Қавла : « явми инФхи фии алсўр » қрأи бӯи Амри инФхи болнўн ва фатҳҳоу зми алФоءи кқўлаҳ , ва наҳашар ,у қрأи алохрўни инФхи болёءу змҳоу фатҳи алФоءи алии ғайри тасмияи алФоъл . Хилофаст миёни уламои тафсир ки сувар чист ? қавли ҳасан бо ҷамоатӣ онаст ки сувар ҷамъ сӯратасту маънии нафх сувар онаст ки фардо дар қиёмати раби алъзаҳи сӯратҳои халқи бози офаринади чунон ки дар дунё буд , он гуҳи рӯҳҳо дар ваии дманди чунон ки дар дунё дар раҳми модари сӯрати бёФриду рӯҳ дар вай дамиданд . Бози ҷумҳӯр муфассирон мегӯйанд ки сувари шабиҳ қарнӣасту исрофил дар даҳани гирифтау гӯш бар фармони ҳақи ниҳода то кӣ фармоед ӯро ки дар он дамад : аввали нафхаи фазаъи чунон ки раб алъзаҳ гуфт : «у явми инФхи фии алсўри ФФзъи ман фии алсмоўот ва ман фии алأрз » . Пас нафхаи съқи чунон ки гуфт : « Фсъқи ман фии алсмоўот ва ман фии алأрз » . Сеюм нафхаи баъси чунон ки гуфт : « сами нафхи фӣаи أхрии Фإзои ҳам қиёми инзрўн » .

Қавмӣ гуфтанд исрофили соҳиб сувар нест Фриштаҳ эй дигари соҳиб сувараст ки ъоӣшаҳ ривоят мекунад аз Мустафо ( с ) ки гуфт : ани исрофили ?лаи ҷиноҳи болмшрқ ,у ҷиноҳи болмғрб ,у ҷиноҳи мтсрўл ба ,у алқлми алии изна Фозо назул алўҳии ҷирии алқлм ,у соҳиби алсўр асфал манеҳ қади ҳинои зуҳрау алсўри алии Фмаҳу инзри илои исрофилу қади амри соҳиби алсўри азои раъйати исрофили зми ҷиноҳаи ФонФх . » қолати ъоӣшаҳ : ҳоказо самъати расӯли аллоҳи иқўл

Ва ани абии Саиди қол : зикр алнабӣ , соҳиби алсўри Фқоли ани яминаи Ҷабраилу ани ясораи Микоил .

Ва ани ибни масъӯди қоли иқўми малики байни алсмоءу аларзи ФинФхи фӣа .

« ва наҳашар алмҷрмин » эй алмшркин . « иўмӣзи зрқо » алзрқаҳи ҳаии алхзраҳи фии саводи алъайну ҳаии ақбҳи нъўти алъайну алъараби итшأми баҳо , ва ман алломаи аҳли алнори зарқаи алъиўну саводи алўҷўаҳу қили тсири أъинҳми ман алътши зрқо ,у кзлки тсири алъайни фӣ шудаи алътш .

Ва қили зрқо эй ъмёи ихрҷўни ман қбўрҳми бсроءи комаи хлқўои аввали марау иъмўни фии алмҳшр . Ва анмои қол « зрқо » лони алсўоди изрқи азои зҳбти нўозрҳм .

Ва ани ибни умри қол : қоли расӯли аллоҳ : « мо ман ғодри алои ?лаи лўоءи явми алқимаҳи иърФ ба всоӣҳи исиҳи маъааи ҳозои лўоءи ғодр банӣ фалони мсўди виҷҳау зарқа айнана , мсФўдаҳи идоаҳ , маъқӯлаи рҷлоаҳи алии рқбтаҳ мисли алтўди алъзми ман зунуба » .

