Қавла : « ва мо ҷълнои лбшри ман қблки алхлд » эй давоми албқоءи фии алднё , « أи Фإни мати фаҳми алхолдўн » эй фаҳми алхолдўни ани мат , ин ҷавоби мушрикон Қурайшаст ки ҳалоки пайғамбар борзў мехостанд мегуфтанд : « нтрбс ба риби алмнўн » чашм ниҳодаем бон ки ӯ бимирад ва боз раҳем азу , раб алъзаҳ гуфт ту бимирӣ на эшон хоҳанд буд ки эшон ҳам бимиранд . Ҳамонаст ки гуфт : « إнк мет ва إнҳм метун » . Яъне ки дар марг шамотат нест ки баҳама кас хоҳад расед ва ҳар касе хоҳад чашид , инаст ки гуфт ҷли ҷалола : « кули нафаси зоиқаи аламут » эй кули зии ҷасаду рӯҳи сизўқу иқосии мрораҳи аламут , дар офариниш касе нест ки шарбат марг начишад ҳам Фриштаҳи муқарраб ва ҳам пайғомбари мурсал .

Он рӯз ки « кули ман алайҳои ?фон » аз осмон фурӯ омад яъне ки ҳар чаҳ дар замин халқаст марг бар эшон равонасту фанои ҳосил эшонаст , Фриштгони осмон тамаъ доштанд ки чун аҳли заминро махсӯс кард бФно , эшонро бақо бошад бар давом , то оят омад ки : « кули шайъи ءи ҳолки إлои виҷҳа » он гуҳи эшон дил бар марг ниҳоданд ва донистанд ки дар осмону замин ҳечкас нест аз махлуқон ки бар ақабаи марг гузар накунад , ва он шарбат қаҳр начишад агар дар кули олам касеро аз қаҳри марги халос будӣ Мустафои арабӣ будӣ ки Сайиду сарвари коиноту нуқтаи доираи ҳодисот буд ,у бнздики аллоҳи таъолии азизу макрам буд , ва бо вай мегуяд анк мет . Ъоӣшаҳ ривоят мекунад аз Мустафо ки гуфт : « ман асиби мнкми бмсибаҳи баъдии Флитъзи бмсибтаҳ бе »

Ҳар крои баъд аз ман мусӣбатӣ расад буфоти азизӣ то вафоти ман ёд кунад ва худро бони таъзият ва таслият диҳад . Аз ӣнҷо оғоз кунам қиссаи вафоти Мустафо ( с ) чунон ки нақулла ахбору ҳамлаи осор ривоят карданд босноди дуруст аз ҷобири бен абди аллоҳу абди аллоҳи бен аббос ки гуфтанд : ки он рӯз ки Ҷабраили амини пайки ҳазрат , бурид раҳмати сӯраи алнср аз осмони иззат фурӯд оварад Мустафо гуфт : ё Ҷабраили нафасии қади нъит эй Ҷабраили моро аз қаҳри марг хабар додаанд моно ки ҳангом рафтани наздики гашту офтоби умри басар девор расед , Ҷабраил гуфт : ё Муҳамад «у ллохраҳи хайри лаки ман алأўлӣу лсўФи иътики рбки Фтрзӣ » он гуҳи расӯли худои балолро фармуд то Нидо кард гуфт алслоаҳи ҷомеъа . Муҳоҷиру ансори ҷумла ҳозир шуданд дар масҷид , расӯли худои намози бгзорди он гуҳ бар минбар шуду хутбае балиғ хондан гирифт чун касе ки видоъ кунад гуфт : « ё аиҳо аннос эй набии канти лакам ? »

Чигуна пайғомбарӣ будам шуморо ваҳии ҳақ чигуна гзордму пайғому номаи малик чун расонидам ? ёрон гуфтанд ҷзоки аллоҳи ман набии хирои фалақади канти лнои колоби арраҳиму колохи алносҳи алмшФқи адити рисолоти аллоҳу блғтнои ваҳйау даъвати илои сиблати рбки болҳкмаҳу алмўъзаҳи алҳасана . эй Сайид чаҳ гўӣими бкдоми забони туро стоӣиму сноءи ту бсзои ту кӣ тавонем , ту моро чун падари меҳрбон будӣ ва чун бародари мушфиқ насиҳат кардӣ , маҳҷӯронро шафиъ будӣ мурӣдонро далел будӣ , даравишонро мӯнис будӣ , ваҳии поку рисолати ҳақи бшрту Ромати гзордӣ , халқро бад-ӣни ислому миллат дуруст хондӣ . Он гуҳи расӯли худои савганди ниҳод бар ёрон ки ба ягонагии худоу баҳақи ман бар шумо ки ҳар кро бар ман қисосӣ аст бархезад ва ҳамин соъат аз ман қисос хоҳад пеш аз қисоси қиёмат , ва ин сухани се бор гуфт охир перӣ бархест аз миёни қавм , номи ваии ъкошаҳи пои басари мардум дар май ниҳод то наздик Мустафо расед гуфт ё расӯли аллоҳ агар на он будӣ ки се бор савганд додӣу дархостии ман брнхостмӣ , падару модари ман Фдоءи ту боди ин сухан ки хоҳам гуфт на гуфтамӣ , вақте ман бо ту дар ғзоӣӣ будаму аллоҳи моро нусрат доду фатҳ бар омад , чун боз гаштем ноқаи ман пеши ноқаи ту баромади ман аз ноқаи фурӯи омадам то пои мубораки турои бӯсаи даҳуми қзити худро броҳихтӣ ва бар паҳлавӣ ман задӣ , надонам маро бқсд задӣ ё бқсд ноқа задӣ ва бар ман омад . Расӯл худо гуфт : ё ъкошаҳи аъизки бҷлоли аллоҳи ани итъмдки расӯли аллоҳи болзрб .

