Қавла :у лақади отинои Довӯду сулаймони уламо эй аътинои Довӯду сулаймони уламои боладину аҳкоми алшриъаҳ . Ва қили фаҳмои болқзоءу бкломи алтиру алдўоб ,у қили ҳў : бисмии аллоҳи арраҳмони арраҳим ,у қолои алҳмди ллаҳи алзии Фзлнои фии муъаррифаи аддӣн « алии касӣри ман ибодаи алмؤмнин » , эй муъминии замонаам ва ман лами иؤт мисли злки ман алонбёء . Довӯд ( ъ ) аз банӣ Исроил буд аз фарзандони Яҳудои бен ёқӯб ,у рӯзгории баъд аз рӯзгори Мӯсо буд бсд ва ҳафтод ва на сол ,у малики ваии баъд аз малики толут буд , ва банӣ Исроили ҳамаи мтбъ вай шуданду малик бар ваии мустақӣми гашт , инаст ки раб Алъоламин гуфт :у шдднои малака , ҳар шаби сӣ ва се ҳазор мард аз бузургон банӣ Исроил ӯро ҳорс буданд ва бо малики ваии илм буду набуввати чунон ки гуфт ҷли ҷалола : отинои Довӯду сулаймони уламо ,у ҳукм ки ронадӣу амал ки кардӣ аз аҳком тўроаҳ кардӣ ки китоби ваии збўри ҳамаи мавъизат буд , дар он аҳкоми амр ва наҳй набӯд . Ва ӯро нӯздаҳи писар буд ва аз миёни ҳамаи виросати набуввату малики сулаймонро буд , чунон ки раб Алъоламин гуфт :у врси сулаймони Довӯд . Мақотил гуфт : тааббуди Довӯди бештар буду малику ҳукми сулаймони қавитар буд . Қавмӣ гуфтанд ин виросат бар набувват науфтад ки : алнбўаҳи лои тўрс , ва бар мол науфтад ки Мустафо ( с ) гуфта : « анои муошири алонбёءи лои нўрс , мо тркноаҳи садақа » .

Пас маънии ин виросат онаст ки сулаймони биҷой Довӯд нишаст дар малик рондану халқро бар аллоҳи даъват кардан . Ва қили астхлФаҳи фии ҳаётаи алӣ банӣ Исроилу канти влоиаҳи алўросаҳ .

Ва қол ё أиҳои анноси ълмнои мантиқи алтир , эй Фҳмнои мо иқўлаҳи алтир . Қавмӣ гуфтанд : ин ҳақиқат нутқ нест ки нутқ беҳуруф набошад ва дар овози мурғ ҳуруф нест , қавмӣ гуфтанд раво бошад ки ҳақи таъолии мурғро ҳақиқат нутқ диҳад то бо сулаймон сухан гуяд ва он сулаймонро мъҷзтӣ бошад ҳам чунон ки дар қисса ҳудҳудаст ва гуфтаанд ҳақиқати нутқ аз мурғ мстбъд нест ки баъзеро аз мурғони ин нутқ ҳаст ва он тӯтӣасту ббғо .

Мақотил гуфт : сулаймон ( ъ ) дар ҷамъ банӣ Исроил нишаста буд , мурғии буии бргзшту бонг ҳаме кард чунон ки мурғон бонг кунанд , сулаймон гуфт бо ҳмншинони хеш : ҳеҷ донед ки ин мурғ чаҳ мегуяд ? гуфтанд ё набии аллоҳи ту ба доне , гуфт ин мурғи бмни бргзшт ва гуфт : ассаломи алейк аиҳо алмалики алмслти алӣ банӣ Исроил , аътоки аллоҳи субҳонаи алкромаҳу азҳрки алии ъдўк , ании мнтлқи илои фарохии сами амри бки ассонӣа ,у анаи сирҷъи алинои ассонӣа , Фонзрўои илои руҷӯъа . Қол : Фнзри алқўми тўилои ази мари баҳам , Фқол : ассаломи алейк аиҳо алмалики ани шӣти аизни лии кимои актсби алии фарохӣ ҳатто ашбъҳои сами отики ФтФъл бе мо шӣт . Сулаймон бо надимон ва ҳоам нишинон хеш гуфт : шумо ҳеҷ донистед ва дарёфтед сухани гуфтани ман бо вайу дастурӣ додан ман ӯро бончаҳ май дархост ? гуфтанд : ё набии аллоҳи мо ҳеҷ надонистем магари ишоратӣ ки бадасти хеш бо ваии микрдӣ .