Қавла : « итхоФтўни бинҳм » эй итноҷўну итклмўни хФиаҳ « إни лбстми إлои ъшро » эй мо мкстми фии алднёи алои ъушри лёл . «у қили фии алқбўр ,у қили мо байни алнФхтину ҳўи арбъўни сана , лони алъзоби ирФъи анҳуам байни алнФхтин , астқсрўои мадаи лбсҳми лҳўли мо ъоинўо . Маънӣ онаст ки муҷримон дар қиёмат аз ҳавли растохезу съўбти азоби муддати диранги хеш дар дунё андак шимуранду Наими дунё дар ҷанби он азоб ночиз донанд ва фаромӯш кунанд , бо якдигари боўозии нарм дар хФиаҳи музокира ҳаме кунанд : қавмӣ гӯйанд дар дунё чанд будед дигарон ҷавоб диҳанд ки даҳ рӯз , ҷое дигар гуфт : « лбснои иўмои أўи баъзи явм » рӯзӣ ё порае аз рӯзӣ .

Раб алъзаҳ гуфт : « нҳни أълми бмои иқўлўн » мо донем ончӣ мегӯйанд : « إзи иқўли أмслҳми тариқа » эй асўбҳми ҷўобоу аъдлҳми қўло . « إни лбстми إлои иўмо »у анмои қоли злки лони алиўми алвоҳади ақрби илои алсдқи ман алъшраҳ , лони алъшраҳу алиўми алвоҳади азои қўблои бмдаҳи алқёмаҳу боёмҳми кони алиўми алвоҳади ақрби илои алсдқи ман алъшраҳ . Ва раво бошад ки ин муддати андаки байн алнФхтин хоҳад ки азоби гӯр аз эшон бурдоранд , ва ин онаст ки кофарону бегонагонро рӯзгорӣ дар гӯр азоб кунанд пас эшонро байни алнФхтин аз азоб фурӯ гузоранду бхсбнд . Бози бнФхаҳи баъси эшонро бар ангизоннд ва гӯйанд : « ё вилнои ман бъснои ман мрқдно » . Пас аз ҳавлу съўбти растохез , он муддат ки азоби гӯр аз эшон бардоштаанд бадонаши эшон як рӯз намояд гӯйанд : « إни лбстми إлои иўмо » .

Қавла : «у исӣлўнки ани алҷболи Фқли инсФҳо » ани қили мо алълаҳи ллФоءи алтии фии қавла : « Фқл » хлоФои лохўотҳои фии алқуръон ? Фолҷўоби ани тлки асؤлаҳи тақаддумати сأлўои анҳо расӯли аллоҳ ( с ) , Фҷоءи алҷўоби ъқиби алсؤол ,у ҳозои саволи лами исأлўаҳи баъду қади илми аллоҳи субҳонаи анҳми соӣлўаҳи анҳу Фоҷоб қабл алсؤол ,у муҷозау ани сأлўки ани алҷбол , Фқли инсФҳо .

Ибн аббос гуфт : қавмӣ буданд аз қабӣлаи сқиФи мункирони баъс , таъаҷҷуб ҳаме карданд ки ҳадиси Фнодино ҳаме шуниданд , гуфтанд Киеви ткўни ҳзаҳи алҷболи алросёти иўмӣз ? дар он рӯзи растохез ки ту май гӯйии ин кӯҳҳо бад-ӣни азимӣу бузургӣ чун шаваду ҳосили он бача боз ояд ? раб Алъоламин гуфт : « Фқли инсФҳои рабии нсФо » . Ҷое дигар гуфт : « тсири алҷболи сиро » ҷое дигар гуфт : «у канти алҷболи ксибои мҳило » ҷое дигар гуфт : «у ткўни алҷболи колъҳни алмнФўш » . Ҷое дигар гуфт : «у басти алҷболи басои Фконти ҳбоءи мнбсо » . Аввал гуфт : « инсФҳои рабии нсФо » эй иқлъҳои ани амокинҳо қлъоу исирҳои худованди онро аз бех бар кунад ва равон гирданд чунон ки гуфт : « ва явм насайр алҷбол » , пас онро рег гирданд , чунон ки гуфт : « ксибои мҳило » . Пас бодро фармоед то онро дар ҳаво пароканда кунад ҳамчун пашм зада , чунон ки гуфт : « колъҳни алмнФўш » , пас онро дар ҳаво ҳбо гирданд ҳамчун осори офтоб дар равзан , чунон ки гуфт : «у басти алҷболи басои Фконти ҳбоءи мнбсо » .