Он гуҳи балолро фармуд то бсроӣ Фотима раваду қзиб ммшўқ биорад , балол аз масҷид берун шуд даст бар сари ниҳода ва Нидо мезанад ки инак расӯли худоӣ аз нафаси хеш қисос медиҳад , омад то дар ҳуҷраи Фотима ва дар бузад ва гуфт эй духтари расӯли худои қзити ммшўқи бмни даҳ , Фотима гуфт , эй балоли падари ман қзиб аз баҳр чаҳ мехоҳад ?у имрӯз на рӯз ҳаҷаст ва на рӯзи азо . Балол гуфт : ё Фотимаи мо ағФлки ъмои фӣаи Абуки ани расӯли аллоҳи иўдъи аддӣну иФорқи алднёу иътии алқсоси ман нафса . эй Фотимаи сахт ғофил нишаста ва аз ҳолу кори падар бе хабари мондае ки дунёро видоъ мекунаду сози сафар охират месозад , ва аз нафаси худ қисос медиҳад , Фотима гуфт эй балоли кро дил диҳад ки аз расӯли худо қисос хоҳад ?

эй балол агар ночораст бории ҳасану ҳусайнро гӯй то ҳўолти он қисос бо худ гиранд , ва он ҳукм бар эшон баронанд на бар расӯли худо . Балол қзиб овараду бадаст расӯл дод ,у расӯли бадаст ъкошаҳ дод , абӯи бикру умр чун он ҳоли диданди бархестанди гирён ва сӯзон гуфтанд : ё ъкошаҳҳо нҳни байни идики Фоқтси мноу лои тқтси ман расӯли аллоҳ . Расӯли худо чун эшонро бар он сифат дид гуфт амз ё бо бикру анат ё умри Фқди урфи аллоҳи мконкмоу мқомкмо , алии бен абии толиб ( ъ ) бархест гуфт ё ъкошаҳи анои фии алҳёҳи байни ядии расӯли аллоҳу лои ттиби нафасии ани тзрби расӯли аллоҳи Фҳзои зуҳрӣу батнии ақтси манӣ бидку аҷлднии моӣаҳу лои тқтси ман расӯли аллоҳ .

Расӯли худо ӯро гуфт ё алии ақъд , Фқди урфи аллоҳи мқомку нитк , ҳасану ҳусайни бзорӣ пеш омаданду хештанро бар ъкошаҳ арз карданд ва гуфтанд ё ъкошаҳи أи лӣси тааллуми анои сбтои расӯли аллоҳи Фолқсоси мнои колқсоси ман расӯли аллоҳ .

Ҳам чунон расӯли худои эшонро дилхушӣ дод ва сокин кард ва гуфт :

Ақъдо ё қртии Айнии лонсии аллоҳи лкмои ҳозои алмқом .

Пас гуфт эй ъкошаҳ бизан агар мезанӣ , ъкошаҳ гуфт ё расӯли аллоҳи он рӯз ки он қзиб бар ман омад паҳлавии ман бараҳна буд , расӯли ҷома аз паҳлу боз гирифт чунон ки хуршеди шуъоъу нури худ бар замини афканд то тлأлؤи нур аз паҳлавии расӯл бар қавм афтод ёрони ҳамаи фарёду ғарив дар гирифтанд . Ъкошаҳ бурҷаст ва рӯй бар паҳлавӣ расӯл молида ва мегуфт Фдоки абӣу уммӣ , падару модари ман фидои ту бод чаҳ ҷой онаст ки ман аз ту қисос хоҳаму крои худ дил диҳад ки аз ту қисос хоҳад ъкошаҳро ҳазор ҷон боистӣ ки фидои ин соъат кардӣ , расӯл худо гуфт : аммо ани тзрб ва аммо ани тъФў ? Фқоли қади афвати ънки рҷоءи ани иъФўи аллоҳи ании фии алқёмаҳ . Фқол алнабӣ ( с ) : « ман ?ераади ани инзри илои рафиқии фии алҷнаҳи Флинзри илои ҳозои ашшайх »

Фқоми алмслмўни иқблўни мо байни Айнии ъкошаҳу иқўлўни тўбоки сам тўбок налат алдрҷоти алълӣу мроФқаҳи расӯли аллоҳ . Пас расӯли худои ҳамон рӯзи бемории буи дар омад ҳаждаҳи рӯзи бемор буд . Дар бемории балоли бонг намоз гуфт он гуҳи бадар ҳуҷра омад гуфт : ассаломи алейк ё расӯли аллоҳу раҳмаи аллоҳи алслоаҳи ирҳмки аллоҳи расӯли худои овоз балол шунид , Фотима ( ъ ) гуфт ё балоли ани расӯли аллоҳи алиўми машғӯли бнФсаҳ .

Расӯли худои имрӯзи бахуд машғӯласт , балол дар масҷид шуд чун асфори субҳ ббўд гуфту аллоҳ ки ман иқомат нагӯям ва намоз накунам то аз Сайиди худ расӯли худоӣ дастурӣ нахоҳам , бози гашт ва бар дар боистод ва Нидо кард ва гуфт : ассаломи алейк ё расӯли аллоҳу раҳмаи аллоҳи алслоаҳи ирҳмки аллоҳ . Расӯли овоз балол бишунид гуфт : адхл ё балоли ани расӯли аллоҳи алиўми машғӯли бнФсаҳ , мари أбои бикри исли болнос .

эй балол бигӯ то қавм намоз кунанду абӯи бикр пеш равад биҷои ман , ки ман тоқати берун омадан надорам , балол берун омад даст бар сари ниҳода ва мегуяд вои ғўсоаҳи биллоҳ , вои инқитоъи рҷоӣӣ , вои анқсоми зуҳрӣ , литнии лами тлднии уммӣу ази влдтнии лами ашҳади ман расӯли аллоҳи ҳозои алиўм .

