Ин сӯраи алнўр дар маданӣот шимуранд , ҷумлаи бмдинаҳ фурӯ омад аз осмони бмстФии алайҳи ассалом , шаст ва чаҳор оятаст ва ҳазор ва сесаду шонздаҳи калимау пнҷҳзор ва шашсад ва ҳаштод ҳарф . Оиша ривоят кунад аз Мустафо ки ( с ) гуфт : « лои тнзлўои алнсоءи алғрФу лои тълмўҳни алкитобау ағрўҳни илзмни алҳҷолу ълмўҳни алмғзлу сӯраи алнўр » .
Ва дарин сӯраи шаш оят мансӯхаст чунон ки бон расем шарҳи диҳем .
Қавла : « сӯраи أнзлноҳо » эй ҳзаҳи алсўраҳи анзлноҳоу алсўраҳи алмнзлаҳи алмтзмнаҳи алоёти муттасилаи самяти бзлки тшбиҳои бсўраҳи алмдинаҳи лои ҳоттҳои болаффозу маъаони коҳотаҳи сури алмдинаҳи баҳо , эй анзлноҳои алии лисони алмалики алкрими алик ё аиҳо алрасул ман аззикри алҳким . «у Фрзноҳо » қрأи ибни касӣру абӯи Амри Фрзноҳои бтшдиди алроءу қрأи алохрўни болтхФиФ , Фмънии алтхФиФи аўҷбнои мо фӣҳо ман алоҳкому алзмнокми алъамали бмои фарзи фӣҳо , ва ман қрأи болтшдиди феълии ваҷҳин : аҳдҳмои бмънии алФрзи алзии ҳўи бмънии алоиҷоб ,у алтшдиди ллтксир , лксраҳи мо фӣҳо ман алФроӣз , эй أўҷбноҳои алайкуму алии ман бъдкми илои қиёми алсоъаҳ . Ва ассонии бмънии алтФсилу алтбиин , эй биноҳоу Фслноҳои мо фӣҳо ман алҳлол ваулҳаром . Муфассирон гуфтанд фарз дар қуръон бар панҷ маънӣ ояд : яке бмънии эҷоби чунон ки дар сӯра албқраҳ гуфт : « Фмни фарзи Фиҳни алҳҷ » эй авҷаби Фиҳни алҳҷи Фоҳрм ба , ҳамонаст ки гуфт : « ФнсФи мо Фрзтм » эй аўҷбтми алии анФскм . Ва дар сӯра алоҳзоб гуфт : « қади ълмнои мо Фрзнои алайҳими фии أзўоҷҳм » эй аўҷбнои алайҳим . Ва дар сӯра алнўр гуфт бар қроءти тахфиф : «у Фрзноҳо » эй аўҷбнои аҳкомҳоу алъамали бмои фӣҳо . Ваҷҳи дувуми фарзи бмънии байни кқўлаҳи фии сӯраи алтҳрим : « қади фарзи аллоҳи лаками тҳлаҳи أимонкм » яъне байни аллоҳи лаками куффораи аимонкм . Ва дар сӯра алнўр гуфт : « Фрзноҳо » бар қроءти ташдид яъне биноҳо . Ваҷҳи сеюм фарзи бмънии аҳли кқўлаҳи фии сӯраи алоҳзоб : « мо кони алӣ алнабӣ ман ҳараҷи Фимои фарзи аллоҳ » яъне Фимои аҳли аллоҳи ?ла . Ваҷҳи чаҳоруми фарзи бмънии анзли кқўлаҳи фии сӯраи алқсс : « إни алзии фарзи алейк алқуръон » эй анзл . Ваҷҳи панҷуми ҳўи алФризаҳи бъинҳои кқўлаҳи ъзу ҷли фии сӯраи алнсоء : « фаризаи ман аллоҳ » яъне қисмаи алмўориси лоҳлҳои аллазӣнаи зкрҳми аллоҳи фии ҳзаҳи алоёт ,у қоли фии сӯраи алтўбаҳи фии амри алсдқот : « фаризаи ман аллоҳу аллоҳи алӣами ҳаким » қавла : «у أнзлнои фӣҳо оёти байнот » даллолоти возеҳоти алии вҳдонитноу ҳкмтноу алии мо бинои фӣҳо ман алоҳком . « лълкми тзкрўн » лакии ттъзўои Фтъмлўои бмои фӣҳо .
