Чун фазилати сифати муҳаббату шарофати онро ёфтӣ пас ҳон , ҳон , саъй кун то ин гӯй аз майдони брбоиӣ ва ба ин афсари каромати макрами гардӣ .

Бидон ки тариқи таҳсили муҳаббати худоу тақвияти он ду чизаст :

Аввал : давоми фикру зикр ,у мудовимат бар ёди худо ,у тафаккур дар аҷоиби сунъу ғароиби малик ӯ ва дар сифоти камолӣау нъўти ҷмолиаҳу ҷалолӣа ва дар ончии омода ва муҳайё намӯдааст аз нъмои ғайри мутаноҳӣа дар дунёу охират ва дар ончӣ ато кардааст аз вуҷӯди ҷамеъи заруриёту лавозими ону муноҷот бо ӯ дар хилвату мувозибати намӯдан бар ибодоту тоъот ба шартӣ ки инҳо баъд аз кам кардани алойиқи дунявӣау поки сохтани хонаи дил аз машоғил бӯда бошаду саъй дар пардохтани дил аз муҳаббати ғайр ӯ , зери дил , ҳукм зарфӣ дораду зиёда аз як чиз дар он намегунҷад « мо ҷаъли аллоҳи лрҷли ман қалбин фии ҷўФаҳ » яъне « худо аз барои ҳеҷ кас дар андўрн ӯ ду дил қарор надодааст » « қул аллоҳи сами зарраам » яъне « бигӯ худо ,у ҳамаи касро тарк кун » .

Дувум : ба таҳсили маърифати худоу тақвияти ону мусаллати сохтани маърифати он бар хазонаи дил ,у таҳсили маърифат низ ба мувозибат бар тоъоту ибодату тазаррӯъу абтҳол ба даргоҳи худованд мутаъол мешавад .

«у аъбди рбк ҳатто иأтики алиқин » яъне « ибодати худоро кун то он сабаб шавад ки яқин аз барои ту ҳосил гардад » «у аллазӣнаи ҷоҳдўои Финои лнҳдинҳми сбно » яъне « ҳар гоҳ касе дар роҳи мо саъйу кӯшиши намояди мо роҳро ба ӯ менамоем » .

Ва тариқаи дигар аз барои ҳусӯли маърифат , паии бурдан аз маснӯъотаст ба ӯ ва ин тариқ дар ғояти вузӯҳу ниҳоят зуҳӯраст , зеро ҳеҷ зарра нест аз сурайё то срии магари инки муштамиласт бар баъзе аҷоиби оёту ғароиби байнот ки далолат мекунад бар вуҷӯди воҷиби алўҷўду камоли қудрату ғояти ҳикмату ниҳояти ҷалолу азимат ӯ ва ин дарёӣаст бепоён , зеро ки аҷоиби малакӯти самовот ва арзин ба қадреаст ки иҳотаи уқулу аФҳом ба он мумкин нест ва қадре ки уқули қосираи мо ба он мерасад ба ҳаддӣаст ки агар умрҳо дар баёни он сарф шавад ба анҷом намерасаду ҳоли инки он нисбатӣ надорад ба ончии илми уламоу фаҳми ҳукамо ба он расида ва онро низ нисбатӣ нест ба ончии илми анбиё ба он иҳота намӯдау ончиро илми ҷамеъи махлуқоти муҳӣт шуда мутлақан нисбатӣ надорад ба ончӣ аз улӯм ки махсӯс парвардгораст балки илми тамоми олам дар ҷанби илм ӯ мустаҳаққи ном илм нест « қул луи кони албҳри мдодои лклмоти рабии лнФди албҳр қабл ани тнФди калимоти рабӣу луи ҷӣнои бмслаҳи мддо » яъне бигӯ агар дарёҳо барои « навиштан » калимоти парвардгор мураккаб шаванд , дарёҳо поён мегиранд пеш аз онкии калимоти парвардгорам поён ёбад ҳар чанд ҳамонанди он « дарёҳо »ро ба он изофа кунем .

