ИМАоту набот бо ҳайвон
Бех ва шоханду борашони инсон
Бор монанди тухми хеш буд
Сар биёбӣ чу ёфтӣ поён
Чун сухани гӯй буд охири кор
Ҷузи сухан чун раво будсорон ?
Тухми мо бегумон сухан бӯда аст
Хубтар зин касе надоди нишон
На сухани камтар аз яке бошад
На бигӯед кам аз ду ҳарфи забон
Як сухани боду ҳарфи хеш чунонк
Хираду ҷони зи ваҳдати яздон
Ин ҷаҳон ҳам бидон сухан монад
Ҳарф ӯ сокинаст ё ҷунбон
Ваон суханро мисли ба мардуми зан
Ҳарфҳоро набот бо ҳайвон
Он сухани худ на чизу ҳарфаши чиз
Чизҳоро ҳуруф ӯ бунён
Вончаҳ ӯ аз сухан падед ояд
Ба сухан бошадаш бақо ва тавон
Ба сухани мардум омадааст падед
Ба сухани ҷон ӯ расад ба ҷинон
Сухани аввали он шарифи хирад
Сухани охири он азизи қирон
Суханати аввалу суханати охир
Сухании хуби шӯ дар ин дувумён
Ин ҷаҳони касиф чун тан туаст
Ҷони ин тан аз он латифи ҷаҳон
Неъмат ин бихӯр ба сӯрати ҷисм
Неъмати он бабр ба сирати ҷон
Танатро модари ин замин ва , фалак
Падар ӯ ва ҳар давони ҳайрон
Ҷонатро модару падари гаштанд
Нафасу ақли шарифи ҷовидон
Ин фурӯдин бад-ӣни ду боз расед
Он баринро бидон ду бози расон
Тани ту чун бёФти сӯрати ин
Неъмати ин ҳама бёФт бидон
Ҷонат ар ёбад аз хиради сӯрат
Ҳам ҷинон ёфтӣ ва ҳам райҳон
Сӯрати ҷони ту шинохтан аст
Мари фалонро ҳақиқат аз баҳмон
Онкӣ маъқӯл ҳаст чун баҳмон
Вена ки маҳсус ном ӯст фалон
Ҷуфтҳоро з тоқ бишносӣ
Ба ғалати нўФтии дарин ва дарон
Ҷуфтро ҷуфту тоқ дон занахаст
Бо сифати ҷуфт ва бесифат ба аён
Ҳаду маҳдӯди ҷуфти икдгрнд
Нест бо ҳаст чун макину макон
Ақлу маъқӯл ҳардуон ҷуфтанд
Ҳамагон ҷуфт карда субҳон
Тоқ бо ҷуфт ҳар давони мақҳур
Пар аз эшон ду қоҳири эшон
Боз ҷуфтаст қоҳиру мақҳур
Зонка тавҳид нест зери баён
Чун бадонеи ҳудӯди ҷуфтӣ ҳо
Бартари оӣии зи пояи ҳайвон
эй бародар , шинохти маҳсусот
Нардбонӣаст андари ин зиндон
Ту ба пояи ши якон якон бршў
Пас биёсоӣ бар сари сўлон
Сари он нардбон ва маъқӯл аст
Ки сроӣӣаст зиндау ободон
Он ҳамаи нуру роҳату неъмат
Венаи ҳамаи ранҷу зулмату нирон
Нест маргаст ва ҳаст ҳаст ҳаёт
Нест куфраст ва ҳаст ҳаст имон
Марг ҷаҳласту зиндагии дониш
Мурдаи нодону зиндаи доноён
Ҷаҳл монанд несту илм чу ҳаст
Ҷаҳл чун дарду илм чун дармон
Ҳаст монад ба илми донои мард
Нест гардад ба ҷоҳилии нодон
Вонкаҳ аз нест ҳаст кардандаш
ӯ ба роҳат расад ҳамеи зҳўон
Вонкаҳ ӯ ҳаст ва нест хоҳад шуд
Сӯии зиндони кашандаш аз бустон
Нестро ҳаст сунъ яздон кард
Ҳастро нест санъати шайтон
эй ахии дӯзах ва биҳишт бибин
Бе гумони шӯи зи молику ризвон
Ончии доно бидонадаш ҳаст аст
Кас надонист нестро сомон
Ҳасту дониши қарину ҷФтоннд
Нест ё ҷаҳли ҳардуони завҷон
Ба бо ҳаст ҷуфту бад бо нест
Ба баӣ ӣ ҷони зи нестии бурҳон
Ҷаҳд кун то з нест ҳаст шӯй
Бурҳонии равони зи бори гарон
Беҳтари ҷонвари ҳамаи мардум
Беҳтар аз мардумони эмоми замон
Ҳайвонӣ ки хуй мо гирад
Қиматаш бартар ояд аз дгарон
Гар бигиреми хуии беҳтари халқ
Аз срии бршўими зии кайвон
Беҳтарини замонаи мустансир
Ки аёл вайанд инсӣу ҷон
Дил ӯ додро баин раҳбар
Амр ӯ халқро маин мизон
Доду дониш ба ъз ӯ зинда аст
Дайну дунё ба нур ӯ рахшон
Ҷавҳари ақл зер гуфта ӯст
Гар касе ёфт мари хирадро кон
Фатҳро ном ӯст фатҳи бузург
Ба мисолаши хаёли бастаи миён
Сӯй ӯ шӯ агар надидаи сетӣ
Малики Довӯду ҳикмати луқмон
Камтарини чокараш чу Искандар
Камтарини ҳокимаш чу нўшрўон
Чарх бар бадгумонаш карда камӣн
Наҳс бар душманаш кашида камон
Эминӣ дар бузурги маликат ӯ
Гстридаҳи фарохи шодравон
Каъбаи ҷони халқ пайкар ӯст
Ҳикмати эзадии дарави меҳмон
Гирд ӯгар тавоф хоҳӣ кард
Ҷон бишӯй аз палидии исён
Гар ту аз гўспнд ӯ бошӣ
Бихӯрӣ оби чашмаи ҳайвон
эй расидаи зи ту ҷаҳон ба камол
эй мурод аз табоиъу даврон
Бандаро дастгир бош ба фазл
Ба хуросони миёнаи девон
Тухм додӣ маро ки кишт кунам
НФгнми тухми ту ба шўрстон
Чун кишоварзи хўг ва хор гирифт
Тухм агар бФгнм буд товон
Гўспндӣ ки хуй хўг гирифт
Бар нидишд аз заъифи шубон