Ин сӯраро ду ном гуфтаанд : яке ҳами алсҷдаҳ , дигари сӯраи алмсобиҳ .

Се ҳазор ва сесад ва панҷоҳ ҳарфаст ва ҳафтсад ва навад ва шаш клмт ва панҷоҳ ва чаҳор ояти ҷумла ба Макка фурӯ омад ва дар ?маккейот шимуранд ботФоқи муфассирон . Ва дарин сӯраи носих ва мансӯх нест магари як оят :у лои тстўии алҳасанау лои алсиӣаҳи адФъи болатии ҳаии أҳсни боити сайф мансӯхаст .

Бисмии аллоҳи арраҳмони арраҳими ҳам , танзили ман арраҳмони арраҳим эй ҳзаҳи алҳрўФи танзили ман арраҳмон арраҳим назул баҳои Ҷабраил ман ъанд аллоҳ . Мегуяд : ин ҳуруфи тҳҷӣ ки ҳо ва мем аз ан ҷумлааст , фурӯи фиристода рҳмнаст , чунонк кӯдакро гӯйӣ : чаҳ май омӯзӣ ё гӯйӣ дар лавҳ чаҳ набиштае ? гуяд : алиф ва бо , на худ ин ду ҳуруф хоҳад ки ҷумлаи ҳуруф тҳҷӣ хоҳад . Ин ҳамчунонаст ки Ҷабраил аз осмон фурӯ оварад ва бар Муҳамад хонд салавоти аллоҳу саломаи алайҳ , то доноёнро маълум шавад ки каломи худованди ҷли ҷалола беҳарф ва савт нест , чунонк қуръон калом ӯст ноофарӣдаи ҳуруф дар қуръону ғайри қуръон калом ӯст ноофарӣда .

Ашъарӣон гуфтанд : ҳуруф дар қуръону ғайри қуръон офарӣдааст , ва гуфтанд : каломи худованд маънӣаст қоими бзот ӯ беҳарф ва бесавт , ва ин ақидаи аҳли суннату асҳоб ҳадис нест ,у аҳли суннатро бар эшон аз оёту ахбори далелҳои равшанаст , минҳои қавлаи таъолӣ :у إни أҳди ман алмшркини астҷорки Фأҷраҳ ҳатто исмъи калом аллоҳ мегуяд : агар аз мушрикон касе хоҳад ки бо паноҳ ва зинҳор ту ояд ӯро бо паноҳ ва зинҳор худгир то калом ҳақ башнавад . Хилоф нест ки ончӣ май шунӯди ҳарф ва савтаст на он маънӣ ки бзоти борӣ қоимаст ки онро мсмўъи нгўинд , араби маъниро фаҳм гуяду каломро самоъ , иқол : самъати алклому фаҳмати алмънӣ ,у лои иқол : самъати алмънӣ . Ҳосил сухан онаст ки раби алъзаҳи каломи худро мсмўъ гуфт ,у мсмўъи ҷузи ҳарф ва савт нест , далел шуд ки дар каломи худованди ҳам ҳарфаст ва ҳам савт .

Далел дигар онаст ки раб алъзаҳ фармуд : иридўни أни ибдлўои каломи аллоҳ бегонагон мехоҳанд ки каломи худоиро табдил кунанд ва аз нсқи худ бгрдоннд . Ин табдил ки раби алъзаҳи азоФт бо эшон кард ночор дар каломӣаст боишон расида на дар маънӣ ки бзоти борӣ қоимаст ва боишон норасида , ва он калом ки боишон расед ҷузи ҳарф ва савт нест .

Сдигр далел онаст ки раби Алъоламин бо Мӯсо фармуд лайлаи алнор ки : إнии أнои аллоҳ иҷмоъаст ки Мӯсои бҳқиқти калом борӣ шунид , ва маълумаст ки бсмъи ваии ҷузи ҳарф ва савт нарасед .

Чаҳорум далел онаст ки аллоҳ фармуд : қул лӣни аҷтмъти алإнсу алҷни алии أни иأтўои бмсли ҳозои алқуръон . . Аҳли луғату арбоби саноат муттафиқанд ки « ҳозо » ишорати фаро ҳозираст агар каломи худованди он маънӣаст ки бзот ӯ қоимаст на ин ҳуруф ки май бенанд ва мехонанд пас ишорат ботиласту фоидаи ояти зойеъ ,у ҷли каломи албории ани иҳмли алии мо ло евед .

