Сифати ҳафтуми аҷала ва штобкорӣаст , ки одамӣ ба муҷарради инки амре ба хотир ӯ хутур кунад иқдом бар он намояд бидӯни онкии атрофи онро мулоҳизаи намояд , ва дар оқибати он таъаммул кунад ва ин аз кам дилӣу заъф нафасаст ва аз роҳҳои бузург шайтонаст ва он лъин , бисёре аз фарзандони одамро бо ин сифат ба ҳалокати расонида .

Ва аз ҳазрати пайғамбари слии аллоҳи алайҳу ?алау силам Марвӣаст ки фармуданд : « штобкорӣ аз ҷониб шайтонаст ,у тааннӣ дар корҳо аз ҷониби худованди манон » ва дар ривоёт воридаст ки « чун исои бен Марями алайҳи ассалом мутаваллид шуд ҳамаи шаётин ба пеши Иблис ки раис эшонаст рафтанд ва гуфтанд имрӯзи ҳамаи бутҳо сарнигӯн шуда Иблис гуфт : албата ҳодисае воқеъ шуда аст боистед то тафаҳҳус кунем пас ба парвоз омаду машриқу мағрибро тўФ кард ва чизе наёфт , то расед ба музиъӣ ки исои мутаваллид шуда буд дид малоикаи давр ӯро гирифтаанд , пас баргашт ба назд лашкари худ ва гуфт : имшаби пайғамбарӣ ба дунё омадааст , ва ҳеҷ зании обистан нашудау вазъи ҳамл ӯ нигарадед магари инки ман дар назд ӯ ҳозир будам биҷузи ин шахс , ва умед баргиред аз инки баъд аз ин дигар касе бут парастӣ кунад ,у лекини роҳи фарзандони одамро ба штобкорӣу сабукӣ ва бевақъӣ бизанед »у ахбор дар мазаммати ин сифат аз ҳад мутаҷовизасту сар дар шиддати мазаммати он , онаст ки амал ҳар кас бояд ба басират ва биноӣӣ бошад ,у оқибати онро мулоҳиза кунад , ва ин мавқуфаст бар таъаммулу тааннӣ ва ин сифати монеъ таъаммуласт .

Ва мукаррар ба таҷриба расидааст ки ҳар амре ки бетаъаммул аз одамии срзди боиси хусрону зиён ,у фоили он нодам ва пушаймон мешавад ва ҳар корӣ ки ба тсбт ва тааннӣ карда мешавад ҳеҷ пушаймонӣ дар он нест ва ҳамин дар мазаммати ин сифат басаст ки ҳар аҷули сабукӣ дар назарҳо хор ва дар дилҳо бевақъ ва беэътибораст ва касе ки андаки таъаммули намояд май фаҳмад ки боиси куллӣ , дар фурӯхтани дайн ба дунё ,у муовиза кардани Наими охирату подшоҳии абад ба музахрафоти ин орияти саро , штобкорӣ ва аҷалааст , зеро ки чун нафаси инсонӣ аз « олами амри бархеста ва дар силсилаи эҷод , ақрб махлуқотаст ба мавҷади кул , пас болотарин лаззот аз барои ӯ лиззати ғалабау бартарӣу истило ва сарварӣаст , ки аз сифоти камолӣаи ҳазрат офаридагораст ва ҳар касе пайвастаи толиби истеъло ва бузургӣаст ва чунин нест ки ин талаб аз ӯ нописандида ва мазмум бошад , балки ҳар банда бояд дар таҳсил подшоҳӣ бошад ки завол аз барои он несту саодатиро талабад ки охирӣ надошта бошад ва бқоӣӣ ҷӯяд ки Фноӣӣ ба он роҳи наёбад ва иззатӣ хоҳад ки дар ақабаш зиллат набошаду ғноӣӣ касб кунад ки ба фақри нинҷомд ва камолӣ ҷӯяд ки аз нақс орӣ бошад . .

Ва ҳамаи инҳо аз сифоти хдоӣӣ ,у толиби он толиб улувва ва камоласт ва чигуна чунин талабӣ нописандида мебошад ? пас мазамматӣ ки дар талаби раёсату астилоء расидааст ба восита иштибоҳӣаст ки кардау ғалатӣ ки аз ӯ воқеъ шуда дар фаҳмидани раёсат ба фиреби шайтони лъин , зеро ки чун ба воситаи саҷда накардан бар одам , он лъини матруди даргоҳ , ва аз олами амр ронда шуд ҳасад ӯро бар ин дошт ки дар садади иғвои фарзандон ӯ барояд , ва эшонро низ ҳамчун худаш аз олами амр ,у боргоҳи қурб , даври афканд

Пас эшонро ба штобкорӣ фиреб дода , ва дар назари эшон раёсати оҷилаи фонӣ ,у сарварӣу бузургӣ чанд рӯзаро ки ба анвоъи олом мшўбаст ҷилва дод ва эшонро аз салтанати абаду подшоҳии мухиллад ки аз ҳамаи кдўроти мусаффо , ва аз завол ва фано мубаррост маҳрӯми сохту мискину мхзўли фарзанди одам , чун аҷулу штобкори халқ шуда буд шайтони лъин аз ин роҳи баромад ва ба аҷала ки муқтазои табъи инсон буд , мутавассил шудау матоъи ҳозирро дар назар ӯ зинат дода ва дар боби охират ба умедворӣ аз худо ӯро мағрур кард ва он бенавои бечора низ фиреб ӯро хӯрда ба талаби дунёу музахрафоти он машғӯл гардиду салтанату подшоҳӣ безаволро аз даст доду мискини бахти баргашта фикр накард ки раёсати дунёу подшоҳии он , сарварӣ ва камол нест , балки айни нақс ва ваболасту фиреби душмани матруди деринаи худро хӯрд , субҳони аллоҳи таъолӣ .

