Ва махфӣ намонад ки мардумон дар тӯли أмлу қаср أмл мухталифанд гуруҳеи ҳаргизи хаёли марг ба худ намекунанду тасаввури мурдани перомун хотирашон намегардад ва чунон дар шаҳавоти дунявӣаи фурӯ рафтаанд ки гуё ҳаргизи маргӣ аз барои эшон несту таҳияи асбоби зиндагонии доимӣ май бенанду орзӯии эшон ба ҷое мунқатиъ намегардад .

Ва тайифае дигар ҳастанд ки гоҳе хаёл мурдан мекунанд аммо умеди зиндагонӣ то сини табииро доранд ва дар камтар аз он , маргро аз барои худ тасаввур наме намоянд ва ба таҳсили асбоби маишати сад сол ва дивист сол мепардозанд балки гоҳаст ки бо вуҷӯд инки медонанд ончӣ доранд кифояти гузарони умри табииро мекунад боз дар садади ҷамъ зиёдтар ҳастанд ғофил аз инки :

Ва қавмии дигари ин қадар аз умрро ба худ таваққуъ надоранд балки умеди зиёда аз умрӣ ки бисёре аз мардум мекунанд надоранд ва ҳамчунин то ба касе мерасад ки фикри зиёда аз яксолро намекунаду умеди соли ояндаро ба худ надорад ва чунин касе дар зимистони тадоруки тобистон худ мебинад ва дар тобистони фикр зимистон мекунад ва чун аз таҳсили қӯти соли худ фориғ шуд ба ибодат май пардозад ва аз он беҳтар касеаст ки дар фикр беш аз як шабона рӯз несту ҳаргизи фикри фардоӣ худ намекунад ва аз ин болотар онаст ки ҳамеша авқоти марг дар назар ӯ ҳозираст ва чунин касе ҳар намозӣ ки мекунад намози видоъкунандагон дунёст « ҳазрати пайғамбари слии аллоҳи алайҳу ?алау силам аз ҳақиқати имон аз яке аз саҳоба суол кард арз кард ки ҳаргизи қадамӣ бар намедорам ки умед бардоштан қадамӣ дигар дошта бошам »у аксари мардумон , хосса дар ин замон , тӯли أмл бар эшон ғолиб шуда ва чунон аз фикри мурдани берун рафтаанд ки ҳаргизи онро аз барои худ гумон намекунанду аҷабтар онкӣ ҳар чаҳ сини эшон зиёдтар мешавад ва ба сафари охират наздиктар мегирданд ҳирсу тӯли أмли эшон зиёдтар мешавад , ҳамчунон ки дар аксари перони аср мушоҳида мекунем .

Ва аз ин ғофиланд ки инсон чун аз модар мутаваллид шуд ҳар нафасӣ ки мекашад қадамӣ ба қабр наздик мешавад ва чун айёми ҷавонии гузашт ҳар рӯзи чашм ӯ заъиф ,у қувоӣ ӯ ба таҳлил меравад пас касе ки син ӯ ба ҳудӯди чиҳил солагӣ расед дигари фикри дунё кардан ӯ аз ғифлату фиреб шайтонаст , зеро айёми лиззату Комронии гузашту рӯзгори нишоту шодмонии саромад ҳар рӯзи узвӣ аз ӯ кӯч мекунад , ва ҳар солии қӯтӣ аз ӯ бори сафари нестӣ май бандад , ва он бечора аз ин ғофил ва дар фикр ботиласт .

Ва ҳон то нагӯйӣ ки ман аз тӯл أмл холему фиреб шайтон нахурӣ бидон ки ҳар ки зиёдтар аз ончии зарурии як соласт ҷамъ мекунад тӯл أмл дорад ва ҳамчунин ҳар ки أмўр ӯ мутафарриқ ва бо мардуми муомила ва муҳосиба дорад ки замони он тӯл мекашад ва доданӣ ва гирифтанӣ дорад ва бо вуҷӯди ин , музтариб нест тавил алأмласт .

Ва аломати қасри أмл онаст ки أмўри худро ҷамъоварӣ намояд , монанди : касе ки إродаҳ сафарӣ дорад ва бояд саъии азброи ҷамъи қӯти зиёдтар аз як сол балки чиҳил рӯзи худро накунаду соири авқоти худро сарфи таъмири хонаи охират ,у тоъату ибодати намояду бори худро сангин нанамояд ки дар вақт рафтан , дасту пои худро гум кунад .