Ин сӯраро се номаст : сӯраи алҷосиаҳ , сӯраи алшриъаҳу сӯраи алдҳр .

Ду ҳазор ва сад ва навад ва як ҳарфаст ва чаҳор сад ҳаштод ва ҳашт клмт ва сӣ ва на оят , ҷумла бимика фурӯд омад магари як оят : қул ллзини омнўои иғФрўо . . . Ин як ояти бмдинаҳ фурӯд омад дар шаъни умри хитоб . Ва дарин сӯра аз мансӯхоти ҳамин як оятаст : қул ллзини омнўои иғФрўо . . . Мансӯхаст боити қаттол . Ва дар фазилати сӯра , абии бен каъб ривоят кунад аз Мустафо ( с )

Қол : ман қрأи сӯраи ҳами алҷосиаҳ , стар аллоҳи уратау скн рўътаҳ ъанд алҳсоб , ҳами маҳаллаи рафъи болобтдоءи Фимни ҷаълаи исми алсўраҳ , танзили алкитоби хубра . Ва ман ҷаълаи қсмои Фолмқсми алайҳи танзили алкитоб , ва ман ҷаълаи лоФттоҳи алкломи кқўлҳми ало , Фтнзили алкитоби рафъи болобтдоءу қавла : ман аллоҳи хубра ,у алмънии алқуръони каломи аллоҳи алъзизи фии интиқомаи алҳкими фии тадбирау лӣси комаи заъми алмбтлўн , анаи шеър ӯ киона ӯ тқўлаҳи Муҳамад ( с ) إни фии алсмоўоту алأрзи лоёти иҷўзи ани икўни алмроди фии алсмоўоту аларзи длоӣли алии алўҳдониаҳ ,у иҷўзи ани икўни алмроди болоёт .

Мо фии алсмоءи ман алшмсу алқмру алнҷўм вағайриҳоу фии аларзи ман алҷболу алошҷору алонҳор вағайриҳо , ?фони кули воҳиди минҳои ояи долаи алии тавҳиди аллоҳи ъзу ҷл ,у хси алмؤмнини болзкри лонтФоъҳми баҳо .

Ва фии хлқкм ва мо ибси ман добаҳи оёти лқўми иўқнўн эй ман таъаммули фии халқ нафсау халқи алҳиўони ҷмиъоу ихтилофи табоиъҳоу ъҷоӣби сунъҳо итиқни ани лҳои сонъои ҳкимо ,у хси алмўқнин , лони алиқини иқъи болостдлол ,у ихтилофи аллилу алнҳори болзлмаҳу алзёءу қили бтъоқбҳмо , ва мо أнзли аллоҳи ман алсмоء эй ман алсҳоби ман ризқ эй мтр , лонаи сабаби ризқи алҳиўон , Фأҳё ба алأрзи баъди мўтҳои анбти болмтри наботҳо ва ашҷорҳоу тлки ҳаётҳо баъди ибсҳои бонқтоъи алмоءи анҳо ,у тсриФи алрёҳи ҷнўбоу шмолоу дбўроу сбоءу нкбоءу қили тсриФҳои раҳмау ъзобо , оёти лқўми иъқлўни хси алъқлоءи болзкри лони болъқли имкни алўқўФи алии алдлоӣли алмзкўраҳи фии ҳзаҳи алоёти алслс .

Қрأи Ҳамзау алксоӣӣ :у тсриФи алрёҳи оёту кзлки фии қавлаи ман добаҳи оёти бксри алтоءи Фиҳмои ътФои алии қавлаи лоёту ҳўи фии мавзеи алнсби фии алоъроб . Ва қрءи алохрўни брФъҳмо , ътФои алии мавзеи ани маъаи мо амалати фӣа ,у алоёти фии алмўозъи алслосаҳи аллоӣии қдмноҳо , ҳаии алсноӣъу фии қавла : тлки оёти аллоҳи нтлўҳои алейк ҳаии оёти алқуръони комаи ҳаии фии алоиаҳи алтии тлиҳоу алтии баъдҳо ва аммо алоёти фии қавлаи Фбأии ҳадиси баъди аллоҳу оётаи иؤмнўни Фҳии оёти алқуръону оёти алсноӣъи мъо , қавла : тлки оёти аллоҳ эй ҳзаҳи оёти алқуръон , нтлўҳои алейк болҳқи лои истъмли алтлоўаҳи алои фии кутуби аллоҳ ,у аласли фӣҳо ?утёни ассонии асари алаввал . Фбأии ҳадиси баъди аллоҳ эй баъди ҳадиси аллоҳи кқўлаҳ : أҳсни алҳдиси ктобоу оётаи иؤмнўн яъне ман лами иؤмни бкломи аллоҳ , Флни иؤмни бҳдиси сўоаҳ ,у қили маъноа : алқуръони охири кутуби аллоҳу Муҳамад ( с ) охири русулаи ?фони лами иؤмнўо ба Фбои китоби иؤмнўну лои китоби баъдау лои набӣ . Қрأи бен омиру Ҳамзау алксоӣӣу абӯи бикру ёқӯб , тؤмнўни болтоءи алии маънии қул ?лаам ё Муҳамад « Фбои ҳадиси тؤмнўн »у қрأи албоқўни болёءи ҳмлои алии алқўм .