Пас гуфт ё абои бикри расӯл худоӣ фармуд то ту биҷои ваии намози бҷмоъти бгзорӣу абӯи бикри мардии рақиқи дил буд чун пеш шуду мақом расӯл дид аз расӯли холӣ , биФтоду биҳуши гашт , ёрони ҳама гиристан дар гирифтанд хурӯшу зории азим дар масҷид афтод , овози эшон бсмъ расӯл расед гуфт ин чаҳ ошӯбу шӯр ва чаҳ хурӯш ва зорӣаст ? гуфтанд сиҳаҳи алмуслимӣни лФқдк ё расӯли аллоҳ .

Пас расӯли худои алироу ибни аббосро бихонад ,у такя бар эшон кард то бмсҷд омаду намози ҷамоати бгзорди ду ракаати сабк , он гуҳ рӯй малеҳ бо ёрон кард ва гуфт : « муошири алмуслимӣни астўдъкми аллоҳи антми фии рҷоءи аллоҳ ваамонау аллоҳи хлиФтии алайкум , муошири алмуслимӣни алайкуми ботқоءи аллоҳу ҳифзи тоъатаи ман баъдии фонии мФорқи алднёи ҳозои аввали буми ман алохраҳу охири явми ман алднё » .

Пас расӯли худои бахона боз шуду рӯзи душанбеи кор бар вай сахт шуду кони слии аллоҳи алайҳу силами валади явми алоснину баъси явми алоснину қабзи фии явми алоснин ,у аўҳии аллоҳи ъзу ҷли илои малики аламути ани аҳбти илои ҳабибӣу сафеи Муҳамад . Фии аҳсани суварау арФқ ба фии қабзи рӯҳа .

Малики аламут аз осмон фурӯ омад монанди аъробӣ бар дар ҳуҷраи расӯли боистод , пас гуфт : ассаломи алайкум ё аҳли байти алнбўаҳу маъдани алрсолаҳу мухталифи алмлоӣкаҳи أи адхл ? Оиша гуфт ё Фотимаи аҷибии алрҷл . Мардӣ бар дараст ӯро ҷавоби даҳу бози гардон , Фотима гуфт : оҷрки аллоҳи фии ммшок ё абди аллоҳи ани расӯли аллоҳи машғӯли бнФсаҳ .

Як бори дигари ҳамон Нидо кард ва ҳамон ҷавоб шунид , сеюм бор Нидо кард ва гуфт : ассаломи алайкум ё аҳли байти алнбўаҳу маъдани алрсолаҳу мухталифи алмлоӣкаҳи أи адхли Флои бади ман алдхўл ? дар оем ки ночораст дар омадан , расӯли худои овози малик аламут бишунид гуфт эй Фотима кист ки бар дараст ? гуфт ё расӯли аллоҳи мардӣ бар дараст ки дастурӣ дар омадан мехоҳад ва мо як бор ва ду бор ӯро ҷавоби додеми сеюм бор овозӣ дод ки аз он мӯӣ бар андом ман бархест ва шона ам билразед , расӯли худо ӯро гуфт эй Фотимае ҷони падар доне кист ки бар дараст ?

Ҳозои ҳодми аллзоту мФрқи алҷмоъот , ҳозои мрмли алозўоҷу мؤтми алоўлоди ҳозои мухарриби алдўру омири алқбўр , ин шиканандаи комҳости ҷудокунанда ҷамъҳоаст , қатъкунанда пайвандҳоаст , занонро бева кунад Тифлонро ятем кунад хонаҳоро хароб кунад гӯрҳоро обод кунад , дӯстонро аз якдигар ҷудо кунад ин малик аламутаст .

Он гуҳ гуфт : адхли ирҳмки аллоҳ ё малики аламут .

Малики аламут дар омад расӯли худо чун ӯро дид гуфт : ҷӣтнӣ зоӣроам қобзо ?

Бзёрт омадӣ ё бқбзи рӯҳ ? гуфт ҷӣти зоӣроу қобзо , ҳам бзёрт омадаам ва ҳам бқбзи рӯҳ агар дастурии диҳӣ ки аллоҳи таъолии маро чунин фармуд ки бҳзрт ту оем бадастӯрӣ ту оему қабзи рӯҳи бадастӯрӣ ту кунам агар дастурии диҳӣ агар на бози гирдаму бҳзрти худованди хеш боз шавам . Расӯл гуфт : ё малики аламути ин халафати ҳабибии Ҷабраил .

Он дӯсти манро Ҷабраил куҷо гузоштӣ гуфт дар осмони дунёу Фриштгон ӯро таъзият медиҳанд , то дарин сухан буданд Ҷабраил дар омад ва бар болин Мустафо бинишаст . Расӯл ( с ) гуфт : ё Ҷабраили ҳозои алрҳили ман алднё Фбшрнӣ бимолӣ ъанд аллоҳ .

эй Ҷабраил инак тӯмори умри мо дар навиштанду гӯшвори марг дар гӯши бандагӣ мо карданду сафари қиёмат дар пеш мо ниҳоданд аз лутфи илоҳӣу захоири ғайбии моро нишонеи даҳ ва дар он нишони моро бишоратии даҳ то бхўшдлии мо вадиат ғайбӣ бисипорем . Қоли абшрк ё ҳабиби аллоҳи ании таркати абвоби алсмоءи қади фатҳату алмлоӣкаҳи қади қомўои сФўФои болтҳиаҳу алриҳони иҳиўни рўҳк ё Муҳамад . Гуфт ё ҳабиби аллоҳи дарҳои осмони ҷумлаи кушодау муқаррабони сафи сафи истода бо нисори рӯҳу райҳону туҳафи ризвону интизори рӯҳи поки ту май кашанд , эй Муҳамади Фқоли лўҷаҳи рабии алҳмди Фбшрнӣ ё Ҷабраил .