Панҷуми далел хабараст аз Мустафои алайҳи алслоаҳ ва ассалом фармуд

Қол : « ва ман қрأи алқуръони Фоърбаҳи фалаи бакули ҳарфи хмсўни ҳасана ва ман қрأаҳу лаҳни фӣаи фалаи бакули ҳарфи ъушри ҳасанот аммо ании лои ақўл « ?илам » ҳарфи бали алифи ҳарфу лоами ҳарф ва мем ҳарф » .

Ва қил : ҳам » исми алқуръон , эй ҳозои алқуръони танзили ман арраҳмони арраҳими сами Фсри Фқол : китоби фаслати оётаи боломру алнҳӣу алҳлол ваулҳарому алўъду алўъиду қил : фаслати оётаи бФўосли фасоҳату балоғау эъҷозу қил : фаслати оётае анзлти мутафарриқа . Қронои ърбёи блсони алъараб , лқўми иълмўни Алъарабия ,у қронои насби алии алмдҳ . Ва қил : алии алтмииз . Ва қил : насби алии улҳол .

Бшироу нзирои сафатони ллқрон , эй ибшри алмؤмнину инзри алкоФрини бмои фӣаи ман албшораҳу алнзораҳи Фأързи أксрҳм эй аързи аксари аҳли Маккаи ани қабулау атбоъа .

Ва қил : аързи аксари алъараб , фаҳми лои исмъўн эй лои интФъўни бсмоъаҳу лои иълмўн ба .

Ва қил : азои телаа алнабӣ ( с ) лои исғўни илайҳи ткбро . Ва қил : лои исмъўн эй лои иқблўни кқўлаҳ : самъи аллоҳи лмни ҳамдае қабл аллоҳ .

Ва қолўои қлўбнои фии أкнаҳи воҳиди алокнаҳи кунону ҳўи алҷъбаҳ , ммои тдъўнои إлиаҳи ман алтўҳиди Флои нафаҳмау лои нъиаҳ ,у фии озоннои вқр эй смм Фло насамъ мо тқўл ,у алмънӣ : анои фии тарки алқбўли мнки бмнзлаҳи ман лои иФҳму лои исмъ . Ва ман бинноу бинки ҳиҷоб эй хилофи фии аддӣну монеъи имнънои ани атбоъи амрк . Қолўои злки астҳзоءу ани кони ҳқои бадалели қавла :у إзои қрأти алқуръони ҷълнои бинку байни аллазӣнаи лои иؤмнўни болохраҳи ҳҷобои мстўроу қил : анмои қолўои злки лиؤисўои расӯли аллоҳ ( с ) ани қбўлҳми дайна . Фоъмли анати алии динк , إннои ъомлўни алии динно . Ва қил : « Фоъмл » фии ибтоли амрно , إннои ъомлўни фии ибтоли амрк .

Қул إнмои أнои башари мслкми фии алтбъу алҷнс , яъне анои кўоҳди мнкму лӯлои алўҳии мо дъўткм , иўҳии إлии أнмои إлҳкми إлаҳи воҳид эй лсти бмлку лои малику лои атлби бмқолтии рёсаҳ , кқўли Нӯҳ :у лои أқўли إнии малики анмои аълмкми мо иўҳии илои ани алмъбўди илоҳи воҳид . Қоли алҳсн : илмаи аллоҳи алтўозъи бқўлаҳ : қул إнмои أнои башари мслкм .

Фостқимўои إлиаҳ эй тўҷҳўои илайҳи болтоъаҳу лои тмилўои ани сиблата ,у астғФрўаҳ эй омнўо ба лтстҳқўои мағфирата ,у ?вили ллмшркин .

Аллазӣнаи лои иؤтўни алзкоаҳи қоли ибни аббос яъне аллазӣнаи лои иқўлўни лои илоҳи алои аллоҳу ҳаии зкоаҳи алонФс ,у алмънии лои итҳрўни анФсҳми ман алшрки болтўҳиди Фонмои алмшркўни наҷис . Ва қоли алҳсну қтодаҳ : лои иътқдўни вуҷуби алзкоаҳ . Ва кони иқол : алзкоаҳи қнтраҳи алисломи Фмн қатъҳо наҷо ва ман тахаллуфи анҳо ҳлк . Ва ҳам болохраҳи ҳам коФрўн яъне болбъси баъди аламуту алсўобу алъқоб .

Зикри зкоаҳ дар қуръон бар ду ваҷҳаст : ё дар намози пайваста ё мунфарид гуфта , ончӣ дар намоз пайваста чунонаст ки аллазӣнаи иқимўни алслоаҳу иؤтўни алзкоаҳи ҳозоу ашбоҳаҳ . Муроди бойени зкоаҳ моласт ки аллоҳ фарз карда бар худовандони мол . Ва ончӣ мунфарид гуфта чунонаст киу ҳнонои ман лдноу зкоаҳ хиро манеҳ зкоаҳ ва мо отитми ман зкоаҳи қади أФлҳи ман тзкии муроди бойен покӣасту зёдтӣу дайни дорӣ яъне дайни ислом ки зкоаҳ қатра онаст .

