Чун донистӣ ки марази ҳасад аз ҷумлаи амрози мӯҳлика нафасаст пас дар садади муолиҷаи он броӣ ҳамчунон ки мазкӯр шуд , алоҷи амрози нафсонӣа , ба маъҷуни мураккаб аз илм ва амаласт .

Аммо илмӣ ки нофеъаст аз барои ин мараз , онаст ки аввали таъаммул дар бе саботии дунёу Фноӣии ин орияти сарои нмоӣӣу ёди марги худ ва маҳсуд кунӣу бадоне ки ин чанд рӯзаи дунёро қобилият он нест ки ба воситаи он , ҳасад бар бандагони худои барӣ .

То чашм бар ҳам зании ҳасуду ҳосид дар хоки пусида ва фосид гардӣдаанд ,у номи эшон аз сафҳаи рӯзгори маҳв шуда ва дар он олам ба кори худ дармондаанд .

Ва баъд аз он ба таҳқиқ бидон ки ҳасади ту бар касе , боиси зарари дайну дунёӣ ту мешавад ва ба он кас мутлақан зарарӣ намерасад , балки нафъи дунёу охират ба ӯ оид мегардад .

Ва аммо инки аз ҳасади доштан , зарари динӣ ба ҳосид мерасад , худ амреаст зоҳиру равшан , зеро ки ин сифат , ҳамчунон ки гузашти одамиро ба азоби илоҳӣ гирифтор мекунад .

Илова бар ин , донистӣ ки ҳосид , хашмнокаст ба қазои парвардгор , ва кароҳат дорад атои офаридагорро , ки ба бандагони худ қисмати фармӯда ва чунин пиндорад ки афъол ӯ дуруст нест ва ба тариқаи адолат рафтор накарда ва ин муқтазои зиддияту ъинод бо холиқ ибодасту асли тавҳиду имон ба воситаи ин , фосид мегардад , чаҳ ҷои онкии зарар ба онҳо расонад ва бо вуҷӯди инҳо , ғолиб онаст ки ҳасади боиси кӣнау адоват ,у тарки дӯстии бародар муъмин мешаваду одамӣ ба воситаи он дар шодӣ аз нузули блоء бар муминин ,у зоил шудан неъматҳои эшон шарики шайтону тобеъони он аз : куффору аъдоء дайн мегардад ва дар муҳаббат , хайру роҳату неъмат аз барои кафеи аҳли ислому имон аз хайли пайғамбарону авлиёъ мФорқт мекунад .

Ва аммо инки ҳасади боиси зарари дунявӣ ҳосид мегардад , пас ба ҷиҳат онаст ки касе ки мубтало ба ин сифатаст пайваста дар ҳузну ?илам , ва ҳамеша дар ғусса ва ғамаст , зеро ки неъматҳои худо ба воситаи ҳасади ту аз душманони ту қатъ нахоҳад шуд пас ҳар неъматӣ ки худо ба ӯ медиҳад бори ғамӣ бар дил ту мегузорад ва ҳар блоӣӣ ки аз ӯ дафъ мешавад ҳамоно бар ҷони ту нозил мегардад пас алии алдўоми мағмуму маҳзуну тнгдлу парешон хотирасту ончӣ аз барои душманони худ май хоҳии худ ба ҷони худ май харӣ ва чаҳ нодон касе ки дайну дунёии худро фосид кунад , ва худро дар маърази ғазаби парвардгору мубтало ба олом бисёр намояд ва Аслан фоида ё лаззотӣ аз барои ӯ надошта бошад .

Ва аммо инки ҳасад касе , на зарари дунявӣ ба маҳсуд май расонад ва на динӣ , амреаст зоҳир , зеро ки ҳар чаҳ файёзи алии алотлоқ , аз барои бандагони худ муқаддар фармӯдааст аз : иззату неъмату камолу ҳаёт , муддатӣ аз барои он қарор додааст , ва агар ҷину инс ҷамъ шаванд ки дақиқае пеш ва пас намоянд наметавонанд кард .

На тадбири тақдир ӯро монеъ меояд , ва на ҳилаи қазоӣ ӯро дофеъ « лои монеъи лмои эътоау лои роди лмои қазоа » ончӣ ӯ дод дигар касе натавонад гирифту ончӣ ӯ ҳукм кард касе натавонад рад кард .