« алзониаҳу алзонӣ » эйу Фимои фарзи алайкуми алзониаҳу алзонӣ , « Фоҷлдўои кули воҳиди мнҳмои моӣаҳи ҷилда » эй моӣаҳи зарба ,у зикри блФзи алҷлди лӣлои ибрҳу лои изрби бҳиси иблғи аллҳм , яъне Фозрбўои ҷлдҳмо , тқўли ҷилдати Флонои азои зарбати ҷилда ,у рأстаҳи азои зарбати раъса ,у ҷбҳтаҳи азои зарбати ҷбҳтаҳ . Маънӣ оят онаст ки аз он ҳукмҳо ки мо бар шумо воҷиб кардем яке онаст ки зани зониаҳроу марди зонеро сад захми занед чун ҳар ду озод бошанд ва ҳар ду болиғ ва ҳар ду оқил ва ҳар ду бикри зани шӯии нодидау марди зан ҳалол нодошта , пас агар ҳар ду мамлук бошанд ҳади эшон нимаи ҳади озоди мардону озод занон бошад панҷоҳ зарба , ки раби Алъоламин ҷой дигар гуфт : « Фълиҳни нисфи мо алии алмҳсноти ман алъзоб » , ва агар ҳар ду мҳсн бошанд зани шӯии ҳалоли дидау марди зани ҳалоли дидаи ҳади эшон рҷм бошад ки Мустафо гуфт : « хзўои ании хзўои ании қади ҷаъли аллоҳи лҳни сбилои албкри болбкри ҷилди моӣаҳу тғриби ом ,у алсиби болсиби ҷилди моӣаҳу алрҷм » ,у шарҳи ин масаъла дар сӯраи алнсоء муставфӣ рафт . « алзониаҳу алзонии Фоҷлдўои кули воҳиди мнҳмои моӣаҳи ҷилда » улхитоби ман аллоҳи ъзу ҷли фии ҳозои алҳкми ҷирии алии боби алғолби ман улода Фбдأи болнсоء қабл алрҷоли лони алзнои Фиҳни ағлабу ҳилтҳми фӣаи аксар , Фқол « алзониаҳу алзонӣ » бхлоФи алсрқаҳи ?фонаи бдأи фӣҳо болрҷол , Фқол : «у алсорқу алсорқаҳ » лони алсрқаҳи фии алрҷоли ағлабу ҳилтҳми фӣҳо аксар . «у лои тأхзкми бҳмои рأФаҳ » эй раҳмаи рқаҳ , қрأи ибни касӣри рأФаҳи бФтҳи алҳмзаҳ мисли ръФаҳ ,у қрأи алохрўни рأФаҳи бскўни алҳмзаҳи ғайри абии Амри ?фонаи лои иҳмзҳои азои адрҷи алқроءаҳ ,у алўҷаҳи фии фатҳи алҳмзаҳи анаи масдари рأФ бау рءўФ ба ирأФу брءўФ , рأФаҳи бтскини алҳмзаҳ ,у роФаҳи бтхФиФҳоу роФаҳи алии вазни ръоФаҳу рأФаҳи алии вазни ръФаҳу ҳзаҳи ҳаии қроءаҳи ибни касӣр ,у алўҷаҳи фии алҳмзаҳи алсокнаҳи ани алклмаҳи алии вазни фаълаи бскўни алъайну алҳмзаҳи айни алФъли фосилҳо ани тбқии ҳамзаи сокина ва аммо тарки абии Амри алҳмзи фӣҳо фии ҳоли алодроҷи ?фонаи хФФи алҳмзаҳ ва тахфифҳо ани иқлбҳои алФо , ва аммо тахсӣсаи злки баҳоли алодроҷи фалонҳо ҳолаи тҷўзи фӣҳо , факони иқрأи фӣҳо мо истҷизаҳу тахфифи алҳмзи ҷоӣз ,у алрأФаҳи маънии фии алқлби лои инҳии анҳу лонаи лои икўни бохтёри алонсон ,у алмънии лои имнъкми алшФқаҳу алрқаҳи ман иқомаи ҳудӯди аллоҳи Фтътлўҳоу лои тқимўҳо . Ва қоли алҳсну Саиди бен алмсиб : маъноаи лои тأхзкми бҳмои рأФаҳи ФтхФФўои алзрбу локини аўҷъўҳмои зрбо . Қоли алзҳрӣ : иҷтҳди фии ҳади алзноу алсрқаҳу ихФФи фии ҳади алшрб ,у қоли қтодаҳ : ихФФи фии алшрбу алФриаҳу иҷтҳди фии алзно , « фии дайни аллоҳ » эй фии ҳукми аллоҳи алзии ҳукми алии алзонии кқўлаҳ : « мо кони лиأхзи أхоаҳи фии дайни алмалик » эй фии ҳукми алмалик , « إни кантами тؤмнўни биллоҳу алиўми алохр » байни аллоҳи лӣси ман сафаи алмؤмни тазйиъи ҳудӯди аллоҳу лои тأхзаҳи алрأФаҳи азои эҳёи амри аллоҳ , «у лишҳди ъзобҳмо » эйу лиҳзри ҳдҳмои тоӣФаҳи ман алмؤмнин , қоли алнхъӣу муҷоҳид : ақалаи раҷули воҳид ,у қоли ътоءу ъкрмаҳ : раҷулони Фсоъдо . Ва қоли алзҳрӣу қтодаҳ : салосаи Фсоъдо . Ва қоли молику ибни зайд : арбаъаи баъдади шуҳуди алзно ,у қили алтоӣФаҳи ҳам алҳмолўни аллазӣнаи иҳмлўнҳои азои ҷилд ӯ лои итркони тнкилои баъди алҷлду фии қавла : « ман алмؤмнин » далели анаи лои иқоми ҳади алии мусаллами бозоءи алъдў . Рӯй ани абии ҳрираҳи қол : иқомаи ҳади борзи хайри лоҳлҳои ман мтри арбаъӣни лайла .