Гуфт ҳамди худованди маро ки бо ман ин ҳама каромат кард ва ато дод на азин май пурсам , марои бишорати даҳ . Гуфт бишорат май даҳуми турои бон ки дарҳои дӯзах устувор бибастанд ва дарҳои биҳишт кушоданду Фродиси аълоу ҷиноти мأўиро биёростанду озини бастанд ва ҷӯйҳои он мтрди гашту дарахтони он мтдлӣ шуду ҳурони хештанро биёростанд қудуми рӯҳи туро эй Муҳамад .

Қоли лўҷаҳи рабии алҳмди Фбшрнӣ ё Ҷабраил .

Гуфт эй Ҷабраили худоиро сано мегӯяму сипос дорӣ мекунам бар неъматҳои резон ва навохтҳои бекарон , аммо на азин май пурсам , марои бишорати даҳ . Гуфт аввал касе ки аз хок бар ояд ту бошӣу аввал касе ки дар ҳазрати иззати бандагонро шафоат кунад ту бошӣу аввал касе ки шафоат ӯ қабул кунанду муродаш дар канор ниҳанд ту бошӣ .

Қоли лўҷаҳи рабии алҳмди Фбшрнӣ ё Ҷабраил .

Гуфт эй Ҷабраили ҳамди худоиро бар неъматҳои вай на азин пурсами марои бишорати даҳ . Қоли Ҷабраил ё ҳабибии ъмои тсӣлнӣ ? гуфт эй дӯсти маро аз чаҳ май пурсӣ ?

Қоли асӣлки ани ғамӣу ҳамеи Фмни лқроءи алқуръони ман баъдӣ , ман лсўоми шаҳри рамазони ман баъдӣ , ман лҳҷоҷи байти аллоҳулҳаром ман баъдӣ , ман ломтии алмстФоаҳи ман баъдӣ .

эй Ҷабраили туро аз ғаму андӯҳи худ май пурсами андӯҳи ман ҳама барои умматаст , муштии даравишону бечорагон ки дар мтобъти мо камари вафодорӣ бар миёни бастанди ҳалқаи бандагии шаръ дар гӯш фармон бурдорӣ карданд дайни ислому миллати шариъат бпоӣ доштанду бҷон ва дил пазируфтанду бдўстии моу умеди шафоати мо рӯз басар овараданд , гӯйии саранҷоми кори эшон бача расаду фардо бо эшон чаҳ кунанд ? Ҷабраили гуфто , абшр ё ҳабиби аллоҳи ?фони аллоҳи ъзу ҷли иқўли қади ҳурмати алҷнаҳи алии ҷамеъи алонбёءу аломм ҳатто тдхлҳои анату амтк ё Муҳамад .

Қоли алони тобти нафасии адн ё малики аламути Фонтаҳи илои мо амрати алӣ ( ъ ) ҳозир буд гуфт : ё расӯли аллоҳ аз мо ки Зуҳра он дорад ки туро шавед ва бар ту кафан кунад ва бар ту намоз кунаду туро дар хок наад магар ки ту дастурии диҳӣу ончӣ фармуданӣ аст фармое , моро хабар кун ки чун рӯҳи ту мқбўз шавад ки туро шавед ва дар чаҳ ҷомаи туро кафан кунад ва бар ту ки намоз кунад ва ки дар қабр шавад ?

Гуфт ё алӣ шустан туу оби рехтани фазли бен аббосу Ҷабраили сеюм шумо бошад , он гуҳ чун аз ғусл фориғ шавед маро дар се ҷомаи нав кафан кунеду ҳунути биҳиштӣ ки Ҷабраил аз биҳишт оварад бар ан пароканед он гуҳ чун фориғ шавед маро дар масҷид бар сарир наед ва шумо ҳама аз масҷиди беруни равед , ?фони аввали ман ислии алии алрби ман фавқи аршаи сами Ҷабраили сами Микоили сами исрофили сами алмлоӣкаҳи змрои змрои сами адхлўои Фқўмўои сФўФои лои итқдми алии аҳад .

Фотимаи он соъат бар фироқи падар зор бигирист ва гуфт алиўми алФроқи Фмтии алқок ?

Фқоли лҳо ё бунияи тлқиннии явм алқёмаҳ ъанд алҳўзу анои асқии ман ирди алии алҳўзи ман умматӣ , қолати ?фони лами алқк ё расӯли аллоҳ ? қол талқинӣ ъанд алмизону анои ашФъи ломтӣ , қолати ?фони лами алқк ё расӯли аллоҳ ? қол тлқиннӣ ъанд алсроту анои анодии раби силами умматии ман алнор .

Пас чун кор тамом шуду қабзи рӯҳи пок ӯ карданду васият ӯ чунон ки фармӯда буд биҷой овараданд сарир дар миён масҷид биниҳоданд холӣ ва худ беруни рафтанд . Алӣ ( ъ ) гуфт : лақади смънои фии алмсҷди ҳамҳамау лами нари ?лаам шахсан Фсмънои ҳотФои иҳтФу ҳўи иқўл , адхлўои рҳмкми аллоҳи Фслўои алии нбикми Фдхлноу қмнои сФўФои комаи амрнои расӯли аллоҳи Фкбрнои бткбири Ҷабраилу слинои алии расӯли аллоҳи бслоаҳи Ҷабраил , мо тақаддуми мнои аҳади алии расӯли аллоҳу дахли алқбри абӯи бикри алсдиқу алии бен абии толибу ибни аббос .

