Қавлаи таъолӣ : бисмии аллоҳи арраҳмони арраҳими исми азизи ман аштоқи илои лқёҳи астъзби фӣаи мо илқоаҳи ман балвоаи ?фони талаби мўнсои фии дунёа ӯ ъқбоаҳи зли ман идъўи ало Аёа баном ӯ ки хирадро бова роҳ нест ва ҳечкас аз ҳақиқати ҷалол ӯ огоҳ нест , баном ӯ ки муфлисонро ҷузи ҳазрат ӯ паноҳ несту осӣонро ҷузи даргоҳ ӯ даргоҳ нест , баном ӯ ки ҷаҳонёнро чу ӯ подшоҳ нест ва дар осмону замини ҷуз ӯ аллоҳ нест . эй худовандӣ ки дастгири дармондагони ҷузи тўқиъи ҷалол ту нест : эй меҳрбонӣ ки раҳнамои мутаҳайирёни ҷузи маншури раҳмат ту нест , эй карӣмӣ ки ороми сӯхтагони ҷуз аз ҳазрати ҷамолу лутф ту нест , эй азизӣ ки арбадаи мисатони ишқи ҷуз аз ҷоми шаробу шарбати нўшогин ту нест , эй латифӣ ки инси ҷони муштоқони ҷуз дар интизори дидору ризоӣ ту нест ,у аллоҳи алмўФқу алмъин

Гар пои ман аз аҷзи талабкор ту нест

То занн набарӣ ки дили гирифтор ту нест

На зон наем ки ҷони харидор ту нест

Худ дидаи мо муҳаррами дидор ту нест

Қавлаи таъолӣ : ис гуфтаанд ки иси ном сӯрааст бадалели он хабар ки Мустафои алайҳи алслоаҳ ва ассалом фармуд : « ани аллоҳи таъолии қрأи ису тоҳо қабл ани халқи одами болФии оми Флмои самъати алмлоӣкаҳи қолўои тӯбои ломаҳи инзли алайҳими ҳозоу тӯбои лолсни такаллуми бҳзоу тӯбои лأҷўоФи таҳаммули ҳозо »

Ҳақи ҷли ҷалолау тақаддусати أсмоؤаҳи пеш аз офариниши одами бадви ҳазор соли тоҳо ва ис бархонад , малоикаи малакӯт чун он бишуниданд гуфтанд : хунаки марони умматиро ки ин каломи пок боишон Фрўоид , хунаки марони забонҳоро ки ин хонд , хунаки марони синаҳоро ки садафи ин ҷавҳари макнун буд . Ва дар хабараст ки чун дӯстону муъминон дар ани бӯстони саодати раванду бони нозу Наим биҳишт расанд аз ҷаноби ҷабарут Нидо ояд ки аз дигарон бисёр шунидед вақт он омад ки аз мо шунавед Фисмъҳми сӯраи алФотҳаҳу тоҳоу ис . Мустафои алайҳи алслоаҳ ва ассалом фармуд : « кони анноси лами исмъўои алқуръони ҳайни смъўаҳи ман фии арраҳмони итлўаҳи алайҳим » , гул бояд ки аз дарахти худ бозкнӣ то буии он бшрти ёбӣ .