إни аллазӣнаи омнўоу ъмлўои алсолҳоти ?лаами أҷри ғайри мамнӯн эй ғайри мақтӯъу лои мнқўсу лои мамнӯн ба алайҳим . Садӣ гуфт : ин оят дар шаъни беморону змнону перони заъиф фурӯ омад , эшон ки аз беморӣу заъифӣу оҷизӣ аз тоъату ибодати аллоҳи боз монандиу бодоءи ҳақ вай нарасанду бони сабаби андўҳгн ва ғамгин бошанд . Раби Алъоламин эшонро дар ани бемории ҳамон савоб медиҳад ки дар ҳоли сиҳҳати бтоът ва ибодат медод . Мустафо ( с ) фармуд : « ани алъбди азои кони алии тариқаи ҳасанаи ман алъбодаҳи сами марази қили ллмлки алмўкл ба : актби ?ла мисли амалаи ази кони тлиқо ҳатто атлқаҳ ӯ акФтаҳи ило »

Ва фии рўоиаҳи ахрии қол ( с ) : « мо ман аҳади ман алмуслимӣни исоби бблоءи фии ҷасадаи алои амри аллоҳи ъзу ҷли алҳоФзини аллазӣнаи иҳФзонаҳи Фқол : актбои лъбдии фии кули явму лайла мисли мо кони иФъли ман алхири мо доми фии всоқӣ »

Абди аллоҳ масъӯд гуфт : бо расӯли худо ( с ) нишаста будем ки расӯл бар осмон нигараст ва табассум кард , гуфтем : ё расӯли аллоҳ аз чаҳ табассум фармудӣ ва чаҳ ҳол бар ту макшуфи гашт , гуфт : аҷаб ояд маро аз бандаи муъмин ки аз беморӣ бинолад ва ҷазаъ кунад агар бдонстӣ ки ӯро дар ани беморӣ чаҳ кароматаст ва бо аллоҳ чаҳ қурбат , ҳамаи умри худро бемории хостӣ , ин соъат ки бар осмон май нгрстми ду фиришта фурӯ омаданду бандае ки пайваста дар миҳроби ибодат буд ӯро талаб карданд дар ани миҳроб ва наёфтанд бемори диданди он бандаро ва аз ибодати бози монда , Фариштагони бҳзрт иззат бозгаштанд гуфтанд бори худоёи фалони бандаи муъмин ҳар шбонрўзии ҳасаноту тоъот вай менавиштем акнӯн ки ӯро дар ҳабс беморӣ кардӣ ҳеҷ амалу тоъат вай наменависем , аз ҳақи ҷли ҷалола фармон омад ки : актбўои лъбдии амалаи алзии кони иъмли фии явмау ло тнқсўо манеҳ шиӣои феълии аҷри мо ҳбстаҳу ?лаи аҷри мо кони сҳиҳо .

Муҷоҳид гуфт : ?лаами أҷри ғайри мамнӯн эй ғайри маҳсӯб яъне ки неъмати дунёи эшонро аз савоби он ҷаҳон буна ингоранд .

Қул أи إнкми лткФрўни болзии халқи алأрзи фии явмин истифҳом бмънӣ инкораст ва маънӣ онаст ки : мекофар шавед бони худованд ки қудрат вай инаст ки заминро бадви рӯзи бёФрид ? яъне рӯзи якшанбеу рӯзи душанбе . Агар хостии бики лаҳзаи бёФридӣ , локини хост ки бо халқи намояд ки сукӯнату оҳистагӣ ба аз шитобу аҷҷалат ,у бандагонро суннатӣ бошад бскўнти кор кардану роҳи оҳистагӣ рафтан . Ва тҷълўни ?лаи أндодои шуракоу ашбоҳо , злки раби Алъоламин холиқи ҷамеъи алмўҷўдот ва Сайидҳо ва мураббӣҳо .

Ва ҷаъли фӣҳо рўосии ман фавқҳо эй ҷболои савобати ман фавқи аларз ,у боруки фӣҳо бмои халқи фӣҳо ман албҳору алонҳору алошҷору алсмори анбти шаҷарҳо ман ғайри ғарсу ахрҷи заръҳо ман ғайри базру ҷаъли фӣҳо маодини алзҳбу алФзаҳу соири алФлзот ,у қадари фӣҳо أқўотҳо яъне арзоқи алъбоду албҳоӣм : тқўл : қотаҳи иқўтаҳ , азои ризқау аҷрии алайҳ ,у ақотаҳи азои ҷаълаи зои қӯт ,у аллоҳи ъзу ҷли мқит . Қоли алзҳок : қадари фии кули баладаи мо лами иҷълаҳи фии алأхрии лиъиши бъзҳми ман баъзи болтҷораҳи ман балади илои баладу қоли алклбӣ : қадари алхбзи лоҳли Қатару алтмри лоҳли Қатару алзраҳи лоҳли Қатару алсмки лоҳли Қатару кзлки ахўотҳо .