Ва дафни расӯли аллоҳи Флмои ансрФи анноси қолати Фотимаи лаълӣ : ё абои алҳсни дФнтми расӯли аллоҳ ?

Қоли нъм , қолати Фотимаи Киеви тобти анФскми ани тҳсўои алтроби алии расӯли аллоҳ аммо кони фии сдўркми лрсўли аллоҳи алрҳмаҳ аммо кони мъкми алхир ? қоли балӣ ё Фотимау локини амри аллоҳи алзии лои марди ?ла , Фҷълти тбкӣу тндбу ҳаии тқўл ё абтоаҳи алони анқтъи ънои Ҷабраилу кони иأтинои болавҳии ман алсмоء .

Рӯй абӯи алошъси алснъонии ани аўси бен аўси қол : қоли расӯли аллоҳ ( с ) : « ани ман афзали аёмкми явми алҷмъаҳи фӣаи халқи одаму фӣаи қабзу фӣаи алнФхаҳу фӣаи алсъқаҳ , Фоксрўои ман алслоаҳи алии фӣаи ?фони слўткми маърӯзаи алии қолўо ё расӯли аллоҳу Киеви таъаррузи слотнои алейку қади Ирамат ? қоли аллоҳи ъзу ҷли ҳарами алии аларзи ани тأкли аҷсоди алонбёء .

Қавла : « Ирамат » аслаи арммти Фодғмти аҳадии алмимини фии алтоء , иқоли Роми алъзми азои балӣ ,у Ирами алрҷли азои сорти изомаи болиаҳ , қавла : «у нблўкм » эй нхтбркм , « болшру алхир » эй болшдаҳу алрхоءу алсҳаҳу алсқму алғнӣу алФқру бмои тҳбўн ва мо ткрҳўн , « фитна » абтлоءу амтҳонои лннзри Киеви шкркми Фимои тҳбўну сбркми Фимои ткрҳўн , яъне мо дмтми аҳёء . Маънӣ онаст ки то зиндаед шуморо май озмоӣими гоҳи беморӣу гоҳи тандурустӣу гоҳи дарвешӣу гоҳи тавонгарӣ , гоҳи балоу шиддату гоҳи осонӣу роҳат , гоҳе бо нишоту шодии ҳама он байнед ки дил шумо хоҳад , гуҳӣ бо хурӯшу зории ҳама он байнед ки шуморо кароҳат ояд , ин ҳама бон кунем то бингарем ки аз шумо собир бар балоу шокир бар ато кист . Ва он гуҳ аз ҳама бипурсем , шокирро бар шукри ҷазои диҳему собирро бар сабр , инаст ки аллоҳ таъолӣ гуфт : «у إлинои трҷъўн » яъне ллҳсобу алсўобу алъқоб . Қрأи ёқӯби вҳдаҳи трҷъўни бФтҳи алтоءу касри алҷим ,у қрأи албоқўни трҷъўни бзми алтоءу касри алҷим .

«у إзои роки аллазӣнаи кФрўои إни итхзўнки إлои ҳзўо » сабаби нузули ин ояти он буд ки абӯи ҷаҳлу абӯи Сафён дар анҷуман Қурайш нишаста буданд расӯли худо боишон бар гузашти бӯи ҷаҳл бостҳзоء гуфт бобӯи Сафён : анзри илои набӣ банӣ абди мноФ . Дрнгри бойени пайғомбар банӣ абди мноФ , бӯ Сафён гуфт чаҳ буд агар пайғомбарӣ аз банӣ абди мноФ буд .

Расӯли худои сухан ҳар ду бишунид , он гуҳ рӯй ба абӯ ҷаҳл кард ва гуфт : мо Эрики тнтҳӣ ҳатто инзли бк мо назул бъмки алўлиди бен алмғираҳ ,у бобӯ Сафён нагирист ва гуфт : анмои қиллати алзии қиллатаи ҳмиаҳ .

Фонзли аллоҳи ъзу ҷл «у إзои роки аллазӣнаи кФрўои إни итхзўнки إлои ҳзўо » эй мо итхзўнки алои болостҳзоء ,у қили тақдирау азои рأўки доъёи илои рФзи олҳтҳми атхзўки ҳзўоу қолўо : « أи ҳозои алзии изкри олҳткм эй иъиби олҳткм . Иқоли фалони изкри аннос , эй иғтобҳму изкрҳми болъиўб . Ва иқоли фалони изкри аллоҳ эй исФаҳи болъзмаҳу иснии алайҳу иўҳдаҳ . « ва ҳам бзкри арраҳмон » эй босами арраҳмон , « ҳам коФрўн » яъне аллазӣнаи қолўо , ва мо арраҳмон , ло наурф арраҳмони алои рҳмни алимомаҳи мсилмаҳ ,у қили зикри арраҳмони ҳоҳнои алқуръону алтўҳид , яъне ҳам болтўҳиду алқуръони коФрўн .

Маънӣ оят онаст ки раб алъзаҳ гуфт эй Муҳамад чун ту эшонро гӯйӣ ки батонро мпрстид ки эшон сазоӣ парастиш нестанду худоиро ншоинд , эшон бо якдигар гӯйанд бар тариқи астҳзоء , инаст ки айб батон мо мекунад ва эшонро бзбон май орад ва мегуяд эшонро сазоворӣ илоҳят нест , то моро аз парастиши эшон боз дорад . Он гуҳи раб алъзаҳ гуфт : « ва ҳам бзкри арраҳмони ҳам коФрўн » ин бар сиблат таъаҷҷуб гуфту танбеҳ бар ҷаҳли эшон , яъне ки бар расӯли мо инкор карданд ки айб батон гуфт ва эшонро аз онон манъ кард , ва он гуҳи худ баноми рҳмну сухани вай кофар мешаванд ,у расӯлро бар ибодати аллоҳи таъолӣ айб мекунанд , ин ғояти ҷаҳл ва ҳамоқатаст .

