Тариқи таҳсили ризо онаст ки саъй кунад дар таҳсили муҳаббати илоҳӣ ба давоми зикри худо дар қалб ,у фикр дар аҷоиби сунъ ӯу тадаббур дар ҳукму масолеҳӣ ки дар махлуқот қарор дода ва ба мувозибат бар тоъоту ибодоту тазаррӯъу зорӣ бо кам намӯдани алойиқи дунявӣау ъўоиқи нафсонӣа то муҳаббат ӯ ба мартаба Эй расад ки маҳви хаёл дӯст гардад ва чунон масти бода муҳаббат гардад ки эҳсоси أлму масоиб ва балоҳо накунад ҳамчунон ки ҳамчунон ки ошиқи шайдо ки аз ҳамаи ҳолоти ишқ лиззат меёбад ва бар ончӣ дар иқлӣми ишқ бар ӯ душвор шавад мбтҳҷ ва масрур мегардад ва мегуяд :

Ва мегуяд :

Ва мегуяд :

Ва низ мегуяд :

Ва мулоҳизаи ҳикоёти дӯстони худоу шунидани мақолоти эшон аз назму наср ,у татаббуъи аҳволи эшон мдхлитии тамом дар тақвияти муҳаббату тшииди мабоонӣ ризо дорад , зеро аз ҳар ҳикоятӣ дар дили таъсирӣ , ва аз ҳар каломӣ аз эшон дар нафаси асарӣ мулоҳиза мешаваду нафасро ба ин мартаба роғиб месозад балки басо бошад ки истимоъи ҳикоёту аҳволи србохтгони роҳи муҳаббати маҷозӣ ,у итилоъ бар кайфияти муҳаббати эшон низ фии алҷмлаҳи таъсирӣ дар нафаси намояд .

Ва аз ҷумлаи тариқи таҳсили мақоми ризо онаст ки таъаммул кунад дар инки худ ӯ аз ҳамаи чизи ғофил , ва ба оқибат ҳар амре ҷоҳиласту худованди олам ки офаридагору холиқ ӯаст ба хайру салоҳ ҳар амреи доно ,у лутфу рأФт ӯ нисбат ба ҳар касе аз ҳади баён мутаҷовизаст пас ончӣ дар ҳақ ҳар касе муқаддар намӯда албата хайру маслиҳат ӯ дар онаст агар чаҳ худ , сари онро нафаҳмад .

Илова бар инки тадаббури намояд ки аз норизоятӣ ӯ чаҳ меояду схту кароҳат ӯ чаҳ фоида мебахшад на аз барои хотир ӯ тағйири қазо ва қадар дода мешавад ва на ба ҷиҳати тасаллии қалб ӯ тағйири авзоъ корхона ҳастӣ мешавад .

Ва бар ҳасрати гузаштау ташвиш бар ояндау тадбири кор , чизеи биҷузи тазйиъи рӯзгору бурдани баракоти вақт , мутараттиб намегардад .

Ва бояд толиби мартабаи ризо , оёту ихборӣ ки дар рифъати мартабаи аҳли балои расидаи мулоҳизаи намояду аҳодӣсӣ ки дар аҷру савоби мусӣбати ворид шуда мутолиа кунаду бидонад ки ҳар ранҷиро ганҷӣ дар ақаб , ва ҳар меҳнатиро роҳатӣ дар пешаст ва ҳар балоеро аҷрӣ , ва ҳар мусӣбатиро савобӣаст ва аз ин сабаб буд ки муқаррабону борёФтгони боргоҳ ба анвоъ мубтало буданду дӯстӣ аз дӯстон даргоҳ нест ки сар ӯ ба ханҷар таслим набурӣда бошад ва ҳеҷ як аз муқаррабон боргоҳ нест ки дар бодияи муҳаббат , хорҳои мусӣбат ба пой ӯ нахалида бошад муҳаррамӣ аз муҳаррамони қудсро наёфтам ки чеҳра ӯ аз хуноби ҷигари сурх нашуда бошаду сиддиқӣ аз садиқонро нишнидам ки ба силии ъноءи рухсор ӯ кабӯд нашуда бошад пас одамӣ бояд ба умеди савобҳои парвардгор , чун мардони мард , биёбони балоро ба қадам сабр бипаймоед ва душворӣҳои ин роҳро бар худ саҳлу осони намояд , чун марӣзӣ ки мутаҳаммили ҳиҷомату Фсд ва хӯрдан давоҳои гарм ва сард мегардад ва монанди тоҷирӣ ки боргарони сафарҳои давру дарозро ба умед судӣ мекашад .