Ва қол алнабӣ ( с ) : « ман ҳолати шафоатаи дуни ҳади ман ҳудӯди аллоҳи Фқди зоди аллоҳ , ва ман хосами фии ботили ҳўи иълмаҳи лами изли фии схти аллоҳ ҳатто инзъ , ва ман қоли фии муъмини мо лӣси фӣаи исканаи аллоҳи рдъаҳи алхбол ҳатто ихрҷи ммои қол » .
« алзонии лои инкҳи إлои зониаҳи أўи мушрика » . Дар маънӣу нузули ин ояти се қавл гуфтаанд : яке онаст ки дар занони бғоёءи мушрикот фурӯ омад . Ҷамоатӣ занон буданд бсФоҳи маърӯфу машҳури ройоти бадари хонаи худ насб карда то ҳар касе эшон шиносад ва боишон роҳи барад , ҳам дар Макка буданд ва ҳам дар Мадина аз эшон якеам мҳзўл буд ва яке ъноқ , дар Макка аз эшон бҷмолтри ҳеҷ зан набӯд , дар Мадина ҷамоатӣ буданд аз эшон аз аҳли китоб ва дар ҷоҳилияти мардумони эшонро бизанӣ мекарданд то эшонро мأклаҳу мксбаҳи хеши созанд , моли бсФоҳ бадаст меовараданд ва бар шавҳари хеш ҳазина мекарданд ва ин буд одати аҳли ҷоҳилият , пас чун муҳоҷирин бмдинаҳ омаданд қавмӣ буданд азишон ки на мол доштанд ки бар худ ҳазина кунанд ва на қабӣлау ашира ки дар маош ёрӣ диҳанд , аз расӯли худо дастурӣ хостанд то он бғоёро бизанӣ кунанд ки аҳли хсбу неъмат эшон буданд , раби Алъоламин дар шаъни эшон ин оят фиристоду ҳозои қавли муҷоҳиду ътоءу қтодаҳу алзҳрӣу аш-Шаабӣу рўоиаҳи алъўФии ани ибни аббос .
Ва гуфтаанд ин ояти алӣ алхусус дар шаъни мрсди бен абии мрсди алғнўӣ фурӯ омаду мардӣ .