« Физрҳо » эй идъи макони алҷболи ман аларз , « қоъои сФсФо » ирзои млсоءи мстўиаҳи лонботи фӣҳо ,у алқоъи мо анбсти ман аларз ,у алсФсФи алои млс . « лотарӣ фӣҳо ъўҷоу лои أмто » эй анхФозоу артФоъо . Қоли алҳсн : алъўҷи мо анхФзи ман аларз ,у аломти мо ншзи ман алрўобӣ , эй лотарӣ фӣҳо водёу лои робиаҳ .

« иўмӣзи итбъўни алдоъӣ » эй доъии аллоҳи алзии идъўҳми илои алмўқФу ҳўи исрофили Фисръи алмؤмнўну итсоФли алмҷрмўн . Фирсли аллоҳ норо ӯ дхонои алайҳими Фисўқҳми илои арзи алмҳшр .

Рӯй ҳзиФаҳи бен асиди алғФории қол : атлъ алнабӣ ( с ) ълиноу нҳни нтзокр , Фқоли мо тзкрўн ? қлно назикр алсоъаҳ , қоли анҳо лни тқўм ҳатто тероаи қаблҳо ъушри оёт : Фзкр , алдхон ,у алдҷол ,у алдобаҳ ,у тулӯъи алшмси ман мағрибҳо ,у нузули исои бен Марям ,у иأҷўҷу мأҷўҷ ,у салосаи хусуф : хсФи болмшрқ ,у хсФи болмғрб ,у хсФи бҷзираҳи алъараб ,у охири злки нори тхрҷи ман алимн , ттрди анноси илои мҳшрҳм ,у ирўии нори тхрҷи ман қаъри адан , тсўқи анноси илои алмҳшр ,у қили идъўҳми исрофили ман сахраи байти алмуқаддас ,у ҳўи қавла : «у астмъи явми иноди алмнод » иқўл : ?итҳо алъзоми алнхраҳу алоўсоли алмтФрқаҳ ,у аллҳўми алмтмзқаҳ ,у алшъўри алсоқтаҳ .

Қавмии илои рбки лиҷзики боъмолк . Қавла : « лои ъўҷи ?ла » эй лои ғалати фӣа . намегуяд он на овозӣаст ки касе гуяд ки азин сеюмӣ ояд ва касе гуяд аз он сӯ меояд ,у қил « лои ъўҷи ?ла » эй лои муъаддили анҳу лои иқдри аҳади ани иъдли анҳу . Қавла : «у хшъти алأсўоти ллрҳмн » эй скнти асвоти алхлоӣқи лмҳобаҳи аллоҳ . « Флои тсмъи إлои ҳамсо » яъне савти втӣии алоқдоми илои алмҳшр . Қоли ибни аббос : алҳмси таҳрики алшФоаҳи ман ғайри мантиқ .

« иўмӣзи лои тнФъи алшФоъаҳ » аҳдо « إлои ман أзни ?лаи арраҳмон » фии он ишФъи ?ла , ва ҳам алмслмўни аллазӣнаи разии аллоҳи субҳонаи қўлҳм , лонаами қолўои лои ?алаи алои аллоҳу ҳўи маънии қавла : «у разии ?лаи қўло »у ҳозои идли алии анаи лои ишФъи лғири алмؤмнин .

« иълми мо байни أидиҳм » эй мо байнедӣ алхлқи ман амри алохраҳ . « ва мо хлФҳм » ман амри алднё ,у қили мо қдмўо ва мо хлФўои ман хайру шар . «у лои иҳитўн ба уламо » фӣаи қавлон : аҳдҳмои ани алкноиаҳи роҷеъаи илои мо , эй ҳўи иълми мо байни аидиҳм ва мо хлФҳм ва ҳам лои иълмўнаҳ .