?вили лкли أФоки касӣри алкзб , أсими касӣри алосм , яъне алнзри бен алҳрси исмъи оёти аллоҳи ттлии алайҳи сами иср , эй ибқии баъди самоъи алқуръони коФроу алосрори алъзми алии аламр ,у аксари мо истъмл , фии алоқомаҳи алии алзнби мсткбро , эй ани алоямони кأни лами исмъҳои фии адами алонтФоъи баҳоу алқбўли лҳо , Фбшраҳи бъзоби أлими ахбраҳи хброи изҳри асараи алии бшртаҳи ман алтрҳ ,у إзои илми ман оётнои шиӣои ҳозои алълми маъноаи алсмоъи кқўлки аълам , таред асмъ , атхзҳои ҳзўо эй астҳзأи баҳо ва оризҳо бҳдиси алФрси ирии алъўоми анаи лои ҳқиқаҳи лзлк , أўлӣки ?лаами азоби маин зикри блФзи алҷмиъи радои илои кули фии қавла : лкли أФок .

Ман вроӣҳми ҷаҳаннам яъне қдомҳм . Лонаи лами иأти баъд ,у қили ман хлФҳми лонаи икўни баъди анқзоءи оҷолҳму қёмҳми ман қбўрҳм ,у кули мо тўории ънки Фҳўи вроء , тақаддум ӯ тأхру лои иғнии анҳуам эй лои идФъи анҳуам мо ксбўо эй касабаами алмолу алоўлоди шиӣои ман азоби аллоҳ ,у лои мо атхзўои ман дуни аллоҳи أўлёء яъне алосном ва мо ъбдўаҳ ,у ?лаами азоби азими доими лои инқтъ .

Ҳозои ҳудо эй ҳозои эъломи ваъзау балоғ ,у қили ҳозои алқуръони сабаби алҳдоиаҳу алршоди лмни тадаббурау тафаккури фӣа ,у аллазӣнаи кФрўои боёти рбҳми ?лаами азоби ман раҷази أлим .

Алрҷзашад алъзоб эй ?лаами азоби манашад алъзоб .

Аллоҳи алзии схри лаками албҳр эй саҳли лаками ркўби албҳри лтҷрии алФлки фӣаи бأмраҳ эй бтсхираҳи злки лакам ,у лтбтғўои ман фазлаи лттлбўои алмоли болтҷораҳи фии албҳру истихроҷ алҷўоҳр манеҳу сайди мо фӣа ,у лълкми тшкрўни алии ҳзаҳи алнъм .

Ва схри лаками мо фии алсмоўот ва мо фии алأрзи ҷмиъо эй сираҳи бҳиси ттсрФўни фӣау тнтФъўн ба фии днёкму динкми болостдлол ба алии алтўҳид . Қоли ибни аббос : схри лаками мо фии алсмоўот яъне алшмсу алқмру алнҷўму алмтру алрёҳ , ва мо фии алأрз яъне алнботу алошҷору алсмору қили алҳиўоноту алҷмодоти ҷмиъои насби алӣ улҳол манеҳ эй ҳзаҳи алнъм кулҳо манеҳ хлқо , Фикўни хабари мбтдءи мҳзўФ ,у қили тасхир алҷмиъ манеҳ ,у қили тақдира : ман халқа , ФҳзФи алмзоФу иҷўз эй икўни сафаи ллмсдр эй тсхиро манеҳ إни фии злки лоёти лқўми итФкрўн эй фии тасхири алқўии ллзъиФи даллолаи алии сонеъи қадири ҳаким .

Қул ллзини омнўои иғФрўо эй лиғФрўо яъне лиъФўоу лисФҳўои ллзини лои ирҷўни أёми аллоҳ эй лои ихоФўни стўотаҳ . Ва қили лои ихоФўн мисли ъқўботи алоёми алхолиаҳ . Ва алъараби тъбри ани алўқоӣъи болоёми киўми аҳаду явми ҳнин . Ва қили маъноа : лои итмъўни фии айёми аллоҳи насраи лоўлёءи аллоҳу қили лои итмъўни фии айёми аллоҳи алтии въдҳои аллоҳи алмؤмнини фии алҷнаҳу азоФи илои аллоҳи кбити аллоҳ .

