Бидон ки ҳасад , ё одамиро бар он медорад ки изҳори онро кунад дар ҳақи маҳсуд ,у афъолу ақволи нописанд изҳор созаду забон ба ғайбату бдгўӣӣ ӯ кушояду такаббуру бартарӣ бар ӯ намояд , ба наҳвӣ ки ҳасад ӯ зоҳир шавад ё худро аз изҳори он нигоҳ дорад ва аз осору афъолӣ ки далолат кунад бар ҳасади иҷтиноби намояд , аммо дар ботини заволи неъмат ӯро толиб , ва ба мусӣбату ?илам ӯ роғибаст ва аз ин ҷиҳати ҳам мутлақан бар худ хашмнок нест .

Ва шаккӣ нест ки ин ҳар ду қисм , ҳарому мазмум ,у соҳиби он дар шаръу ақли мъотб ва млўмасту нафаси шахс , дар ҳар ду сӯрати бемор , ва ба зулмату кудурат гирифтораст .

Балӣ дар қисми аввал , илова бар ибтилоӣ ӯ ба марази ҳасад , маосии дигар низ аз ӯ содир мегардад , ки модоме ки ҳалят аз маҳсуд ҳосил накунад аз мзлмаҳу ваболи онҳо мстхлс намешавад .

Ва аммо дар қисми дувум , аз ин навъи мзлмаҳ холӣасту илова бар инки осори ҳасад аз ӯ ба зуҳӯр намерасад , бар худ низ хашмнок бошаду атсоФи худро ба ин сифат макрӯҳ дошта бошад ва агар гоҳе асари ҳасад аз ӯ бар сиблати саҳв , беихтиёр зоҳир шавад , дар мақоми итоб худ барояд дар ин сӯрат , мутлақан бар ӯ гуноҳӣ нахоҳад буду ғазаб ӯ бар худ , муқобила бо ҳасадӣ ки дар ботин ӯ ҳаст хоҳад намӯду нӯронӣати ин , мукофоти зулмати онро хоҳад кард .

Ва аммо бар асли майли қалбӣ ба заволи неъмат аз ғайр , маъсиятӣ мтрбт намешавад , зеро ки он ағлаб аз таҳти ихтиёр берунасту тағйир додани табъ ,у расонӣдани он ба мартабае ки некӣу бадӣ кардани нисбат ба ӯ мусовӣ ,у балоу неъмату ранҷу роҳат дар назд ӯ яксон бошад , кор ҳар касе несту мартаба Эй нест ки ҳар касе ба он тавонад расед .

Балӣ касоне ҳастанд ки анвори маърифати парвардгор бар дару девори хонаи дили эшон партави афканда ,у ашаъаи лмъоти муҳаббати инс ӯ бар соҳати нафасашони тобида , ва ба ёд ӯ ёди ҳамаи чизеро фаромӯш карда .

Аз мушоҳидаи ҷамоли азали волау мадҳуш , ва аз бодаи муҳаббати маҳбӯби ҳақиқӣ , масту биҳуш .

Ба рабти хоси ҷамеъи махлуқоти холиқ огоҳ гашта ,у нисбат ба офаринишро ба офаринандаи паии барда , ва яқин намӯдаанд ки ҷамеъи мавҷӯдот , ршҳаҳ эй аз рашаҳоти вуҷӯди як кас ,у ҳамаи коинот , қатрае аз дароӣ вуҷӯди он зот ақдасанд тамомати зодагони корхонаи вуҷӯдро як дояи парваридау ҳамаи атфоли сарои офариниш , аз як пистони шери мкидаҳи ташнаи лабони олами кунро обхўрш аз як чашмаи раҳмату бараҳнагони бодияи имконро халъати вуҷӯд аз як кисватаст ва ин тайифаро чун тараққӣ дар мартабае ҳосил шуда басо бошад ба ҷоӣӣ расанд ки тамомати оламро ба назари дӯстӣу раҳмати бибинанду ҳамаро ба чашми бандагии як мавло назар кунанд ва гӯйанд :

Ҳеҷ касро ба чашми бадӣ нигоҳ намекунанд ва агар чаҳ аз ӯ ҳазор гӯнаи балӣа ба эшон расад , зеро ки ба ҳар ки менигаранд аз худӣ ӯ ғофил ,у нисбат ӯро ба мабдаи кул мулоҳиза мекунанд .

Ва ба ин сабаб ҳар чаҳ аз ӯ бар эшон ворид мешавад розӣ ва бар худ писанданд чун ҳар киро дӯстӣаст ҳамчунон ки ба балоӣ ӯ шодаст , ба ҳар чаҳ аз мансӯбон ӯ ба ӯ бирасад низ хушнӯдаст .