Ва ассонии анҳо роҷеъаи илои аллоҳи таъолии лони ибода « лои иҳитўн ба уламо » эй лои иҳити ълмҳми биллоҳи ъзу ҷл . Қавла : «у анати алўҷўаҳи ллҳии алқиўм » эй зиллату хзъту астأсрт .

Алмроди болўҷўаҳ , алонФси кқўлаҳи ъзу ҷл : « ва мо отитми ман зкоаҳи тридўни ваҷҳи аллоҳ » эй тридўни аллоҳу қол : « кули шайъи ءи ҳолки إлои виҷҳа » эй алои ҳў . Ва қол : «у ибқии ваҷҳи рбк » эйу ибқии рбку анати тқсму тқўли бўҷаҳ аллоҳ таред биллоҳ , ва ман ҳозои албоб

Қавли расӯли аллоҳи лқтлаҳи каъби бен алошрФ : « аФлҳти алўҷўаҳ » . Ва қавлаи ллкФори явми бадар : « шоҳати алўҷўаҳ »

Ва ани талқи бен ҳабиби фии қавла : «у анати алўҷўаҳи ллҳии алқиўм » қол : ҳўи взъки ҷбҳтку кФику ркбтику атрофи қдмики фии алсҷўд . «у қади хоби ман ҳамли злмо » эй хусри ман ашрки биллоҳ ,у алзлми алшрк , ва манеҳ қавли алшоър .

« ва ман иъмли ман алсолҳоту ҳўи муъмини Флои ихоФи злмо » , қрأи ибни касӣри вҳдаҳ « Флои ихФ » мҷзўмои алии алнҳии ҷўобои ллшрт :у ҳўи қавла : « ва ман иъмл »у алмрод ба алхбри конаи қол : « ва ман иъмли ман алсолҳоту ҳўи муъмини Флои хавфи алайҳ »у қрأи алохрўни Флои ихоФи бололФу рафъи алФоءи алии тақдири мбтдоءи мҳзўФи ироди баъди алФоء , конаи қоли Фҳўи лои ихоФи злмо .

Қоли ибни аббос : « Флои ихоФ » ани изоди алии сиотаҳу лои ани инқси ман ҳснотаҳ . Ва асли алҳзми алкср ,у алмънии лои излми баҳрмони алсўобу лои иҳзми бнқсони алҷзоء .

«у кзлки أнзлноаҳ » эй комаи анзлнои алтўроаҳи алии Мӯсои блғаҳи қавма , анзлнои алейк ҳозои алқрони блғаҳи қўмки лиФҳмўаҳ ,у қол алнабӣ ( с ) : « аҳбўои алъараби лслос : лонии арабӣ ,у алқуръони арабӣ ,у каломи аҳли алҷнаҳи арабӣ » .

« срФнои фӣаи ман алўъид » эй кррнои алқўли фӣаи ман алўъид ,у ҳўи зикри алтўФону алсиҳаҳу алрҷФаҳу алмсх . « лълҳми итқўн » ани инзли баҳам мисли мо назул бмни тқдмҳм , « أўи иҳдси ?лаами зкро » эй иҳдси ?лаами алқуръони ибраи ваъза , Фиътбрўоу итъзўои бзкри уқоби аллоҳи аломм .

Қавла : « Фтъолии аллоҳи алмалик алҳақ » ҷли аллоҳи ани илҳоди алмлҳдин ,у ъмои иқўлаҳи алмшркўн ,у таъолии фавқи кули шайъи ءу ҳўи алмалики ҳқо , лои изўли малакау ҳўи алмолки ллошёءи алии алҳқиқаҳ .