Ибн аббос гуфт ин оят дар шаъни умри хитоб фурӯ омад , дар ғзоء банӣ алмстлқ буданду лашкари ислом , басари чоҳӣ фурӯд омад ки онро мрисиъ мегуфтанд . Абди аллоҳи абӣ ки сари мунофиқон буд , ғулом худ баталаб об фиристод , дайр боз омад , абд аллоҳ гуфт чаҳ сабаб буд ки бар сари чоҳ дароз бимонадӣ ва дайр омадӣ , ғулом гуфт аз он дайри омадам , ки ғуломи умри хитоб бар сар чоҳ нишаста буд ва об мекашид то қурбҳои пайғомбар пар кард ва қурбҳои бӯи бикр ва қурбҳои мавлои хеши абди аллоҳ мунофиқ гуфт мисли мо бо ин қавм чунонаст ки гуфтаанд : самани клбки иأклк . Ин сухан бъмр расед , умр дар хашм шуд , шамшери бардошт то қасд вай кунад , Ҷабраил омад ва ин оят оварад , умри бҳкм оят бирафт ва он азми хеш Фсҳ кард .

Садӣ гуфту ҷамоатии муфассирон ки ин оят дар шаъни ҷамъии саҳоба фурӯ омад ки аз аҳли Макка дар ранҷ азим буданд , аз гуфтору кирдори эшон ва аз ранҷу азии мушрикон ба расӯл худо нолиданд ва аз ваии дастурӣ қаттол хостанд ки ҳануз оят қаттол наёмада буд , раби алъзаҳи ин оят фиристод ва эшонро бҳкми вақт , афв ва сФҳ фармуд , чунонк ҳоӣӣ дигар фармуд : ФоъФўоу асФҳўо ҳатто иأтии аллоҳи бأмраҳ , пас ояти қаттол фурӯ омад ва ин ояти мансӯхи гашт : лиҷзии қўмои бмои конўои иксбўн , қрأи ибни омиру Ҳамзаи алксоӣӣ « лнҷзӣ » болнўну қрأи алохрўни лиҷзии болёء яъне лиҷзии аллоҳи қўмо ,у қрأи абӯи ҷаъфар , « лиҷзӣ » бзми алёءу фатҳи алзоء , таъвилаи лиҷзии алҷзоءи қўмо , Фикўни алҷзоءи мзмроу насби қўмои лонаи алмФъўли ассонӣ .

Ман амали солҳои ФлнФсаҳ ва ман أсоءи феълӣҳо эй лҳои алсўобу алайҳои алъқоби сами إлии рбкми трҷъўни фии алмъод .

Ва лақади отино банӣ إсроӣили алкитоб яъне алтўриаҳу алҳкм яъне алҳкмаҳу алснаҳу қили алқзоءи байни анносу алнбўаҳ , ?фони иброҳӣми кони шаҷараи алأбнёءу рзқноҳми ман алтибот эй алҳлолоту ҳаии алмну алслўӣу алмоءи алмнФҷри ман алҳҷри фии алтиаҳу мавориси фиръавн ,у Фзлноҳми алии Алъоламин эй олимии замонааму қили хссноҳми бксраҳи алонбёءи ман байни соири аломм , қоли ибни аббоси лами икни ман Алъоламин аҳади фии замонаам , акрами алии аллоҳу лои аҳб илайҳ манеҳам .

Ва отиноҳми байноти ман алأмр яъне алълми бмбъси Муҳамад ( с ) ва ъломот набута ва мо байни ?лаами ман амра , Фмои ахтлФўои إлои ман баъди мо ҷоءҳми алълми ҳозои алълми ҳўи алқуръон эй мо ахтлФўои фии кунаи бино ҳатто ҷоءҳми алқуръону лмои баъси расӯли аллоҳ ( с ) набиё ахтлФи алайҳи бнўи Исроили Фриқин : Фриқи садақа ва ҳам аллазӣнаи қоли аллоҳи таъолӣ :у шаҳди шоҳиди ман банӣ إсроӣили алӣ мислаи Фомну қоли таъолӣ : иФрҳўни бмои أнзли إлику қоли таъолӣ : Фсӣли аллазӣнаи иқрؤни алкитоби ман қблк яъне абди аллоҳи бен салому ғайра ,у Фриқи ҷҳдўаҳу кзбўаҳ , бғёи бинҳму ҳсдо ман ъанд анФсҳми лои ман ҷаҳли икўн ба алонсони мъзўро ва ҳам аллазӣнаи қоли аллоҳи ъзу ҷл : аллазӣнаи отиноҳми алкитоби иърФўнаҳи комаи иърФўни أбноءҳму إн Фриқо манеҳам ликтмўн алҳақ ва ҳам иълмўни конўои калимаи воҳидаи фӣа қабл ани ибъс , ишҳдўни ?лау истФтҳўн бау интзрўнаҳу ибшрўн ба Флмои ҷоءҳми ахтлФўои фӣау тҳзбўои алайҳ , إни рбки иқзии бинҳми явми алқёмаҳи Фимои конўои фӣаи ихтлФўн . Ва қили ?ераади болохтлоФи ахтлоФҳми фии овомири аллоҳу нўоҳиаҳи фии алтўриаҳ .