Фзлки қавлаи ъзу ҷл : ълмнои мантиқи алтиру қоли фарқади алсбхӣ : мари сулаймони алии булбули фавқи шаҷараи иҳрки раъсау имили занба . Фқоли лосҳобаҳ : أи тдрўни мо иқўли ҳозои алблбл ?

Қолўо : аллоҳу расӯлаи аълам . Қол : иқўли аклти нисфи тмраҳи феълии алднёи алъФоء . Ва соҳи варашон , Фқоли аи тдрўни мо иқўл ? қолўо : ло , қол : ?фонаи иқўл : « лдўои ллмўту абнўои ллхроб » , фасоҳат фохта ъанд сулаймон , Фқол : أи тдрўни мо иқўл ? қолўо : ло , қол : ?фонаи иқўл : лӣати зои алхлқи лами ихлқўо . Ва соҳи товус , Фқоли иқўл : комаи тадайюни тдон . Ва соҳи ҳудҳуди Фқоли иқўл : ман лои ирҳми лои ирҳм . Ва соҳи срд , Фқоли иқўл : астғФрўои аллоҳ ё мзнбўн , Фмн сам наҳй расӯли аллоҳи ани қатла . Ва соҳи тӯтӣ , Фқоли иқўл : кул ҳӣ мету кули ҷадиди бол . Ва соҳи хтоФи Фқоли иқўл : қдмўои хирои тҷдўаҳ . Ва ҳадарати ҳаммома , Фқоли иқўл : субҳони рабии алоълии мли ءи смоӣаҳу арза . Ва соҳи қамарӣ , Фқоли иқўл : субҳони рабии алоълӣ . Қол : сулаймону алғроби идъўои алии алъшор ,у алҳдоаҳи иқўл : кули шайъи ءи ҳолки إлои виҷҳа ,у алқтои иқўл : ман скти силам ,у алзФдъи иқўл : субҳони рабии алқдўси алмзкўри бакули макон ,у алдроҷи иқўл : арраҳмони алии алърши астўӣ .

Ани алҳсни қол : қоли расӯли аллоҳ ( с ) « алдики азои соҳи иқўли азкрўои аллоҳ ё ғоФлўн .

Ва ани алҳсни бен алӣ ( ъ ) қол : « азои соҳи алнсри қоли ибни одам ъаш мо шӣт , охираи аламут » ,у азои соҳи алқнбри қол : илоҳии алъни мбғзии оли Муҳамад ( с ) ,у азои соҳи алхтоФи қрأи алҳмди ллаҳи раби Алъоламину имд « алзолин » комаи имдҳои алқорӣ .

Қавла :у أўтинои ман кули шайъи ء эй аътинои ман кули шайъи ءи алмалику алнбўаҳу алкитобу алрёҳу алтсхири алҷну алшётину мантиқи алтиру алдўобу мҳорибу тамосилу ҷеффони колҷўобӣу айни алқтру айни алсФру анвоъи алхир . Ва қили маъноау аўтинои ман кули шайъи ءи иҳтоҷи илайҳи алмулук . Ва қил : ман кули шайъи ءи иؤтии алонбёء « ани ҳозо » . эй алзии аътинои лаҳви алФзли улмубини албин .