«у лои тъҷли болқрон » қоли алшоФъӣ : ҳўи алқуръони бғири ҳамзу ҳўи исми лктобнои колтўриаҳу алонҷилу алзбўр , лктб банӣ Исроил ,у луи кони ман алқроءаҳи ?лаккони исмии кули мқрўءи қроноу лои исмии босами китоби аллоҳи шайъи ءи ғайра . « ман қабл أни иқзии إлики ваҳйа » кони расӯли аллоҳи итъҷли бқроءаҳи алқуръони соъаҳи алўҳӣ қабл ани иФрғи Ҷабраили ман إлқоءи алўҳии хшиаҳи алнсён , Фомри болонсоту ҳасани алостмоъи илои ани иФрғи Ҷабраили ман алблоғ ҳар бор ки Ҷабраил омадӣу ваҳии гзордӣ Мустафо башитоб хондан гирифтӣ бо Ҷабраил ва сабр накардед то Ҷабраил аз таловату иблоғи он фориғ шудӣ аз бими онкӣ бар вай фаромӯш шавад , раби алъзаҳ ӯро аз он наҳй кард ва фармуд ки то он соъат ки Ҷабраили ваҳии поки ҳамеи гузораду қуръон ҳаме хонд вай хомӯш мебошад ва май шунӯд . Ҳамонаст ки ҷое дигар гуфт : « лои таҳаррук ба лсонки лтъҷл ба » . Қавла : « ман қабл أни иқзии إлики ваҳйа » яъне ман қабл ани иФрғи Ҷабраили ман таловатаи алейк . Қрأи ёқӯби нақзӣ , болнўн ва фатҳҳоу касри алзоду насби алёءи ваҳйаи мнсўбо ,у алўҷаҳи ани алФъли ллаҳи таъолии зикраи блФзи алтъзиму ҳозои мувофиқи лмои қиблаи алзии ҷоءи блФзи алтъзиму ҳўи қавла : « أнзлноаҳ . . . Ва срФно » ,у лмои баъдау ҳўи қавла : «у лақади ъҳдно » фии ани клиҳмои алии лафзи алтъзим . Ва қрأи албоқўни иқзии бзми алёءу фатҳи алзод , ваҳйаи болрФъ ,у алўҷаҳи анаи алии асноди алФъли илои алмФъўл бау ҳўи алўҳӣу маълуми ани аллоҳи таъолии ҳўи алмўҳии Флзлки вақъи алостғноءи ани зикри алФоъл . Ва қоли муҷоҳиду қтодаҳи лои тқрءаҳи асҳобку лои тмлаҳи алайҳим ҳатто табин лаки маъонӣау қоли Ассадии лои тсأли инзола қабл ани иأтику қили маъноаи лои тлтмси инзоли алқрони ҷумлаи Фонои ннзли алейк лўқти алҳоҷаҳ .

« ва қул раби заданеи уламо » эй заданеи ҳФзо ҳатто лои инсии мо аўҳии ило . Ва қили маъноаи раби заданеи уламо , болқрону маъонӣа , қили уламои илои мо илмат . Ва кони ибни масъӯди азои қрأи ҳзаҳи алоиаҳи қол : аллоҳами заданеи аимоно ва яқинан .

Қавла : «у лақади ъҳднои إлии одам » эй амрноаҳу аўсинои илайҳ , « ман қабл » эй ман қабл ҳؤлоءи аллазӣнаи тркўои амреу нқзўои аҳдии фии ткзибк . « фансӣ » эй тарки мо амр ба , маънӣ онаст ки агар куфраи Қурайши нақз аҳд карданду фармони мо бгзоштнд , бас аҷаб нест ки падари эшон одами азин пеш ҳамин кард , бо вай аҳд бастем ва ӯро фармудем ки ҳар чаҳ дар биҳишт туро мубоҳаст магари дарахти гандум ,у гирди он магарад ва аз он махӯр , он аҳд ва он фармони бгзошт ва аз он бихӯрад , « фансӣ » эй тарки амри рабаи кқўлаҳ : « нсўои аллоҳи Фнсиҳм » эй тркўои амри аллоҳи Фтркҳми фии алнор . Гуфта анд наҳй бар ду ваҷҳ аст наҳй тнзиаҳ , ва наҳй таҳрим ,у фарқи миёни таҳрим ва тнзиаҳ онаст ки бо таҳрим ваъид бошад , ва бо тнзиаҳ на , ва наҳй одам аз хӯрдан он дарахт наҳй таҳрим буд ки ваъиди қаринаи он буд , одами ваъиди бгзошт ва наҳй тнзиаҳи пиндошти раб алъзаҳ гуфт : « фансӣ » Эй насӣ алўъиди алмқрўни болнҳии лои алъҳд , Фҳмлаҳи алии алтнзиаҳи лои алии алтҳрим , ва қил насӣ алъҳд ва сеӣу лами икни алнсёни фии злки алўқти мрФўъои ани алонсон , бали кони мؤохзо бау анмои рафъи ъно . « ва лам наҷад ?лаи ъзмо » қил лам наҷад ?лаи ъзмои алии алзнби лонаи ахтأу лами итъмди алъсён , анмои астзлаҳи алшитон . Ва қил лам наҷад ?лаи қувваи астқомаҳи алии алъҳд . Қоли алҳсн : лам наҷад ?лаи сбро ъмо наҳй анҳу . Ва қоли ътиаҳи алъўФӣ . Лам наҷад ?лаи ҳФзои лмои амр ба .