Фии أрбъаҳи أём эй фии ттмаҳи арбаъаи айёми ҳозои кқўли алқоӣл : сарати ман албсраҳи илои Бағдоди фии ъушру илои алкўФаҳи фии хумси ъушраи маънӣ оят онаст ки : раби алъзаҳи заминро бёФриди бадви рӯзи рӯзи як шанбеу душанбеу тақдири ақўот ва арзоқ кард дар тамомии чаҳор рӯз яъне рӯзи се шанбе ва чаҳор шанбе .

Рӯй ани ибни аббоси қол : самъати расӯли аллоҳ ( с )у анои радифаи иқўл : « халқи аллоҳи алорўоҳ қабл алоҷсоми борбъаҳи олоФи санау халқи алорзоқ қабл алорўоҳи борбъаҳи олоФи сана « сўоء » лмни сأлу лмни лами исӣлу анои ман аллазӣнаи лами исӣлўои аллоҳи алрзқ ва ман сأли Фҳў ҷаҳл манеҳ » .

Қроءти оммаи қро « сўоء » насбаст бар масдар яъне астўти сўоء .

Ва қили маъноа : ҷълнои алоқўоти алмқдраҳи маҳтумаи сўоءи лмни сأли أу лами исӣли талаб ӯ лами итлби ъоҷзои кони алонсони أўи ҳиўло . Абӯи ҷаъфар « сўоء » бҷр хонд бар наъти айём , ва маънӣ онаст ки : тақдир арзоқ кард дар чаҳор рӯзи рост на беш на кам . Он гуҳ фармуд : « ллсоӣлин » прсндгонро мегӯям ки май пурсанад ки чун буд . Бар рафъ низ хондаанд , ва маънӣ онаст ки : алрзқи алмқдри сўоءи ллмстрзқу алсокт .

Сами астўии إлии алсмоء яъне амду съду ҳаии духони баъд . Қоли ибни исои алдхони ҷисми латифи мзлми мтФш . Ва қил : ҳўи бухори алмоء .

Ирўӣ « ани аввали мо халқи аллоҳи ъзу ҷли алърши алии алмоءу алмоءи зоби ман ҷавҳарау ҳаии канти ёқӯтаи бизоءи Фозобҳои сами алқии фӣҳо норо ФФори алмоءу аҷФоءи ғсоءи Фхлқи аларзи ман алғсоءи лами ибстҳои сами астўии илои алдхони алзии сори ман алмоءи Фсмкаҳи смоءи сами басти аларзи факони халқи аларз қабл халқи алсмоءу басти аларзу إрсоءи алҷболи фӣҳоу тақдири алорзоқу халқи алошҷору алдўобу албҳору алонҳори баъди халқи алсмоء »

Лзлки қоли аллоҳи ъзу ҷл :у алأрзи баъди злки дҳоҳои ҳозои ҷавоби абди аллоҳи бен аббос , лноФъи бен алозрқи алҳрўрӣ .

Фқоли лҳоу ллأрзи аӣтёи тўъои أўи карҳо қоли ибни аббос : қоли аллоҳи ъзу ҷл : аӣтё эй ҷиӣои бмои хилқати Фикмо аммо анат ё смоءи Фотлъии шмску қмрку нҷўмку анат ё арзи Фшққии анҳорку ахрҷии сморку нботку қоли лҳмо : аФълои мо омркмои тўъоу алои أлҷأткмои илои злкмо ҳатто тФълоаҳи карҳо Фоҷобтои болтўъу қолтои أтинои тоӣъин эй ҷӣнои бмои аҳдсти Финои мстҷибини ломрк . Иқоли аҷобаҳи ман аларзи алордни ман билоди алшоми Фсмии лисони аларз . Ва қил : аҷобу нутқи ман аларзи мавзеи алкъбаҳ ва ман алсмоءи мо бҳзоӣҳои Фҷъли аллоҳи лҳои ҳарамаи алии соири аларз .

