . Ва рӯй анаи лмои Форқи Мӯсои алхзри рҷъи илои қавма ва ҳам фии алтиаҳ .