Буд аз бадвёни қавии дили диловар , танҳо бимика рафтӣу асирони мусулмонро аз Маккаи бмдинаҳи барадӣ вақте рафта буд бимика баталаб асирон , ъноқи фоҷираро дид ва ин ъноқи дӯст вай бӯда дар ҷоҳилият , он соъатӣ ки вайро дид пиндошт ки мрсди ҳам бар сар онаст ки дар ҷоҳилият буд гуфт : ё мрсди илои албит . То бахона рӯем ва биёсоӣ , мрсд гуфт : ҳарами аллоҳи алзно ё ъноқ . Аллоҳ бар мо зино ҳаром кард , ъноқ гуфт акнӯн маро бизанӣ кун , мрсд гуфт то аз расӯл худо бипурсам , чун бмдинаҳ боз омад гуфт ё расӯли аллоҳ раво бошад ки ъноқро бизанӣ кунам ? расӯли худои ҷавоби надоду хомӯши ҳаме буд то Ҷабраил омад ва ин оят оварад ,у қили астأзни раҷули ман алмуслимӣни набии аллоҳи фӣ никоҳам мҳзўлу аштртти ?лаи ани тнФқи алайҳи Фонзли аллоҳи ҳзаҳи алоиаҳ фӣ наҳй алмؤмнини ани злку ҳарамаи алайҳим . Бар қавли ин муфассирон ки ёд кардем ин таҳрими хос буд бар эшон ки никоҳи бғоё талаб мекарданд ва ин хитоб бо эшон рафт на бо ҳамаи мардум . Дар ҷоҳилияти зино бъодт карда буданд ва бар он азими ҳарису мўлъ шудау хештани Фо он дода ,у раб алъзаҳ донист ки эшон хештанро аз он сиёнат накунад магари бмболғтии тамом дар рдъу заҷри ҳам чунон ки дар шурби хамру ақтноءи клоби азим ҳарис буданд то эшонро ба таҳдиду ташдид аз он бор дошт , дар кори саффоҳу зинои ҳам бар сиблати заҷр ва таҳдид гуфт : мард зоне бизанӣ накунад магари зани зониаҳу мушрикаро ,у зани зониаҳро заношӯйӣ набандад магар бо марди зонеу мушрик , яъне ки марди палиди сазои зан палидасту зани палиди сазои марди палид , ҳам чунон ки ҷой дигар гуфт : « алхбисоти ллхбисину алхбисўни ллхбисот » ва ҳар чанд ки сиғти сиғт хабараст аммо мурод бойен наҳйаст , яъне ки зонёту мушрикотро бизанӣ макунед , қавл дувум онаст ки ҳукми ин оят мансӯхаст , дар абтдоءи исломи никоҳи зониаҳи ҳаром буд бҳкми ин ояти пас раби алъзаҳи онро мансӯх кард бқўлаҳи таъолӣ : «у أнкҳўои алأёмии мнкм » Фдхлти алзониаҳи фии айёмии алмуслимӣн , ва ман зании бомрأаҳи фалаи ани итзўҷҳоу лғираҳи ани итзўҷҳоу алдлили алии ҷавози никоҳи алзониаҳ
Ани рҷлои ?утӣ алнабӣ Фқол : ё расӯли аллоҳи ани амрأтии лои тдФъи яди лои мис , қол : талқҳо , қоли ании аҳбҳоу ҳаии Ҷамила , қоли астмтъи баҳоу фии рўоиаҳи Фомскҳои азои қавл сеюм онаст ки никоҳи ӣнҷои бмънӣ ҷимоъаст : эй алзонии лои итأи алои зониаҳ ,у алзониаҳи лои итأҳои ало зон ,у анмои ахрҷи улхитоби махраҷи алоъми алоғлб ,у злки ани алғолби ани алзонии лои изнии алои бзониаҳ ,у алзониаҳи лои изнии баҳои ало зону аҳтҷўои бони алзониаҳи ман алмуслимӣни лои иҷўзи лҳои ани итзўҷи мшркои баҳолу кзлки алзонии ман алмшркини лои иҷўзи ?лаи ани итзўҷи бмслмаҳ . «у ҳарами злк » эй алзно , « алии алмؤмнин » рӯй абӯи ҳрираҳи қоли қоли расӯли аллоҳ ( с ) : « азои зании алъбд харҷ манеҳ алоямони факони фавқи раъсаи колзлаҳи Фозои харҷи ман злки алъамали рҷъи илайҳи алоямон . »
