Гўӣим биҷӯад худованди ҳақ ки олами ҷисмонӣ донистанӣасту олами рӯҳонӣ шинохтанӣ . Ва мари олами ҷисмониро шаш ҷониб ӯ гирд гирифтааст , то ӯ ки ҳафтумаст ба гувоҳии он шаш ҷониб донистанӣ шудааст , чун зеру зибру росту чап ва пасу пеш . Ҳам чунин гўӣим ки мар ҳар донистаниро аз маъқӯлот ки онро ба ҳис натавон ёфтан ба шаш чиз ба тавон шинохтан то он чизи маъқӯл ки ин ҳафтуми он шашаст ба гувоҳии он шаш чиз дониста шавад , пас аз онки шинохта буд . Вазони шаш чизи яке хабараст ,у дигар мисоласт ва он монандааст , ва се дигар халқаст ва он номонндаҳ бошад ,у чаҳорум тартибаст ва он сипас якдигар кардан бошад ,у панҷум фасласт ва он ҷудо кардан бошад ,у шашум бурҳонаст ва он ҳуҷҷат бошад ,у ҳафтум тамомаст ва он воқиф бӯдан донандааст бар донистанӣ . Ва мисоли ин чунон бошад ки гӯянда гуяд офаридагори ин чиз бошад аз ва ки пеш даст шавад бе ҳақиқатии он вақт мисол бинмоед даргарӣ ки дар ҳаме кунад . Вгўинди ин оламро бингар ки офаридагори Марвро аз ҳоли баҳол ҳаме гирданд . Ҳамчунонк ин даргар марин дарро кӯтоҳтару дрзотру гарон тар мекунад он вақти халафи орад , гуяд начунон сабкаст ки ӯро андарин дар ки кард ҳеҷ санъатӣ нест то гуяд олам начунин сабукӣаст ки асари сонеъи блак чун дараст бар осори сонеъ , он вақти тартиби орад , чунонк ин олами санъат аз сонеъи ҳамеи пазираду бФрмон ӯ ҳаме кор кунад бар мисол пазируфтан дар осори санъат аз даргар мардумро ки маснӯъаст фармон бурдор бояд буд ва аз сонеъи хеши илм бибояд пазируфтан дар даргариро аз даргар . Ва моро кор бояд кардан ба илм чунонк офаридагори мо кор кард бадонаш то андари ҳади бузургӣ монанд шавем мари сонеъи хешро , он вақти фасли орад , ва он ҷудо кардани хабар мумкин бошад аз хабари номумкин , пас гуяд ки ин хабар ки ман гуфтам мумкинасту онро шояд буд гӯйанд , ва ношояд буд номумкин бошад , ва гӯйанд олами бзоти хеш ба шаклҳои мухолифаст аз афлок чун гунбадҳо ва аз кавокиб чун гӯйҳо ва аз оби равандау зхоки истода ва аз боди парандау ҷузи он . Пас агар карин оламро офаридагор набӯдӣ ки ин хилофҳо бхўост ӯ бӯда шудааст мумкин набӯдӣ ки чандини хилофи андар олам бӯда шудӣ аз зоти як чиз ки оламаст , ва аз кӯҳ бе санъати сими пора ӣӣ берун ояд бешакл ,у локин мумкин набошад ки ангуштарӣ карда берун ояд ба шаклу сӯраташ , ин фасл бошад аз баҳри онк мумкинаст ки мари оламро офаридагораст ва мумкин нест ки нест , он вақт бурҳон гуяд ва он ҳуҷҷат бошад ки гуяд ҳоли мардум аз аввал будаш то бохр будаш ҳеҷ бар мурод ӯ набошад , аз баҳри онк аз шиками модар берун оварад ба вақте бехост ӯ бидон далел ки чун беруни оўрдндши бхрўшид , ва он хурӯш аз кӯдаки нишони нокомӣ ӯ буд андарин олам , ва чун бузург шуд хост ки ҳамчунон ҷавон бимонад натавонист ҳамчунон мондан , ва чун пер гашт хоҳад ки дарин олам бимонаду натавонади мондан , ва чун омадан ва шудани мардум ба мурод ӯ набӯд ночораи бҳмроди офаридагор ӯ буд , аз баҳри онк чора нест ки ӯ ё худ офаридагор хешаст ё дайгарӣ офаридагор ӯст . Пас ин бурҳон бошад бар ҳақиқат кардани хабар ки аввал гуфт оФридгоронўқти мрдонндаҳро бад-ӣни шаш чиз ки шарҳ он гуфта шуд офаридагор дониста шавад , ва он ҳафтуми ин шашаст вонро тамом гӯйанд . Алҳамдулиллоҳи раби Алъоламин .