Ва ифрот дар он мазмум , ва дар шариъат муқаддаса манеҳӣ анҳуаст , зеро боиси сабукӣ ва кам виқорӣ ,у мӯҷиби суқӯти мҳобт ,у ҳусӯл хорӣ мегардаду дилро мемеронад ва аз охират ғифлат меоварад ва басо бошад ки мӯҷиби адовату душмании дӯстон , ё сабаб озурдану хаҷали сохтан мардумон гардад .

Ва ҳамчунон ки гуфтаанд ки « бисёр бозӣаст ки ба ҷаддӣ мекашад ва аз ин ҷиҳатаст ки гуфтаанд : « бо мардуми соҳиби шаън шухӣ макун ки кӣнаи туро дар дил мегиранд ва бо мардуми дуну паст низ шухӣ макун ки ҳайбати ту аз назарашон соқит мегардад ва ба ту ҷуръат пайдо мекунанд ,у сухан зишт мегӯйанд » ва дайгарӣ гуфтааст ки « шухӣ , обрӯро май бараду дӯстонро аз одамӣ ҷудо мекунад » ва баъзе гуфтаанд ки « ҳар чизе тухмӣ дорад ,у тухми адовату душманӣ шухӣаст » .

Ва аз мафосиди шухӣ онаст ки даҳонро ба ҳарзаи хндӣ май кушояду одамиро ба ханда май орўд ,у ханда , дилро торику обрӯу виқорро тамом мекунад ва ба ин ҷиҳати худоӣ таъолӣ наҳй аз он фармӯда ки « Флизҳкўои қлилоу либкўои ксиро » яъне бисёр кам бихандед ва бисёр гиря кунед »у ҳазрати расӯли слии аллоҳи алайҳу ?ала ва силам фармуд ки « ҳар гоҳ бидонед ончӣ ман медонам ҳар оина кам хоҳед хандид » ва шаккӣ нест ки ханда бисёр , аломати ғифлат аз охират ва маргаст .

Яке аз бузургон бо худ хитоб кард ва гуфт : « эй нафас май хндӣу ҳоли инки шояд кафани ту акнӯн дар даст гозр бошад ва онро гозрӣ кунад » балии касонеро ки марҳалае чун марг дар пеш ,у хонае чун охират дар ақаб ,у душманӣ чун шайтон дар камӣн ,у муҳосибӣ чун кироми алкотбини қарин , умрӣ чун барқ дар гузар ,у манзилӣ чун дунё ки маҳали садҳазори гӯна хатараст мустақар , хандидану шухӣ кардан нест ва бо хотири ҷамъи нишастан на , магар аз ғифлат ва бехабарӣ .

Яке аз бузургони дайн , шахсеро дид ки механдад , гуфт : « оё ба ту расидааст ки вориди оташи ҷаҳаннам хоҳӣ шуд ? гуфт балӣ гуфт : оё донистае ки аз он хоҳии гузашт ? гуфт на гуфт : пас ба чаҳ умед май хндӣ ? гӯйанд : он шахсро дигар касе хандон надид » ва махфӣ намонад ки хандаи мазмум , қаҳқаҳааст ки бо садо бошад , аммо табассум ки касе сдоӣӣ аз ӯ нашунӯд мазмум нест балки Маҳмӯдасту табассуми намӯдани пайғамбари слии аллоҳи алайҳу ?алау силами маърӯф ва машҳураст ва ҳамчунин шухӣу мазоҳи мазмум дар вақтеаст ки касе ифрот дар он кунад , ё муштамил бар дурӯғ ва ғайбат бошад ё боиси озурдагӣу хиҷолат дайгарӣ шавад аммо мазоҳи андак , ки аз ҳақ таҷовуз нашаваду муштамил бар сухани ботил ё аизоء ва иҳонатӣ набошаду боиси шукуфтагӣ хотирӣ гардад мазмум несту мукаррар аз ҳазрати расӯли слии аллоҳи алайҳу ?алау силами содир шуда ва аз асҳоб дар хизмати он ҷаноб судӯр ёфта чунончии баъзе аз он дар кутуби асҳоби мстўр ва мазкӯрасту ҳазрати Амиралмӯъминини алайҳи ассаломи мукаррар шухӣ мефармуданд то инки мунофиқини инро айби он сарвар шимурданд рӯзии шухии нисбат ба салмони форсии қудс сира фармуданд , салмон гуфт : инаст ки хилофи туро ба мартабаи чаҳоруми андохт .