Фқзоҳни сабъи самовот эй атмҳну Фрғи ман хлқҳни фии явмин эй фии алиўмини албоқӣин ман алоёми аластаи явми алхмису явми алҷмъаҳ . Қоли ибни аббос : абтдоءи аллоҳи ъзу ҷли бхлқи аларзин явми алоҳди Фхлқи сабъи арзин фии явми алоҳду явми алоснин , сами ҷаъли фӣҳо рўосии ман фавқҳоу боруки фӣҳоу қадари фӣҳо ақўотҳо , Арасии алҷболу шқи алонҳору ғарси алошҷору ҷаъли алманофеъи фии явмин явми алслосоءу явми алорбъоء , сами астўии илои алсмоءи Фхлқҳои сабъи самовоти фии явми алхмису явми алҷмъаҳу халқи одами фии охири соъаҳи ман явми лҷмъаҳ ва фӣҳо тқўми алсоъаҳи қоли Флзлки самяти алҷмъаҳи лонаи аҷтмъи фӣҳо алхлқу أўҳии фии кули смоءи أмрҳо эй амри аҳли кули смоءи амрҳми ман алъбодаҳу қоли ибни аббос : халқи мо фии кули смоءи халқҳо ман алмлоӣкаҳ ва мо фӣҳо ман алшмсу алқмру алнҷўму албҳору ҷиболи албрд ва мо лои иълми алои аллоҳи Фзлки амрҳо . Ва қоли мақотил : аўҳии илои кули смоءи мо ?ераади ман аламру алнҳӣ . Ва ?зинаи алсмоءи алднёи бмсобиҳ эй бкўокби Фтзии ءи фии аллили колмсобиҳ . «у ҳФзо » яъне :у ҳФзноҳои ҳФзо , эй ҳФзноҳои болкўокби ман мстрқии алсмъ , кқўлаҳ :у ҳФзноҳои ман кули шайтони раҷиму ҳФзои ман кули шайтони мораду ҷълноҳои рҷўмои ллшётини қил : хилқати алкўокби ллзинаҳу алҳифзи ҷмиъо . « злк » алзии зикри ман сунъаи тақдири алъзизи фии малака « алълим » бхлқаҳ .

Фإни أързўои ани алоямони баъди ҳозои албён , Фқли أнзрткми соъиқа мисли соъиқаи оду самуд алсоъқаҳ ъанд алъараби азоби маъааи савт ,у аксари мо иқўлўнаҳи азои кони маъаи алсўти нор . « إзи ҷоءтҳм » яъне ъодоу самуд , алрсли ман байни أидиҳм ва ман хлФҳми ?ераади бқўлаҳ : ман байни أидиҳми алрсли аллазӣнаи арслўои илои обоӣҳми ман қиблаам , ва ман хлФҳм яъне ва ман баъди алрсли аллазӣнаи арслўои илои обоӣҳм , аллазӣнаи арслўои илайҳами ҳуду солеҳи Фолкноиаҳи фии қавла : ман байни أидиҳми роҷеъаи илои оду самуду фии қавла : ва ман хлФҳми роҷеъаи илои алрсл .

أлои тъбдўо яъне бони лои тъбдўои إлои аллоҳи қолўои луи шоءи рбнои мнои алоямони алзии тдъўни анаи иридаҳи борсолкми лأнзли малоикаи бадали ҳؤлоءи алрсли Флми итхолҷнои шаки фии амрҳм .

Фإнои бмои أрслтм ба коФрўн эй анои бмои тдъўни анкми арслтм ба коФрўн , кқўлаҳ : ё أиҳо алзӣ назул алайҳи аззикр . . . Ва ҳозои восеъи фии каломи алъараб .

Ривоят кунанд аз ҷобири бен абди аллоҳ ва аз Муҳамади бен каъби алқрзӣ ки ҷамъи Қурайши рӯзӣ баҳам нишаста буданд бо як дигар мегуфтанд : ин кори Муҳамад бар мо мушкил шуду нафарӣ аз азизони мо чун Ҳамзаи абди алмтлбу умри хитоб ва дигарон бо дайни ваии гаштанду кори ваии рӯзи буруз боло мегирад , касе бояд ки дар кҳонту саҳар дастӣ дораду санъати шеър некӯ донад то бо вай сухан гуяд ва боз донад ки Модати илми вай аз куҷосту ҳосили даъвӣ вай чист . Утбаи бен рабеъа бархест гуфт : кор манаст ки ман шеър шунидаам ва дар саҳару кҳонт бегона набошам , агар сухани Муҳамади азин ҷинсаст бар ман пӯшида нашавад .