Қоли ибни кисон : лам наҷад ?лаи асророи алии алъўди илои алзнби сонё . Ва асли алъзми фии аллғаҳи тўтини алнФси алии алФълу эътиқоди алқлби алшии ء ,у қили муҳофизаи алии амри аллоҳ . Ва рӯй ани абии эмомаи қоли луи вазнати аҳлом банӣ одами бҳлми одами лрҷҳи ҳлмаҳ . Ва қади қоли аллоҳи ъзу ҷл : « ва лам наҷад ?лаи ъзмо » қавла : «у إзи қлнои ллмлоӣкаҳи асҷдўои лодми Фсҷдўои إлои إблис » , сабақи шарҳа . « أбӣ » ани исҷд , « Фқлно ё одами إни ҳозои адуи лаку лзўҷки Флои ихрҷнкмои ман алҷнаҳи Фтшқӣ » эй ттъбу тнсбу икўни ъишки ман коди иминки бърқи ҷбинк . Қоли Ассадӣ яъне алҳрсу алзръу алҳсду алтҳн . Ва ани Саиди бен ҷбири қол : аҳбти илои одами сўрои аҳмари факони иҳрси алайҳу имсҳи алърқи ани ҷабина , Фзлки шқоؤаҳ . Ва ани алҳсни қол : анӣ ба шқоءи алднёи Флои талаққии ибни одами алои шқёи носабо . Ва қили лмои ахрҷи аллоҳи одами ман алҷнаҳи аўҳии илайҳ ё одами аъмлу азръу кули ман амали идики Фъмл , Флмои акли алхбзи аҳтоҷи илои қзоءи алҳоҷаҳ , Флмо харҷ манеҳ алтъом ва шам манеҳ роӣҳаҳ , ҳузни ҳзнои конашад ман ҳузнаи ҳайни ахрҷи ман алҷнаҳ ,у кони фии алҷнаҳи лои иърФи ҳозоу злки қавла : « Флои ихрҷнкмои ман алҷнаҳи Фтшқӣ »у лами иқли Фтшқёи рҷўъо ба илои одами лони тъбаҳи аксар , ?фони алрҷли ҳўи алсоъии алии зўҷтаҳу алайҳи нФқтҳо , Фҳўи иҳтоҷи илои алоктсоби дунҳо . Ва қили ?ераади Фтшқёи локинау ҳади лмшоклаҳи рؤси алоӣ .

Дар қасас овардаанд ки одам ( ъ ) чун аз осмон базмин омад бараҳна омад сармоу гармо дар вай асар кард , бинолед то раби алъзаҳи Ҷабраилро бФрстод ва ӯро фармуд то нар мешайъро қурбон кунад . Одам нар мешайъро қурбон карду пашми он бҳўо дод то буришат ,у одами пашминае аз он ббоФт ,у одаму ҳавво ҳар ду хештанро бони пашминаи бпўшониднд .