Қавла : « халқи алإнсони ман аҷҷал » ҳозои ман аломсол , комаи тқўли халқи фалони ман алғзб ,у ъҷни фалони ман алҷўд ,у қатъи фалони ман алқмр . Ва анмои ?ераади бҳзои астъҷоли алкФори болъзоб ,у ҳўи қўлҳм : « аӣтнои бмои тъдно » « аҷҷали лнои қтно » « Фأмтри ълинои ҳаҷҷораи ман алсмоء »у кзлки астъҷли тоӣФаҳи ман алмؤмнини болъзоби ллкФор , Фқоли ллтоӣФтин : « халқи алإнсони ман аҷҷал » яъне халқи алонсони ъҷўло . Комаи қоли фии сӯра банӣ Исроил : «у кони алإнсони ъҷўло » ,у қили алмрод ба одам , ( ъ ) қоли муҷоҳид : лмои халқи аллоҳи одами фии охири мо халқ ъанд охири алнҳори Фсори алрўҳи фии лисонау Айнӣа , раъии алшмси қорбти алғрўб , Фқол : ё раби аҷҷали тамоми халқӣ қабл ани тғиби алшмс , Фқили ?лаи халқи алонсони ман аҷҷал . Ва қоли Саиди бен ҷбир : лмои дахли алрўҳи фии раъси одаму Айнӣаи назари илои смори алҷнаҳи Флмои дахли фии ҷўФаҳи аштҳии алтъоми Фўсб қабл ани тблғи алрўҳи илои рҷлиаҳи аҷҷалони илои смори алҷнаҳи Фзлки қавла : « халқи алإнсони ман аҷҷал »у қили маъноаи халқи алонсони бсръаҳ ,у таъҷили алии ғайри тартиб , халқи соири алодмиини ман алнтФаҳу алълқаҳу алмзғаҳ вағайриҳо ,у қили алъҷли алтини блғаҳи алҳмир , яъне халқи алонсони ман тини қавла : « сأрикми оётӣ » яъне мо тўъдўн ба ман алъзоб , « Флои тстъҷлўн » ин дар шаъни алнзри бен алҳорс фурӯ омад ки азоб бтъҷил мехост бостҳзоء мегуфта , аллоҳами ани кони ҳозои ҳў алҳақ ман ъндки Фомтри ълинои ҳаҷҷораи ман алсмоء ӯ аӣтно бъзоб ?илем . Ва ҳамчунин ҷамоатии муъминон ки азоби кофарон бтъҷил мехостанд , раб алъзаҳ гуфт марои мштобониди бъзоби фурӯи кушодан бар эшон ки мо буқати хеши мўоъиди хеши бшмои нмоӣим , пас он буд ки рӯзи бадари эшонро ҳалок кард , ва гуфтаанд ки астъҷол қиёмат мекарданд мегуфтанд : « маттии ҳозои алўъди إни кантами содиқин » раб Алъоламин гуфт бҷўоби эшон : « луи иълми аллазӣнаи кФрўо » ҷавоби луи мҳзўФст яъне луи ълмўои мо астъҷлўоу лои қолўои маттии ҳозои алўъд ,у қили луи ълмўои лмои ақомўои алии кФрҳму лсоръўои илои алоямон .

« ҳайни лои икФўни ани вҷўҳҳми алнор » эй ҳайни тлФҳи вҷўҳҳми алнори Флои идФъўнҳои ани вҷўҳҳм , «у лои ани зҳўрҳм » яъне алсёт , «у лои ҳам инсрўн » эйу лои ҳам имнъўни ман азоби аллоҳ . Ва қили маъноаи лӣати аллазӣнаи кФрўои иълмўни ҳайни лои икФўн . Кошк бидонанд кофарони ҳоли хеш дар он ҳангом ки боз наметавонанд барад аз рӯйҳои хеши оташ , ва на аз пас пуштҳои хеши чунон ки ҷой дигар гуфт : «у тғшии вҷўҳҳми алнор .

Лўоҳаҳи ллбшр » .

Қавла : « бали тأтиҳм » эй алсоъаҳ , « бғтаҳ » эй Фҷأаҳ ,у қили тأтиҳми алъқўбаҳи бғтаҳи алӣ ғарра манеҳам . « Фтбҳтҳм » Фтҳирҳм , « Флои исттиъўни радҳо » эй лои иқдрўни алии дафъҳо , «у лои ҳам инзрўн » имҳлўн .

«у лақади астҳзии брсли ман қблк » иъзии бҳзои набӣа , « Фҳоқи болзин схрўо манеҳам мо конўо ба истҳзؤн »

эй Фҳли баҳами ҷзоءи астҳзоӣҳм ,у оди алайҳими мо ародўои болрсл . Бойени ояти пайғомбарро тасаллӣ медиҳад мегуяд , ин куфраи Қурайш бо ту ҳамон мекунанд ки кофарони пеш бо пайғомбарон карданд , эй Муҳамади ту дил бтнг меар ва зҷр машав аз аизоу астҳзоءи эшон ки мо ҳам чунон ки пешинёни турои ҷзоء астҳзоء бидодем эшонро ҳам ҷзоءи худ бидиҳем , кофарони пешро он бад ки пайғомбаронро хостанд худ Фроср эшон нишаст , ӣнонро ҳам он бад ки бтў мехоҳанд Фроср эшон нишинад .

