Якеаст сӯрат ҳар навъ ва нест зинати гузор

Чаро ки ҳайат ҳар сӯратӣ буд бисёр ?

Збҳр чист ки ҷавҳари яке ва на арз аст

На даҳ шуд ( ва ) на биҳишташи ббўд низ қарор ?

Чаро ки обои ҳафт ва дувоздаҳаст баном

Ва ИМАот , бгФтору иттифоқ , чаҳор ?

Чаро ки бахши мўои лӣад аз се бар нагузашт ?

Чаҳ чизи кони як мояи сету бишморнигор ?

Чаро чу тани зи ғизо пар шавад нагунҷад низ

?илам расадашгар афзӯн кунӣ ту аз миқдор ?

Ва гавҳарӣ дигар ӣнҷо ки пар нагардад ҳеҷ

На аз набӣ ва на аз бениш ва на аз ашъор

Чаҳ чизи он ва чаҳ чизи ин ва аз пай чаҳ чунин

Чаҳ чизи он ки бад-ӣн ҳар ду чиз буд солор ?

Нишони онкии бғоиб буд зи шоҳиди чиз

Далел гирад ва дорад бъоқбти дидор

Ва ҳафт нур битобад чунонк ҳар як ро

Азуи пазирад бо ндозаҳи латофати нор

Нахусти даҳр , чаҳ чизаст даҳру ҳақу сарвар

Ва бози бурҳон , онгаҳ ҳаёти зуди гузор ?

Камолу ғайбат , вена аз ҳамаи шарифат тар аст

Ки чора бошад онҷо куҷо наёяд чор

Агар табиати куллӣ бо веляти ҳол

Марои бгўӣӣ , донам ки ҳастӣ аз Аброр

Мисолаши всФтш ҳар ду бози гӯии маро

Ки дӯсттар сӯии ман сад раҳи ин змўсиқор

Фириштау парӣу девро бдонстм

Ки ҳаст ва низ бибояд бааст бар , такрор

Змо ва Киев бигӯӣ ва барисам бурҳони гӯй

Гар омадаст буруни ин суханат аз астор

Яке кадом ки бисёре андрўи мавҷӯд ?

Яке бмҳз чаро гуфт холиқи ҷаббор ?

Яке ки на тазъифаши раво ва на тнсиФ

Фузун нагираду нқсои Неи з рӯй шумор

Бозтробу бтқриби як , на бар таҳқиқ

Чигуна бояд донистан инчунин гуфтор ?

Кадоми ҷинс на навъу кадоми навъ на ҷинс ?

Кадоми ҷинси яке бору навъи дигари бор ?

Чаҳ буд олам вақте ҳамаи саодат буд

Ва ҳар ду наҳси фурӯи нистодаҳ буд аз кор ?

Кунун ҷаҳони ҳама наҳсаст ва ҳар ду саъди биҷой

Ҳамон тулӯъу ғуруб ва ҳамон масиру мадор

Ва бози фардо чун дай буд , чунин хабар аст

Аз анбиёу ҳакямону змёни ҳамвор

Чаҳ чизи дай ва чаҳ имрӯз , боз фардо чист ?

Аз ончнини зчаҳ рӯй ва аз инчунин з чаҳ кор ?

Шикастани сурби алмосу санги оҳани каш

Чаҳ иллатаст мари ин ҳар дуро чунин кирдор ?

Ва дафъ кардани ёқӯти мар вборо чист ?

Зумуррад аз чаҳ ҳаме бар кунад ду дидаи мор ?

Паланг агар багазад мрдро , збҳр чаҳ мӯш

Бҳлиҳо бар мезад збом ва аз девор ?

Бшҳри Аҳвоз аз таб касе ҷудо набӯд

Бтбти андар ғамгин надид каси диёр

Бтбъ нест , чаҳ хосият аст гӯйанд ин

Чаҳ асл гуфт бхосити андаруни ҳушёр ?

Миёни нутқу миёни калому қавл чаҳ фарқ

Ки порсии якеу маънии андрў бисёр ?

Азал ҳамешау димўмту хлўду аи бад

Миён ҳар як чун фарқ кард зираксор ?

Сухан чаро ки чаҳораст : амру бози Нидо

Сдигрш хабарасту чаҳоруми астхбор ?

Зҳоли ҳайати вази хоссаи вази расму зҳд

Хабар чаҳ дорӣ ва чаҳ шунидае ? бигӯӣ ва биор

Ҳамаи ҷаҳони худро бо ( манӣ ) музоф кунанд

Абр чаҳ аўФтди ин ( ман ) ? бигӯӣу риши мхор

Танаст ё ҷон ё ақл ё равон ки ( ман ) аст

Ва ё чу хилт шудаи асб буд ( ва ) марди савор ?

Ғалати шимурд касе кӯи чунин гумонеи барад

Басои савор ки бастан Нидо над ӯ шалвор

Басои ксо ки ҳаме ( ман ) шуморад ӯ худ ро

Базраи ӣии нгроид ки бар кашии бъёр

Кусуфи шамси бҷрми қамар буд биқин

Қамар чу алавӣу нӯронӣ , аз чаҳ гашт чу қор ?

Чаро ки нур фурӯ нагзарад зи шамси бмоаҳ

Чу обгина ки берун гузошт нур аз нор ?

Ҳар оина ки ма аз обгинаи софӣ тар

Чаро ки ғўси шуъоъаши ҳаме буд душвор ?