Ва расӯли салавоти аллоҳу саломаи алайҳ танҳо бмсҷд нишаста буд Утба биёмад ва бо расӯли алайҳи ассаломи брФқу бҳрмти сухан дар гирифт гуфт : ё Муҳамади мо туро аз хештан донему маконату манзалати худ дар насаби Қурайш шинохтаем : аммо кории азим бо эшон бар дасти гирифтае , ҷамъи эшон пароканда кардӣ , перони эшонро ҳурмати бардоштӣ , худоёни эшонро айб кардӣ , дайни падарони ббоди брдодӣ , акнӯн чанд сухан аз ман бишинав ва дар ан назарӣ кун , чанд чиз бар ту арза кунам ва ихтиёрӣ бикун . Расӯл ( с ) фармуд : қул ё абои алўлид ҳон бигӯ то чаҳ хоҳӣ гуфт эй бӯи алўлид . Утба гуфт : ё ибни ахӣ агар ин кор ки беш гирифтае ва ин дайн ки ту овардае мақсӯди ту ҷамъ моласт мо турои чандон мол ҷамъ кунем ки дар Қурайши ҳеҷ кас аз ту тавонгартар набошад , ва агар шарафу сиёдат ва сарварӣ мехоҳӣ мо туро бар ҳамаи Қурайши лои бал бар ҳамаи араби сарвар ва меҳтар кунем , ва агар ғлмти шаҳвати туро ранҷа медорад даҳ зан аз кроим Қурайш бизанӣ бтўи диҳем , ва агар ре бтў меояд аз рӯй кҳонти турои дармони соз падед кунем , агар шеъраст ки дар садр ту меҷӯшад , аҷаб нест ки шумо банӣ абди алмтлбро дар шеъри он қӯт ва қудрат ҳаст ки дигаронро нест ,у расӯли худои хомӯши ҳаме буд то сухан бохр ронад . Он гуҳ фармуд : ё бо алўлид ҳаме бигуфтӣ ва аз гуфт худ фориғ шудӣ ? гуфт : нъм фориғ шудам ҳазрати Мустафои алайҳи алслоаҳ ва ассалом гуфт акнӯн аз ман бишинав то ман низ хонданӣ бархонам , дар гирифт гуфт : бисмии аллоҳи арраҳмони арраҳим , ҳам , танзили ман арраҳмони арраҳим , китоби фаслати оётаи қронои ърбё . . То охири ин оят бархонад ки Фإни أързўои Фқли أнзрткми соъиқа мисли соъиқаи оду самуд ва гуфтаанд , то ояти саҷда бар хонду расӯли алайҳи ассаломи суҷуд тлоўаҳ кард ,у Утба дар шунидани каломи ҳазрати худованди ҷли ҷалолаи чунон мабҳуту мадҳуши гашт ки ҷои сухан дар вай намонаду бохри даст бар даҳани расӯли ниҳод ва гуфт : баҳақи раҳм ки низ нахонӣ ки тоқатам барисед ва дарин сухани саргардон ва ҳайрон шудам . Бархест ва чун мутаҳайирии бахонаи худ боз шуду бонҷмни Қурайш ки дар интизор вай буданд бознагашт . Бӯ ҷаҳл гуфт : эй мъшри Қурайши Утба бар мо бознагашт тарсам ки собӣ шуд ва дар таоми Муҳамадаш рағбат афтод , ҳамаи бархестанду бахона Утба шуданд бӯи ҷаҳл ӯро гуфт : тарона барон сифат мебайнем ки бирафтӣ , ҳамоно ки бтъоми Муҳамад рағбат кардӣ ва бова майли дорӣ , агар туро ҳоҷатаст то турои чандон моли диҳем ки аз таоми Муҳамад бе ниёзи шӯй . Утба аз ани сухан дар хашм шуду савганд ёд кард ки ҳаргиз бо Муҳамад сухан нагӯяд , он гуҳ гуфт : ман сухани хеш бо Муҳамад бигуфтам ва ӯ бҷўоби ман сўртӣ бар хонд ,у аллоҳ ки ҳаргиз монанди он сухан нишнидам ! на шеър буд ва на саҳар ва на кҳонт , кор баҷое расед ки даст бар даҳани ваии ниҳодам ва ӯро савганд додам ки бас кунад хондани он ки ҳайрон шуда будаму дилами зер зибр гашта . Акнӯн мегӯям шуморо агар фармон ман бурид : рой ман онаст ки ин мардро фурӯ гузоред бо дайни хешу таъарруз ӯ нарасонид ва бар адоват ӯ накушед ки он сухан ки ман аз вай шунидам ночори онро оқибатӣаст ва дар ани бастаи корӣу чизе , ӯро бърб боз гузоред , агар араби бадв даст ёбанд худ шуғли шумо кифоят карданд ва агар ӯ бар араб даст ёбад малик ӯ малик шумост ъз ӯ ъзи шумо . Бӯ ҷаҳл гуфт : чунон медонам ки саҳар ӯ дар ту асар кардау туро аз ҳоли худ бгрдонидаҳ . Утба гуфт рой ман инаст , шумо ҳар чаҳ хоҳед мекунед .