« лкли аҷали китоб » яъне « ниҳоят ҳар чизеро вақтеаст собит » «у кули шийъи ъндаҳи бмқдор » яъне « ва аз барои ҳар чизе дар назд ӯ қадреаст муайян » ва агар ба ҳасади ҳосид , он неъмат аз касе зоил шудӣ неъматӣ дар олам бар касе боқии нмондӣ , зеро касе нест ки аз барои ӯ ҳосидон бисёр набошаду ҳасуди бечораро низ албата ҳосидин дигараст пас агар ҳасаду тадбиру чора ӯ зарарӣ ба маҳсудон ӯ расонади ҳасади ҳасудон ӯ низ неъмат ӯро зоил хоҳад карду ҳоли инки аз фикри худ ғофили афтодау неъмати худро пойдор тасаввур кардау шабу рӯзи худро ба фикр маҳсуд мегузаронад .

Чун донистӣ ки ба воситаи ҳасад касе , неъмат аз маҳсуд зоил намешавад , май доне ки ҳасад касе мутлақан зарари дунявӣ ба касе наме расонаду гуноҳӣ бар маҳсуд нест то зарари ухравӣ ба ӯ оид шавад , балки аз ҳасади ҳосидин , нафъи ухравӣ ба ӯ мерасад хусусан агар ҳасад ӯро бар ин бидорад ки ғайбат ӯро кунад ё бӯҳтон бар ӯ занад ,у суханони ноҳақ дар ҳақ ӯ гуяд , ва бадӣҳои ӯро зикр кунад , ва ба ин воситаи ҳасаноту тоъоти худро аз девони амали худ ба дафтари аъмол ӯ нақл кунад ,у визру гуноҳ ӯро дар номаи амали худ сабт кунад пас муфлису туҳидаст ба бозори қиёмат дохил шавад , ҳамчунон ки дар дунё ҳамеша маҳзуну ғамнок буд балки агар ба дидаи таҳқиқи бенгарӣ ҳар лаҳзаи нафъи дунявии ҳасуд ба маҳсуд низ мерасад , зеро ки болотарин матолиби мардум , бадии ҳоли душманону андӯҳу тأлм эшонаст .

Ва ҳасуди мискин , ҳар дам ба воситаи ҳасад ба анвоъи ?илам қаринаст пас ҳасад , одамиро ба коми дил душманон мекунаду муроди эшонро бар май орўди пас ҳар ҳасудии фии алҳқиқаҳи душмани худу дӯст душманонаст ва чунон ки касе дар ончӣ мазкӯр шуд таъаммули намояду душман худ набошад , албата саъй дар азолаҳи сифати ҳасад аз худ май намояд .

Ва аммо амали нофеъ аз барои шифои марази ҳасад онаст ки бар осору лавозими хайрхоҳии он шахс , ки ҳасад бар ӯ дории мувозибати нмоӣӣ ,у мусаммами гардӣ ки худро бар хилофи муқтазоӣ ҳасад бидорӣ пас чун аз роҳи ҳасади такаббур бар он шахс баталабӣ , тавозуъ аз барои ӯ кунӣ ва агар ғайбату бдгўӣӣ ӯро толиб бошӣ , хоҳӣ нахоҳӣ дар маҷомеъу маҳофили забонро ба мадҳу саноӣ ӯ бгшоӣӣ ва агар аз дидан ӯ туро маломат ҳосил шавад ва нафас шавам , туро бар абусу турши рўӣӣу дурушти гўӣӣ ба ӯ амр кунад , худро ба хуши каломӣу шигифтаи рўӣӣ бо ӯ бидорӣ ва агар ҳасад , туро аз анъому эҳсон бо ӯ манъ кунад , атоу базлро нисбат ба ӯ зиёд кунӣ ва чун бар ин аъмоли мудовимати нмоӣии малака ту мегардаду модаи ҳасад аз ту қатъ мешавад .

Илова бар ин , чун маҳсуди туро чунин ёфт , дил ӯ бо ту соф ва пок мешаваду муҳаббати ту дар дил ӯ ҷойгир мешаваду осори муҳаббат ӯ дар хориҷ зуҳӯр мекунад ва чун ту ӯро чунин ёфтӣ ба дил , ӯро дӯст май гардӣу шоибаҳи ҳасади болмраҳ муртафаъ мегардад .

Ва ончӣ мазкӯр шуд муолиҷаи кулияи сифат ҳасадаст ва аз барои ҳар навъе аз он , алоҷ махсӯсӣ ҳаст ки он қатъи сабаб онаст , аз : ҳуби раёсату кибру ҳирсу хабосати нафасу ғайри инҳо .