«у аллазӣнаи ирмўни алмҳснот » алрмии алқзФи болзно ,у алмҳсноти алмслмоти алҳроӣри алъФоӣФ ,у алтқдири ирмўни алмҳсноти болзнои ФҳзФ , лأни алоиаҳи алаввалии тдли алайҳ ,у алрҷоли дохлўни фии ҳукми алоиаҳи болоҷмоъ . « сами лами иأтўои бأрбъаҳи шуҳадоъ » эй лами иأтўои алии тсдиқҳми илои аломоми борбъаҳи шуҳуди риҷоли удӯли ишҳдўни алии зинои алмқзўФ , « Фоҷлдўҳми смонини ҷилда » яъне алоҳрор манеҳам , ?фони ҳади алммлўки алии алнсФи арбъўн ,у улхитоби лломому алҳком ,у ҷилдаи насби алии алтмииз . Маънӣ Ромӣ онаст ки касеро нисбат бо зино кунад нисбатии сариҳи чунон ки гуяд : ё зоне , ё гуяд ту зино кардӣ , пас агар мардии мҳснро гуяд ё зании мҳснаҳро ки ту зино кардӣ ва бар тасдиқи хеши чаҳор гувоҳ бидон сифат ки ёд кардем наёрад воҷибаст ки ӯро ҳаштод захм зананд агар озод бошад он қозФ , ва агар мамлук буд чиҳил захм ва агар мқзўФ ки нисбати зино бо вай карда мҳсн набошад ҷузи таъзир воҷиб наёяд ,у шроӣти аҳсон панҷаст ислому ақлу булӯғу ҳуррияту иффат аз зино то он ҳад ки агар мардӣ дар абтдоءи булӯғу унфувони шабоб вақте як бор зино карда бошад ва аз он тавба карда ва пок гаштау баъд аз он рӯзгори бпорсоиӣу парҳезгорӣ басар оварда агар дарин ҳол касе ӯро қзФ кунад барои қозФи ҳад воҷиб наёяд аз баҳри он ки иффат аз зино аз аввали булӯғ то охири умри шарт аҳсонаст , пас агар мқзўФи бзно бар худ иқрор диҳад ё чаҳор марди гувоҳи устувори расидаи озод бар зинои вай гувоҳӣ диҳанд ҳар чаҳор ҳамсухан ки диданд бичишам хеш аз он мард ва аз он зани ончӣ фарзанд ояд аз он , он гуҳи ҳад аз қозФ биафтад зеро ки ин ҳад Фриаҳ гӯйанд яъне ки бар покони дурӯғи баст ва дурӯғ гуфт ва чун гувоҳон гувоҳӣ доданд сидқи ваии дурусти гашту ҳади Фриаҳ воҷиб наёяд . «у лои тқблўои ?лаами шҳодаҳи أбдо » яъне мо сбтўои алии қзФҳму лами икзбўои анФсҳм , «у أўлӣки ҳам алФосқўн » .
« إлои аллазӣнаи тобўои ман баъди злку أслҳўо » тавбаи алқозФи такзиба нафса , Фҳинӣзи тақаббули шаҳодатау изўли фисқа ,у арзи умри бен улхитоби алтўбаҳи алии қзФаҳи алмғираҳи бен шуъбаи Фкзби холиду шблу соҳбҳмои анФсҳм . Ва сабти абӯи бикри алии қзФаҳи алмғираҳу лами икзб нафса Флми тақаббули шаҳодатаи мо доми ҳаёи алии шайъи ءу кони азои атоаҳи инсони лишҳдаҳи алии шайъи ءи қоли ?лаи атлби шоҳдо ғайриӣ ?фони алмуслимӣни Фсқўнӣ ,у ҷилди умри бен улхитоби қзФаҳи алмғираҳи ҳдои томо . « إлои аллазӣнаи тобўои ман баъди злку أслҳўои Фإни аллоҳи ғафури раҳим » . АхтлФи алълмоءи фии қабули шҳодаҳи алқозФу фии ҳукми ҳозои алостсноء , Фзҳби қавми илои ани алқозФтарад шаҳодатаи бнФси алқзФ ,у азои тоб ва надам алии мо қолу ҳасанати ҳолата қаблат шаҳодатаи сўоءи тоби баъди иқомаи алҳди алайҳ ӯ қиблаи лқўлаҳ : « إлои аллазӣнаи тобўо » , қолўоу алостсноءи ирҷъи илои ради алшҳодаҳу илои алФсқи Фбъди алтўбаҳи тақаббули шаҳодатау изўли анҳу исми алФсқ . Ирўии злки ани умру ибни аббос ва ба қоли молику алшоФъӣ ,у зҳби қавми илои ани шҳодаҳи алмҳдўди фии алқзФи лои тақаббул абадану ани тоб , қолўоу алостсноءи ирҷъи илои қавла : « أўлӣки ҳам алФосқўн » яъне тўбтаҳи тзили анҳу исми алФсқи Фҳсбу ҳўи қавли алнхъӣу шриҳу асҳоби алрأӣ ,у қолўои бнФси алқзФи лотарад шаҳодатаи мо лами иҳд , қоли алшоФъӣ :у ҳў қабл ани иҳд шар манеҳ ҳайни ҳади лони алҳдўди куффороти ФкиФи трдўнҳои фии аҳсани ҳолатау тқблўнҳои фии шари ҳолата ,у зҳби аш-Шаабии илои ани ҳади алқзФи исқти болтўбаҳ ,у қоли алостсноءи ирҷъи илои алкул ,у оммаи алълмоءи алии анаи лои исқти болтўбаҳи алои ани иъФўи анҳу алмқзўФи Фисқти колқсоси исқти болъФўу лои исқти болтўбаҳ , ?фони қили азои қблтми шаҳодатаи баъди алтўбаҳи Фмои маънии қавла : « أбдо » ?
Қили маъноаи лои тақаббул абадан мо доми ҳўи Мисри алии қзФаҳ , лон абадан кули инсони муддатаи алии мо илиқи баҳолаи комаи иқоли лои тақаббули шҳодаҳи алкоФр абадан яъне мо доми коФро .