Фأмои оди Фосткбрўои фии алأрзи бғир алҳақ тлбўои алълўи бғири виҷҳаи лонаами тлбўаҳи бмхолФаҳи алрслу оқибаи злки алзлу алсғор ,у қолўои ман أшди мнои қуввае нҳн нақадар алии дафъи алъзоби ънои бФзли қўтно ,у конўои зўии аҷсоми тўолу халқи азими инзъўни алсхраҳи ман алҷблу идхлўни ақдомҳми фии аларзу кони тӯли кул воҳид манеҳам смониаҳи ъушри зроъо , қоли аллоҳи таъолии радои алайҳим : أу лами ирўои أни аллоҳи алзии хлқҳми ҳў أшд манеҳам қуввау аўсъи қадара . Ва конўои боётнои иҷҳдўни ҳзаҳи маътӯфаи алии қавла : Фосткбрўо .

Фأрслнои алайҳими риҳои срсро эй ъосФои шадиди алсўт , муштақи ман алсриру қил : ҳаии алриҳи албордаҳи муштақи ман алсру ҳўи албрди алшдиди алзии иҳрқи комаи тҳрқи алнору ҷоءи фии алтФсири анҳо алдбўр . Фии أёми наҳсоти иқол : канти охири шаҳри сифри аввалҳо явми алорбъоءи сабъи лёлу смониаҳи айём . Ва қил : канти охири шаволи ман алорбъоء ва мо ъзби қавми алои фии явми алорбъоء . Қрأи ибни касӣру нофеъу абӯи Амру ёқӯб : « наҳсот » бскўни алҳоء . Ва қрأи алохрўни бксри алҳоء , наҳс , эй мшўмоти зоти нҳўси алайҳими лӣси фӣҳо ман алхири шайъи ءи иқол : наҳс , эй сори зои наҳси Фҳўи наҳсу алтскини тахфифаи қоли алзҳок : амски аллоҳи анҳуам алмтри сулси синӣну домати алрёҳи алайҳими ман ғайри мтр . Лнзиқҳми азоби алхзӣ эй азоби алҳўону алзли фии алҳёҳи алднёу лъзоби алохраҳи أхзиашад аҳонау аксари азлоло ва ҳам лои инсрўни лои имнъи алъзоби анҳуам .

Ва أмои самуди Фҳдиноҳм эй дъўноҳму бинои ?лаами сиблати алхиру алшру дллноҳми илои тариқи алршди Фъдлўои анҳу илои тариқи алъмӣ , ҳозои кқўлаҳ : إнои ҳдиноаҳи алсбили إмои шокроу إмои кФўро . Ва қавла : Фостҳбўои алъмии алии алҳдӣ эй ахторўои алкФри алии алоямон , Фأхзтҳми соъиқаи алъзоби алҳўн эй зии алҳўон . Ва алҳўни алҳўону ҳўи алзии иҳинҳму ихзиҳм . Қил : ҳаии сиҳаҳи канти ман алсмоء , бмои конўои иксбўни бохтёрҳми алкФру нҷинои аллазӣнаи омнўо яъне омнўои бсолҳ эй нҷиноҳми ман тлки алсоъқаҳ ,у конўои итқўни алшрк .

Ва явми иҳшри أъдоءи аллоҳи қрأи нофеъу ёқӯб : « наҳашар » болнўн ва фатҳҳоу зми алшин , « أъдоء » болнсб . Ва албоқўн « иҳшр » болёӣу змҳоу фатҳи алшин , « أъдоء » болрФъ , эй иҷмъи أъдоءи аллоҳи إлии алнори фаҳми иўзъўн эй имнъўни ман алтФрқ . Ва қили алўзъи алҳбс , яъне иҳбси аўлҳми алии охрҳми литлоҳқўо .

Ҳатто إзои мо ҷоؤҳо эй ҷоءўои алнор , шаҳди алайҳими смъҳму أбсорҳму ҷлўдҳм эй бшротҳми бмои конўои иъмлўни қоли аҳли алтФсир : алмроди болҷлўди алФрўҷи ани аллоҳи ъзу ҷли ҳеи икнӣ рӯй ани абди аллоҳи бен масъӯди разии аллоҳи анҳу қол : иҷодл алмноФқ ъанд алмизону идФъ алҳақу идъии алботли Фихтми алии фӣаи сами тстнтқи ҷавориҳаи Фтшҳди алайҳи сами итлқи Фиқўл : баъдани локину сҳқо , Фънкни канти анозл , эй аҷодл .