Пас ҳар ки ба ҳақиқати амр , ҷоҳил , ва аз худъаи он мардӯд , ғофиласт ба всоўс ӯ фирефта мегардаду сарварӣу подшоҳии мӯбадро ба матоъи хасис чанд рӯзаи дунё май фурушад , ва чаҳ арзон май фурушади оре :

Ва аммо касе ки аз ботини кори огоҳ ,у тавфиқи раббонӣ ӯро ҳамроҳаст , бо ресмони он малъун ба чоҳ намераваду пайравии онро намекунад ва чун он малъун аз афроди инсон ба як ва ду иктифо накарду доми макру ҳиларо дар роҳи ҳама кас густард , ба ин ҷиҳати худованди олами пайғамбарон ва расӯлон фиристод то эшонро аз худъаи он макори хабардори созанду дили эшонро аз ин хона маҷозӣ бипардозанд ва « салои даъвати парвардгорро дар диҳанду бандагонро ба ҷониби мамлакати ҳақиқӣу ватан аслӣ бихонанд .

Пас пайғамбарон омаданду домани ҳиммат бар миён заданд ва як тана ба даъвати халқи бархестанд ва ба овози баланд ки ақтори оламро ФрогрФт Нидо карданд : « ё аиҳо аллазӣнаи омнўои мо лаками азои қили лаками анФрўои фии сиблати аллоҳи асоқлтми илои аларзи арзитми болҳиўаҳи алднёи ман алохраҳи Фмои матоъи алҳиўаҳи алднёи фии алохраҳи алои қалил » хулосаи маънии онкӣ « эй тайифае ки ба худоу пайғамбар ӯ гиравидаед чаҳ шудааст шуморо ки чун ба шумо амр мешавад ки кӯч кунед дар роҳи худо , сангин мешавед ва худро ба замин май чсбонид ? оё дил хуш кардаед ба зиндагонии дунё , ва аз охират гузаштаед ? пас бидонед ки матоъ чанд рӯзаи дунё дар пеш охират нест магари чиз кам ва бе қадре »у забон ба мазаммати дунёу аҳл он гушӯданду мардумро ваъда ва ваъид карданд ва ба забони ҳол бо ҳар як аз фарзандон одам гуфтанд :

Пас ғарази куллӣ аз беъсати анбиёи хондан халқаст ба мамлакат бепоён , то дар онҷо бар тахт подшоҳӣ нишинанду тоҷи сарварӣ бар сар ниҳанд ва ба зиндагӣ эй Фоиз гирданд ки марг надорад ва ба иззатӣ расанд ки зиллат дар қафояш несту шайтони эшонро ба шитоб меандозанд ва эшонро ба сарварӣ дунё мехонд ва чун медонад ки инро бқоӣӣ нест ва ин чанд рӯзии ҳам ки ҳаст аз ҳаму ғаму низоу кудурат холӣ нест то ба ин сабаб аз ёди охират ғофил шаванд , ва аз фикри таҳсили малики боқии беруни раванд балки аз зуҳду сбкборӣ дар дунё ки подшоҳӣ нақдаст боз монандиу бандаи ғазабу шаҳват худ гирданд ва ба парастиши шикаму фараҷи худ машғӯл шаванд пас чун чорпое шавад ки афсор ӯ дар дасти шикам ва фараҷаш бошад ва ӯро ба ҳар тавилау охурӣ ки хоҳанд банданд .

Пас чаҳ мағрур ва бе ақли фарзанди одам ки мамлуки шаҳват худ мешавад ва чунон пиндорад ки подшоҳасту бандаи хоҳиш нафас мегардад ва чунон гумон мекунад ки худовандаст маози аллоҳ ва аз ончӣ мазкӯр шуд маълум шуд ки маншаи хусрон дар дунёу охирати аҷала ва штобкорӣаст .

Ва чун бадии ин сифатро донистӣ пас бидон ки тариқи алоҷи он , онаст ки ёди фасоду сӯъи оқибат он кунӣу мутазаккири он шӯй ки боиси сабукӣ ва хуфт ва бе қадреу зиллат дар назар мардумонасту мӯҷиби надомат ва пушаймонӣаст пас мутазаккири шарофати зиди он , ки виқор ва тумаънинааст гардӣу бадоне ки ин сифати анбёء ва авлиёъаст пас бо худ қарори диҳӣ ки дигари ҳеҷ феълиро бетаъаммул накунӣу тумаънинау сукӯнро дар ботину зоҳир , дар ҷамеъи аҳвол , афъолу ҳаракоту саканот , шиори худсозӣ ва хоҳӣ нахоҳӣ худро чанде бар ин бидорӣ то одат ту шаваду сифати хабисаи аҷала аз ту дафъ шаваду виқору тумаънина аз барои ту ҳосил гардад .