Ва ҳашари лслимони ҷунуда , эй ҷамъи фии масираи ҷунуда , алҷнди лои иҷмъу анмои қоли ҷунудаи лохтлоФи аҷноси асокира , ман алҷну алإнсу алтири фаҳми иўзъўн , алўзъи алдФъу алкФ ,у алўозъи алзии изъи анносу икФҳму лмои астқзии алҳсни албсрии болбсраҳи қол : лои бади ллқозии ман взъаҳ . Ва иқол : лломроءи взъаҳ . Ва фии алхбр « лои бади ллноси ман взъаҳ ,у маънии иўзъўни икФўни ани алхурӯҷи ани алтоъаҳу иҳбсўни алайҳо

Ва ҳўи қавла : ва ман изғ манеҳам ани أмрнои нзқаҳи ман азоби алсъир . Қоли мақотил : кони сулаймони астъмли алии кул синф манеҳам ҷнёи ирди аўлҳми алии охрҳми лӣлои итқдмўои фии алмсири комаи иснъи алмулук ,у кони сулаймони исири Фиҳми ликўни аҳиби ?ла . Ривоят кунанд аз Муҳамади бен каъб алқрзӣ гуфт : лашкаргоҳи сулаймони сад фарсанг буд : бист ва панҷ фарсанг одамиён доштанд , бист ва панҷ фарсанги ҷинён , ва бист фарсанги вуҳуши биёбон , ва бист ва панҷ фарсанги мурғон , ва ӯро ҳазор кӯшк буд аз обгина бар чӯби сохта ва ӯро ҳазор зан буд дар он кӯшкҳо нишонда : сесад аз он озод зан буданд , ва ҳафтсад канизакони сарят . Ва боди ъосФу боди рхои бФрмони вай буд чун хостӣ ки бар хезади боди ъосФро фармудӣ то он лашкаргоҳи ваии ҷумлаи бардоштӣу бҳўои барадӣ , он гуҳи боди рхоро фармудӣ то нарми нарми онро мирондӣ , гуфтои масиру миёни осмону замин буд , ҳақи ҷли ҷалола ваҳй фиристод ки анӣ қад задат фии млкки анаи лои итклми аҳади ман алхлоӣқи бшии ءи алои ҷоءти алриҳи Фохбртк ба . То ӣнҷои ривояти Муҳамади каъб алқрзӣаст .

Мақотил гуфт : шаётин аз баҳри сулаймони бисотӣ сохта буданд аз зар ва абрешим карда , зар дар абрешими сохтау абрешим дар зари бофта , тӯли он бисоти як фарсангу арзи он як фарсанг ва дар миёни бисоти минбарии заррини ниҳода , сулаймон бар ан минбар нишастӣу гирд бар гирди ваии се ҳазор курсии ниҳода , заррину симин : анбиё бар он курсӣҳои заррин нишастанд ,у уламо бар курсӣҳои симин ,у гирд бар гирди эшон оммаи мардум , ва аз пас мардуми ҷину шаётин ,у болои эшон мурғон дар ҳавои пар вопр дода то офтоб бар эшон нтобаду ҳарорати офтоб боишон нарасад ,у боди сабои мусаххар вай карда то он бисот ва он ҳашам бардоштед ва аз бомдод то шабонгоҳи масофати як моҳа боз буридед . То ӣнҷои ривоят мақотиласт . Вҳби мнбаҳ ривоят кунад аз каъби аҳбор ки сулаймон ( ъ ) чун бар нишастед бо хайлу ҳашам , ҷину инсу туюру вуҳуш , баъзҳо фавқи баъзи алии қадари дрҷотҳм , зибри якдигар ҳар яке бар қадари дараҷаи хеш будӣ , ва ӯро матбахҳо буд сохта дар он танурҳои оҳанӣн буд ва дегҳои бузург , чунон ки ҳар тои деги даҳ то шутур дар он мешуд ,у пеши лашкаргоҳи майдонҳои фарох буд аз баҳри чаҳорпоёну сутурон дар он ҳол зин кардау астарони ороста , ҳам чунон дар миёни осмону замини боди эшонро ҳаме бар ду сафари эшон аз истахр то Яман ва гуфтаанд бмдинаҳи расӯл ( с ) бргзшт сулаймон гуфт : ҳзаҳи дори ҳиҷраи набии фии охир алзмон тӯбои лмни омн бау тӯбои лмни атбъаҳу тӯбои лмни ақтдӣ ба ва ҳам чунон базмин Маккаи бргзшт , хонаи каъба дар аллоҳ зоред , гуфт : ё раби ҳозои набии ман анбёӣку қавми ман аўлёӣки мрўои алии Флми иҳбтўои фӣу лами ислўои ъндӣу лами изкрўки бҳзртӣу алосноми тааббуди ҳавлии ман дўнк , Фоўҳии аллоҳи илайҳи ани лои тбки фонии сўФи амлأки вҷўҳои сҷдоу анзли Фики қронои ҷдидоу абъс мнк набиё фии охир алзмон аҳби анбиёеи илоу аҷъли Фики ъморои ман халқии иъбдўннӣу аФрзи алии ибодии фаризаи идФўни алики дФиФи алнсўри илои аўкорҳоу иҳнўни алики ҳнини алноқаҳи илои валадҳоу алҳмомаҳи илои бизҳоу атҳрки ман алоўсону абдаи алшётин .

