Ин сӯраи дивист ва ҳаштод ҳарфаст , навад ва ду калима , нӯздаҳи оят , ҷумла ба Макка фурӯ омад ва дар ин сӯраи носих ва мансӯх нест . Ва дар хабараст аз абии каъб аз расӯли худо ( с ) ки гуфт : « ҳар ки ин сӯра бархонад чунонаст ки муфассал ҷумла хонд » .

Муфассирон гуфтанд : аввали сӯра ки аз осмон фурӯ омад инаст . Ва дар хабар саҳеҳаст аз

Оишаи сидиқаи қолат : ани аввали мо бдأ ба расӯли аллоҳ ( с ) ман алўҳии алрؤёи алсодқаҳи фии алнўми факони лои ирии рؤёи алои ҷоءт мисли фалақи алсбҳ , сами ҳбби илайҳи алхлоءу кони иأтии ҳроءи Фитҳнси фӣау алтҳнсу алтъбди лиёлии зўоти алъдду итзўди лзлки сами ирҷъи илои хадиҷаи Фтзўдаҳи лмслҳо ҳатто Фҷӣаҳ алҳақу ҳўи фии ғори ҳроءи Фҷоءаҳи алмалики Фқол : « ақрأ » ! қоли расӯли аллоҳ ( с ) : « Фқлти мо анои бқорӣ » ! қол : « Фохзнии Фғтнӣ ҳатто блғи манӣ алҷҳд , сами арслнии Фқол : « ақрأ » , Фқлт : « мо анои бқорӣ » . Фохзнии Фғтнии ассонӣа ҳатто блғи манӣ алҷҳди сами арслнии Фқол : « ақрأ » , Фқлт : « мо анои бқорӣ » . Фохзнии Фғтнии алсолсаҳ ҳатто блғи манӣ алҷҳд , Фқол : ақрأи босами рбки алзии халқ ҳатто блғи мо лами иълми Фрҷъ ҳатто дахли алии хадиҷаи Фқол : « змлўнӣ » Фзмлўаҳ ҳатто зҳби анҳу алрўъ .

Ва ани ъоӣшаҳи қолат : ани аввал мо назул ман алқуръон , ақрأи босами рбки алзии халқ . Ва рӯй ани варақаи бен нўФли бен асади бен абди алъзии бен қсӣу ҳўи ибн ъам хадиҷау кони амрءои тнсри фии алҷоҳлиаҳу кони иктби алкитоби алъбрӣу кони шихои кбирои қади ъмӣ .

Фқолти хадиҷа : эй ибн ъам асмъи ман ибни ахик . Фқоли варақа : ибни ахии мотарӣ Фохбраҳи расӯли аллоҳ ( с ) мо раъй . Фқоли варақа : ҳозои алномўси алзии анзли аллоҳи алии Мӯсо ! литнии акўни ҳаёи ҳайни ихрҷки қўмк . Фқол : расӯли аллоҳ ( с ) : « ӯ махраҷии ҳам » . Қоли варақа : нъми лами иأти раҷули қти бмои ҷиӣт ба алои авдӣу аўзӣу ани идркнии иўмки ансрки нсрои мўзрои сами лами иншби варақаи ани тўФӣу Фтри алўҳӣу қоли варақаи бен нўФли фии злк :

Қавла : ақрأи босами рбк , қоли абӯи убайда : албоءи зиёдау тақдира : ақрأи исми рбки ҳозо

Кқўли расӯли аллоҳ ( с ) : « лои салоаи лмни лами иқрأи бФотҳаҳи алкитоб . »

Яъне : лмни лами иқрأи фотиҳаи алкитоб . Ва қил : маъноа « ақрأ » алқуръони босами рбки тимноу тбркоу ҳўи ани иФттҳи бзкраҳи кқўлаҳ : « аркбўои фӣҳо бисмии аллоҳи маҷроҳоу мрсоҳо » алзии халқ яъне : алмкўноти кунҳо сами хси минҳои мо ҳўи аъло мартабаи Фқол : халқи алإнсон яъне : банӣ одами ман ълқи ҷамъи ълқаҳи кшҷру шаҷара ,у алмроди баҳои абтдоءи алхалқаи илои тамомҳо ,у қил : алмрод ба одам ( ъ ) ман ълқ , эй ман тини иълқи болкФи сами крри ллтأкиди Фқол : « ақрأ »у яҳтамили ани алаввали ллъмўму ассонии ллхсўси комаи қлнои фӣ : « халқ » « халқи алإнсон » қавла :у рбки алأкрм эй алаъзами крмо . Ва қоли алклбӣ : эй алҳлими ани ҷаҳли алъбоди лои иъҷли алайҳими болъқўбаҳ .