« аллазӣнаи ирмўни أзўоҷҳм » эй иқзФўни нсоءи ҳам болзно , «у лами икни ?лаами шуҳадоъ » ишҳдўни алии саҳаи мо қолўо , « إлои أнФсҳм » ғайри анФсҳм , « Фшҳодаҳи أҳдҳми أрбъи шҳодоти биллоҳи إнаҳи лмни алсодқин » қрأи Ҳамзау алксоӣӣу ҳФси арбъи шҳодоти брФъи алъайни алии хабари алобтдоء , эй Фшҳодаҳи аҳдҳми алтии тдри алҳди арбъи шҳодоти биллоҳ ,у қрأи алохрўни арбъи болнсб эй Фшҳодаҳи аҳдҳми ани ишҳди арбъи шҳодоти биллоҳи анаи лмни алсодқин . .
« алхомсаҳи أни лаънати аллоҳи алайҳ » қрأи нофеъу ёқӯби ани клиҳмои болтхФиФи лаънаи аллоҳи болрФъ ,у қрأи рўиси ани ёқӯб « ғазаби аллоҳ » бФтҳи алзоду рафъи албоءу алҷри фии исми аллоҳ ,у алўҷаҳи ан « ан » мухаффафаи ман алсқилаҳу аламр ӯ алшأни мзмри фӣҳо лони азои хФФти азмри баъдҳо аламр ӯ алшأни фии алоғлб , Фикўни аламр ӯ алшأни исмҳоу алҷмлаҳи алтии баъдаи хабарҳо ,у рафъи қавла : « лаънаи аллоҳу ғазаби аллоҳ » алии ани кули воҳиди мнҳмои мбтдоءу алҷори маъаи алмҷрўри алзии баъдаи хубра ,у алмбтдои маъаи алхбри ҷумлаи ҳаии хабари ан ,у алтқдири анае ани аламри лаънаи аллоҳи алайҳ ,у ани алшأни ғазаби аллоҳи алайҳои комаи қоли аллоҳи таъолӣ : «у охири дъўоҳми أни алҳмди ллаҳ » , ъанд ман хФФ ,у алтқдири анаи алҳмди ллаҳи алии маънии ани аламр ӯ алшأни алҳмди ллаҳ . Ва қрأи нофеъи ғазаби аллоҳи бксри алзоду фатҳи албоءи алии алФъли алмозӣу рафъи исми аллоҳу алўҷаҳи ани ани мухаффафаи ман алсқилаҳи комаи зкрно ва исмҳо мзмру ҳўи замири аламр ӯ алшأну алтқдири анаи ғазаби аллоҳи алайҳо . Ва рӯй ибни ҳисони ани ёқӯби ани ғазаби аллоҳи бФтҳи алзод вау насби албоءу алҷри фии исми аллоҳ ,у алўҷаҳи анаи ғазаби асмои ло феълан Фнсбаҳи бони алмхФФаҳу ҷаъли амалҳо мухаффафаи къмлҳои мшддаҳу ҳозои қалил ,у ҷири исми аллоҳи бозоФаҳи ғазаби илайҳ . Ва қрأи албоқўни ани болтшдиди фии алҳрФину лаънаи аллоҳу ғазаби аллоҳи болнсби Фиҳмоу азоФтҳмои илои аллоҳу алўҷаҳи ан « ан » мшддаҳи алии аслҳо ,у ҳаии тнсби алосмоءу трФъи алохбору кули воҳиди ман лаънаи аллоҳу ғазаби аллоҳи исми ан ,у алҷору алмҷрўри алзии баъдаи хабари ан ,у қрأи ҳФси ани ъосм «у алхомсаҳ » болнсби аънии ассонӣа ,у алўҷаҳи анаи атфи алии қавла : « أрбъи шҳодот » .
