Ва аммо аҷаб ба насабу ҳасб : пас алоҷи он донистан чанд чизаст : аввали онкии бадоне ки фахру бузургӣ кардан ба камол дайгарӣ нест магари сафоҳат ва бехурдӣ , зеро касе ки худ ноқис ва бекамол бошад камоли ҷаду падар ӯро чаҳ суд бахшад балки агар онон зинда буданд эшонро мерасед ки гӯйанд : ин фазилат аз мост , туро чаҳ афтодааст ? ва дар ҳақиқати ту нестии магари Карамӣ ки аз фазлаи онҳо ба ҳам расида агар Карамӣ ки аз фазлаи инсон ҳосил шавад ашраф бошад аз Карамӣ ки аз саргини харӣ ба ҳам расад касе ки падар ё ҷадашро камолӣ бошад ашраф аз касе хоҳад буд ки чунин набошад ҳайҳоти ҳайҳоти ин ду карам яксонанду шарофат аз барои худ инсонаст аз ин ҷиҳати ҳазрати Амиралмӯъминини салавоти аллоҳу салома алайҳ мефармоед :

Яъне ман фарзанд худ ҳастаму ном ва кунят ман , адаб манаст , хоҳ аз аҷам бошам хоҳ аз араб ба дурустӣ ки ҷавонмард касеаст ки гуяд ҳон , ман ин шахс ҳастам на онкӣ гуяд ки падари ман ки буд ва дайгарӣ гуфтааст :

Яъне агар ту фахр кардӣ ба падарони худ ки ашраф ва бузургонанд рост гуфтӣ , лекини бади фарзандӣ ки аз эшон мутаваллид шудае .

Марвӣаст ки « рӯзӣ дар ҳузури ҳазрати расӯли слии аллоҳи алайҳу ?алау силами Абозар ба мардӣ гуфт ки эй сиёҳи зоӣидаҳ , ҳазрат фармуд : эй Абозари сифеди зоӣидаҳро бар сиёҳи зоӣидаҳ фазилатӣ нест Абозар бар замин афтод ба он мард гуфт : биёи пои худро бар рухсори ман на » « балоли ҳабашӣ чун рӯзи фатҳи Макка бар боми каъба азон гуфт ҷамоатӣ гуфтанд ки ин сиёҳ азон гуфт дар он вақт нозил шуд « ан акрмкм ъанд аллоҳи атқикм » яъне « Каримтарину беҳтарини шумо дар назд худо , парҳезгортарин шумоаст » яке аз бузургони Юнони замин бар ғуломӣ фахр кард , он ғулом ба ӯ гуфт агар фахри ту ба падарон туаст пас бартарӣ барои эшонаст на барои ту ва агар ба ҷиҳат либосӣаст ки пӯшидае , пас шарофат аз барои либос туаст на ту ва агар ба мураккабӣаст ки савор шудае пас фазилат аз барои мураккаб туаст ва аз барои ту чизе нест ки ба он аҷаб ва ифтихор кунӣ ва аз ин ҷиҳат буд ки соҳиби макорими ахлоқ ,у Сайиди аҳл офоқ фармуд ки « ҳасбу насаби худро назд ман наёваред , балки аъмоли худро аз назд ман биоваред » дувуми онкӣ таъаммул кунад ки агар касе ба насаб фахр кунад , чаро насаби ҳақиқии худро фаромӯш мекунад ? падари нздиктрши нутфа хабисаст ,у ҷади аълояши хоки залил ,у худои аслу насаб ҳар касеро баёни фармӯда ки «у бдأи халқи алонсони ман тини сами ҷаъли наслаи ман сулолаи ман моءи маин » хулосаи маънии онкии худои одамро аз гули офарӣда ,у насл ӯро аз нутфае аз оби пасти гардонида .

Ва касе ки ҷад ӯ поймол ҳар залилу паст ,у падар ӯ наҷискунанда ҳар чизе ки ҳаст бошад чаҳ рутбау манзалатӣ аз барои худ ӯаст .

Сеюм онкии назар ба гузаштагон кунад ки ба онҳо аҷаб ва ифтихор мекунад , агар аз некону соҳибони макорими ахлоқу бузургӣу шарофат воқеӣ буданд , шаккӣ нест ки шеваи эшон зиллату шикаста нафасӣ бӯда пас агар ин сифати эшон писандидааст чаро худ аз он холӣаст ва ба эшон иқтидо намекунад ? ва агар ин сифат , писандида нест пас чаҳ ифтихорӣ ба эшон мекунад ? балки ҳамин аҷабу таън бар эшонаст ва агар аз некону хубони воқеӣ набӯдаанд балки ҳамин бузургии зоҳирӣу шавкати ориятӣ аз барои эшон бӯда , чун : салотини ҷавру ҳуккоми зулму умароӣ бедиёнату вузарои соҳиби хиёнату соири арбоби маносиби дунявӣа

Пасов бар ӯу касоне ки ба онҳо ифтихор мекунанду хок бар даҳонаш ки ба воситаи ин ашхос , бузургӣ май фурушад , зеро ки хешовандӣу нисбат ба даду дому сагу хӯк , аз хешовандии эшон беҳтар чигуна чунин набошаду ҳоли инки мағзуби даргоҳи худованди азим ,у муаззаб дар даракот ҷҳиманд ва агар сӯрати эшонро дар ҷаҳаннам бибинаду тааффуну накбати эшонро мулоҳиза кунад аз хешии эшон безорӣ ҷӯяд .

Ва аз ин ҷиҳати ҳазрати пайғамбари слии аллоҳи алайҳу ?ала ва силам фармуданд : « бояд бигузоранд қавмии фахрия ба падарони худро ки дар ҷаҳаннами зуғол шудаанд ё дар пеши худованди паст тар бошанд аз ҷълҳоӣӣ ки наҷосотро май пўинд » Марвӣаст ки « ду нафар дар ҳузури Мӯсои алайҳи ассалом ифтихор мекарданд , яке аз онҳо гуфт : ман писари фалон , писари фалонам то на пушти худро шимурд , худо ба Мӯсои алайҳи ассалом ваҳй фиристод ки ба ӯ бигӯӣ ки ҳамаи он на нафар аз аҳл ҷаҳаннаманд ва ту даҳуми эшонӣ .