« қул ман иклؤкм » қул ?лаам ё Муҳамади ман иҳФзкм , « боллил » азои нмтм , «у алнҳор » азои тсрФтм , « ман арраҳмон » эй ман бأси арраҳмон , ва ман азоба ,у қили ман амраи ҳозои кқўлаҳ : « Фмни инсрнии ман аллоҳи إни ъситаҳ » ,у қили ҳозои истифҳоми маъноаи алнФӣ , эй лои колии лаками ман азобаи ани атокми Лайло ӯ нҳоро , нақавл кулоҳи кулоҳ эй ҳифза .

« бали ҳам ани зикри рбҳм » эй ани илми қудратаи алайҳими маъразину қили ани мавоъизи рбҳм « мързўн » лои илтФтўни илоҳо ,у қили ани алқуръони мързўни лои итдбрўнаҳ .

« أми ?лаами ?алааи тмнъҳми ман дўнно » маъноаам ?лаами ?алааи тҷълҳми фии манъау ъзи ман ани инолҳми макрӯҳу азоби ман ҷҳтно ,у қоли ибни аббос : фӣаи тақдиму таъхир , ва алмънӣам ?лаами ?алааи ман дўннои тмнъҳм , сами васфи алолҳаҳи болзъФ , Фқол : « лои исттиъўни насри أнФсҳм » эй лои исттиъўни дафъи збоби анҳо ФкиФи ирҷўни насрҳо , «у лои ҳам мнои исҳбўн » қили алкноиаҳи ллолҳаҳ эйу лои исҳбҳои аллоҳи мъўнаҳи алии алнср ,у қили алкноиаҳи ллкФор , яънеу лои алкФори мнои иҷорўн эй иҳФзўн , ман қўлҳми сҳбки аллоҳ эй ҳФзку нсрк .

« бали мтънои ҳؤлоءу обоءҳм ҳатто толи алайҳими улумр » эй лӣси ?лаами ?алааи ирҷўни насрҳо бали всънои алайҳими мо иъишўн бау алии обоӣҳми ман қиблааму тўлнои аъморҳми Фғрҳми злку тркўои тадаббури оётнои Фсорўои кФоро . Маънӣ оят онаст ки ин кофарон ки батонро мепарастанд эшонро аз он батон ъзӣу нсртисту боздоштӣ аз азоб , то эшонро бтмъи он нусрат ва мъўнт парастанд , он батон аз заъифӣ чунонанд ки як магас аз худ дафъ натавонанд кард , ва худро бакори нёинди дигаронро чун бакор оянд ва нусрат кунанд . Он гуҳ гуфт на ки эшонро умеди нусрату манъат батон нест локини мо эшонроу падарони эшонро дар дунёи бархӯрдорӣу неъмату умри дарози додем , то бидон ғарра шуданду дилҳошон дар тнъми сахти гашт то дар оёту суханони мо тафаккур накарданд ва дар далоили ваҳдонияту қудрати мо назар накарданд ва кофар шуданд .

Ва фии алхбри алсҳиҳ : « мо аҳади асбри алии азии исмъаҳи ман аллоҳи идъўни ?лаи алўлди сами иъоФиҳму ирзқҳм » .

« أи Флои ирўни أнои нأтии алأрзи ннқсҳои ман أтроФҳо » нФтҳҳои лмҳмду ихрҷҳо манедӣ алмшркин . Ва язидҳо фии арзи алмуслимӣн ,у қил « ннқсҳои ман أтроФҳо » намяти алвоҳади баъди алвоҳаду алқрни баъди алқрн . Қоли ибни аббос : нуқсонҳо мӯати алълмоءу алФқҳоءу хиёри анноси лони аммораи аларзи бҳёҳи алълмоءу алхёр ,у алмънии азои лами ибқи алхёру алълмоءи лами ибқ , алошрору алкФор . Ва қили нуқсонҳо ҷаври влотҳо ,у қили нуқсонҳо зҳоби албркаҳи ани сморҳо ва наботҳо . « أи фаҳми алғолбўн »ам Муҳамаду асҳоба ,у алмънии лӣси злки комаи изнаҳи алмшркўни бали ҳзбнои ҳам алғолбўн .

« қул إнмои أнзркми болавҳӣ » эй أнзркми азоби аллоҳи бомраҳу бмои аўҳии ило .

«у лои исмъи алсми алдъоء » қрأи ибни омири вҳдаҳу лои тсмъи алсми болтоءу змҳоу касри алмими ман тсмъу насби алсму алўҷаҳи анаи алии мухотаба алнабӣ ҳмлои алии мо қиблау ҳўи хитоби ?ла ,у злки қавла . « қул إнмои أнзркми болавҳӣ » эй анки лои тқдри алии асмоъи алсм ,у алмроди анҳми мъондўни Фозои асмътҳми лами иълмўои бмои смъўои конҳми сами лами исмъўо ,у қрأи албоқўни исмъи болтоءи мафтӯҳа , алсми рФъо ,у алўҷаҳи анаи алии алзму алтўбихи бтрки истимоъи мо иҷби алайҳими истимоъа , Фконҳми сами лои исмъўн . Ва иртифоъи алсм бона фоилу тзкири алФъли ман аҷали тақаддума ,у икўни алтأниси ғайри ҳақиқӣ . Дуо ӣнҷо Нидост чунон ки дар сӯра алмлоӣкаҳ гуфт : « إни тдъўҳми лои исмъўои дъоءкм » яъне ани тнодўҳми лои исмъўои ндоءкм . Ҳамонаст ки гуфт : « явми идъўкми Фтстҷибўни бҳмдаҳ » эй инодикми Ҷабраил .

Ҷой дигар гуфт : « явми идъи алдоъ » эй инодии алмнодӣ . « إзои мо инзрўн » эй ихўФўн .