Ман қавла : «у идрؤои анҳо алъзоби أни ташаҳҳуди أрбъи шҳодот » ,у ташаҳҳуди алхомсаҳ эй алшҳодаҳи алхомсаҳ ,у қрأи албоқўну абӯи бикри ани ъосм , «у алхомсаҳ » болрФъу лами ихтлФўои фии алхомсаҳи алаввалии анҳо болрФъу алўҷаҳи фии ассонӣаи анҳо маътӯфаи алии мавзе « أни ташаҳҳуд » лони мавзеаи рафъ бона фоили идрءўоу алтқдир ,у идрءўои анҳо алъзоб , шҳодаҳи арбъи шҳодоту алшҳодаҳи алхомсаҳ , Фҳии атфи алии мавзеи алФоълу иҷўзи ани икўни рФъои болобтдоءу ани ғазаби аллоҳи фии мавзеи алхбр ,у алтқдиру алшҳодаҳи алхомсаҳи ҳусӯли алғзби алайҳо , ва аммо алрФъи алмтФқи алайҳи фии алхомсаҳи алаввалии Фўҷҳаҳи анаи лои ихлўи мо қабл алклмаҳи ман қавла : « أрбъи шҳодот » ман ани икўни рФъо ӯ насабо алии мо сабақ , ?фони кони рФъои канти алхомсаҳи маътӯфаи алайҳ ,у ан кон насабо қатъҳо анҳуу лами иҷълҳои маҳмӯлаи алайҳи бали ҳамлҳо алии алмънӣ , лони маънии қавла : « Фшҳодаҳи أҳдҳми أрбъи шҳодот » алайҳими арбъи шҳодот , ӯ ҳкмҳми арбъи шҳодоти ФътФи алхомсаҳи алии ҳозои алмўзъ . Аммо сабаби нузули ин ояти лъон , бқўли ибни аббосу мақотили он буд ки чун оят «у аллазӣнаи ирмўни алмҳсноти сами лами иأтўои бأрбъаҳи шуҳадоъ » баъд аз он фурӯ омад расӯли худои рӯзи одина бмнбр бархонад , ъосми бен ъдии алъҷлонӣ алонсорӣ бархест гуфт ё расӯли аллоҳи ҷълнии аллоҳи Фдок . Агар касе бо аҳли худ аҷнабӣ бинад бхлўт агар боз гуяд ӯро ҳаштод зарбат зананду фосиқ ном кунанду гувоҳии вай ҳаргиз напазиранд ва агар хомӯш нишинад бондўаҳу ғами бимирад ва агар баталаб гувоҳон шавад чун боз ояд мард рафта бошаду фориғ шуда пас тадбир чист ?у расӯли худои ин чунин савол кроҳит доштӣ ва аз он наҳй кардӣ ъосм бар рӯй расӯли асар кроҳит дид ва аз сари он фароз шуд , баъд аз он ба ҳафтае қзоءи илоҳии чунон буд ки ъўимри аҷҷалоне ки ибн ъам ъосм буд ӯро ин воқеаи биФтод дар хона шуд шарики бен сҳморо дид ,у қили башари бен сҳмо , бо зани ваии хўлаҳи бинти Қайси бен мҳсни гирди омада , ин қисса бо ъосм бигуфт ъосм дилтанг шуд астрҷоъ кард гуфт анои ллаҳ ҳануз ҳафтае гузашт ки ман он савол кардам ва худ бидон мубталои гаштам ки дар аҳли байт хеш бидидам ва ин аз он гуфт ки ъўимру хўлаҳу шарики ҳамаи хешу пайванд вай буданд , ъосм бо расӯл худо бигуфт , расӯли ъўимрро бар хонд гуфт : атқи аллоҳи фии зўҷтку ибнаи ъмки Флои тқзФҳои болбҳтон , ъўимри савганд ёд кард гуфт :у аллоҳи алзии лои илоҳи алои ҳўи ании лсодқ . Ва аллоҳ ки ман рост гӯям шарикро бо хўлаҳ бар носазо дидам ва ман чаҳор моҳи гузашт ки буи нарасидам ,у хўлаҳ фарзанд дорад дар ашкам на аз ман , расӯли худои хўлаҳро гуфт : атқии аллоҳу лои тхбринии алои бмои санъат .
Хўлаҳи савганд ёд кард ки ъўимр дурӯғ мегуяд беш аз он нест ки ин шарики рўзгорист то дар мо меояд ва меравад ва шабҳо бнздик мо бошад ,у ъўимр ӯро бар он рухсат дода ва фаро гузошта то чунин бстохи гашт акнӯн маро дид ки бо вай сухан мегуфтам ғайрат ӯро бидон дошт ки бӯҳтон бар ман ниҳод , расӯли худои шарикро ҳозир кард ва аз вай пурсед шарики савганд ёд кард ва ҳамон гуфт , ъўимр ба кори худ дармонд чун донист ки ӯро ҳад Фриаҳ хоҳанд зад гуфт :у аллоҳи ании лсодқу иҷъли аллоҳи лии мхрҷо , ҳамон соъат Ҷабраил омад аз ҳазрати иззату оёти лъон фурӯ оварад расӯл гуфт : ё ъўимри қади нзлти Фику фии зўҷтку фии соҳбки фуқарои алайҳи алоёт .