Алзии илми болқлм эй « илм » улхату алкитоба « болқлм » эй бхлқ « алқлм » . Ва қил : « илм » алқуръони бони кутубаи аллоҳ « болқлм » фии аллўҳи алмҳФўзи нқрأу нақл .

Рӯй ани абди аллоҳи бен Амри бен алъоси қол : қиллат : ё набии аллоҳи актби мо асмъи мнки ман алҳдис . Қол : « нъми Фоктби ?фони аллоҳ « илми болқлм » .

Илми алإнсони мо лами иълми ман алъамалу албён . Ва қоли қтодаҳ : « алқлм » наамма ман аллоҳи азимаи луи ло « алқлм » лами иқми дайну лами ислҳи айш .

Илми алإнсони мо лами иълми ман анвоъи алҳдӣу албёну қил : илми алإнсон яъне : анноси каллаами мо лами иълмўои ман алкитобау алҳрФ вағайриҳо ммои фӣаи салоҳи днёҳму динҳм . Қоли аллоҳи таъолӣ :у аллоҳи أхрҷкми ман бутуни أмҳоткми лои тълмўни шиӣо . Ва анмои ълмҳми мо лами иълмўои болзрўраҳу насби алодлаҳи алии баъзи алмълўмот . Ва қил : илми алإнсон яъне : одам ( ъ ) илмаи алосмоءи кулҳо . Ва қил : алонсони Муҳамад ( с ) беонау ълмки мо лами ткни тааллум .

Куллан таъкӣди бмънии ҳқо . Ва қил : ради алии алмкзби болбъс ,у қил : заҷри ъмои иأтии зикраи фии алоиаҳи ман алтғён . إни алإнсони литғии литҷоўзи ҳадау исткбри алии раба .

أни роаҳи астғнии маънии алостғноءи ҳоҳно : алғнии бъинаҳ , эй ибтри фии Ганаау исткбр . Ва аммо қавла : « أмои ман астғнӣ »у қавла :у أмои ман бухлу астғнӣ » Фҳўи ани ирӣ нафса ғнёу ани лами икни ғнё . Ва қоли алклбӣ : ани роҳи астғнӣ яъне : иртФъи ани манзалаи илои манзалаи фии аллбосу алтъому ғайриҳумо . Ва қоли мақотил : назул фии абии ҷаҳли кони азои асоби молои зоди фии сёбаҳу мураккабау таомаи Фзлки туғёна . Ва кони расӯли аллоҳ ( с ) иқўл : « аъўзи бки ман фақри инсӣ ва ман ғании итғӣ » .

إни إлии рбки алрҷъӣ яъне : алмрҷъи фии алохраҳи Фиҷозии алии туғёнау мҷоўзтаҳи ҳадаи фии куфра , тқўл : кутубати алики марот ва мо ваҷдати рҷъӣ . эй ҷўобо .

أи раъйати алзии инҳии ъбдои إзои слии ҳозои алноҳии абӯи ҷаҳли қоли лқўмаҳ : ҳилли иъФри Муҳамади виҷҳаи байни азҳркм ? яъне : ҳилли рأитмўаҳи мслёи соҷдо ? қолўо : нъм .

Қол :у аллоту алъзии лӣни рأитаҳи иФъли злки лотأни ънқаҳ . Фқили ?ла :ҳо ҳўи зои ислии Фонтлқи литои рқбтаҳи Фмои лбси ани нкси алии уқбоау итқии беда . Фқили ?ла : молик ё бо алҳкм ? қол : ани бинӣу байнаи хндқои ман алнору ҳўлоу аҷнҳаҳ . Ва рӯй : ани бинӣу байнаи Фҳлои Фоғрои Фоаҳи луи тақаддумати лолтқмнӣ . Сами дахли алии аҳлаи Фзъои Фблғи злки расӯли аллоҳ ( с ) Фқол : луи Динои манӣ лохттФтаҳи алмлоӣкаҳи Фҷълтаҳи ъзўои ъзўои Фонзли аллоҳи таъолӣ : أи раъйати алзии инҳии ъбдои إзои слии маъноа : أи лӣси истҳқи алъзоби ман аллоҳ .