«у лӣни мстҳми нФҳаҳ » эй зарба « ман азоби рбк » ман қўлҳми нФҳти алдобаҳи азои рмҳт ,у қили алнФҳаҳи алдФъаҳи алисираҳи ман алшии ء , ман қўлҳми нФҳи фалони лФлон , азои эътоаи қдрои исирои ман алмол ,у қили алнФҳаҳи алзмҳрир ,у маънии алоиаҳи луи ъоинўои аднии азоби ман аллоҳи длўоу хзъўоу даъвои болўили алии анФсҳми мақарин бонуҳуми конўо « золимин » .

Қавла : «у нзъи алмўозини алқст » ҳозои алўзъи ирод ба алнсб . Иқоли вазъи соҳиби алдиўони алмизон , азои ахзи фии ахзи алхроҷу алмроди болмўозини алмизони кқўлаҳ : « ё أиҳои алрсл »у алмрод ба алнабӣ ( с ) вҳдаҳ ,у алъараби тазаккури алҷмъ ва таред ба алвоҳад , комаи қоли алоъшӣ :

?ераади бзлки лабау мъсмо . Қоли алзҷоҷ : алқст , алъдл ,у ҳўи масдари иўсФ ба алвоҳаду алҷмъ , иқоли мизони қист , эй зоти қист ,у мавозини қист , эй зўоти қист . « лиўми алқёмаҳ » эй лоҳли явми алқёмаҳ ,у қили фии явми алқёмаҳ ,у қили лҷзоءи явми алқёмаҳ ,у фии алхбри алмизони ?лаи лисону кафатон , тўзн ба сҳоиФи алҳсноту алсиӣоти Фисқлу ихиФи алии қадари алтоъоту алмъосӣ . Ва ани ибни аббоси қол : инсби алмизони Фикўн алъмўд манеҳ комаи байни алмшрқу алмғрб . Ва гуфтаанд : ктбоқи алднёи ҷмиъои фии тӯлҳо ва арзҳо , Фоҳдии кФтиаҳи ман нуру ҳаии алкФаҳи алтии тўзни баҳои алҳснот ва мавзеҳо ани ямини алърш ,у алкФаҳи алأхрии ман алзлмаҳу ҳаии алкФаҳи алтии тўзни баҳои алсиӣот ва мавзеҳо ани ясори алърш . « Флои тазаллуми нафаси шиӣо » эй лои инқси ман савоби ҳснотаҳу лои изоди алии сиотаҳ .

«у إни кони мисқоли ҳуба » қроءти аҳли Мадинаи мисқоли ҳубаи брФъ лоамасту бойени қроءти кони бмънӣ вақъаст , яънеу ани вақъу ҳсли ллъбди мисқоли ҳуба « ман хардал » мегуяд аз кирдори ҳечкас ҳеҷ чиз накоҳанд ва агар он чизи ҳамсанги як донаи хардал буд , ва агар бнсби хуоне бар қроءти боқӣ , тақдир онаст ки ,у ани кони алъамали мисқоли ҳубаи ман хардал зеро ки кони барин қроءти ноқис буду муҳтоҷи исм ва хабар бошад мисқол ки мансӯбаст хабар конасту исм дар ваии мзмр , ва агар ин сухан мстأнФ наҳй , равост гӯйӣ :у ани кони мисқоли ҳубаи ман хардал . « أтинои баҳо » яъне ва агар ҳамсанги як донаи хардал буд аз кирдор ӯ бтрозўи ореми онроу вайро бидон подоши диҳем , «у кафии баннои ҳосбин » эй муҳассилину қили оламин ҳофизин лони ман ҳасби шиӣои илмау ҳифза , қили дахлати албоءи лони маъноаи маънии аламр , конаи қоли актФўои биллоҳи мҳосбо ,у интисобаи алии алтмииз .

Рӯй ани расӯли аллоҳ ( с ) слии салоаи алсбҳи иўмои Фқрأи фӣҳо ҳзаҳи алсўраҳи Флмои блғи қавла «у кафии баннои ҳосбин » ахзтаҳи сълаҳи Фркъ .

«у лақади отинои Мӯсоу ҳорӯни алФрқон » яъне алкитоби алмФрқи байн алҳақ алботлу ҳўи алтрўиаҳ ,у қоли ибни зайди алФрқон , алнсри алии алоъдоء . Комаи қол : « ва мо أнзлнои алии ъбднои явми алФрқон » яъне явми бадар . Ва лонаи қол : «у зиё » адхли алўоўи фӣае отинои Мӯсоу ҳорӯни алнсру алзёء ,у ҳўи алтўриаҳ , ва ман қоли алмроди болФрқони алтўриаҳ , қоли алўоўи фии қавла «у зиё » зоидаи мӯъҷама , маъноаи отинои ҳумои алтўриаҳи зиё ,у қили ҳўи сафаи ахрии ллтўриаҳ , мисли қавлаи фии сӯраи алмоӣдаҳи фии сафаи алонҷил : « фӣаи ҳудоу нуру зкрои ллмтқин » хси алмؤмнини болзкри лонаами ҳам алмнтФъўн бау алмтбъўни ?ла , сами Фсри Фқол : « аллазӣнаи ихшўни рбҳми болғиб » эй ихоФўнаҳу лами ирўаҳи баъд ,у қили ихшўни рбҳм эй итиъўнаҳи фии хлўотҳми масттарин ани аъини алхлқ . « ва ҳам ман алсоъаҳ » эй ман алқёмаҳ . « мшФқўн » хоӣФўн . «у ҳозо » яъне алқуръон « зикри муборак » касӣри алхири доими алнФъи итбрк ба ва итлб манеҳ алхир , « أнзлноаҳ » алии Муҳамад « أи Фأнтм » ё аҳли Макка , « ?лаи мнкрўн » ҷоҳдўн ?у ҳозои истифҳоми тавбиху тъиир .