Ва фии алхбр : « аввали мо итклми ман алонсони Фхзаҳи ман раҷулаи алшмол » .

Ва қолўои лҷлўдҳми лами шҳдтми ълинои қолўои أнтқнои аллоҳи алзии أнтқи кули шайъи ءи нотиқи ҳўи хлқкми أўли мараи ғайри нотиқи сами антқкм ,у إлиаҳи трҷъўн эй комаи аҳёкми кзлки иъидкм . Ва яҳтамили ани алклом тем ъанд қавла : أнтқи кули шайъи ءи сами астأнФи Фқоли аллоҳ :у ҳўи хлқкми أўли мараи фии алднёу إлиаҳи трҷъўни фии алъқбӣ .

Ва мо кантами тсттрўни қоли абди аллоҳи бен масъӯд : канти мсттрои босаттори алкъбаҳи Фозои салосаи нафари касӣри шҳми бтўнҳми қалили фиқҳи қлўбҳми қршёну хутани лҳмои сақафӣ ӯ сақафӣону хутани лҳмои қршии Фқоли аҳдҳм : ҳилли исмъи аллоҳ мо нақавл ? Фқоли аҳдҳмо : арӣ анаи исмъи азои ҷҳрноу лои исмъи азои асррно ,у қоли ассонӣ : ани кони исмъи азои ҷҳрнои ?фонаи исмъи азои асррно , Фотити расӯли аллоҳ ( с ) Фохбртаҳи Фнзлт : ва мо кантами тсттрўн эй мо кантами тстхФўни ман أни ишҳди алайкуми самъакаму лои أбсоркму лои ҷлўдкм « ло » фии алмўзъини зоидаи зидтои тأкидои ллнФӣ ,у алмънӣ : лами икни имкнкми ани тстрўои аъмолкми ани أъзоӣкми лонҳои аъўонкми Фҷълҳои аллоҳи шҳўдои алайкум . Ва қили маъноа : мо кантами тхоФўни Фтҳзрўои ани ишҳди алайкуми самъакаму абсоркму ҷлўдкм . Ва қили маъноа : ва мо кони қсдкми бостторкми вақти алмъосии ани тстрўҳои ман алҷўорҳи ?фони злки ғайри мумкин , локини зннтми анкми тстрўнҳои ани аллоҳу ҳўи қавла :у локини зннтми أни аллоҳи лои иълми ксирои ммои тъмлўн . Ва адхли алксири лони алрҷлини атФқои алии ани аллоҳи иълми мо иҷҳр бау ахтлФои фии илмаи бмои иср ба .

Ва злкми знкми алзии зннтми брбкми أрдокм эй знкми ани аллоҳи лои иълми мо тъмлўни аҳлккму трҳкми фии алнор . Иқоли алзни заннон : занни инҷӣу занни ирдӣ , Фомои алзии инҷии Фкқўлаҳ : изнўни أнҳми млоқўои рбҳми зннти أнии млоқи ҳисобӣау أнои зннои أн лн нааҷз аллоҳи фии алأрз ва аммо алзии ирдии Фҳўи алзии ҳоҳно . Фأсбҳтми ман алхосрини алҳолкини алмғбўнин .

Сами ахбри ани ҳолҳми Фқол : Фإни исбрўои Фолнори мсўии ?лаам яъне : ани исбрўо ӯ иҷзъўои Фолнори маскани ?лаам . Ва қил : ани исбрўои алии олҳтҳми лқўлаҳ : أни амшўоу асбрўои алии олҳткм . Ва إни истътбўои Фмои ҳам ман алмътбин яъне :у ани истқилўои Фмои ҳни ман алмқолин .

Ва қил : алостътоби талаби алрзо . Ва алмънӣ : ани итлбўои алрзои Фмои ҳам бмрзии анҳуам . Ва қили маъноа : ани исӣлўои ани ирҷъи баҳами илои мо иҳбўни ?лаами лами ирҷъи баҳам . Ва қил : ани иътзрўои Фмои ҳам ммни иқбли ъзрҳм . Иқол : астътбаҳ , эй талаб манеҳ алрҷўъи илои алрзо . Ва аътбаҳ , эй азоли анҳу алмкрўаҳу од ба илои алмҳҷўб . Ва қўлҳм : лаки алътбӣ , эй алрҷўъи илои мо тҳб . Ва қрии фии алшўоз :у ани истътбўои Фмои ҳам ман алмътбин яъне :у ани ақилўои Фмои ҳам ман алтоӣбини алмрзин , кқўлаҳи ъзу ҷл :у луи рдўои лъодўо лмо наҳаво анҳу .