أи раъйати إни кони алии алҳдии ҳозои хитоби ллноҳӣ , яъне : أи раъйати إни кони алии алмслии алии алҳдӣ эй « алӣ » аддӣн ва « амр » бтқўии аллоҳу иҷтиноби маосӣа .

أи раъйати إни кизбу тўлии ҳозои хитоби ллнбӣ ( с ) , таъвила : أи раъйат ё Муҳамад « ани кизб » абӯи ҷаҳли боладин «у тўлӣ » ани алоямон , أи лӣси истҳқи ман аллоҳи аллънаҳу алъзоб ?

« أи лами иълм » ҳозои алмкзби алмтўлӣ « бأни аллоҳ » ироаҳу иълми ҷамеъи аҳволау анаи сиؤохзаҳи бФълаҳу иъоқбаҳи алайҳ . Ва қил : أи раъйати ҳоҳнои тъҷиби ллмхотбу крраҳи ллтأкиду тақдири назми алоиаҳ : أи раъйати алзии инҳии ъбдои إзои слӣу алмнҳии алии алҳдии أмри болтқўӣу алноҳии мкзби мтўли ани алоямони Фмои аъҷби ман зои أи лами иълми бأни аллоҳи ирӣ .

Куллан рдъу заҷр ,у қил : ҳўи қисми маъноаи ҳқои лӣни лами интаҳи абӯи ҷаҳли ани аизоءи расӯли аллоҳ ( с ) ва наҳйа ани алслоаҳи лнсФъои болносиаҳи лнأхзни бмқдми раъсаи ахзи азлол . Ва қил : лнأхзни бноситаҳи илои алнори комаи қол : « Фиؤхзи болнўосӣу алأқдом » .

Ва қил : лнсўдн виҷҳа фиканӣ болносиаҳи ани алўҷаҳи лонҳои фии мақдами алўҷаҳу канти алъараби тأнФи ман ҷири алносиаҳи Флзлки қол : лнсФъоу дахли алнўни алхФиФаҳи ллтأкиди комаи қол : «у ликўнои ман алсоғрин » . Сами қол : алии албдл .

Носиаҳи козибаи хотӣаҳ эй соҳибҳо козиби хотӣ .

Флидъи нодияи қоли ибни аббос : лмо наҳй абӯи ҷаҳли расӯли аллоҳ ( с ) антҳраҳи расӯли аллоҳ ( с )у заҷра . Фқоли абӯи ҷаҳл : ё Муҳамади лақади илмати мо баҳои аксари нодёи манӣ Фўи аллоҳи ломлони алейк ҳозои алўодии ани шӣти ?хелои ҷрдоу рҷолои мрдо . Фонзли аллоҳи ъзу ҷл .

Флидъи нодия яъне : қавмау ъширтаҳу аъвона .

Сндъи алзбониаҳ ва ҳам хзнаҳи алнори воҳидҳо збнии махӯзи ман алзбну ҳўи алдФъи лонаами идФъўни аҳли алнори илоҳо дФъо . Ва фии алхбри луи дуои нодияи лохзтҳми алмлоӣкаҳи алғлози алшдоди ъёно . Ва қили ҳозои фии алқёмаҳ .

« куллан » лӣси алأмри алии мо изнаҳи абӯи ҷаҳл « лои ттъаҳ » Фимои ириди ман тарки алслоаҳ «у асҷд » алии рағма «у ақтрб » тақарруби илои аллоҳи бтоътк . Ва қил : « ақтрб » болсҷдаҳи ?фони ақрби мо икўни алъбди илои аллоҳи азои кони соҷдо .

Рӯй абӯи ҳрираҳи ан алнабӣ ( с ) : « ақрби мо икўни алъбди ман рабау ҳўи соҷди Фоксрўои алдъоء » .