Ин тахти сахти гунбади гардони сарои мост
ё худ яке баланд ва беосоиш Асияст
Лои бал ки ҳар касяш ба миқдори илми хеш
Айдун гумони барад ки « худ ин сохта марост »
Доноаш гуфт « маъдан чун ва чарост ин »
Нодонаш гуфт « нест , ки ин маъдан чарост »
Донои файласуф чунин гуфт к « ин ҷаҳон
Моро зи кирдигори ҳамеи ҳадя ё атост »
Чун файласуф рафту ато бо худоӣ монад
Пайдост ҳамчуи рӯз ки гуфтор ӯ хатост
Бахшидаи худои зи ту кӣ ҷудо шавад ?
Он кӯ ҷудо шавад зи ту бахшидаҳои мост
Аз баҳри ҷусту ҷӯии зи кори ҷаҳону халқ
Гуфтанд гӯнаи гаван ва давиданд чапу рост
Он гуфт к « ин ҷаҳон на фаноаст ва сармадӣаст »
Вена гуфт к « ин хатост , ҷаҳонро з бен фаност »
Чун ин ва он шуданд ва ҷаҳон монад , мари ту ро
ӯ бар бақои хеш ва фаноҳои мо гўост
Фонӣ ба ҷон нае ба танӣ , эй ҳаким , ту
Ҷонро фано ба ақл маҳоласт ва норавост
Бас чошнӣаст ин зи бақоу фанои ту ро
Каз феъл бар фаноу зи бунёд бар бақост
Боқӣаст чарх карда яздон ва , шахси ту
Фонӣаст аз анкаҳ карда ин бе хиради рҳост
Бедониш омадӣ ва дар ӣнҷои шинохтӣ
Кин чист ваон чаҳ бошад ваон чун ва ин чарост
Чун ва чаро натиҷа ақласт бе гумон
Чун ва чаро зи ҷонварони ҷузи туро крост ?
Ҷуз ақл чист онкии бадви неку бади зхлқ
Он мустаҳаққи лаънати вена дар хур саност
Қадару баҳоии мард на аз ҷисм ва фарбеҳӣ аст
Бали мардум аз накӯи сухану ақл пар баҳост
Бар ҷонвари бҷмлаҳи сухани гӯии ҷонвар
Зонаст подшо ки бирав ақли подшост
Чун ту худоӣ хар шудӣ аз қӯти хирад
Пас ақли баҳрае з худоӣаст қавли рост
Бе ҳеҷ иллатии зи қазо ақл додмон
Зин рӯй номи ақли сӯии аҳл дайн қазост
ӣнҷои зи баҳри он зи хдоӣит баҳра дод
Кин гавҳари шарифи мари он ҳадяро сазост
Инаст он ато ки худо кард файласуф
Он фалсафааст ва ин раҳ ва осор анбиёст
Ин олам аждаҳост вази эзади туро хирад
Позҳри заҳри ин қавӣ ва мункир аждаҳост
Позҳр аждаҳост хиради сӯии ҳӯшёр
Дар хӯрд макр нест на низ аз дар дҳост
Ҳар чанд раҳматаст хирад бар ту аз худоӣ
Бар ҳар ки бад кунад ба хиради ҳам хирад балост
Малик ва бақост коми ту вена ҳар ду ком ро
Андари ду олам эй бихарад ақл кимиёст
Гар ту ба дасти ақли асирии хунаки ту ро
Вои тугар хирадат ба даст ту мубталост
Тухм вафост ақл , ба ту мубтало шуда аст
Гар мари тўрои зи тухми вафои барг ва бар ҷафост
Сӯй вафост рӯй хирад , чун ҷафо кунӣ
Мари ақлро ба сӯии ту , эй пер , пас қафост
Адласту ростии ҳамаи осори ақли пок
Ақласт офтоби дилу адли азуи зёст
Аз адлҳои ақли яке шукр неъмат аст
Бахшанда хиради зи ту зеро ки шукри хост
Аз нек сабр кард набояд ки коҳилӣ аст
Бар бад шитоб кард нишоед ки он ҳавост
Шукраст оби неъмату неъмати ниҳол ӯ
Бо оби хуш ниҳол нагирад ҳгрзи кост
Ҳар кас ки бар ҳавои дили хеш такя кард
Такя макун бирав ки ҳўоҷўӣ бар ҳавост
Он гӯии мари маро ки туоне зи ман шунӯд
Ин панди мари туро ба раҳи рост бар Асост
Олами яке хат аст кашида худои ҳақ
Ваон хатро миёнау оғоз ва интиҳост
Дунёи зи баҳри мардуму мардуми зи баҳри дайн
Чун хати доира ки бар анҷомаш ибтидост
Илмаст кори ҷонату амали кори тан ки дайн
Аз илми вази амал чу тану ҷони ту дўтост
Чун ҷону тани дўтости ду тухмаст дайнат ро
Як тухм ӯ зи хавф ва дигар тухм ӯ раҷост
Марди хирад ҷудо нашуд аз хари магар ба дайн
Он кун ки мард бо хирад аз хар бадв ҷудост
Кишт худоӣ нест магари коҳили илму дайн
Ҷуз кин ду тан дигар ҳамаи хору хасу гёст
Парҳези тухму моя дайнасту зии худоӣ
Парҳезгори мардуми дайни дор ва бе раёсат
Парҳезгор кист ? кам озор , агар касе
Аз халқ порсост кам озор порсост
Лухтӣ Аннан бикаш сипас ин ҷаҳони мтоз
Зеро ки тохтан сипас ин ҷаҳони ъност
Бар хоки фитна чун бишудӣ ? бар самои нигар
Бар хок нест ҷои ту бали бартар аз самост
Гар зи осмон ба хок ту хурсанд гашта Эй
Ҳамчун ту шӯрбахт ба олам дигар куҷост ?
Тарсам каз орзӯи хирадатро вабо расад
Зеро ки орзӯи хиради халқро вабост
Дардӣаст орзӯ ки ба парҳез ба шавад
Парҳези мардро сӯии доно баин давост
Панд аз касе шинав ки надорад зи ту тамаъ
Пандӣ ки бо тамаъ буд он сари басари ҳбост
Гетӣ ба банд тамаъ бибастааст халқ ро
Зини банд давр бош ки на банд бе вафост
Аз дасти банди тамаъи ҷаҳон чун рҳондт
Ҷузи ҳӯшёри мард каз ин банд худ раҳост ?
Бе тўтёсти чашми тугар бар дурӯғу зарқ
Аз мардуми чашми дарди туро тамаъи тўтёст
Рафтанд ҳам Раҳонат , бибояд ҳамят рафт
Анда махӯр ки ҷои спнҷист бе навост
Баргир зод ва , зоди ту парҳез ва тоъат аст
Зини роҳи сари мтоб ки ин роҳ авлиёст
Чун бе бақост ин сафарии хонаи андрў
Бокӣ мадори ҳеҷ агарат пушт бе қабост
Парҳез кун ба ҷони зи хурофоти нокасон
Ҳар чанд бо хасон кунӣ ӣнҷо нишаст ва хост
Мзгти клисё нашудааст , эй писар , ҳгрз
Гарчи ба шаҳр ҳамбар мзгти клисёст
Инаст панди ҳуҷҷат венааст мағзи дайн
Вороиши суханаш чу гашнизу крўёст