Пас сулаймон ( ъ ) аз онҷо бирафт то бўодӣ нмл расед сулаймони бодро фармуд то ӯро базмин оварад ва бар сутурон нишастанду ҳамеи рафтанд то бўодии нмли расиданд . Инаст ки раб Алъоламин гуфт ҳатто إзои أтўои алии воади алнмли ҷумҳӯри муфассирон бар онанд ки ин водии нмли андари замин шомаст ва гуфтаанд водӣ Содираст . Водӣӣаст аз водӣҳои тоӣФ ,у маънии водии алнмл эй иксри фӣаи алнмли комаи иқол : билоди алслҷ ,у қили кони алнмл ба амсоли алзӣоб . Қоли аш-Шаабӣ : канти алтии фаҳми сулаймони каломҳо зоти ҷиноҳин , Фконти ман алтир , Флзлки илми мантиқҳо ,у қоли мақотил : самъи каломҳо ман салосаи амёли ҳамлати алриҳи илайҳ . Ва қоли алзҳоки исми ҳзаҳи алнмлаҳи тохиаҳ ,у қили ҳзмӣ .

Қолати нмлаҳу канти рӣисои лҳои Фқолти лосҳобҳо : ё أиҳои алнмли адхлўои мсокнкм , эй мнозлкми лои иҳтмнкми сулаймону ҷунуда , фӣ аззоҳир наҳй лслимони ани алҳтм ,у фӣ алҳқиқаҳ наҳй лҳни ани албрўзу алўқўФ , Фсори кқўли алқоӣл : лои аринки ҳоҳно , эй лои тҳзри ҳозои алмўзъ . Алҳтми алкср ,у саммии ҳаҷари алкъбаҳи ҳтимои лонаи касри анҳо ,у ҳтоми алднёи қитъаи минҳо ,у алҳтми касри албрзўни алшъир , ва алҳтмаҳ ъанд алъараби алокўлаҳ ,у самяти ҷаҳаннами ҳтмаҳи лмои тлтҳмаҳи ман алхлоӣқ . Қавла : ва ҳам лои ишърўни анҳми иҳтмўнкм ,у фӣаи тбриаҳи лслимону ҷунудаи ман алҷўру ани итӣўои зарраи алии аларз ,у алқўли ассонии анаи истиноф , эй фаҳми сулаймону алқўми лои ишърўн .

Фтбсми зоҳкои ман қавлҳо , эй мтъҷбои ман ҳазарҳоу аҳтдоӣҳои илои масолеҳҳо ,у қили зҳки Фрҳои бзҳўри адлаи фии алхлқ ҳатто ърФтаҳи алнмлаҳи Фохбрти анҳми лои итӣўнҳои ани илм . Қоли алмознӣ : анмои қоли зоҳкои лиълми анаи табассуми зҳки лои табассуми ғазаб ,у фии алхбр : зҳки алонбёءи алтбсму ҳўи алкср .

?фони қил : Бами урфати алнмлаҳи сулаймон ? қлнои канти маъмураи бтоътаҳ , Флои бади ман ани търФи ман амрати бтоътаҳ ,у лҳои ман алФҳми фавқи ҳозо , ?фонҳо тшқи мо таҷаммуъи ман алҳбўби бнсФину тксри алҷлҷлони борубъи қатъ ҳатто лои тунбат .