Ҷобири бен абди аллоҳ ривоят кард ки мардӣ омад бмстФӣ ( с ) ва гуфт : ё расӯли аллоҳи чгўиӣ дар ҳарфати ман яъне ҷома бофтан ? расӯл худо гуфт : « ҳрФтки ҳирфаи абинои одаму кони аввали ман нсҷи одам ,у кони Ҷабраили муаллимау одами тлмизаҳи салосаи айёму ани аллоҳи ъзу ҷли иҳби ҳрФтку ани ҳрФтки иҳтоҷи илоҳо алоҳёءу аломўот , Фмни анФи мнкми Фқди анФи ман одам ва ман лънкми Фқди лаъни одам , ва ман озокми Фқди азии одам , ?фони одами хасмаи явми алқёмаҳи Флои тхоФўоу абшрўои ?фони ҳрФткми ҳирфаи муборакау икўни одами қоӣдкми илои алҷнаҳ » .

Одами пас аз он ки урати пӯшида буд дар ботини хеши изтиробӣ ва ошуфтагӣ медид ки иборати ваии бўсФи он роҳ наме барад , ки ҳаргиз мисли он изтироб дар худ надида буд , то Ҷабраил биҷой оварад гуфт : эй одами он ранҷ гуруснагӣаст ки туро музтариб медорад , одам гуфт акнӯн тадбир чист ? Ҷабраил гуфт ореи ман кори туро бисозам , рафту бФрмони ҳақи ду гов сурх овараду олоти ҳросту зироату донаҳои гандум , ва иршод кард ӯро бтхми куштан , гуфт бо одами хзи ?фонҳо сабаби сади ҷўъку баҳои тҳиии фии алднёу баҳои талаққии алФтнаҳи анату аўлодки илои қиёми алсоъаҳ . Чун одами тухм дар замини афканди ҳамон соъат бараст ва хӯша биоварад . Гуфт эй Ҷабраил бихӯрам ? гуфт на сабр кун то бдрўӣ ва пок кунӣ ? чун бадрӯд ва пок кард , гуфт акнӯн хӯрам ? гуфт на , то орад кунӣ , Ҷабраил ӯро фармуд то ду санг оварад ва он донҳо ҳама орад кард , одам гуфт акнӯн хӯрам ? гуфт на то хамир кунӣу ботш ӯро пухтаи гирдоне , гуфтаанд одами онро бехат ва нахола он боз бар он замини афканд ки гандум аз он дуруда буд , ҷӯи бррст . Пас чун одами онро бпхт бигирист гуфт ё Ҷабраили мо ҳозои алтъбу алнсб ? Фқоли Ҷабраили ҳозои въди аллоҳи алзии въдку злки фии қавла : « Флои ихрҷнкмои ман алҷнаҳи Фтшқӣ » .

« إни лаки أлои тҷўъи фӣҳоу лои търӣ » эй лои илҳқки фии алҷнаҳи ҷўъу лои ърӣ .

«у أнки лои тзмؤои фӣҳоу лои тзҳӣ » эй лои илҳқки фӣҳо аташу лои ҳур . Ва қили лои илҳқки азии алшмси ази лӣси фии алҷнаҳи шамси комаи ахбри аллоҳ ба фии қавла : « лои ирўни фӣҳо шмсоу лои змҳриро » бали аҳлҳо фии зилли ммдўду моءи мскўб . Қрأи нофеъу абӯи бикру анки бксри алолФи алии алостиноФ ,у қрأи алохрўн болФтҳ насаққо алии қавла : « أлои тҷўъ » иқоли змии измأи змأи Фҳўи змон эй аташон . Ва зҳии алрҷли изҳии зҳӣ ,у зҳои изҳўи зҳўоу зҳўоу зҳии изҳӣу зҳоءу зҳё , азои брзи ллшмси Фособаҳи ҳурҳо .