Асмъаҳи ммни қолаи тздд ба

ШъФои Фтиби алўрди ман ағсонаҳ

Пас як қавл онаст ки « ё инсон » , ва ин хитоб бо сӯрату башарият Мустафоаст чунонк ҷой дигар фармуд : қул إнмои أнои башари мслкм . Аз онҷо ки инсонияту ҷинсият ӯ мшокл халқаст , ва ин хитоб бо инсон бар вифқ онаст ва аз онҷо ки шараф набувватасту тахсӣси рисолати хитоб бо вай инаст ки ё أиҳо алнабӣ , ё أиҳо алрасул , ва ин хитоб ки бо сӯрат ва башариятаст аз баҳр он рафт то ниқоби ғайрати созанд ва ҳар номаҳрамиро бар ҷамолу камоли вай итилоъ ндиҳанд , ин чунонаст ки гӯйанд : Арсалонам хон то кас ба надонад ки киам . Дареғ буд он чунон ҷамолӣу камолӣ ки пари моси дидаи бӯи ҷаҳлу Утба ва шеба гардаду троҳми инзрўни إлик ва ҳам лои ибсрўни дидаи бӯи ҷаҳл ки хира шуда инкораст аз ваии ҷузи инсоният ва башарият набинад , дидаи садиқи Акбар бояд зи дӯдаи истиғфор то ҷамоли набуввату камоли рисолат вай бибинад , дидаи Утбау шеба ки ҳиҷоби афкандаи шаби рад аз лсти ҷузи нисбати абд алмтлб набинад , дидаи садиқу форуқ бояд равшан карда субҳи қабули азал то шараф ва навохт Муҳамади расӯл аллоҳ бибинад . Ореи ҳарамро баннои муҳаррами намӯдан шарт нест касе бояд муҳаррами шариъату тариқат шудау гирди мтобъти Сайиди салавоти аллоҳу саломаи алайҳ дар дидаи талаби ваии тўтёӣ ҳурмат гашта то аҳлят он дорад ки он ҷамол бибинад .

Ва қил : ис , алёءи ишораи илои явми алмисоқу алсини ишораи илои сираи маъаи алоҳбоби факонаи қоли баҳақи явми алмисоқу басарии маъаи алоҳбобу болқрони алҳкими إнки лмни алмрслин , алии сироти мустақӣм .

Қавла : танзили алъзизи арраҳими ин қуръони фурӯ фиристода худовандӣаст ки ном вай азизасту раҳим , азиз ӯст ки дшхўорст дарёфтан ӯ , аллоҳи таъолӣ азизаст бони маънӣ ки дарёфт вай несту аФҳому авҳомро расӣдан бикуна ҷалол вай нест .

Пер тариқат гуфт : эй нодир ёфта ёфтау нодидаи аён , эй дар наоне пайдо ва дар пайдоеи ниҳон , ёфт ту рӯзаст ки худ барояд ногоҳон , ёўндаҳи ту на бшодии пардозад на бондўҳон , басар бар моро корӣ ки аз он иборат натавон . Танзили алъзизи арраҳими ҳам азизаст ҳам раҳим , азиз ба бегонагони раҳими бмؤмнон , агар азиз буд бе раҳими ҳаргизи кас ӯро наёбад ва агар раҳим буд бе азизи ҳамаи кас ӯро ёбад , азизаст то кофарон дар дунё ӯро ндонанд , раҳимаст дар уқбо то муъминон ӯро ба бенанд .

Лтнзри қўмои мо أнзри обоؤҳми фаҳми ғоФлўн ғофилон дуанд яке аз кори дайни ғофил ва аз талаби салоҳи худ бихбр , сари бадунё дар ниҳодау маст шаҳват гаштау дидаи фикрату ибрат бар ҳам ниҳодаи ҳосил вай онаст ки раб алъзаҳ фармуд :у аллазӣнаи ҳам ани оётнои ғоФлўн , أўлӣки мأўоҳми алнори бмои конўои иксбўну фии алхбр : аҷабати лғоФлу лӣси бмғФўли анҳу дигар ғофилӣаст писандида аз кори дунёу тартиби маоши ғофил , султони ҳақиқат бар ботини вай истило намӯда , дар мукошифаи ҷалоли аҳадяти чунон мустаҳлак шуда ки аз худ ғоӣб гашта , на аз дунё хабар дорад на аз уқбо , бзбон ҳол мегуяд :

Ин ҷаҳон дар даст ақласт он ҷаҳон дар дасти рӯҳ

Пои ҳиммат бар қафоӣ ҳар ду дияи солори зан