Ва таҳсили маърифат ба ин тариқ аз барои ҳамаи кас мақдӯрасту нарасӣдани баъзе аФҳом ба он ба ҷиҳати кӯтоҳӣ дар тафаккуру тадаббуру иштиғол ба шаҳавоти дунёу лаззот нафсонӣааст .

Ва аҷабаст аз касоне ки дилҳои эшон аз маърифати илоҳӣ кӯр гаштау ҳоли онкӣ ӯ азҳари мавҷӯдоту возеҳтарин онҳосту ҳукми ақл ба вуҷӯди мавҷӯдӣ ки қоим ба зот ки сарф вуҷӯд бошад бадеҳӣ ва зарурӣаст ва агар чунин мавҷӯдӣ набӯдӣ ҳеҷ соҳиб вуҷӯдӣ ёфт нашудӣ ва чигуна вуҷӯд ӯ азҳар мавҷӯдот набошаду ҳоли инки ҳар мавҷӯдӣ ки ғайр аз ӯ аст ҳастӣ ӯ дониста намешавад магар ба қалилӣ аз осор , чунончии ҳаёти зайдро ба ҳаракат ӯу сухани гуфтан ӯу амсоли он аз осори худ ӯ мефаҳмем ,у мавҷӯдии дигари далолат бар вуҷӯд ӯ намекунад ва ҳамчунин вуҷӯди осмонро намедонем магар аз ҳаракат ӯу ҷисм ӯ .

Ва аммо вуҷӯди воҷиб , пас ҳар чизе далелӣаст возеҳ бар ҳастӣ ӯ ва ҳеҷ мавҷӯдӣ нест аз маҳсусоту маъқӯлоту ҳозиру ғоиби магари инки шоҳидӣаст сидқ дар вуҷӯд ӯ пас шиддати зуҳӯру ҷилоӣ ӯ сабаби хафоӣ аз баъзе дидаҳои заъифа гашта .

Чунон ки дидаи хафоаш ба ҷиҳати шиддати зуҳӯри офтоб аз дараки он оҷизасту биҷуз дар шаб чизе намебинад , зеро дидаи уқули мо заъифу ҷамоли ҳазрати илоҳӣа дар ниҳояти нӯронӣат ва ишроқаст балки аз шиддати зуҳӯр , ҳамаи чизро фурӯи гирифта , пас ба ин ҷиҳат аз баъзе уқули пинҳон шуда .

Илова бар инки ҳамчунон ки зоҳираст шинохтани ашё ба аздоди онҳосту чизе ки зиддиӣ аз барои он нест , идроки он мтъсраст пас агар ашёии мавҷӯда дар далолат бар вуҷӯди воҷиби мухталиф будӣ ва баъзе бар вуҷӯд ӯ далолат кардӣ ва баъзе накардӣ шинохтани вуҷӯд ӯ осон будӣ ҳамчунон ки агар офтоби ҳаргиз ғуруб накардӣ ва ҳамеша рӯз будӣ мо чунон медонистем ки ҳайати замини ин чунинасту офтобро ҷудогона намешинохтему лекин чун шамс ғуруб мекунаду зулмати оламро фурӯ мегирад донистем ки равшанӣ рӯй замин ба чизе дигараст ки дар вақти ғуруби бармеи хезад ва ба ин сабаби вуҷӯди офтобро фаҳмидем ва агар адами ин наме буд шинохтан он аз барои ҳамаи каси мушкил будӣ пас нури хуршед ки азҳари эъроз кўниаҳаст ва аз шиддати зуҳӯри боиси зуҳӯри соир маҳсусотаст бидӯни адами он шинохта намешавад ва ҳамчунин воҷиби алўҷўд ки азҳари ҳамаи ашё ,у сабаби вузӯҳ куласт агар аз барои ӯ нестӣ ё пинҳони шуданӣ май буд ҳар оинаи осмону замини харобу вайрони гаштӣу малику малакӯти яксара аз ҳам пошидӣ бар ҳамаи каси вуҷӯди воҷибӣ , зоҳиру равшан будӣ .