Қавла : « Фўсўси إлиаҳи алшитони қол ё одами ҳилли أдлки алии шаҷараи алхлд » яъне алии шаҷараи ани аклти минҳои бақиятаи мхлдо . «у малики лои иблӣ » лои ибиду лои иФнӣ . « Фأклои минҳо » эй ман алшҷраҳ . « Фбдти лҳмои сўотҳмо » анкшФти лҳмои ъўротҳмо ,у канти мастураи ани аъинҳмо . Ва қили ъўқбои бозолаҳи алстри ънҳмоу кашфи мо конои истрон ба ман аллбоси фии алҷнаҳ . «у тФқои ихсФони ъалиҳумо » эй ақблоу ҷълои илсқони ъалиҳумо ман варақаи тин алҷнаҳи истрон ба ъўротҳмо . «у ъсии одами рабаи бокули алшҷраҳи Фғўӣ » эй феъли мо лами икни фаъла ,у қили ахтأи тариқ алҳақу зли ҳайси талаби алхлди бокул мо наҳй ани аклаҳ , Фхобу лами инли мурода ,у қоли ибни алоъробӣ : Фсди алайҳи айшау сори ман алъзи إлии алзл , ва ман алроҳаҳи илои алтъб . Қоли ибни қтибаҳ : лами икни занби одами ман эътиқоди мутақаддиму неаи саҳеҳа Фнҳн нақавлу ъсӣу ғўӣ , комаи қоли аллоҳ , ва ло нақавл одами ъосу ғоўи комаи тқўли лрҷли қатъи сўбаҳу хотаҳи қади қитъау хотаҳ ,у лои тқўли ҳўи хайёт ҳатто икўни мъоўдои лзлки алФъли мърўФо ба . Ва фии алхбри алсҳиҳи ани абии ҳрираҳи қол : қоли расӯли аллоҳ ( с ) : « аҳтҷи одаму Мӯсо , Фқоли Мӯсо ё одами анати Абунои хибтноу ахрҷтнои ман алҷнаҳи Фқоли одами анати Мӯсои астФоки аллоҳи бкломаҳу хати лаки алтўроаҳи бедаи أи тлўмнии алии амри қадараи аллоҳи алӣ қабл ани хлқнии борбъини сана ? Фҳҷҷи одами Мӯсо ,у фии рўоиаҳи ахрии қоли одами бкми ваҷдати аллоҳи кутуби алтўриаҳ қабл ани ахлқ ? қоли Мӯсои борбъини сана . Қоли одам , Фҳли ваҷдати фӣҳо , Фъсии одами рабаи Фғўӣ ? қоли нъм , қоли аи Фтлўмнии алии ани амалат амалан кутубаи аллоҳи алии ани аъмлаҳ қабл ани ихлқнии борбъини сана ? қол : расӯли аллоҳ ( с ) « Фҳҷҷи одами Мӯсо » .

Қавла : « сами аҷтбоаҳи раба » эй ахтораҳу астФоаҳ , « Фтоби алайҳ » болъФў «у ҳудо » эй иҳдиаҳи илои алтўбаҳ ҳатто қоли рбнои злмнои أнФсно .

« қоли аҳбтои минҳои ҷмиъои бъзкми лбъзи аду » антмои адуи Иблису ҳўи адуи комау адуи зриткмо . « Фإмои иأтинкм » яъне : иأткм , « манӣ ҳудо » эй китобу расӯл .

« Фмни атбъи ҳдоӣ » китобӣу расӯлӣ , « Флои изл » лои изўли ан алҳақ , «у лои ишқӣ » фии алохраҳи болъзоб . Рӯй Саиди бен ҷбири ани ибни аббоси қол : ман қрأи алқрону атбъи мо фӣа , ҳдоаҳи аллоҳи ман алзлолаҳу вқоаҳи явми алқёмаҳи сӯъи алҳсобу злки бони аллоҳи иқўл : « Фмни атбъи ҳдои Флои излу лои ишқӣ » . Ва қоли аш-Шаабии ани ибни аббос : аҷори аллоҳи тобеъи алқуръони ман ани изли фии алднёу ишқии фии алохраҳ ,у қрأи ҳзаҳи алоиаҳ .