Гуфтаанд ки дар сухани мӯрча бо асҳоби хеши даҳ ҷинс каломаст : аввали Нидо , дигари танбеҳ , сеюм тасмия , чаҳоруми амр , панҷуми нас , шашуми таҳзир , ҳафтуми тахсӣс , ҳаштуми таъмим , нуҳуми ишорат , даҳуми узр . Аммо Нидо онаст ки гуфт : « ё » , танбеҳ : « аиҳо » , тсмит : « алнмл » , амр : « адхлўо » , нас : « мсокнкм »у таҳзир : « лои иҳтмнкм » , тахсӣс : « сулаймон » , таъмим : «у ҷунуда » , ишорат : « ва ҳам » , узр : « лои ишърўн » .

Ва гуфтаанд сулаймони аввал ки дар мӯрчагон нигараст бичишам вай саъб омад касрати эшону бузургии ҷсти эшон ки ҳамчун говмеш буданд ба бузургии пас сулаймони ангуштарии хеши бони меҳтар эшон намӯд , бтўозъу хушўъ пеш омаду хештанро бияфканад , он гуҳи сулаймон ӯро гуфт ки : мӯрчагон бисёранд вай ҷавоб дод ки аз касрати эшон ту хабари надории эшон се синфанд : синфӣ дар кӯҳҳо ва водӣҳо маскан доранд ,у синфӣ дар даҳҳо ,у синфӣ дар шаҳрҳо . Сулаймон гуфт лухтӣ азишон бар ман арза кун . Гуфт замонӣ таваққуф кун дарин мавзе то ман эшонро хабари даҳум ва берун хонам . Пас Нидо кард ва эшонро берун хонд ҷўқи ҷўқи крдўси крдўс берун меомаданд ва мегузаштанд , ҳафтод рӯз бар он сифат мегузаштанд , сулаймон гуфт : ҳилли анқтъти ъсокрҳм ? Фқоли ?лаи малики алнмл : луи вақфати илои явми алқёмаҳи мо анқтът . Сами вақфи сулаймони бмни маъааи ман алҷнўди лидхли алнмли мсокнҳм , сами ҳамди рабаи ҳайни илмаи мантиқи алтиру самъи каломи алнмлаҳ .

« Фқоли раби аўзънӣ » , эй алҳмнӣ . Ва қили аўзънӣ , эй ҳрснӣ ,у фалони мўзъ эй мўлъ , ман алўзўъу ҳўи алўлўъ . Ва қили алоизоъи ман алўзъу ҳўи алкФ эй аъзнии бшкрку кафании ани кФрк , ?фони ман кФки ани шайъи ءи Фқди аъзоки болкФи анҳу ,у алнъмаҳи алтии астўҷби сулаймони шукрҳо ҳай наамма алъдли алтии ҳамли алнмлаҳи алии алшҳодаҳи ?лаи баҳои фии қавлҳо : ва ҳам лои ишърўни лони фии қавлҳо шҳодаҳи анаи лои итأи алзри маъаи бастаи малака ,у қил : алнъмаҳи алнбўаҳу алмалики алзии лои инбғии лоҳди ман баъда «у алии волидӣ » яъне анъмти алии волидӣу ҳўи Довӯди бен аишои болнбўаҳу тасбеҳи алҷболу алтири маъаау сунъаи аллбўсу ?илонаи алҳдид вағайриҳоу алии волдтӣу ҳаии бтшоиъи бинти алёини канти амрأаҳи аўрёни алтии амтҳни баҳои Довӯду ҳаии амрأаҳи слмаҳи зокиаҳи тоҳира ,у ҳаии алтии қолати ?ла : ё банӣ лои тксрни алнўми боллили ?фонаи идъи алрҷли Фқирои явми алқёмаҳу أни أъмли солҳо эйу алҳмнии ани аъмли солҳо , « трзиаҳ » эй сбтнии алии алшкр «у أдхлнии брҳмтки фии ъбодки алсолҳин » эй фии алҷнаҳи маъаи алонбёءу лои идхли алҷнаҳи аҳади алои брҳмтк . Наҳй расӯли аллоҳ ( с ) ани қатли арбаъаи ман алдўоб : алҳдҳду алсрду алнҳлаҳу алнмлаҳ .