Пас расӯл худо бифармуд то Нидо заданд ки алслоаҳи ҷомеъа , эшонро бмсҷд ҳозир кард баъд аз намози дигар , он гуҳ гуфт бархез ё ъўимр бигӯ ашҳади биллоҳи ани хўлаҳи лзониаҳу ании лмни алсодқин , ъўимр чунон бигуфт , дувуми бори расӯл ӯро талқин кард ки бигӯ ашҳади биллоҳи ании раъйати шрикои алии батнҳоу ании лмни алсодқин , ъўимр чунон бигуфт , сеюм бор ӯро талқин кард ки бигӯӣ
Ашҳади биллоҳи анҳо ҳаблии ман ғайриӣу ании лмни алсодқин , ъўимр чунон бигуфт , чаҳоруми бор ӯро талқин кард ки бигӯ , ашҳади биллоҳи ании мо қрбтҳои мнзи арбаъаи ашҳр вау ании лмни алсодқин , ъўимр чунон бигуфт : панҷуми бор ӯро талқин кард ки бигӯ лаънаи аллоҳи алии ъўимри ани кони ман алкозбин , ъўимр чунон бигуфт , пас расӯл бифармуд то ъўимр бинишасту хўлаҳро гуфт ту мебархез ва бигӯ ашҳади биллоҳи мо анои бзониаҳу ани ъўимрои лмни алкозбин , дувуми бор
Ашҳади биллоҳи анаи мо раъии шрикои алии батнӣу анаи лмни алкозбин , сеюм бор
Ашҳади биллоҳи анӣ ҳаблӣ манеҳу анаи лмни алкозбин , чаҳоруми бор
Ашҳади биллоҳи анаи мори онии қти алии фоҳишау анаи лмни алкозбин , панҷуми бор
Ғазаби аллоҳи алии хўлаҳи ани кони ман алсодқин .
Пас расӯли худои миёни эшон фурқати афканди фурқатии мؤбд
Сами қол : анзрўои ?фони ҷоءти бўлди асҳми адъҷи алъайнин азими алолитини хдоҷи алсоқини Флои аҳсби ъўимрои алои қади сидқи алайҳо ,у ани ҷоءт ба аҳимри конау ҳураи Флои аҳсби ъўимрои алои қади кизби алайҳо , Фҷоءт ба алии алнъти алзии наъти расӯли аллоҳи ман тасдиқи ъўимри Фқол ( с ) : « луи лои алоямони ?лаккони лӣу лҳои шаън »у лақади раъии злки алўлди амирои ман амроءи аломсор ва мо идрии аҳади ман Абуҳ .
фасл
Бдонк дар лъони ҳузури ҳоким ё нойиб ҳоким шартасту талқини калимоти лъони ҳам чунон ки расӯли худои ъўимру хўлаҳро талқин кард шартаст , то он ки агар як калима худ бигӯед бе талқини эмом маҳсӯб набошаду тғлиз дар лъон бимикон ва замон шартаст , аммо алмкони Фбини алркну алмқоми ан кон бимика ва ъанд алмнбри ани кони болмдинаҳу фии алмсҷд алҷомъ ъанд алмнбри фии соири алблод , ва аммо алзмон ани икўни баъди слўоаҳи алъср , чун мард аз лъони фориғи гашт фурқат афтод миёни марду зан ва он зан бирав ҳароми гашти ҳурматии мؤбду насаби фарзанд аз ваии бурӣдаи гашту ҳади қзФ аз ваии биФтод ва бар зани ҳади зинои воҷиби гашт , агар мҳснаҳ бошад рҷм ва агар банно шуд ҷилду тғриб , пас агар зан хоҳад ки он ҳад аз хештан бияфканад ӯ низ лъон кунад чунон ки раб алъзаҳ гуфт : «у идрؤои анҳо алъзоб » , ин азоби бмзҳби шофиӣ ҳадасту бмзҳби бӯи Ҳанифаи ҳабс , Фънди абии Ҳанифаи лои ҳади алии ман қзФи зўҷтаҳи бали мӯҷибаи аллъони ?фони лами илоъни иҳбс ҳатто илоън , ва ъанд алшоФъии аллъони ҳаҷаи садақа ,у алқозФи азои қъди ани иқомаи алҳҷаҳи алии садақаи лои иҳбси бали иҳди кқозФи алоҷнбии азои қъди ани иқомаи албина .
Қавла : «у луи лои фазли аллоҳи алайкуму раҳмата » , алҷўоби мзмри лдлолаҳи алқсаҳи алайҳ , таъвилау луи лои фазли аллоҳи алайкуму раҳматаи лқомти алФзиҳаҳу алнколи алии алкозби мнҳмоу луи лои анаи таввоби ҳакими лами иҷди алкозби мнҳмои сбилои илои алтўбаҳ ва ло наҷоҳ ман алнор .