Қавӣ тараст бҳрҳоли мардум аз ҳайвон

Бҳилаҳ бешу баҳри донишии шӯъбадаи вор

Чаро таъаҳҳуд боядашу дояу тадбир

Бхўобндшу бдои радаш бар бару бкнор ?

Сбоъу мурғу дада зу басӣ заъиф таранд

Бксб хеш бакӯшад бихӯраду бхФтор

Агар бхўои ҳам аз ту далел бар ибдоъ

Чаҳоварӣ ки аёнам бадв кунӣ ахбор ?

Чаҳ чиз буд , на аз чиз , чун намоеи чиз ?

Чигуна доне кард ошкораи ин асрор ?

Раво буд ки яке марди офариди эзад

Ва ҳам зи таниши яке ҷуфт карданда хор

Пас аз миёни шани насли офариду фарзандон

Наберагони фаровону бишмори табор ?

Агар ту мнкршӣ , сӯраи алнсости далел

Ки офариди якеу азуи ҳазор ҳазор

Вагар мақари шӯй , шахси пеш ва аз пас навъ

Чигуна шояд бӯдан ? хирад бад-ӣн бигумор

Нахусти ҷинс , пас онгоҳи навъ ва аз пас шахс

Тариқи ҳикмати он , беҷидол ва бе пайкор

Яке суол ки қоим шудаст чун шатранҷ

Збс ки ҳар каси ҷусти андарин сухани бозор :

Ки ақли бартар ё илм , фазли азин ду крост ?

Бад-ӣни ду рӯ башнавадам фузули сад харвор

Чигуна донад илми он касе ки номхтст ?

Дурудгар накунад кори ҷузи бадаст афзор

Касе ки зл на бар доштаст аз таълим

Бъз илм набошад басяши дасти гузор

Чу ҳад ақл ндонанду ҳади илм ки чист

Сухан газофа бигӯянд , шарми не ва на ор

Зълми борӣ бар илми худ қиёси оранд

Шуданд лоҷарами аи зи роҳи ростии безор

Миёни мадраку аи дроки фарқ бояд кард

Агар шудаст кас аз хоби ғофилии бедор

Раво буд ки нахусти осмон падед омад

Ки ӯ қавӣтар ва онгаҳ замину кӯҳу баҳор ?

Ваёи нахусти замин буд , кӯаст маркази давр

Ва доира набӯд ҷузи бнқтаҳи паргор ?

Пас ар чунин шимурӣ чун боистоди замин

Ва гирди гардиши холии зи доӣраҳи даввор ?

зи доӣраҳ ки тавонад намӯд пеши вази пас ?

зи мурғ ва хоя наёяд сухани магар ки назор

Вуҷӯди кул раво ҳасту ҷузв ӯ маъдӯм ?

Агар равост абои ҳуҷҷатӣ бмн бисипор

Ва гар равост на , пас ҷинс бояд онгаҳ навъ

Ва шахс аз пас ҳар ду бкрдаҳи рост чу тор

Чаро кавокибро аввал аз Зуҳал гуфтанд ?

Бтбъи ои таш аз баҳр чист тухми баҳор ?

Чаро ки хонаи хуршеди шеру хонаи моҳ

зи бурҷ саратон карданд устувори ҳисор ?

Чаро ки хонаи ин ҳар давони якон бас буд

Ва дигаронро хонаи ду , аз ямину ясор ?

Азин кавокиби ду наҳси маҳз чун ва ду саъд

Се мондаи онкӣ аз наҳсу саъдашони осор ?

Чаро писар ки бзоид зибраш бошад рӯй

Ва духтаронро бошад қафои басӯии зҳор ?

Чаро китарӣ бар об бар падед тараст

Бадв кунанд ки ҳамаи чизи хушкро оғор ?

Ҳавои зрўии ҳақиқат аз об тар тараст

Зрўии табъи бтрӣ ҳаво шудаст мшор

Сухан дароз шуд , ин ҷойгаҳи фурӯи ҳаштум

Гарон шуду шкҳонми ман аз гаронии бор

Суол кардам , қасдами азин тънт нест

зи баҳр фоида оварадам ин бузурги нисор

Ҷавоб хоҳам кардани бнзм агар на буд

Чунин ки ҳаст гирифтаи макони хурмои хор

Вагар бнзм нагӯям , бнсру бтшҷир

Чунон ки бихаради мива чанд азони ашҷор

Сухан бҳҷт гӯям пас онгаҳ аз бурҳон

Радоаши созами якеу аи зи далели изои р

Биҷавӣ ва банавис , онгаҳ бихон ва боз бипурс

Пасаш биомуз онгаҳ бидон вбри дили кор

Шикори шер гавазнаст ва он юзи оҳӯ

Ва марди бихарадро илм ва ҳикматаст шикор

Ки марди илми бгўри андарун на мурда буд

Ва марди ҷаҳли а бар тахт бар буд мурдор

Вагар ҷавобаш гӯйанд шод бошам сахт

Касе ки бошад бурҳон намойу даъвии дор

Нагӯяд онкӣ наёмухтаст ва аслаш нест

Сухан наёрад сахтаи бўзну бмъёр

Аё муқаддари тақдиру мубдиъи алошё

Баҳақи ҳурмату азрми Аҳмади мухтор

Ки мари мароу мари онро ки илми дайни талабад

Зчнги меҳнати бурҳонмон , Аё ғаффор

Ва ҳар ки бад кунад ӯ бо касе ки бад накунад

Блънтш кун ё раб ва зу бар ори дамор